Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Pozwy o odszkodowanie za smog coraz popularniejsze

smog Kraków fot. shutterstock
smog Kraków fot. shutterstock
Coraz więcej osób decyduje się na pozew o odszkodowanie od Skarbu Państwa i samorządów za smog. Czy złożenie pozwu grupowego to dobre rozwiązanie?

Polska może zapłacić wysoką cenę za opieszałą walkę o czyste powietrze. Przebieg spraw sądowych w kraju na razie nie zachęca do pozywania Skarbu Państwa, ale znawcy tematu nie zgadzają się z orzecznictwem. Wyliczają liczne absurdy, a ponadto powołują się na przełomowy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Stwierdza on wyraźnie, kto ponosi odpowiedzialność za smog. Poszkodowani mogą też przystąpić do grupy, w imieniu której zostanie złożony pozew zbiorowy. Obecnie liczy ona kilkaset osób. Według ekspertów, wysokość ewentualnego zadośćuczynienia jest już kwestią indywidualną i nie do końca jest możliwą do przewidzenia. Ale zapewne nie wszystkim chodzi o pieniądze

Polecamy: Pokolenie millenialsów jest wypalone. Potrzebuje rozwoju, a nie tylko pracy

Kierunek sąd

Zły stan powietrza w Polsce może być przyczyną złożenia pozwu o odszkodowanie. Dotychczas tego typu spraw nie było zbyt wiele w naszym kraju, ale według adwokata Marka Żórawskiego, dochodzi do pewnej konsolidacji. Prawnik podkreśla, że kiedyś podobnie wyglądała sytuacja z żądaniami odszkodowawczymi dotyczącymi błędów lekarskich. Poszkodowani nie decydowali się na drogę sądową lub robili to rzadko. Ale obecnie to się mocno zmienia.

– W styczniu 2013 roku złożyłem pozew do Sądu Okręgowego w Gliwicach, który ma swój ośrodek zamiejscowy w Rybniku. Moim żądaniem było m.in. zasądzenie 10 tys. zł jako zadośćuczynienia za naruszenie dobra osobistego, zdrowia i prawa do życia w czystym powietrzu. Pozew został oddalony, tak jak apelacja w 2014 roku w Sądzie Apelacyjnym w Katowicach. Wówczas uznano, że prawo do życia w czystym środowisku nie jest dobrem osobistym – mówi Zdzisław Kuczma ze Stowarzyszenia Rybnicki Alarm Smogowy.

Na tym jednak nie zaprzestano działań w tym mieście. W październiku 2015 roku Oliwer Palarz, również z ww. Stowarzyszenia, wniósł nowy pozew. Zażądał zasądzenia od Skarbu Państwa kwoty 50 tys. zł tytułem zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. Powód argumentował, że nie może żyć w czystym środowisku. Ponadto zarzucił naruszenie prawa do swobodnego przemieszczania się, a także prawa do życia prywatnego i mieszkania.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– Ten drugi proces, o którym mówimy, trwał długo. 30 maja br. Sąd Rejonowy w Rybniku oddalił pozew, ale nie odniósł się do tego fundamentalnego zarzutu, tj. naruszenia art. 8 Konwencji Europejskiej Praw Człowieka. W naszej ocenie, tego nie da się obronić – gryzący dym, brak możliwości wyjścia z domu czy przewietrzenia pomieszczenia, wszystko czarne na zewnątrz. W lipcu została złożona apelacja, którą obecnie rozpatruje Sąd Okręgowy – dodaje Zdzisław Kuczma.

Z kolei radca prawny Radosław Górski zna treść uzasadnienia tego wyroku, ale całkowicie się z nim nie zgadza. Według eksperta, argument sądu o tym, że powód może się wyprowadzić z Rybnika jest dość absurdalny. I świadczy niestety o tym, że sąd nie rozumie na czym polegają takie dobra osobiste i prawa człowieka jak prawo do wolności, prywatności, swobody poruszania się czy prawo do poszanowania mieszkania. To, że prawo do oddychania czystym powietrzem jest prawem człowieka i dobrem osobistym, wynika z wyroków Trybunału Praw Człowieka, aktualnego stanu wiedzy, a także orzecznictwa i poglądów doktryny. Sąd powołał się zaś na negatywnie komentowane orzeczenie na temat środowiska naturalnego z lat 70. ubiegłego wieku.

Przełomowy wyrok

– W lutym br. Trybunał Sprawiedliwości UE ocenił, że dyrektywa dotycząca ochrony powietrza nie jest dobrze implementowana w naszym kraju. Polska nie realizuje zadań zapisanych w Planach Ochrony Powietrza, czyli m.in. nie wprowadza zmian w najkrótszym możliwym czasie ani na szczeblu krajowym, ani regionalnym. Dochodzi do tego bardzo rozmyta odpowiedzialność administracji za realizację POP w naszym prawie, stąd problemy zamiast znikać, wciąż narastają – informuje Michał Zabłocki rzecznik prasowy Projektu Czyste Powietrze w Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, zajmującej się sprawami ekologicznymi.

W opinii Radosława Górskiego, wyrok TSUE oraz wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka mają dla nas znaczenie fundamentalne, ponieważ wskazują na odpowiedzialność Skarbu Państwa w sprawach związanych ze smogiem. Natomiast jak podkreśla adwokat Marek Żórawski, na barkach państwa spoczywa respektowanie dyrektywy, ale to wcale nie oznacza, że władza samorządowa jest z tego zwolniona. Ona wykonuje funkcje określone w Konstytucji RP i ustawach, musi więc bezwzględnie uznawać rozwiązania przyjęte przez Polskę.

– Dobrym zwiastunem są niedawne wyroki w sąsiednich krajach, głównie w postępowaniach administracyjnych. Przełomowe jest orzeczenie Federalnego Sądu Administracyjnego w Niemczech w sprawie diesli. Władze poszczególnych miast muszą wprowadzać strefy ograniczonego transportu czy strefy zamknięte dla posiadaczy tego typu silników. Sądy w Czechach i na Słowacji unieważniły zaś Plany Ochrony Powietrza dla Pragi, Brna, Ústí nad Labem, Ostrawy oraz Bratysławy – przypomina Michał Zabłocki.

W grupie siła?

W marcu br. Kancelaria Radcy Prawnego Radosława Górskiego rozpoczęła kampanię antysmogową – #pozywamsmog. W sądzie złożyła pozwy w imieniu Katarzyny Ankudowicz, Tomasza Sadlika, Jerzego Stuhra, Grażyny Wolszczak, Mariusza Szczygła i Lesława Żurka przeciwko Warszawie lub Skarbowi Państwa. Ponadto przygotowuje pozew zbiorowy. Grupa liczy już kilkaset osób, a zgłoszenia do niej są przyjmowane do 31 marca 2019 roku.

– To będzie pierwsza taka inicjatywa w Polsce i w Europie. Skarb Państwa nie wywiązał się z obowiązku doprowadzenia do tego, aby stan powietrza w naszym kraju odpowiadał normom wynikającym z przepisów prawa. W związku z tym ponosi odpowiedzialność wobec członków grupy. W moim przekonaniu, proces daje większe szanse powodzenia, niż powództwo o ochronę dóbr osobistych. W postępowaniu grupowym sąd nie będzie zajmował się dobrami osobistymi, a tylko ustaleniem odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę i krzywdę członków grupy. Z tego powodu będzie to proces łatwiejszy – opisuje radca prawny Radosław Górski.

Natomiast według Michała Zabłockiego z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, pozew zbiorowy ma jedną ogromną wartość w stosunku do składanego indywidualnie – otóż przyciąga większą uwagę społeczną, ze względu choćby na wielkość grupy. To podkreślenie, że należy walczyć z problemem, który powoduje różnego rodzaju szkody na zdrowiu ludzi i wyrządza wielką krzywdę obywatelom. Ekspert dostrzega w tym ogromną wartość i jednocześnie szansę. Pytanie brzmi, czy pozew zbiorowy i towarzysząca mu argumentacja będą w stanie przekonać sąd.

– Z informacji, które docierają do mnie, pozwy zbiorowe napotykają na trudności o charakterze formalnym. Były nawet kasacje, niekiedy trafiają też do rozpoznania po dwóch, trzech czy nawet czterech latach. Jeżeli odrzucilibyśmy te problemy o charakterze proceduralnym, to pojawia się instrument nacisku na państwo. To nie jest niezadowolona jednostka, ale już większa grupa ludzi – opisuje adwokat Marek Żórawski.

Gra o dużą stawkę

Jak wskazuje radca prawny Radosław Górski, pozew zbiorowy otworzy członkom postępowania grupowego drogę do uzyskania odszkodowania w uproszczonym procesie. W nim trzeba będzie wykazać wyłącznie kwotę zadośćuczynienia. Na udowodnienie wysokości szkody mogą składać się np. koszty zakupu lekarstw, maseczek antysmogowych czy filtrów lub oczyszczaczy powietrza.

– Odszkodowania w sprawach dotyczących smogu mogą być bardzo różne. Wszystko zależy od negatywnych konsekwencji, które powstały w naszym organizmie, zdrowiu czy życiu. Wiemy, że w Polsce jest bardzo dużo zgonów spowodowanych emisjami. U jednych pojawiają się problemy onkologiczne, a u innych – kardiologiczne itd. Bardzo poważnie chorują także małe dzieci. Każdy z nas może w różnym stopniu ucierpieć – zaznacza Marek Żórawski.

Z kolei Zdzisław Kuczma stwierdza, że walka z kolosem, jakim jest państwo, może zniechęcać. Jednak podejmowane działania mają swego rodzaju przetrzeć szlak. Gdyby jemu lub Oliwerowi Palarzowi udało się uzyskać pozytywny wyrok, bez względu na wysokość odszkodowania, byłby to kamień milowy w orzecznictwie.

– Jednym z zadań procesu grupowego jest ustalenie odpowiedzialności Skarbu Państwa na przyszłość. Skutki złego stanu powietrza dla życia i zdrowia mogą bowiem ujawnić się dopiero po długich latach. Pozew zbiorowy zatem powinien skłonić władze do podjęcia szybkich i skutecznych działań. Dalsze zaniedbania spowodują powstanie potencjalnie masowych roszczeń odszkodowawczych – podsumowuje radca prawny Radosław Górski.

Polecamy serwis: Pozew zbiorowy

Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań
Zestaw arkuszy egzaminacyjnych z odpowiedziami i punktacją do zadań.

Język polski, Matematyka, Język angielski.


Źródło: MondayNews.pl
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Od 1 kwietnia 2023 r. wyższe odszkodowania za wypadek przy pracy

    Od 1 kwietnia będą obowiązywały nowe, wyższe kwoty. Za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu przysługiwać będzie 1269 zł. W 2022 roku była to kwota 1133 zł a w 2021 1033 zł (2020 - 984 zł). O odszkodowanie za wypadek przy pracy może wystąpić każda ubezpieczona osoba.

    Obowiązki pracodawcy zatrudniającego określoną liczbę pracowników. Kwestie praktyczne

    Obowiązujące przepisy prawa nakładają na pracodawców liczne obowiązki, które uzależnione są od liczby zatrudnianych pracowników. W tej kwestii kluczowe jest precyzyjne zdefiniowanie liczby pracujących osób w przedsiębiorstwie w przeliczeniu na pełne etaty. Katalogi obowiązków są  inne dla firm zatrudniających co najmniej 20 osób oraz firm zatrudniających minimum 50 pracowników. Radca prawny Klaudia Nowak z Kancelarii Mirosławski, Galos, Mozes w Sosnowcu omawia mechanizmy, do których wdrożenia zobligowani są pracodawcy.

    45 tys. zł - tyle wynosi średni dług alimentacyjny w Polsce na jedno dziecko

    Alimenciarze mają do spłacenia od blisko 12,9 mld zł do ponad 13,7 mld zł. Średnie zadłużenie z tego tytułu wzrosło do poziomu wynoszącego od przeszło 45,7 tys. do 48,5 tys. zł. W zdecydowanej większości wpisani do rejestrów są mężczyźni, przede wszystkim w wieku 45-54 lat. Z analiz wynika również, że statystyczny dłużnik zalega z płaceniem alimentów średnio ponad 3600 dni, czyli prawie 10 lat. Eksperci komentujący dane alarmują, że przez różnego rodzaju bieżące zawirowania – głównie inflacyjne, problem będzie dalej narastał.

    Użytkowanie wieczyste. Nowe zasady ustalania ceny gruntów

    Zasady ustalania ceny gruntów zbywanych na rzecz użytkowników wieczystych ulegną zmianie. Przewiduje to ustawa, której projekt rząd przyjął 29 marca. Nowelizacja umożliwi także nabycie prawa własności gruntów wykorzystywanych na cele inne niż mieszkaniowe.

    Uczelnie MSWiA. Będzie akademia policyjna i akademia pożarnictwa

    Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie stanie się Akademią Policji, a Szkoła Główna Służby Pożarniczej – Akademią Pożarnictwa. Powstanie Wyższa Szkoła Straży Granicznej. Rząd przyjął w środę projekt ustawy o zmianie nazw uczelni służb państwowych nadzorowanych przez szefa MSWiA. 

    Długi czynszowe. Polacy nie chcą składać się na długi sąsiadów

    Wspólnoty, spółdzielnie mieszkaniowe i zarządcy mieszkań gminnych powinni odzyskiwać należności od niepłacących lokatorów – tak uważa 95 proc. właścicieli mieszkań. Zdaniem 59 proc. Polaków w niektórych przypadkach powinno się odstąpić od egzekwowania zaległych opłat.

    Trzynaste emerytury trafią do miliona seniorów jeszcze marcu

    Trzynaste emerytury trafią do miliona seniorów jeszcze marcu. Dodatkowe świadczenie w wysokości 1588,44 zł brutto trafi w sumie do 9,7 mln osób. Na wypłatę trzynastych emerytur przeznaczono 15,4 mld zł.

    Czy można odwołać darowiznę?

    Jakie są zasady dotyczące możliwości odwołania darowizny? Co z terminem? Oto najważniejsze zasady?

    Jak powinno wyglądać zlecenie transportowe?

    Umowy przewozu bywają naszpikowane kruczkami jak pole minowe. By przejść przez nie bez szwanku, przewoźnik powinien dobrze znać przepisy i dokładnie zapoznać się z treścią każdego zlecenia przed przyjęciem go. O niezbędnych elementach zlecenia transportowego i zapisach, które  powinny wzbudzić czujność mówi Mateusz Pernak, prawnik z TC Kancelaria Prawna. 

    Światowy Dzień Backupu. Jak robić bezpiecznie kopie zapasowe?

    31 marca przypada Światowy Dzień Backupu. Tego dnia warto przypomnieć sobie o tym, jak ważne jest to, by regularnie wykonywać kopię zapasową danych ważnych dla użytkowników. Powinno się to robić zarówno na fizycznym zewnętrznym dysku, ale także w prywatnej lub chmurze korporacyjnej. Można to zrobić pod warunkiem zapewnienia odpowiedniego poziomu ochrony, tak by ważne dla nas dane nie zostały skradzione lub trafiły w niepowołane ręce. Jak robić to bezpiecznie?- analizuje Michał Borowiecki z firmy Netskope.

    Babciowe 1500 zł. Jak je oceniają Polacy?

    22 marca lider PO Donald Tusk przedstawił kolejną propozycję programową KO, czyli tzw. babciowe. Miałoby to być miesięczne świadczenie dla matek, które wracają do pracy po urodzenia dziecka. Co myślą o nim Polacy? Ile rodaków popiera ten pomysł?

    Dziedziczenie długów. Co mówi prawo?

    Zdarza się, że o problemach finansowych naszych bliskich dowiadujemy się dopiero wtedy, gdy odeszli. Już ten sam fakt jest wystarczająco trudny, a potem dowiadujemy się, że kochana babcia czy ciocia zostawiła 
    w spadku nie tylko mieszkanie czy zestaw rodzinnych sreber, ale również… długi! Co wtedy?

    Nakaz noszenia maseczek. Jeszcze do końca kwietnia

    Nakaz noszenia maseczek będzie obowiązywał jeszcze do końca kwietnia 2023 r. Rząd postanowił o przedłużeniu tego obowiązku. W jakich miejscach trzeba nosić maseczki? Kto ma obowiązek zasłaniania nosa i ust? Czy przepisy przewidują jakieś wyjątki?

    Kiedy koniec stanu epidemicznego w Polsce?

    "Cały czas obserwujemy zejście ze szczytu fali covidowej. Spadki zakażeń są na poziomie 30 proc. Za nimi podąża spadek hospitalizacji" – napisał na Twitterze szef MZ. Zatem co dalej ze stanem epidemicznym w Polsce? 

    Wielkanoc pod znakiem oszczędności. Polacy ograniczą świąteczne wydatki o 15-20 procent

    Drożyzna zmusza Polaków do oszczędzania. Blisko 68 proc. rodaków wyda mniej na tegoroczne Święta Wielkanocne niż rok temu. Ile średnio?

    Użytkowanie wieczyste do likwidacji. Będą nowe zasady zakupu gruntów

    Użytkowanie wieczyste ma zostać zlikwidowane - taki jest cel ustawy przyjętej 29 marca przez rząd. Zakłada ona, że ulegną zmianie zasady ustalania ceny gruntów zbywanych na rzecz użytkowników wieczystych. Użytkownikom wieczystym gruntów należących do samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa będzie przysługiwać roszczenie o nabycie prawa własności gruntu. 

    300 zł dla sołtysów. Rząd ma swój projekt

    Sołtysi pełniący funkcję przez dwie kadencje i będący w wieku emerytalnym dostaną świadczenie w wysokości 300 zł miesięcznie. Takie są założenia projektu ustawy, którą przygotowuje ministerstwo rolnictwa i rozwoju wsi.

    Sądy pokoju. Pierwsza kadencja ma rozpocząć się w 2025 r.

    Sądy pokoju są coraz bliżej. Trwające ponad rok prace w podkomisji zakończyły się poparciem projektów ustaw mających powołać sądy pokoju. W ich trakcie do projektów wprowadzono kilkadziesiąt poprawek. Dalsze prace poprowadzi sejmowa komisja sprawiedliwości i praw człowieka.

    E-skierowanie do sanatorium z NFZ. Co warto wiedzieć?

    E-skierowanie zamiast papierowego dokumentu to ważna zmiana dla osób, wybierających się do sanatorium z NFZ. Gdzie szukać informacji o elektronicznym skierowaniu?

    Nowe tablice GUS obniżają wysokość przyszłej emerytury

    W porównaniu do zeszłorocznych prognoz GUS - wydłużył się czas średniego dalszego trwania życia we wszystkich grupach wiekowych. Od 1 kwietnia br. ZUS będzie korzystał z nowych tablic ogłoszonych przez Główny Urząd Statystyczny. Co do zasady nie dotyczą one osób, które już przeszły na emeryturę. 

    Czy 'babciowe" pomoże kobietom w powrocie na rynek pracy? [KOMENTARZ]

    Matka, która po macierzyńskim chce wrócić do pracy, dostanie 1500 zł miesięcznie - to nowy pomysł KO na rozwiązanie problemu powrotu kobiet do pracy po urodzeniu dziecka. Teoretycznie „babciowe” ma wesprzeć kobiety w znalezieniu opieki nad dzieckiem i dzięki temu pomóc w powrocie do aktywności zawodowej. W praktyce nie dość, że nie rozwiąże problemu, to jeszcze go pogłębi.

    II Ogólnopolska Konferencja z cyklu „E-sądy – rozszerzona przestrzeń wymiaru sprawiedliwości”

    II Ogólnopolska Konferencja naukowa „Rzetelność rozpraw zdalnych. Wyniki badań” jest kontynuacją konferencji pt. „E-sądy – rozszerzona przestrzeń wymiaru sprawiedliwości” zorganizowanej w Akademii Leona Koźmińskiego w Warszawie 16 maja 2022 roku.

    Ile w tym roku będzie kosztowała Wielkanoc? Będzie drożej niż rok temu

    Droższa Wielkanoc. W tym roku na święta wielkanocne Polacy zamierzają wydać średnio 600 zł – wynika z Barometru Providenta. To o 64 zł więcej niż rok temu. Zakładany przez nas wzrost wydatków i tak jest niższy niż inflacja produktów żywnościowych, która w lutym br. przekroczyła 20 proc. Niektóre produkty, bez których nie wyobrażamy sobie Wielkiej Nocy, są nawet o 30 proc. droższe.

    Nowe tablice średniego trwania życia. Emerytury będą niższe

    Nowe tablice średniego dalszego trwania życia, ogłoszone przez Główny Urząd Statystyczny będą od początku kwietnia podstawą obliczania nowo przyznawanych emerytur. Co do zasady Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie ich stosował do osób, które są już na emeryturze.

    Święta z mamą czy z tatą? Jak ustalić kontakty z dzieckiem po rozwodzie?

    Święta czy rodzinne uroczystości to szczególny czas w życiu dziecka, również po rozwodzie rodziców. Nie sposób zatem pominąć tych wydarzeń przy ustalaniu kontaktów.