REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?

Bartłomiej Ceglarski
Bartłomiej Ceglarski
Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?/ fot. Fotolia
Zapis zwykły i zapis windykacyjny – czym się różnią?/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Spadkodawca w testamencie dokonuje rozporządzeń swoim majątkiem na czas po swojej śmierci. Oprócz powołania spadkobiercy testament może zawierać szczegółowe rozporządzenia co do poszczególnych składników majątku w postaci zapisu zwykłego i zapisu windykacyjnego. Czym się różnią te dwa rozporządzenia i którym lepiej się posłużyć?

Jakie wymogi powinien spełniać testament?

Rozporządzenie majątkiem na wypadek śmierci może nastąpić wyłącznie przez testament. Aby testament można było uznać za ważny musi spełniać on określone wymogi m.in. co do formy jak i treści – testament musi zawierać co najmniej jedno rozporządzenie majątkiem. Spadkodawca może rozporządzać majątkiem na wypadek śmierci poprzez ustanowienie spadkobiercy/spadkobierców co do całości lub części spadku, a może także zadecydować o przynależności poszczególnych składników majątku do poszczególnych osób właśnie poprzez zapis zwykły i zapis windykacyjny.

REKLAMA

Czym jest zapis zwykły?

Spadkodawca może poprzez rozporządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę testamentowego lub ustawowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz innej, oznaczonej przez spadkodawcę osoby (zapisobierca). Zapis zwykły może być poczyniony tylko w testamencie.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Przedmiotem zapisu mogą być dowolne przedmioty, a także prawa majątkowe.

Przedmiotem zapisu zwykłego może być samochód, określona kwota pieniędzy, prawo własności nieruchomości.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zapisobiercą nie może być każdy – przy określaniu zdolności do otrzymania przedmiotu zapisu bierze się pod uwagę te same kryteria, które stosuje się w stosunku do spadkobierców w przypadku określania ich zdolności do dziedziczenia. Oznacza to, że zapisobiercą nie może być:

  • osoba fizyczna, która nie dożyła otwarcia spadku (śmierć spadkodawcy) lub została uznana za niegodną;
  • osoba prawna, która nie istnieje w chwili otwarcia spadku.

Zapisobiercą może być nasciturus – nienarodzone ale poczęte dziecko - pod warunkiem, że urodzi się żywe.

Jeżeli osoba, na rzecz które zapis miał zostać poczyniony nie chce lub nie może być zapisobiorcą to obciążony zapisem zostaje zwolniony z obowiązku jego wykonania.

Zobowiązanie do wykonania zapisu przez osobę obciążoną (spadkobierca, zapisobierca w przypadku dalszego zapisu) powstaje z chwilą otwarcia spadku, jednakże spadkodawca może samodzielnie w testamencie określić termin wymagalności. Jeżeli w testamencie nie wspomniano nic o terminie wykonania zapisu to zapisobierca może domagać się jego wykonania niezwłocznie po ogłoszeniu testamentu.

Ważne

Zapis zwykły może być czyniony pod warunkiem lub z zastrzeżeniem warunku.  

Przykład

Spadkodawca Jan S w testamencie uczynił zapis, aby jego jedyny spadkobierca - syn Tomasz S przekazał swojemu synowi,  a wnukowi spadkodawcy - Michałowi S należący do spadkodawcy samochód, gdy wnuk osiągnie pełnoletniość.

Zapis zwykły nie przenosi własności przedmiotu – zapisobierca otrzymuje jedynie roszczenie do osoby obciążonej obowiązkiem spełnienia zapisu (spadkobierca, zapisobierca w przypadku dalszego zapisu) o spełnienie świadczenia majątkowego stanowiącego przedmiot zapisu. Roszczenie to przedawnia się z upływem 5 lat od dnia wymagalności zapisu.

Kup książkę: Darowizny, testamenty, spadki. Przykładowe zapisy i wzory

Na czym polega zapisy windykacyjny?

Zapis windykacyjny został wprowadzony do polskiego prawa spadkowego stosunkowo niedawno bowiem korzystamy z niego dopiero od 2011 r. Uważa się, że zapis windykacyjny stanowi najskuteczniejszy sposób na szybkie przekazanie spadkobiercy poszczególnych składników majątku. Wynika to z faktu, że zapis windykacyjny powoduje nabycie przedmiotu już w chwili śmierci spadkodawcy – nie ma więc konieczności żądania spełnienia jakiegoś zobowiązania jak w przypadku zapisu zwykłego ponieważ zapisobierca nabywa tytuł do przedmiotu zapisu z mocy prawa.

Możliwość dokonania zapisu windykacyjnego jest jednak obciążona pewnymi ograniczeniami. Pierwsze z ograniczeń sprowadza się do tego, że zapis windykacyjny może być zamieszczony tylko w testamencie sporządzonym w formie aktu notarialnego.

Drugie z ograniczeń sprowadza się do przedmiotu zapisu windykacyjnego – o ile przedmiotem zapisu zwykłego mogły być dowolne przedmioty i prawa majątkowe to w przypadku zapisu windykacyjnego mamy katalog zamknięty przedmiotów. Przedmiotem zapisu windykacyjnego mogą być tylko:

  1. rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. mieszkanie, samochód);
  2. zbywalne prawa majątkowe (np. prawo do pobierania odsetek);
  3. przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne;
  4. ustanowienie na rzecz zapisobiorcy użytkowania lub służebności.

Warto zaznaczyć, że zapis jest nieskuteczny w przypadku gdy jego przedmiot nie należy do spadkodawcy lub był on zobowiązany do jego zbycia - dotyczy to także przedmiotu, na którym miała być ustanowiona służebność lub użytkowanie.

Trzecie z ograniczeń polega na niemożliwości uczynienia zapisu windykacyjnego z zastrzeżenie warunku lub terminu – zastrzeżenia takie uważa się za nieważne, a pewnych okolicznościach mogą one powodować nawet nieważność całego zapisu.

Przepisy o powołaniu spadkobiercy, przyjęciu i odrzuceniu spadku, o zdolności do dziedziczenia i o niegodności stosuje się odpowiednio do zapisów windykacyjnych.

Podsumowanie

Różnice między zapisem zwykłym a zapisem windykacyjnym sprowadzają się do:

  • formy ustanowienia: zapis zwykły – testament w dowolnej formie; zapis windykacyjny – testament notarialny;
  • przedmiotu zapisu: zapis zwykły – dowolny przedmiot lub prawo majątkowe; zapis windykacyjny – enumeratywne wyliczenie;
  • możliwości uczynienia z zastrzeżeniem terminu lub warunku: zapis zwykły – możliwe; zapis windykacyjny – niemożliwe;
  • zapis zwykły nie przenosi własności przedmiotu tylko daje roszczenie o wykonanie zapisu, natomiast zapis windykacyjny zapis windykacyjny powoduje nabycie przedmiotu już w chwili śmierci spadkodawcy.

Opracowano na podstawie:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy oskładkowanie umów cywilnoprawnych da wyższe emerytury w przyszłości? Polacy w to nie wierzą, chcą renegocjacji KPO

Aż 71,5% Polaków nie wierzy, że przyszła państwowa emerytura pozwoli im na godne życie, wynika z najnowszych badań dla Useme.com. Za to coraz więcej rodaków zaczyna oszczędzać na emeryturę poza systemem ZUS. Co więcej, Polacy oczekują od rządu renegocjacji z Komisją Europejską kamienia milowego KPO dot. oskładkowania umów cywilnoprawnych.

12 rat dla powodzian. Rząd pomoże spłacić kredyt hipoteczny

Rząd zapowiedział możliwości wsparcia dla kredytobiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Rozwiązanie zakłada, że Fundusz Wsparcia Kredytobiorców spłaci 12 rat kredytu hipotecznego dla powodzian. Rząd pracuje też nad wprowadzeniem ulg dla powodzian w spłatach także innych zobowiązań – nie tylko tych hipotecznych.

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, który rodzic może dostać te pieniądze. Sprawdź zasady

Zasiłek opiekuńczy na zdrowe dziecko. Do 60 dni w roku. ZUS przypomina, że każdy może dostać te pieniądze. Jest to informacja szczególnie istotna dla osób z terenów dotkniętych powodzią, na których zajęcia w przedszkolach i szkołach zostały zawieszone.

ZUS: Świadczenia na zalanych terenach wypłacane są na bieżąco

Rzecznik Prasowy ZUS Paweł Żebrowski poinformował, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych na bieżąco wypłaca świadczenia na terenach dotkniętych powodzią, w tym 14 emerytury. Obecnie około 85 proc. emerytów w ZUS otrzymuje emeryturę bezpośrednio na rachunek bankowy

REKLAMA

MON: Ubrać szpiega - kwoty na zakup cywilnego ubrania przez funkcjonariuszy Służby Wywiadu Wojskowego

Zmieni się wysokość równoważnika pieniężnego i kwota na zakup ubrania typu cywilnego w zamian za umundurowanie przyznawanego funkcjonariuszom Służby Wywiadu Wojskowego. W Ministerstwie Obrony Narodowej trwają prace nad nowelizacją przepisów.

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? MEN stawia sprawę jasno

Rewolucja w szkołach! Czy biologia, chemia i geografia znikną ze szkół podstawowych? Ministerstwo Edukacji Narodowej stawia sprawę jasno. Założenia dotyczące profilu absolwenta przedszkola i szkoły podstawowej są już przygotowane.

Lex Kamilek: Niespójne przepisy powodują problemy organizacyjne w szkołach. Środowisko pedagogiczne skupia się na biurokracji

Ustawa Kamilka, lub inaczej lex Kamilek, wywołała pewne zamieszanie w kręgach m.in. nauczycieli i dyrektorów szkół. Ich wątpliwości budzi m. in. przepis o konieczności przedstawienia zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego. Ten fragment ustawy pozostawia szerokie pole do interpretacji.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r.

Wcześniejsze emerytury dla tych pracowników w 2025 r. Kto może liczyć na wcześniejszą emeryturę w 2025 r.? Czy pracownik musi osiągnąć powszechny wiek emerytalny, by uzyskać prawo do emerytury? Co z emeryturami stażowymi?

REKLAMA

Zmiany w wypłatach emerytur. Niektórzy szybciej dostaną pieniądze. Może się zmienić sposób wypłaty. Sprawdź zasady.

Zmiany w procesie wypłat emerytur. Wiele osób szybciej dostanie pieniądze. Może się też zmienić sposób wypłaty. Wcześniejsza wypłata i specjalne punkty poboru świadczeń – sprawdź, czy to dotyczy również ciebie.

Większość Polaków nie liczy na godne życie z emerytury. Przygnębiające wyniki badania

W argumenty o odkładaniu na godną, państwową emeryturę nie wierzy blisko 3/4 Polaków. Ich zdaniem waloryzacja emerytur nigdy nie dogoni wzrostu realnych cen. Polacy nie wierzą też w argumenty rządu za wprowadzeniem pełnego ozusowania umów o dzieło i zleceń.

REKLAMA