REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Smog - w jaki sposób obywatele mogą walczyć z państwem o czyste powietrze?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Agata Jaczyńska
Associate, Adwokat w Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy
Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
Za smog można żądać zadośćuczynienia – za cierpienia moralne, negatywne przeżycia osoby, której dobro osobiste zostało zagrożone lub zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny oraz naprawienia szkody./Fot. Shutterstock
Za smog można żądać zadośćuczynienia – za cierpienia moralne, negatywne przeżycia osoby, której dobro osobiste zostało zagrożone lub zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny oraz naprawienia szkody./Fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z Konstytucją RP – każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej mu za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. W przypadku walki ze smogiem jest to zaniechanie podjęcia działań po stronie Skarbu Państwa.

Obywatele walczą z państwem o czyste powietrze. Czy to dopiero początek?

REKLAMA

Prawo do korzystania – w tym oddychania – z nieskażonego powietrza jest dobrem chronionym przepisami polskiej Konstytucji. Coraz więcej osób zdaje sobie z tego sprawę i rozpoczyna walkę ze smogiem. Jak wskazuje ekspert z Kancelarii Prawnej Chałas i Wspólnicy, naruszenie czy zagrożenie prawa do wolności rozumiane jako prawo do nieograniczonych wyjść z domu, wietrzenia pomieszczeń i korzystania z mieszkania bez żadnych ograniczeń może np. powodować dyskomfort psychiczny i stać się przyczyną do dochodzenia przed sądem rekompensaty.

REKLAMA

Na początku października br. warszawski Sąd Okręgowy orzekł w sprawie niedostatecznego działania państwa w walce z zanieczyszczeniem powietrza. Sąd przyznał łącznie 35 tys. zł zadośćuczynień na cele charytatywne w sprawie, w której powodami byli Jerzy Stuhr, Mariusz Szczygieł oraz Tomasz Sadlik. Przyczyną wniesienia  pozwu stało się naruszenie ich dóbr osobistych.

Polecamy: RODO 2019. Plusy i minusy zmian od 4 maja

Zobowiązania vs. rzeczywistość

Zgodnie z Konstytucją RP – każdy ma prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej mu za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej. W przypadku walki ze smogiem jest to zaniechanie podjęcia działań po stronie Skarbu Państwa.

Formułując powództwo odnośnie stanu powietrza w Polsce należałoby stwierdzić, że Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Środowiska i Ministra Energii nie podejmuje odpowiednich starań, nie działa skutecznie albo z opóźnieniem i w związku z tym doprowadził albo nie zapobiegł temu, że stan powietrza w Polsce jest na bardzo niskim poziomie. Dowodem na to jest przede wszystkim wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 2018 r. wskazujący na to, że Polska uchybiła zobowiązaniom Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2008/50/WE z dnia 21.05.2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Wynika z niego, że Polska nie podjęła właściwych działań w programach ochrony jakości powietrza i nieprawidłowo wdrożyła dyrektywę. Poza tym te naruszenia stwierdzono w raportach NIK. Dowodami są też chociażby raporty dotyczące stężeń szkodliwych substancji z przekroczeniem norm.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Agata Jaczyńska, Radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

Co w zamian?

Za smog można żądać zadośćuczynienia – za cierpienia moralne, negatywne przeżycia osoby, której dobro osobiste zostało zagrożone lub zapłaty określonej kwoty na wskazany cel społeczny oraz naprawienia szkody. W przypadku dochodzenia roszczeń majątkowych należy liczyć się z kosztami sądowymi. Opłata wynosi 5% od wysuniętych żądań, a przypadku przegranej – całego procesu.

Zasądzenie zadośćuczynienia na cel społeczny ma charakter prewencyjny, a świadczenie na rzecz indywidualnej osoby ma zrekompensować jej doznaną krzywdę

Agata Jaczyńska, Radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

REKLAMA

Złożenie pozwu do sądu to nie jedyny sposób na rozwiązanie tej sprawy. Jak wynika z raportu NIK główną przyczyną niedostatecznej jakości powietrza w Polsce jest „emisja pyłów zawieszonych i benzo(a)pirenu z domowych pieców i lokalnych kotłowni węglowych, w których spalanie węgla odbywa się w nieefektywny sposób”. W pierwszej kolejności zatem należałoby zająć się edukacją.

Wnoszący pozwy – Jerzy Stuhr, Mariusz Szczygieł oraz Tomasz Sadlik – mieli na celu przede wszystkim społecznie ważny interes w postaci zwrócenia uwagi na problem zanieczyszczonego środowiska i braku skutecznych działań ze strony władz publicznych. Jakość powietrza i jego wpływ na życie oraz zdrowie ludzkie to istotny problem, którego nie można lekceważyć.

Agata Jaczyńska, Radca prawny, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pułapka w prawie budowlanym, na którą „łapie” się wiele osób: Szopa ogrodowa w odległości mniejszej niż 1,5 m od granicy nieruchomości, to samowola budowlana, za którą trzeba zapłacić nawet 10 tys. zł. Urzędnicy nie mają litości

Sezon na wypoczynek w przydomowym ogródku w pełni. Z posiadaniem ogrodu wiążą się jednak nie tylko przyjemności, ale również wiele obowiązków, których nie wykonamy bez niezbędnych narzędzi ogrodowych (często niemałych gabarytów, jak choćby – kosiarka). Narzędzia te, jak i rowery, zapasowe opony do samochodu i wiele innych rzeczy, których (z oczywistych przyczyn), nie chcemy trzymać w domu – trzeba gdzieś przechowywać, a najlepszym miejscem do tego jest – szopa ogrodowa (domek narzędziowy). Jego posadowienie, choć technicznie nieskomplikowane i łatwe do wykonania w kilka godzin, nawet dla „amatorów” – jeżeli zostanie dokonane niezgodnie z zawiłymi i pełnymi pułapek przepisami prawa budowlanego – może jednak słono kosztować.

Tablica alimentacyjna wycofana. Rozwiązanie będzie jeszcze konsultowane

Ministerstwo Sprawiedliwości wycofało się z zaproponowanych we środę tablic alimentacyjnych. Rozwiązanie zostanie jeszcze raz skonsultowane - poinformował rzecznik rządu Adam Szłapka po piątkowym posiedzeniu Rady Ministrów.

Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

REKLAMA

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

REKLAMA

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA