REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Co to jest prawo pierwokupu i prawo odkupu?  fot. Fotolia
Co to jest prawo pierwokupu i prawo odkupu? fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo pierwokupu i odkupu to instrumenty prawne, które przy sprzedaży rzeczy pozwalają nam zachować pewną kontrolę nad ich losem. Zarówno pierwokup, jak i prawo odkupu powinny być zawarte w umowie sprzedaży.

Bywają sytuacje, gdy w wyniku pewnych okoliczności zostajemy zmuszeni do zbycia rzeczy szczególnie dla nas wartościowej (np. rodzinnej nieruchomości) lub gdy wprawdzie sprzedajemy rzecz bez przymusu, ale chcielibyśmy zachować pewną kontrolę nad tym, co się dalej z tą rzeczą stanie. W takich sytuacjach odpowiednimi instrumentami prawnymi, zabezpieczającymi nasze prawa są prawo odkupu oraz prawo pierwokupu, uregulowane w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm., dalej „kodeks cywilny”).

REKLAMA

Zobacz: Czy cena towaru na półce jest wiążąca?

Prawo odkupu

Do umowy sprzedaży może zostać dodane postanowienie, zgodnie z którym sprzedawca ma uprawnienie oświadczyć kupującemu, że chce od niego odkupić przedmiot sprzedaży, aby stać się ponownie jego właścicielem (prawo odkupu). Czas trwania prawa odkupu może zostać uzgodniony przez strony takiej umowy sprzedaży. Nie może on jednak przekroczyć pięciu lat od chwili zawarcia umowy sprzedaży lub od chwili wprowadzenia do niej (np. w drodze aneksu) postanowienia odnośnie prawa odkupu.

POBIERZ BEZPŁATNY WZÓR: Umowa sprzedaży na raty

Jeżeli sprzedawca skorzysta z prawa odkupu, kupujący będzie zobowiązany do przeniesienia z powrotem na sprzedawcę własności rzeczy lub prawa, które były przedmiotem umowy sprzedaży. Sprzedawca ma zaś obowiązek rozliczyć się zwracając cenę, koszty sprzedaży oraz co do zasady nakłady konieczne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Zobacz: Co można zawrzeć w umowie sprzedaży?

Jeżeli zawarcie umowy sprzedaży wymagało zachowania szczególnej formy, oświadczenie o wykonaniu prawa odkupu powinno być złożone w tej samej formie. Dlatego też ustanowienie prawa odkupu nieruchomości i oświadczenie o jego wykonaniu wymagają zachowania formy aktu notarialnego. Ponadto, ujawnienie prawa odkupu w księdze wieczystej czyni to prawo skutecznym względem osób trzecich, które nabyły nieruchomość od kupującego. Prawo odkupu jest niezbywalne (nie może być przeniesione w drodze czynności prawnej), ale jednocześnie jest dziedziczne oraz niepodzielne (nie może być wykonane tylko co do części przedmiotu sprzedaży).


Prawo pierwokupu

REKLAMA

Natomiast, prawo pierwokupu to przyznanie jednej stronie pierwszeństwa kupna oznaczonej rzeczy na wypadek, gdyby druga strona sprzedała tę rzecz osobie trzeciej. Prawo pierwokupu można ustanowić w umowie sprzedaży, jak i w innych umowach (np. w umowach darowizny, dzierżawy) lub w drodze innej czynności prawnej (np. testamentu). Może ono wynikać również z ustawy i zostać zastrzeżone również na rzecz osoby trzeciej.

Prawo pierwokupu nie jest ograniczone żadnym ustawowym terminem. Prawo to jest niezbywalne i niepodzielne, ale jest dziedziczne. Należy również wskazać, że stanowi ono zastrzeżenie tylko na wypadek dalszej sprzedaży rzeczy, a nie na wypadek dokonania innej czynności prawnej. Dlatego nie będzie skuteczne, gdy strona zobowiązana z prawa pierwokupu dokona darowizny rzeczy, zamiany lub gdy zrzeknie się tej rzeczy

Zobowiązany z tytułu prawa pierwokupu powinien niezwłocznie zawiadomić uprawnionego o treści umowy sprzedaży zawartej z osobą trzecią. Prawo pierwokupu co do nieruchomości można wykonać w ciągu miesiąca, a co do innych rzeczy - w ciągu tygodnia od otrzymania zawiadomienia o sprzedaży. Oświadczenie o wykonaniu prawa pierwokupu co do nieruchomości powinno być złożone w formie aktu notarialnego.

Zobacz serwis: Akt notarialny

W wypadku wykonania prawa pierwokupu, uprawniony staje się stroną umowy sprzedaży w miejsce osoby trzeciej i na warunkach tej umowy. Jeżeli rzecz, będąca przedmiotem prawa pierwokupu, zostanie bezwarunkowo sprzedana, to umowa ta będzie ważna, a uprawniony do prawa pierwokupu ma roszczenie o odszkodowanie za poniesioną szkodę. Jednakże w przypadku, gdy prawo pierwokupu przysługiwało z mocy ustawy Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego, współwłaścicielowi albo dzierżawcy bezwarunkowa umowa sprzedaży będzie nieważna.

W przypadku ujawnienia prawa pierwokupu w księdze wieczystej, będzie ono skuteczne wobec każdego nabywcy tej nieruchomości.

Zobacz: Czy konsument ma wpływ na treść umowy?

Podsumowanie

Podsumowując, zastrzeżenie zarówno prawa odkupu, jak i prawa pierwokupu pozwala stronom umowy wpływać na dalsze losy określonej rzeczy. Zastrzeżenia te będą miały większą skuteczność, gdy zostaną ujawnione w księdze wieczystej. To jednak jest możliwe tylko w stosunku do nieruchomości. Dlatego w praktyce, z prawem odkupu jak i prawem pierwokupu najczęściej możemy spotkać się w szeroko rozumianym obrocie nieruchomościami.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Zima 2023/2024 się rozkręca. Nie chcesz być chory na święta, sprawdź jakie masz prawa. Pracodawca może zapłacić 30 000 zł kary

    Upalne lato i mroźna zima to okresy, w których pracodawców obciążają dodatkowe obowiązki. To oni muszą zadbać o utrzymanie w miejscu pracy temperatury optymalnej do rodzaju wykonywanej pracy.

    1500 zł grzywny za nieodśnieżony chodnik. Odszkodowanie 70 000 zł. Kto odśnieża? Jak często? [Zima 2023/2024 r.]

    Kara wynika z art. 117 Kodeksu wykroczeń. To jej maksymalny wymiar. W praktyce jest mniej. Ale jest jeszcze problem odszkodowania cywilnego za wypadek przechodnia. 

    Jeszcze przed 2024 r. pracodawca musi udzielić pracownikom 2 dni wolnego. Jeśli nie, grozi mu grzywna do 30 000 zł

    Sprawdź komu jeszcze przed 2024 r. pracodawca musi udzielić dodatkowych dni zwolnienia od pracy. Pamiętaj, że pozostał już tylko grudzień na to, żeby je wykorzystać – później przepadną. Pracodawcy, który się nie wywiąże z obowiązku, może grozić grzywna nawet do 30 000 zł.

    Styczeń i luty 2024 r. będą najlepsze do przejścia na emeryturę. Czy ty też zyskasz więcej niż 1783,82 zł?

    Wysokość emerytury jest uzależniona przede wszystkim od stażu pracy i wysokości zarobków, które emeryt uzyskiwał pracując. Jednak nie tylko od tego. Zawsze przed podjęciem decyzji o zmianie statusu z pracownika na emeryta należy się dodatkowo zastanowić, który moment w roku będzie tym najkorzystniejszym na przejście na emeryturę, biorąc pod uwagę tablice trwania życia, waloryzację, a także tzw. trzynastki i czternastki.

    REKLAMA

    Podwyżka renty socjalnej do 4300 zł, podwyższa świadczenie wspierające do 9460 zł. Jest to realne?

    Sejm pracuje nad projektem obywatelskim ustawy wprowadzającej podwyżkę renty socjalnej do równowartości minimalnego wynagrodzenia. Od 1 stycznia 2024 r. wynosi 4242 zł, a od 1 lipca 2024 r. 4300 zł brutto.

    350 tys. godzin dodatkowych zajęć sportowych dla uczniów. Jakie zmiany na lekcjach WF w 2024 r.?

    Profilaktyka prozdrowotna w szkołach bardzo ważnym zadaniem w 2024 r. MEiN i AWF będą ściśle współpracować w 2024 r.

    Zmiany w wymaganiach, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora szkoły lub przedszkola. Rozporządzenie opublikowano już w Dzienniku Ustaw

    W Dzienniku Ustaw opublikowano jednolity tekst rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w publicznym przedszkolu, publicznej szkole podstawowej, publicznej szkole ponadpodstawowej oraz publicznej placówce. Sprawdź co się zmienia!

    Zmiany dotyczące możliwości zwolnienia z nauki drugiego języka obcego nowożytnego na wniosek rodziców. W jakich przypadkach?

    Zmiany dotyczące możliwości zwolnienia z nauki drugiego języka obcego nowożytnego na wniosek rodziców. Sprawdź w jakich przypadkach! Nowe przepisy są już opublikowane w dzienniku ustaw. 

    REKLAMA

    Nowy zasiłek dla każdego 2024 – teraz wróci idea bezwarunkowego dochodu podstawowego i wszyscy co miesiąc dostaną przelew z ZUS?

    Gdyby nie pandemia, to stały zasiłek w określonej wielkości – w Polsce analizy wskazywały na 1 300 zł co miesiąc – prawdopodobnie trafiałby na konta wszystkich obywateli w kilku przynajmniej krajach Europy i świata. Być może także w Polsce, choć zapewne nie w całym kraju, ale tytułem eksperymentu w kilku najbiedniejszych regionach.

    Darmowe posiłki dla pracowników od 1 listopada 2023 r. do 31 marca 2024 r. Pracownik nie może z nich zrezygnować!

    Pracodawca ma obowiązek zapewnienia darmowych posiłków pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych. W okresie zimowym posiłek profilaktyczny przysługuje pracownikom wykonującym ciężką pracę fizyczną na otwartej przestrzeni.

    REKLAMA