REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dziedziczenie: Czy można zrzec się dziedziczenia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piotr T. Szymański
Redaktor portalu Infor.pl
Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks cywilny nie pozwala na to, by umówić się z potencjalnym spadkodawcą o dziedziczenie po nim, ale umożliwia umowne zrzeczenie się dziedziczenia po danym spadkodawcy. Jakie są warunki takiego zrzeczenia i jego skutki prawne?

rozwiń >

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia to jeden z nielicznych wyjątków od zasady, jaką formułuje Kodeks cywilny, w myśl której umowy o spadek po osobie żyjącej są bezwzględnie nieważne. W szczególności niedopuszczalna jest umowa pomiędzy spadkodawcą a inną osobą, której przedmiotem miałoby być ustanowienie tej osoby spadkobiercą.

REKLAMA

REKLAMA

Zrzeczenie się dziedziczenia tylko w umowie

Spadkobierca ustawowy może przez umowę z przyszłym spadkodawcą zrzec się dziedziczenia po nim. Zrzeczenie się dziedziczenia odnosi się zatem wyłącznie do dziedziczenia ustawowego. Spadkobierca ustawowy, który skutecznie zrzekł się dziedziczenia może więc zostać powołany do spadku na podstawie testamentu. Może także otrzymać korzyść majątkową w postaci zapisu zwykłego lub zapisu windykacyjnego. Powołanie testamentowe nie przywraca jednak tej osobie statusu spadkobiercy ustawowego i tym samym nie przywraca mu prawa do zachowku – w przypadku, gdyby udział spadkowy nie pokrywał w całości należnego mu zachowku.

Zapis zwykły polega na tym, że spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby.

Zapis windykacyjny polega na tym, że spadkodawca w testamencie w formie aktu notarialnego może postanowić, że oznaczona osoba nabywa przedmiot zapisu z chwilą otwarcia spadku. 

Przedmiotem zapisu windykacyjnego może być: 

  • rzecz oznaczona co do tożsamości,
  • zbywalne prawo majątkowe,
  • przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne,
  • ustanowienie na rzecz zapisobiercy użytkowania lub służebności,
  • ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej.

Zrzeczenie się dziedziczenia tylko u notariusza

Umowa o zrzeczenie się dziedziczenia powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. Niezachowanie tej formy skutkuje bezwzględną nieważnością umowy.

Czy można zrzec się dziedziczenia na czyjąś rzecz

Przepisy prawa spadkowego nie dopuszczają możliwości „zrzeczenia się spadku” czy udziału w nim na rzecz innej osoby, w tym także na korzyść innego spadkobiercy. Takie „zrzeczenie się” w sądowym postępowaniu działowym wyraża jedynie wolę co do sposobu dokonania działu spadku.

REKLAMA

Kogo obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia

Jeżeli strony umowy o zrzeczenie się dziedziczenia (tzn. spadkobierca ustawowy i przyszły spadkodawca) nie umówią się inaczej, zrzeczenie się dziedziczenia obejmuje również zstępnych zrzekającego się. Reguła ta odnosi się zarówno do zstępnych, którzy żyli w momencie zawierania umowy o zrzeczenie się dziedzicznie, a także tych, którzy urodzili już po zawarciu tej umowy. Zrzeczenie się dziedziczenia dotyczy zarazem wszystkich zstępnych (dzieci, wnuków, prawnuków itd.). 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Możliwe jest jednak, że spadkobierca ustawowy i przyszły spadkodawca postanowią w umowie o zrzeczenie się dziedziczenia, że pozycja poszczególnych zstępnych ulegnie zróżnicowaniu, np. poprzez wyłączenie skutków zrzeczenia tylko do niektórych zstępnych 

Jakie skutki ma zrzeczenie się dziedziczenia

Skutkiem zrzeczenia się dziedziczenia jest wyłączenie od dziedziczenia ustawowego zrzekającego się oraz tych jego zstępnych, których obejmuje zrzeczenie się dziedziczenia – tak jakby nie dożyli oni otwarcia spadku.

Czy zrzeczenie się dziedziczenia można uchylić

Zrzeczenie się dziedziczenia może być uchylone przez umowę pomiędzy tym, kto zrzekł się dziedziczenia (a po jego śmierci – zstępnymi objętymi zrzeczeniem), a tym, po kim się dziedziczenia zrzeczono. Umowa powinna być – tak jak umowa o zrzeczenie się dziedziczenia – zawarta w formie aktu notarialnego. Niewykluczone jest także częściowe uchylenie (zmiana) skutków prawnych uprzednio zawartej umowy o zrzeczenie się dziedziczenia, np. poprzez wyłączenie skutków zrzeczenia względem wszystkich lub niektórych zstępnych spadkobiercy zrzekającego się dziedziczenia.

Ważne
Jakie umowy o spadek są możliwe

Kodeks cywilny pozwala na skuteczne zawarcie następujących umów o spadek:

  • umowy o zrzeczenie się dziedziczenia,
  • umowy zbycia spadku,
  • umowy zbycia udziału w spadku bądź w przedmiocie należącym do spadku,
  • umowy o dział spadku.

Wszelkie inne umowy o spadek są niedopuszczalne pod rygorem nieważności.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

Niespodziewany zwrot w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Koalicja 15 października zmienia strategię, a Sejm rusza z wyborem nowych sędziów

W dzisiejszym wydaniu „Dziennika Gazety Prawnej” pojawiła się informacja, która może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do 5 i 20 listopada trwa zbieranie kandydatur na sędziowskie wakaty w Trybunale Konstytucyjnym – poinformował dziennik, powołując się na źródła zbliżone do kierownictwa Sejmu. To ruch, który zdaniem obserwatorów może oznaczać początek poważnej zmiany w podejściu Koalicji 15 października do kwestii TK.

Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy

Pracują latami – bez urlopu, bez zwolnienia, bez pewności jutra. Dziś ich wysiłek nie liczy się do stażu, jutro może to wyglądać zupełnie inaczej. Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy. Skorzysta nawet 5 milionów Polaków.

REKLAMA

Zbliża się Black Friday i trwa boom rekrutacyjny na Black Friday. Czy wystarczy rąk do pracy?

Fala zakupowego szaleństwa dopiero przed nami, bo w listopadzie, ale w handlu, e-commerce i logistyce gorączka rekrutacyjna trwa od września. Firmy z całej Polski walczą z czasem, aby uzupełnić zespoły przed Black Friday, kiedy liczba zamówień i klientów potrafi wzrosnąć nawet o kilkadziesiąt procent. Jednak coraz trudniej o odpowiednie kadry: młode osoby częściej wybierają zajęcia z perspektywą stabilnego zatrudnienia, a cudzoziemcy zmagają się z przewlekłymi procedurami urzędowymi, które hamują tempo rekrutacji. Czy znajdą się pracownicy, którzy zapewnią operacyjną płynność w czasie zakupowej gorączki?

Czy moja żona ma prawo do spadku po moich rodzicach?

„Kilka lat temu, kiedy byłem jeszcze kawalerem, zmarła moja mama. Teraz jestem już żonaty i niedawno zmarł mój ojciec. Jakie prawa do spadku ma moja żona? Czy dziedziczy ona razem ze mną?” – pyta Czytelnik.

Każdy pracownik powinien dostać tę jedną dodatkową pensję. Pracodawca ma obowiązek wypłacić pieniądze

Dodatkowa pensja kojarzy się z pracownikami zatrudnionymi w sferze budżetowej. Jednak prawo do takiego świadczenia ma w określonych okolicznościach każdy pracownik, a pracodawca jest zobowiązany wypłacić mu należne pieniądze. Jednak aby tak było, konieczne jest spełnienie określonych warunków.

Nowe przepisy drogowe 2025: odbiorą prawo jazdy i zablokują kasowanie punktów karnych

Jeszcze w tym roku, w listopadzie lub grudniu wejdą w życie przepisy, które całkowicie zmienią zasady dla kierowców. Nowelizacja Prawa o ruchu drogowym wprowadza rozwiązania, o których mówi się od miesięcy. Nowe regulacje zaskoczą wielu kierowców, bo prawo jazdy będzie można stracić znacznie szybciej niż dotąd.

REKLAMA

Dodatek dopełniający - co to za świadczenie, dla kogo, ile można dostać?

Od 1 stycznia 2025 r. weszła w życie ustawa zmieniająca ustawę o rencie socjalnej. Zmiana ta była dość istotna, bowiem nowelizacja wprowadziła nowy dodatek – tak zwany dodatek dopełniający. Komu przysługuje, na jakich zasadach i ile wynosi?

Co dla osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w 2026 r.? [LISTA]

Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności często zastanawiają się nad tym, na jakiego rodzaju wsparcie mogą liczyć. Co daje orzeczenie? Jakie są przywileje w pracy? Czy w 2026 r. wzrosną dostępne świadczenia i zasiłki? Oto najważniejsze zasady w MOPS, PFRON i miejscu pracy.

REKLAMA