REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pozwy o odszkodowanie za smog coraz popularniejsze

smog Kraków fot. shutterstock
smog Kraków fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Coraz więcej osób decyduje się na pozew o odszkodowanie od Skarbu Państwa i samorządów za smog. Czy złożenie pozwu grupowego to dobre rozwiązanie?

Polska może zapłacić wysoką cenę za opieszałą walkę o czyste powietrze. Przebieg spraw sądowych w kraju na razie nie zachęca do pozywania Skarbu Państwa, ale znawcy tematu nie zgadzają się z orzecznictwem. Wyliczają liczne absurdy, a ponadto powołują się na przełomowy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Stwierdza on wyraźnie, kto ponosi odpowiedzialność za smog. Poszkodowani mogą też przystąpić do grupy, w imieniu której zostanie złożony pozew zbiorowy. Obecnie liczy ona kilkaset osób. Według ekspertów, wysokość ewentualnego zadośćuczynienia jest już kwestią indywidualną i nie do końca jest możliwą do przewidzenia. Ale zapewne nie wszystkim chodzi o pieniądze

REKLAMA

Polecamy: Pokolenie millenialsów jest wypalone. Potrzebuje rozwoju, a nie tylko pracy

Kierunek sąd

REKLAMA

Zły stan powietrza w Polsce może być przyczyną złożenia pozwu o odszkodowanie. Dotychczas tego typu spraw nie było zbyt wiele w naszym kraju, ale według adwokata Marka Żórawskiego, dochodzi do pewnej konsolidacji. Prawnik podkreśla, że kiedyś podobnie wyglądała sytuacja z żądaniami odszkodowawczymi dotyczącymi błędów lekarskich. Poszkodowani nie decydowali się na drogę sądową lub robili to rzadko. Ale obecnie to się mocno zmienia.

– W styczniu 2013 roku złożyłem pozew do Sądu Okręgowego w Gliwicach, który ma swój ośrodek zamiejscowy w Rybniku. Moim żądaniem było m.in. zasądzenie 10 tys. zł jako zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego, zdrowia i prawa do życia w czystym powietrzu. Pozew został oddalony, tak jak apelacja w 2014 roku w Sądzie Apelacyjnym w Katowicach. Wówczas uznano, że prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym – mówi Zdzisław Kuczma ze Stowarzyszenia Rybnicki Alarm Smogowy.

Na tym jednak nie zaprzestano działań w tym mieście. W październiku 2015 roku Oliwer Palarz, również z ww. Stowarzyszenia, wniósł nowy pozew. Zażądał zasądzenia od Skarbu Państwa kwoty 50 tys. zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Powód argumentował, że nie może żyć w czystym środowisku. Ponadto zarzucił naruszenie prawa do swobodnego przemieszczania się, a także prawa do życia prywatnego i mieszkania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

– Ten drugi proces, o którym mówimy, trwał długo. 30 maja br. Sąd Rejonowy w Rybniku oddalił pozew, ale nie odniósł się do tego fundamentalnego zarzutu, tj. naruszenia art. 8 Konwencji Europejskiej Praw Człowieka. W naszej ocenie, tego nie da się obronić – gryzący dym, brak możliwości wyjścia z domu czy przewietrzenia pomieszczenia, wszystko czarne na zewnątrz. W lipcu została złożona apelacja, którą obecnie rozpatruje Sąd Okręgowy – dodaje Zdzisław Kuczma.

Z kolei radca prawny Radosław Górski zna treść uzasadnienia tego wyroku, ale całkowicie się z nim nie zgadza. Według eksperta, argument sądu o tym, że powód może się wyprowadzić z Rybnika jest dość absurdalny. I świadczy niestety o tym, że sąd nie rozumie na czym polegają takie dobra osobiste i prawa człowieka jak prawo do wolności, prywatności, swobody poruszania się czy prawo do poszanowania mieszkania. To, że prawo do oddychania czystym powietrzem jest prawem człowieka i dobrem osobistym, wynika z wyroków Trybunału Praw Człowieka, aktualnego stanu wiedzy, a także orzecznictwa i poglądów doktryny. Sąd powołał się zaś na negatywnie komentowane orzeczenie na temat środowiska naturalnego z lat 70. ubiegłego wieku.

Przełomowy wyrok

– W lutym br. Trybunał Sprawiedliwości UE ocenił, że dyrektywa dotycząca ochrony powietrza nie jest dobrze implementowana w naszym kraju. Polska nie realizuje zadań zapisanych w Planach Ochrony Powietrza, czyli m.in. nie wprowadza zmian w najkrótszym możliwym czasie ani na szczeblu krajowym, ani regionalnym. Dochodzi do tego bardzo rozmyta odpowiedzialność administracji za realizację POP w naszym prawie, stąd problemy zamiast znikać, wciąż narastają – informuje Michał Zabłocki rzecznik prasowy Projektu Czyste Powietrze w Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, zajmującej się sprawami ekologicznymi.

W opinii Radosława Górskiego, wyrok TSUE oraz wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka mają dla nas znaczenie fundamentalne, ponieważ wskazują na odpowiedzialność Skarbu Państwa w sprawach związanych ze smogiem. Natomiast jak podkreśla adwokat Marek Żórawski, na barkach państwa spoczywa respektowanie dyrektywy, ale to wcale nie oznacza, że władza samorządowa jest z tego zwolniona. Ona wykonuje funkcje określone w Konstytucji RP i ustawach, musi więc bezwzględnie uznawać rozwiązania przyjęte przez Polskę.

– Dobrym zwiastunem są niedawne wyroki w sąsiednich krajach, głównie w postępowaniach administracyjnych. Przełomowe jest orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego w Niemczech w sprawie diesli. Władze poszczególnych miast muszą wprowadzać strefy ograniczonego transportu czy strefy zamknięte dla posiadaczy tego typu silników. Sądy w Czechach i na Słowacji unieważniły zaś Plany Ochrony Powietrza dla Pragi, Brna, Ústí nad Labem, Ostrawy oraz Bratysławy – przypomina Michał Zabłocki.

W grupie siła?

W marcu br. Kancelaria Radcy Prawnego Radosława Górskiego rozpoczęła kampanię antysmogową – #pozywamsmog. W sądzie złożyła pozwy w imieniu Katarzyny Ankudowicz, Tomasza Sadlika, Jerzego Stuhra, Grażyny Wolszczak, Mariusza Szczygła i Lesława Żurka przeciwko Warszawie lub Skarbowi Państwa. Ponadto przygotowuje pozew zbiorowy. Grupa liczy już kilkaset osób, a zgłoszenia do niej są przyjmowane do 31 marca 2019 roku.

– To będzie pierwsza taka inicjatywa w Polsce i w Europie. Skarb Państwa nie wywiązał się z obowiązku doprowadzenia do tego, aby stan powietrza w naszym kraju odpowiadał normom wynikającym z przepisów prawa. W związku z tym ponosi odpowiedzialność wobec członków grupy. W moim przekonaniu, proces daje większe szanse powodzenia, niż powództwo o ochronę dóbr osobistych. W postępowaniu grupowym sąd nie będzie zajmował się dobrami osobistymi, a tylko ustaleniem odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę i krzywdę członków grupy. Z tego powodu będzie to proces łatwiejszy – opisuje radca prawny Radosław Górski.

Natomiast według Michała Zabłockiego z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, pozew zbiorowy ma jedną ogromną wartość w stosunku do składanego indywidualnie – otóż przyciąga większą uwagę społeczną, ze względu choćby na wielkość grupy. To podkreślenie, że należy walczyć z problemem, który powoduje różnego rodzaju szkody na zdrowiu ludzi i wyrządza wielką krzywdę obywatelom. Ekspert dostrzega w tym ogromną wartość i jednocześnie szansę. Pytanie brzmi, czy pozew zbiorowy i towarzysząca mu argumentacja będą w stanie przekonać sąd.

– Z informacji, które docierają do mnie, pozwy zbiorowe napotykają na trudności o charakterze formalnym. Były nawet kasacje, niekiedy trafiają też do rozpoznania po dwóch, trzech czy nawet czterech latach. Jeżeli odrzucilibyśmy te problemy o charakterze proceduralnym, to pojawia się instrument nacisku na państwo. To nie jest niezadowolona jednostka, ale już większa grupa ludzi – opisuje adwokat Marek Żórawski.

Gra o dużą stawkę

Jak wskazuje radca prawny Radosław Górski, pozew zbiorowy otworzy członkom postępowania grupowego drogę do uzyskania odszkodowania w uproszczonym procesie. W nim trzeba będzie wykazać wyłącznie kwotę zadośćuczynienia. Na udowodnienie wysokości szkody mogą składać się np. koszty zakupu lekarstw, maseczek antysmogowych czy filtrów lub oczyszczaczy powietrza.

– Odszkodowania w sprawach dotyczących smogu mogą być bardzo różne. Wszystko zależy od negatywnych konsekwencji, które powstały w naszym organizmie, zdrowiu czy życiu. Wiemy, że w Polsce jest bardzo dużo zgonów spowodowanych emisjami. U jednych pojawiają się problemy onkologiczne, a u innych – kardiologiczne itd. Bardzo poważnie chorują także małe dzieci. Każdy z nas może w różnym stopniu ucierpieć – zaznacza Marek Żórawski.

Z kolei Zdzisław Kuczma stwierdza, że walka z kolosem, jakim jest państwo, może zniechęcać. Jednak podejmowane działania mają swego rodzaju przetrzeć szlak. Gdyby jemu lub Oliwerowi Palarzowi udało się uzyskać pozytywny wyrok, bez względu na wysokość odszkodowania, byłby to kamień milowy w orzecznictwie.

– Jednym z zadań procesu grupowego jest ustalenie odpowiedzialności Skarbu Państwa na przyszłość. Skutki złego stanu powietrza dla życia i zdrowia mogą bowiem ujawnić się dopiero po długich latach. Pozew zbiorowy zatem powinien skłonić władze do podjęcia szybkich i skutecznych działań. Dalsze zaniedbania spowodują powstanie potencjalnie masowych roszczeń odszkodowawczych – podsumowuje radca prawny Radosław Górski.

Polecamy serwis: Pozew zbiorowy

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: MondayNews.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Służba cywilna. Od 1 stycznia 2024 r. za pracę w godzinach nadliczbowych będzie przysługiwało wynagrodzenie

    1 stycznia 2024 r. wejdzie w życie zmiana przepisów dotyczących rekompensowania pracy w godzinach nadliczbowych pracownikom służby cywilnej. Od tego dnia pracownik służby cywilnej za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego w nadgodzinach będzie miał prawo do wynagrodzenia.

    Czy komornik zabierze przed świętami świadczenie z ZFŚS? Trzeba uważnie przeczytać treść zajęcia. Jednak prawie na pewno pracownik zostanie z niczym.

    W okresie przedświątecznym wielu pracowników otrzymuje od pracodawców świadczenia z ZFŚS. Jednak ostatecznie nie zawsze trafiają one w ich ręce. Obawiać się mogą ci pracownicy, których wynagrodzenie zostało zajęte przez komornika. Jednak dlaczego niektórzy pracodawcy przekazują komornikowi świadczenia z ZFŚS, a inni nie? Trzeba uważnie przeczytać treść zajęcia komorniczego.

    MRiPS: W 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne można pobierać po wygaśnięciu orzeczenia o niepełnosprawności

    Ministerstwo Rodziny wyjaśnia możliwości, jakie ma opiekun osoby niepełnosprawnej po wygaśnięciu w 2024 r. orzeczenia o niepełnosprawności. Ministerstwo odpowiedziało na poniższe pytanie:

    Wzór formularza: zespół ds. orzekania wpisze punkty o niesamodzielności osoby niepełnosprawnej [świadczenie wspierające]

    Publikujemy wzór formularza, który wypełni zespół ds. orzekania o niepełnosprawności, określając poziomy wsparcia przy świadczeniu wspierającym.

    REKLAMA

    Rok 2024 zacznie się od wypłaty 800 plus

    Rok 2024 zacznie się od wypłaty 800 plus. "Zaraz jeszcze sukcesem PO okaże się walka z mafiami VAT-owskimi, więcej niż podwojenie budżetu państwa, obniżka podatku PIT i wiele innych, to konkrety PiSU - zareagował dzisiaj w mediach społecznościowych rzecznik rządu Piotr Müller na grafikę PO z hasłem "Nowy rok zacznie się od wypłaty 800+! I to jest konkret!"

    W 2024 r. nowa kategoria emerytów? Emeryci chcą jednak mniejszych okresów składkowych [projekt ustawy w Sejmie]

    Wymagane okresy składkowe dla kobiet 38 lat, a w przypadku mężczyzn 43 lata. Bez względu na wiek!

    Czy w 2024 r. będzie można zaoszczędzić na podatku od nieruchomości? Niektórzy zapłacą nawet 2193 zł mniej!

    Podatników czeka trudny rok – limity podatkowe na 2024 r. na gruncie VAT, CIT i PIT są dla nich niekorzystne i mniejsza grupa będzie mogła skorzystać na ich podstawie z ustawowych preferencji, maksymalne stawki podatków i opłat lokalnych wzrosły o 15-proc., a podatek rolny aż o 21-proc. W takiej sytuacji każda oszczędność jest na wagę złota. Warto więc przyjrzeć się temu, czy podatnik ma szansę skorzystać z niższego opodatkowania podatkiem od nieruchomości, bo można zyskać 2193 zł za 100 m2 powierzchni użytkowej!

    Czy pensja 8600 zł wpada w podatek 32%? Od jakiej pensji zaczyna się drugi próg podatkowy w 2024 r.? [Obliczenia, kwoty brutto i netto]

    Wiesz jaka w 2024 r. pensja jest graniczna dla stawki 12% (PIT). Powyżej wypłaty brutto i netto tej pensji, zapłacisz podatek PIT 32%. 

    REKLAMA

    Nowe limity taniego prądu na 2024 r. Są o połowę niższe. 1500 kWh dla wszystkich. Niepełnosprawni 1800 kWh, rolnicy i KDR 2000 kWh [ustawa u prezydenta]

    Koalicja, kierowana przez D. Tuska, obniżyła o połowę limity taniego prądu na 2024 r. Politycy uzasadniają to tym, że są to limity do 30 czerwca 2024 r., czyli na połowę 2024 r. Co ma się zdarzyć po tej dacie, tak naprawdę nikt nie wie.

    To pewne! Dodatek osłonowy po Senacie jest już u prezydenta A. Dudy. Wnioski do 30 kwietnia 2024 r. Świadczenie do 822,25 zł

    Senat nie wniósł poprawek. I przepisy o dodatku osłonowym na 2024 r. są już na biurku prezydenta A. Dudy.

    REKLAMA