Senior, Emerytury

Do renty rodzinnej mają prawo osoby wskazane przez ustawodawcę. Aby je nabyć, muszą jednak spełnić konkretne warunki. Jak długo musi trwać małżeństwo, żeby ZUS zgodził się wypłacić rentę?

Celem niniejszego artykułu jest li tylko zainicjowanie wprowadzenia na forum debaty publicznej w gronie ekspertów branży opieki senioralnej oraz polityków odpowiedzialnych za ten dział spraw społecznych w Polsce tematu: "Polska jako centrum kwalifikowanej opieki senioralnej w Europie".

W rocznym zeznaniu podatkowym PIT niektórzy podatnicy mogą odliczyć ponoszone w zeszłym roku wydatki na lekarstwa. Kto może skorzystać z tego odliczenia? Jakie są zasady i limity tej ulgi? Takie same zasady i limity co w 2023 roku obowiązują także w 2024 roku.

Politycy, zwycięskiej w dniu 15 października 2023 r. koalicji, obiecali: „Przywrócimy emerytom mundurowym prawa nabyte – uprawnienia emerytalne odebrane im z naruszeniem powszechnych norm prawa.“ (konkret 77 w programie wyborczym KO). Obietnica ta na pewno nie zostanie zrealizowana przed wyborami do Parlamentu Europejskiego. Co potem?

Wartość bonu senioralnego wyniesie maksymalnie 2150,00 zł, co odpowiada połowie minimalnego wynagrodzenia w drugiej połowie 2024 roku. Osobą uprawnioną do korzystania z usług świadczonych w ramach bonu senioralnego będzie osoba, która ukończyła 75. rok życia w przypadku, której jest możliwe zidentyfikowanie określonych potrzeb w zakresie podstawowych czynności dnia codziennego.

Obecnie blisko 60 tysięcy osób w Polsce otrzymuje co miesiąc „matczyną emeryturę” z ZUS-u Maksymalna kwota comiesięcznych wypłat z ZUS - wynosi od marca tego roku tyle, co gwarantowana minimalna emerytura, czyli 1780,96 zł brutto. 

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje, że po śmierci emeryta lub rencisty prawo do wypłaty świadczenia (emerytury lub renty) ustaje. Listonosz, który przynosi emeryturę (rentę) osoby zmarłej, nie powinien wypłacać tych pieniędzy domownikom. Taką emeryturę czy rentę należy zwrócić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Ale uprawniony członek rodziny ma prawo złożyć wniosek o wypłatę tzw. niezrealizowanego świadczenia.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje na swojej stronie internetowej o oknie transferowym w 2024 r. Od 1 kwietnia do 31 lipca 2024 r. ZUS otwiera kolejne okno transferowe. W tym okresie można zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej.

W dniu 10 kwietnia 20924 r. na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja ta ma wprowadzić drugą w tym samym roku kalendarzowym, dodatkową waloryzację (oprócz tej "zwykłej", realizowanej co roku od 1 marca) emerytur i rent i innych tego typu świadczeń. Ta dodatkowa waloryzacja ma nastąpić tylko jeżeli wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych w pierwszym półroczu danego roku przekroczy 5%. Już teraz jest bardzo prawdopodobne, że tak wysoka inflacja nie zaistnieje w Polsce w I półroczu 2024 r. W pierwszym kwartale bieżącego roku inflacja spadła poniżej 2% (1,9% r/r w marcu), a na cały 2024 rok jest prognozowana inflacja na poziomie 5-6%. A zatem póki co nie zapowiada się spełnienie koniecznego warunku dla dodatkowej waloryzacji emerytur i rent.

W odpowiedzi z 28 lutego 2024 r. na interpelację poselską podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Sebastian Gajewski udzielił wyjaśnień odnośnie emerytur funkcjonariuszy służb mundurowych, którzy po zakończeniu służby byli objęci ubezpieczeniem społecznym z tytułu „cywilnego” zatrudnienia. Niektóre z takich osób (pozostające w służbie przed 2 stycznia 1999 r. mogą pobierać tylko jedną z przysługujących mu emerytur – emeryturę „mundurową” albo emeryturę z FUS. Pozostali emeryci mundurowi po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego mogą uzyskać prawo do drugiej emerytury (z powszechnego ubezpieczenia społecznego), która zostanie obliczona wyłącznie za „cywilne” okresy zatrudnienia.

13 emerytura z KRUS wypłacana będzie w kwietniu, w terminach płatności świadczeń emerytalno-rentowych, razem z emeryturą, rentą lub rodzicielskim świadczeniem uzupełniającym. Trzynastka z KRUS wynosi 1 780,96 zł brutto.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca trzynaste emerytury (i renty) emerytom i rencistom w kwietniu ale pierwsi seniorzy dostali je jeszcze w marcu. Dlaczego? Bo pierwszy kwietniowy termin (zarówno wypłaty trzynastej emerytury jak i zwykłej) wypada 1 kwietnia 2024 r., czyli w Poniedziałek Wielkanocny. W takim przypadku ZUS musi wypłacić świadczenie przed dniem świątecznym. Dlatego też pierwsze "trzynastki" trafiły do emerytów i rencistów jeszcze przed Wielkanocą. Dotąd (na dzień 17 kwietnia) „trzynastki” otrzymało już prawie 5 mln osób. Łączna kwota wypłaconych z tego tytułu pieniędzy wyniosła blisko 8,8 mld zł. 

Od 1 kwietnia 2024 roku do 31 marca 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w toku obliczania wysokości emerytury będzie korzystał z nowej tablicy średniego dalszego trwania życia opublikowanej 26 marca 2024 r. przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Ta nowa tablica nie dotyczy zasadniczo osób, które już wcześniej przeszły na emeryturę. ZUS wyjaśnia, że przeliczenie wcześniej przyznanej emerytury wg nowej tabeli jest możliwe wyłącznie wtedy, gdy są nowe składki lub nowe dowody. Ale w takim przypadku najnowszą tablicę dalszego trwania życia ZUS zastosuje wyłącznie do dodatkowych składek, a nie do całego świadczenia.

Bon senioralny w drugiej połowie 2025 r. Potrzeba dziesiątek tysięcy opiekunów. Przejście z szarej strefy do srebrnej gospodarki.

Rząd Donalda Tuska zaproponuje bon senioralny w maksymalnej wysokości 2150 zł, dla osób powyżej 75 roku życia - poinformowała 21 marca 2024 r. minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz na konferencji prasowej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Chodzi o to aby zapewnić pomoc seniorowi w jego mieszkaniu, tak by nie była konieczna pomoc w domu spokojnej starości. Z założeń projektu ustawy o bonie senioralnym wynika, że projekt ten ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów i skierowany do Sejmu w III kwartale 2024 r. Nie podano informacji kiedy przepisy dot. tego rozwiązania wejdą w życie. Z nieoficjalnych doniesień wynika, że bon senioralny ruszy dopiero w 2025 roku.

Suma przychodów zwolnionych od podatku w ramach ulgi dla pracujących seniorów nie może przekroczyć rocznie 85 528 zł. Co się dzieje po przekroczeniu rocznego limitu przychodów zwolnionych w ramach tej ulgi?

Już od jutra, 1 marca 2024 roku, emerytury i renty z KRUS będą wyższe. Podwyżka dotknie również takich świadczeń KRUS: najniższa emerytura, emerytura matczyna, świadczenie dla sołtysa, świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, świadczenia wyrównawcze dla działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych oraz dodatki do emerytur np. dodatek pielęgnacyjny.

Najpóźniej 29 lutego 2024 r. renciści i wcześniejsi emeryci, którzy w 2023 roku dorabiali do swoich świadczeń, mają czas, by poinformować ZUS o dodatkowych przychodach. Mowa tu o przychodach z umowy o pracę, umowy zlecenia a także z działalności gospodarczej.

Sprawa to 2023 r., ale wielokrotnie pisali o niej mundurowi w komentarzach do artykułów Infor.pl dotyczących podwyżek w 2024 r. Byli żołnierze i policjanci twierdzą, że w 2023 r. zostali "legislacyjnie oszukani".

Brak jest przyzwolenia społecznego w zakresie realizacji postulatu zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn w Polsce. Dlatego Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie prowadzi żadnych prac w tym zakresie. Obecnie rząd nie prowadzi prac dotyczących wyliczenia, jak zmieniłaby się średnia wysokość emerytur dla kobiet w przypadku zrównania wieku emerytalnego dla obu płci. Jednocześnie zróżnicowanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest zgodne z Konstytucją RP, regulacjami Międzynarodowej Organizacji Pracy i dyrektywami UE. Takie informacje zostały przekazane w odpowiedzi na interpelację poselską z 22 lutego 2024 r., której udzieliła Aleksandra Gajewska, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Czy seniorzy mogą korzystać z ulgi podatkowej w PIT przed otrzymaniem emerytury, mimo osiągnięcia wieku emerytalnego? Chodzi o zwolnienie w podatku dochodowym nazywane „ulgą dla pracujących seniorów”.

"Fundamentem w bonie senioralnym będzie to, że rodzinie pomagamy, o ile ona jest aktywna zawodowo" - podkreśla minister ds. polityki senioralnej Marzena Okła-Drewnowicz.

ZUS przypomina, że osoby z wcześniejszą emeryturą oraz renciści, którzy dodatkowo pracowali w ubiegłym roku, muszą pamiętać o tym, by do końca lutego 2024 r. poinformować Zakład Ubezpieczeń Społecznych o dodatkowych przychodach jakie osiągnęli w 2023 roku. Chodzi wynagrodzenia z umowy o pracę, umowy zlecenia czy też z przychody z prowadzenia działalności gospodarczej.

Waloryzacja emerytur i rent z ZUS, druga waloryzacja emerytur, podwyżka emerytury, trzynasta emerytura, drugie dodatkowe w roku świadczenie dla emerytów i rencistów, wskaźnik waloryzacji, inflacja emerycka – takie wątki pojawiają się w wielu pytaniach od obecnych i przyszłych emerytów. W związku z wyborami i zmianą rządu – jego składu lub siły politycznej, która wyłoni nowy gabinet – niewiadomych i wątpliwości dotyczących wysokości świadczeń z ZUS w 2024 roku teraz jest szczególnie dużo.

Przeciętne emerytury kobiet są blisko o ⅓ niższe od przeciętnych emerytur mężczyzn. Winę za to ponosi w szczególności różny dla kobiet i mężczyzn wiek emerytalny (odpowiednio: 60 i 65 lat). Wiele środowisk (także politycznych) dyskutuje na temat plusów i minusów zrównania wieku emerytalnego. Katarzyna Kotula (ministra do spraw Równości w rządzie Donalda Tuska) powiedziała 29 stycznia 2024 r. w RMF24, że nierówny wiek przejścia na emeryturę kobiet i mężczyzn to dyskryminacja. Jest zdaniem rząd ani "koalicja 15 października" nie planuje zmian w tym zakresie. Ale - jak wskazała ministra - kwestia przebudowy systemu emerytalnego "jest na agendzie". Sprawa ewentualnych zmian wieku emerytalnego budzi cały czas duże emocje społeczne.