REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rejestr Należności Publicznoprawnych 2018

 Kancelaria Prawnicza Skibiński
Specjalista w zakresie prawa samorządowego, gospodarczego oraz spraw odszkodowawczych. Kancelaria prowadzi blog prawniczy „Filiżanka Prawa”.
Rejestr Należności Publicznoprawnych
Rejestr Należności Publicznoprawnych

REKLAMA

REKLAMA

1 stycznia 2018 r. weszły w życie przepisy wprowadzające w Polsce Rejestr Należności Publicznoprawnych. Czym jest rejestr? Jak wygląda procedura wpisu?

Czym jest Rejestr Należności Publicznoprawnych?

REKLAMA

Na pewno kojarzycie Krajowy Rejestr Długów. To jest to straszne miejsce, którym wszyscy grożą, że za 5 zł zaległości zostaniecie tam wpisani i już nigdy nie dostaniecie kredytu. Całkiem serio, to jest to specyficzna wywiadownia gospodarcza, prowadzony prywatnie rejestr, w którym możemy wpisać dłużnika, który coś nam zalega, a następnie informacje tam zgromadzone mogą być, na odpowiednich zasadach, udostępniane innym członkom obrotu gospodarczego. Krótko mówiąc, wrzuca się tam kontrahentów, aby inni mogli dowiedzieć się, czy np. konkretny przedsiębiorca jest wiarygodny i czy ma długi. Tego typu rejestry mają charakter prywatny, jak już wcześniej wspomniałem, ale ich działalność jest dość ściśle uregulowana – chodzi o ustawę z dnia 9 kwietnia 2010 r. o udostępnianiu informacji gospodarczych i wymianie danych gospodarczych.

REKLAMA

Tymi rejestrami nie będziemy się dziś zajmować, ale moim zdaniem warto było je wskazać. Czemu? A dlatego, że jak dotąd nie powstał rejestr, w którym podmiot publiczny gromadziłby (i udostępniał) informacje o zaległościach publicznoprawnych. Co więcej, sama idea obu rejestrów jest zbliżona.

Polecamy: RODO. Ochrona danych osobowych. Przewodnik po zmianach

Kto, co, dlaczego?

Zanim opiszemy o co w tym wszystkim chodzi, szybkie odesłanie do przepisów (nie będziemy ich przeklejać, ale krytyczny i wnikliwy czytelnik może chcieć nas sprawdzić!) – chodzi o art. 18a i nast. ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Rejestr jest bazą danych, którą w systemie teleinformatycznym prowadzi szef Krajowej Administracji Skarbowej, przy czym Minister Finansów może wyznaczyć inny podmiot wchodzący w skład tej administracji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W rejestrze zamieszczane są informacje o zaległościach pieniężnych (wraz z odsetkami), z uwzględnieniem kilku rzeczy:

– należności muszą podlegać egzekucji administracyjnej, a wierzycielem musi być albo naczelnik urzędu skarbowego, albo jednostka samorządu terytorialnego;

REKLAMA

– należności muszą wynikać z określonych podstaw – przykładowo deklaracje podatkowe (lub celne), decyzje wymiarowe (ale też wyroki sądowe), mandaty (zarówno karne, jak i wykroczeniowe i karno-skarbowe), albo wynikające bezpośrednio z przepisów prawa;

– dłużnikiem musi być osoba fizyczna, lub prawna (także „ułomne” osoby prawne, czyli – po prawniczemu, gdyby ktoś z Was potrzebował tego do jakiegoś quizu – jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym przepisy przyznają zdolność prawną).

Procedura wpisu

Analiza przepisów pozwala stwierdzić, że nie jest źle i raczej ryzyko zostania wpisanym bez naszej wiedzy jest niewielkie. Można nawet powiedzieć, że trzeba chcieć nie dowiedzieć się o tym, że publiczny wierzyciel zamierza nas wpisać do rejestru.

Po pierwsze, musimy zostać zawiadomieni, a wpis nie może być dokonany przed upływem 30 dni od chwili zawiadomienia. Po drugie, jeżeli należności wynikają np. z decyzji, czy postanowień, to nawet gdy są one ostateczne, ale została wniesiona skarga do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, należności nie można wpisać do rejestru do czasu zakończenia postępowania sądowoadministracyjnego. Rozwiązanie świetne i należy je uznać za prawidłowe.

Dodatkowo, w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, należności mogą być zgłaszane po wcześniejszym podjęciu uchwały właściwej rady, która upoważni organ wykonawczy jednostki do składania wniosków (warto zwrócić uwagę na to, że uchwała ta musi również wskazywać rodzaj wierzytelności, a to może przydać się za chwilę).

Na zakończenie – zbierane do rejestru, ale w nim nie ujawniane, są należności w kwocie poniżej 5.000,00 zł.

Sprzeciw

Art. 18i ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wprowadza dość ciekawą instytucję prawną, w postaci sprzeciwu. Pomimo stosowania tego pojęcia w prawie polskim, to sprzeciw w omawianym kształcie jest zupełnie nowym środkiem… odwoławczym? To dobre pytanie, bo jest to dość mocno odformalizowana czynność, którą pokrótce Wam przybliżymy.

Generalnie sprzeciw nie jest traktowany jako środek odwoławczy (jak choćby odwołanie, zażalenie, czy też skarga) i wnoszony jest do wierzyciela (ważne – nie do organu, który prowadzi rejestr). Sprzeciw jest bezpłatny i jedyne limity czasowe na jego wniesienie, to początkowy – od dnia zawiadomienia o zagrożeniu wpisem, lub od dnia ujawnienia danych, i końcowy – do momentu usunięcia danych z rejestru. Czyli krótko mówiąc, za darmo i bez większych problemów można wnieść sprzeciw tak długo, jak dane „wiszą” w rejestrze, a nawet jeszcze zanim tam trafią.

Sprzeciw w ogóle nie ma wpływu na inne środki zaskarżenia i czynności proceduralne, które można wnosić (za wyjątkiem zarzutów w postępowaniu egzekucyjnym – jeśli zarzuty oparto na tych samych podstawach, co sprzeciw, to jest on bezprzedmiotowy). I tutaj zaczynają się schody.

Sprzeciw można wnieść tylko w przypadku, gdy kwestionujemy istnienie, bądź też wysokość zobowiązania, które ma zostać, lub zostało ujawnione w rejestrze. Te podstawy, w kontekście powyższych akapitów, każą się zastanowić i zadać jedno pytanie – po co jest ten sprzeciw? Wydaje się, że chodzi o sytuacje, w których tak naprawdę nie możemy w inny sposób kwestionować zobowiązania, a jesteśmy wpisywani. Bez głębszego zastanowienia mogę podać jeden, dobry przykład – decyzja wymiarowa została wydana, ale nie było jej prawidłowego doręczenia na nasz adres, a więc nie wiąże, ale my nie możemy wnieść od niej odwołania (z uwagi na brak doręczenia nie można decyzji wykonać, bo nawet nie zaczyna biec termin do wniesienia odwołania), a pomimo tego wierzyciel i tak nas wpisuje.

Praktycznie sprzeciw, poza sytuacjami jak np. ta wyżej, zastosowanie będzie miał małe i tak naprawdę nie do końca rozumiem po co tworzyć tę instytucję w taki sposób, jak zostało to zrobione. Nie jest on środkiem odwoławczym i to akurat dobrze, bo ustawodawca wprowadziłby niezły chaos do procedury, więc zasadniczo wnosimy go wtedy, gdy wiemy, że zobowiązania nie ma, bądź jest w innej wysokości. Tylko kłopot polega na tym, że w sprzeciwie nie mieszczą się błędy proceduralne związane z ujawnianiem należności w rejestrze. Pamiętacie zapewne, jak kilka akapitów temu pisałem o uchwałach rad jednostek samorządu terytorialnego? No to proszę – rada gminy upoważniła wójta do ujawniania należności z tytułu podatków i opłat lokalnych, ale w uzasadnieniu wpisano, że dotyczy to tylko podatku od nieruchomości, a wójt ujawnia nam należności z tytułu podatku rolnego, albo leśnego. I co wtedy? Sprzeciwu nie wniesiemy, bo zobowiązanie istnieje i tego nie możemy kwestionować, ale wierzyciel nie miał prawa należności ujawnić, a my z tym nie za bardzo mamy co zrobić, bo żaden środek nam nie przysługuje.

Warto również zauważyć, że wnoszony do wierzyciela sprzeciw nie ma wskazanego terminu jego rozpatrzenia. Przy takim sposobie uregulowania tej kwestii musimy sięgać do regulacji ogólnych, więc – przynajmniej moim zdaniem – będziemy stosować terminy z Kpa i ewentualnie reagować skargami na bezczynność (na co zresztą i tak pozwala art. 18t ustawy, który odsyła w zakresie nieuregulowanym właśnie do Kpa). W przypadku zaś ujawniania danych niezgodnie z procedurą pozostaną nam środki typowo cywilne (ochrona danych osobowych, ochrona dóbr osobistych, a jeśli poniesiemy szkodę, to niewykluczona jest ochrona za niezgodne z prawem działanie administracji).

Udostępnianie danych

Dane, które gromadzi się w rejestrze, udostępniane są nieodpłatnie, a ich udostępnienie nie stanowi naruszenia tajemnicy skarbowej. Dane udostępniane są na wniosek różnym kategoriom podmiotów – podmiotom zainteresowanym (w skrócie – wszelkim „zwykłym” podmiotom, które zostały uwierzytelnione np. przez ePUAP, a wniosek o udostępnienie danych został przekazany przez portal podatkowy administracji podatkowej), oraz podmiotom takim jak prokuratura, sądy, instytucje bankowe, biura informacji gospodarczej itd.

Dane mogą być przechowywane przez okres do 90 dni i nie mogą być udostępniane innym podmiotom. Termin 90 dni nie dotyczy instytucji ustawowo zobowiązanych do badania zdolności kredytowej i ryzyka operacyjnego.

Co warto odnotować, zobowiązany może (również bezpłatnie, co sam uznaję za miły gest) bezpłatnie uzyskiwać informacje o swoich danych, ale również o podmiotach, które kierowały wnioski o udostępnienie danych, wraz z datą tych wniosków.

Wnioski końcowe

Moim zdaniem jest to regulacja całkiem przyzwoita, choć mam wątpliwości co do aktualnego kształtu sprzeciwu (nazwijmy go „rejestrowym”). Myślę jednak, że to da się doszlifować, dużo też wyjaśni orzecznictwo. Sam rejestr, tak naprawdę, potrzebny był już dawno i w sumie to dziwi, że doczekaliśmy się go dopiero teraz.

M.Z.

filizanka-prawa.pl

Polecamy serwis: Postępowanie administracyjne

Reklama

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kontrolerzy biletów w komunikacji miejskiej mogą nagrywać pasażerów, ale muszą ich o tym uprzedzić. Jest stanowisko Prezesa UODO

Kontrolerzy biletów w publicznym transporcie zbiorowym mogą nagrywać kontrolowanych pasażerów z wykorzystaniem kamer nasobnych, tj. niewielkich rejestratorów obrazu i dźwięku, które można umieścić np. na odzieży – wynika z najnowszego stanowiska Prezesa UODO. Muszą oni jednak uprzedzić o tym pasażera (tj. wywiązać się z wymagań RODO w zakresie obowiązku informacyjnego) – choćby w formie odpowiedniego oznakowania. 

Osoba niepełnosprawna: 3700 zł dla MOPS. Problem świadczenia wspierającego. I niedługo [prawdopodobnie] dodatku dopełniającego

Dawna poprawka Senatu do ustawy o świadczeniu wspierającym dotyczyła tego, aby świadczenie to (3919 zł w 2024 r.) nie było wliczane do dochodu w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej. Jeżeli wliczymy, to osoba niepełnosprawna traci prawo do szeregu ulg przyznawanych przez ustawę o pomocy społecznej (i finalnie) MOPS. Teraz przypomniał o tej poprawce Rzecznik Praw Obywatelskich - trafiają do niego skargi osób niepełnosprawnych, które nagle muszą płacić w MOPS blisko 4000 zł. Niedługo ten sam problem będą mieli prawdopodobnie beneficjenci dodatku dopełniającego (2520 zł). Dodatek ten będzie doliczany do dochodu w rozumieniu ustawy o pomocy społecznej. W tym wariancie (czekamy na ostateczną wersję ustawy) otrzymanie tego dodatku też spowoduje utratę wielu ulg w MOPS.

Pismo do sądu przez internet? Rząd szykuje nowe przepisy o pismach sądowych

Rząd pracuje nad regulacjami, które umożliwią wnoszenia do sądu pism przez internet - za pośrednictwem kont posiadanych w portalu informacyjnym. Proponowana nowelizacja daje także możliwość sfinansowania przez Skarb Państwa deportacji osób ściganych przez polski wymiar sprawiedliwości.

Od 1000 do 3000 zł pomocy za hektar zniszczonej uprawy. Kiedy rolnicy będą mogli złożyć wnioski?

Ministerstwo rolnictwa zapowiedziało udzielenie rolnikom poszkodowanym przez grad, deszcz, huragan lub przymrozek pomocy w wysokości od 1 do 3 tys. zł za hektar uszkodzonej uprawy. MRiRW poinformowało, że prace legislacyjne w tej sprawie są na ukończeniu.

REKLAMA

Zasiłki i dodatki wypłacane przez KRUS. Zobacz zestawienie wszystkich świadczeń i aktualne kwoty

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) ma ściśle określone stawki podstawowych świadczeń dla emerytów, rencistów oraz innych osób uprawnionych do wsparcia. Poniżej znajduje się szczegółowe zestawienie aktualnych wysokości świadczeń, z kwotami obowiązującymi w 2024 r.

Minister funduszy i polityki regionalnej: Mieszkania nie służą do osiągania szybkich zysków. Stanowisko Polskiego Stowarzyszenia Wynajmu Krótkoterminowego w sprawie tej wypowiedzi

Zdaniem Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz, minister funduszy i polityki regionalnej, mieszkania nie służą do osiągania szybkich zysków. Minister proponuje ograniczenie krótkoterminowego najmu mieszkań, wprowadzenie rejestru i opodatkowanie zniechęcające do takiego najmu. Jakie jest stanowisko Polskiego Stowarzyszenia Wynajmu Krótkoterminowego?

Nowe obowiązki dla sprzedawców żywności. Wzrasta też stawka opłaty za marnowanie żywności [z 0,1 zł/kg do 0,5 zł/kg]

Pojawią się nowe obowiązki dla sprzedawców żywności. Ustawodawca planuje także wyższe opłaty i kary za marnowanie żywności oraz zmiany w samej definicji marnowania żywności. Wszystko po to, aby lepiej przeciwdziałać zjawisku marnowania żywności.

Edukacja finansowa. Czy płacić dzieciom za piątkę z klasówki albo wyrzucenie śmieci?

Kieszonkowe dla 3- albo 4-latka? Jak najbardziej. Edukację finansową warto rozpocząć jak najwcześniej. Jak nauczyć dzieci zdrowej relacji z pieniędzmi? 

REKLAMA

Dzień Nauczyciela 2024: prezent, kto ma wolne, kiedy wypada?

Dzień Nauczyciela 2024: prezent, kto ma wolne, kiedy wypada? Czy nauczyciele mogą przyjmować prezenty z okazji Dnia Nauczyciela? Komu przysługuje wolne za ten dzień? Jak w 2024 r. wypada Dzień Nauczyciela?

200 tys. seniorów powinno dostawać wyższe emerytury. Jak mogą walczyć o pieniądze? Jest jeden sposób

Ponad 200 tysięcy polskich emerytów, którzy zdecydowali się na wcześniejszą emeryturę, otrzymuje niższe świadczenie, niż im przysługuje. Trybunał Konstytucyjny potwierdził, że takie rozwiązanie jest niesprawiedliwe, ale jego wyrok wciąż nie obowiązuje. Jedynym sposobem na odzyskanie utraconych pieniędzy jest skierowanie sprawy do sądu. 

REKLAMA