Spóła cywilna czy spółka jawna

Wspólna działalność gospodarcza prowadzona na małą skalę jest najczęściej realizowana w formie spółki cywilnej bądź też spółki jawnej. Pomiędzy tymi dwoma formami występują istotne różnice, wynikające z odrębnych regulacji.

Do spółki cywilnej stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Natomiast do spółki jawnej stosuje się przepisy kodeksu spółek handlowych.

Umowa spółki cywilnej

Spółka cywilna jest spółką tylko z nazwy, faktycznie jest to umowa zobowiązująca do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego, cywilnoprawna forma organizacji współdziałania wspólników, nie prowadzącą do utworzenia organizacji czy jednostki organizacyjnej.

Zobacz serwis: Spółki

Spółka jawna jako nowy podmiot prawa

Natomiast spółka jawna jest jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej, jednakże posiadająca zdolność prawną. Umowa zawierana przez wspólników kreuje odrębny podmiot, który może zaciągać zobowiązania i nabywać prawa, pozywać i być pozwaną.

Natomiast pozywając spółkę cywilną należy złożyć pozew przeciwko jej wspólnikom (pozew przeciwko spółce będzie bowiem odrzucony).

Zgłoszenie rozpoczęcia działalności

Spółka cywilna nie figuruje w żadnym rejestrze, natomiast wspólnicy, którzy są osobami fizycznymi, muszą zgłosić rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej do ewidencji w gminie właściwej dla swojego miejsca zamieszkania. Każdy z nich ma więc status odrębnego przedsiębiorcy.

Natomiast w przypadku zawarcia umowy spółki jawnej, powstaje obowiązek jej zgłoszenia do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez odpowiedni sąd rejonowy. 

Umowa spółki jawnej powinna być pod rygorem nieważności sporządzona w formie pisemnej, takiego rygoru nie przewiduje kodeks cywilny dla spółki cywilnej, jednakże przy rejestrowaniu działalności gospodarczej często wymagane jest przedstawienie umowy spółki. Dlatego ze względów praktycznych wskazane jest zawieranie umowy w formie pisemnej.

Odpowiedzialność za zobowiązania

Kolejna istotna różnica jest związana z odpowiedzialnością za zobowiązania spółki. Wspólnicy spółki cywilnej odpowiadają solidarnie, całym swoim majątkiem osobistym, razem ze spółką i pozostałymi wspólnikami. Zasada ta stanowi duże ryzyko dla wspólników i tworzy pewien stan niepewności - majątek wspólnika jest bowiem cały czas zagrożony niebezpieczeństwem egzekucji. Wierzyciel ma całkowitą wolność w wyborze dłużnika przeciwko któremu skieruje egzekucję.