REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skarga nadzwyczajna - nowe rozwiązanie w ustawie o SN

Subskrybuj nas na Youtube
Skarga nadzwyczajna/ fot. Fotolia
Skarga nadzwyczajna/ fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Możliwość złożenia skargi nadzwyczajnej na prawomocny wyrok polskiego sądu przewiduje ustawa o Sądzie Najwyżym. Nowe przepisy weszły w życie 3 kwietnia 2018 r.

Reorganizację struktury Sądu Najwyższego oraz możliwość składania skarg nadzwyczajnych na prawomocne wyroki sądów od 1997 r. przewiduje nowa ustawa o SN, która we wtorek 3 kwietnia 2018 r. weszła w życie. SN wskazuje na możliwe komplikacje organizacyjne związane z reformą.

REKLAMA

REKLAMA

Na wtorek po południu zaplanowane zostało "robocze" Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN zwołane przez I prezes SN prof. Małgorzatę Gersdorf. Tematem tego zgromadzenia - jak poinformował PAP Krzysztof Michałowski z zespołu prasowego SN - ma być "analiza sytuacji prawnej, w jakiej znalazł się SN w związku z wejściem w życie nowej ustawy".

Ustawę o SN - oraz nowelizację ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa - Sejm uchwalił 8 grudnia ub. r. Obie ustawy były inicjatywą prezydenta Andrzeja Dudy. Prezydent w lipcu ub.r. zawetował poprzednie nowe przepisy o SN i KRS - ich projekty były autorstwa PiS - wytykając im m.in. częściową niekonstytucyjność. Następnie prezydent złożył w Sejmie własne projekty: nowej ustawy o SN i nowelizacji ustawy o KRS.

Polecamy: Zakaz handlu w niedziele i święta (PDF)

15 grudnia przyjął je Senat - bez wprowadzania do nich poprawek. 20 grudnia 2017 r. zostały podpisane przez prezydenta. W Dzienniku Ustaw ogłoszone zostały 2 stycznia tego roku. Nowelizacja ustawy o KRS weszła w życie 17 stycznia; ustawa o SN - zgodnie z jej zapisem - wchodzi w życie trzy miesiące od ogłoszenia, czyli 3 kwietnia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Andrzej Duda mówił, że wprowadzane zmiany to bardzo dobre rozwiązania, które będą służyły usprawnieniu wymiaru sprawiedliwości; przekonywał, że dzięki wprowadzonym ustawom o SN i noweli ustawy o KRS "ludzie wreszcie odzyskają wiarę w sprawiedliwość, wiarę w polskie sądy, wiarę w wymiar sprawiedliwości".

Ustawa o SN wprowadza możliwość składania do SN skarg nadzwyczajnych na prawomocne wyroki polskich sądów, w tym z ostatnich 20 lat. W SN powstaną dwie nowe Izby z udziałem ławników wybieranych przez Senat. Ustawa przewiduje też przechodzenie sędziów SN w stan spoczynku po ukończeniu 65. roku życia, z możliwością przedłużania tego przez prezydenta RP (dotychczas ten wiek to 70 lat).

Skargę nadzwyczajną można będzie wnosić w pięć lat od uprawomocnienia się skarżonego orzeczenia. Jeżeli od uprawomocnienia się orzeczenia upłynęło 5 lat, a wywołało nieodwracalne skutki prawne lub przemawiają za tym wolności i prawa człowieka i obywatela z konstytucji, SN może ograniczyć się do stwierdzenia, że wydano je z naruszeniem prawa. Przez 3 lata skargę można wnosić od orzeczeń, które uprawomocniły się po 17 października 1997 r. Do organów, które taką skargę będą mogły wnieść, ustawa zalicza: Prokuratora Generalnego, RPO, prezesa Prokuratorii Generalnej RP, rzeczników praw dziecka, pacjenta oraz finansowego, szefa KNF i prezesa UOKiK.

Już wcześniej SN wskazywał, odnosząc się do wpływu spraw w ramach skargi nadzwyczajnej, że "teoretycznie może to dotyczyć weryfikacji około 60 mln postępowań zakończonych od 1997 r.". "Od wtorku będą mogły wpływać skargi nadzwyczajne, one będą rejestrowane i gromadzone do czasu aż Izba mająca je rozpatrywać nie zacznie formalnie działać. Korespondencja skierowana do nowych Izb będzie oczekiwała na podjęcie czynności w tych Izbach" - powiedział Michałowski.

Na mocy nowej ustawy bowiem, obok funkcjonujących obecnie w SN Izb: Cywilnej, Karnej oraz - zmodyfikowanej - Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, powstaną dwie nowe Izby: Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Dyscyplinarna. W obu, po raz pierwszy w SN, obok sędziów mają orzekać ławnicy. Zlikwidowana będzie Izba Wojskowa, której sprawy przejmie Izba Karna.

Ławników do SN będzie wybierać na czteroletnią kadencję Senat w głosowaniu tajnym. Kandydatów będą zgłaszać stowarzyszenia, organizacje społeczne i zawodowe (z wyłączeniem partii politycznych) oraz grupa 100 obywateli. Wybór ławników SN pierwszej kadencji Senat ma przeprowadzić w ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie nowej ustawy o SN.

Tworzona od podstaw Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, oprócz skarg nadzwyczajnych, ma rozstrzygać m.in. protesty wyborcze i sprawy koncesji wydawanych przez KRRiT.

Z kolei Izba Dyscyplinarna będzie badać w I i II instancji sprawy dyscyplinarne sędziów SN i te "dyscyplinarki" sędziów sądów powszechnych i wojskowych - w których zarzucono by im przewinienie dyscyplinarne będące jednocześnie przestępstwem. Ma też ona badać odwołania od uchwał KRS. Izba ma też rozpatrywać odwołania od orzeczeń I instancji sędziowskich sądów dyscyplinarnych i sądów innych zawodów prawniczych.

Z uwagi na "społecznie ważne zadania", Izba Dyscyplinarna uzyskała autonomiczny status wśród izb SN. Ma mieć odrębną kancelarię prezesa SN kierującego jej pracą. Izba ta może samodzielnie kształtować projekt swego budżetu. Jej sędziowie będą zarabiać o 40 proc. więcej niż sędziowie w innych izbach.

Według projektu nowego regulaminu SN po reformie w Izbie Cywilnej miałoby być 35 stanowisk sędziowskich, w Izbie Karnej – 29, w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – 20, w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych – 20, zaś w Izbie Dyscyplinarnej – 16.

Resort sprawiedliwości przygotował projekt rozporządzenia, które przewiduje przeznaczenie środków na powołanie i funkcjonowanie nowych Izb. Proponowane zmiany zakładają przeniesienie planowanych wydatków budżetowych w kwocie niemal 32 mln zł z części przewidzianej dla sądów powszechnych do części SN. Kwota przeniesionych funduszy obejmuje ponad 12 mln zł wydatków na wynagrodzenia. Rozporządzenie ma wejść w życie także 3 kwietnia.

SN w uwagach do tego projektu rozporządzenia negatywnie ocenił jego założenia. Podkreślił, że wielkość środków przenoszonych między sądami powszechnymi a SN "wydaje się wysoce niewystarczająca" dla sfinansowania skutków wejścia w życie nowej ustawy o SN. Jak ocenił, nie uwzględniono szeregu kosztów, jakie wiążą się z powstaniem i funkcjonowaniem nowych izb SN.

"W gmachu SN przy Placu Krasińskich nie ma pomieszczeń, w których mogłyby funkcjonować nowe Izby. Przestrzeń w budynku jest niewystarczająca na bieżące potrzeby i już teraz, na potrzeby dodatkowych pomieszczeń, sukcesywnie zabudowywane są wolne miejsca na korytarzach, czy też pod schodami" - zaznaczył Michałowski.

Jak dodał "zostały podjęte działania zmierzające do zapewnienia przestrzeni biurowej na potrzebę Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych poprzez zewnętrzy najem pomieszczeń". "SN jest już też gotowy na przyjęcie nowych sędziów spoza Warszawy, jeśli chodzi o zapewnienie im przestrzeni w mieszkaniach sądowych. Natomiast nabór sędziów do nowych Izb jeszcze się oczywiście nie rozpoczął. Będzie on się odbywał, zgodnie z zapisami nowej ustawy o SN, przez Krajową Radę Sądownictwa" - powiedział Michałowski.

Nadal jednak nie jest znany termin pierwszego posiedzenia KRS po wyborze 6 marca przez Sejm - na mocy uchwalonej równocześnie z ustawą o SN nowelizacji przepisów o KRS - 15 nowych sędziowskich członków Rady. Po wyborze nowych członków Rady Małgorzata Gersdorf złożyła rezygnację z funkcji przewodniczącej KRS.

Zgodnie z ustawą, to do niej jako I prezes SN, należy teraz zwołanie pierwszego posiedzenia Rady po zwolnieniu stanowiska przewodniczącego. Trzy tygodnie temu minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro zwrócił się do Gersdorf o niezwłoczne zwołanie posiedzenia KRS. W odpowiedzi Gersdorf napisała, że zobowiązanie "do zwołania posiedzenia instytucji mającej pełnić funkcję KRS" jest jej znane i zostanie zrealizowane zgodnie z prawem.

Przed tygodniem - na polecenie sędziego TK w stanie spoczynku i przedstawiciela prezydenta w KRS Wiesława Johanna - biuro KRS wysłało do członków Rady zaproszenia na spotkanie, które ma się odbyć 4 kwietnia. Według członka Rady posła Borysa Budki (PO), będzie to nieformalne spotkanie, na którym nie mogą zapaść żadne wiążące decyzje.

Tymczasem zgodnie z zapisami nowej ustawy o SN w trzy miesiące od wejścia w życie ustawy o SN, w stan spoczynku przechodzą z mocy prawa sędziowie SN, którzy ukończyli 65. rok życia (wiek ten ukończyła już prezes Gersdorf) - chyba, że prezydent zgodziłby się na ich wniosek o przedłużenie. W pół roku od wejścia ustawy w życie sędzia SN może sam przejść w stan spoczynku; w stan ten automatycznie przejdą też sędziowie likwidowanej Izby Wojskowej. Sędzia-kobieta będzie mogła przejść w stan spoczynku po 60. roku życia.

Jak już wcześniej informował SN spośród obecnych 81 sędziów SN 65. rok życia ukończyło 31. Trzech spośród nich to sędziowie Izby Wojskowej, którzy od razu przejdą w stan spoczynku, podobnie jak czwarty z sędziów tej Izby - mimo że nie ukończył on 65. roku życia.

"Należy się spodziewać, że Izba Cywilna, która rozpoznaje rocznie najwięcej spraw, odczuje najdotkliwiej zmianę przepisów, ponieważ odejdzie z niej największa liczba sędziów, więc może pojawić się zagrożenie narastania zaległości. Już teraz czas oczekiwania na merytoryczne rozpoznanie sprawy wynosi w tej Izbie około dziewięciu miesięcy, a na rozpoznanie czeka około 1800 spraw" - ocenił Michałowski.

Zgodnie z nową ustawą I prezes SN jest powoływany przez prezydenta RP na sześcioletnią kadencję, spośród pięciu kandydatów wybranych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów SN i może zostać ponownie powołany tylko raz - głosi ustawa. "Osoba powołana na stanowisko I prezesa SN może zajmować to stanowisko tylko do czasu przejścia w stan spoczynku, przeniesienia w stan spoczynku albo wygaśnięcia stosunku służbowego sędziego SN" - stanowi ustawa.

Ponadto zgodnie z przepisami o ustroju sądów zmienianymi wraz z nową ustawą o SN kadencje rzeczników dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych i rzeczników dyscyplinarnych sędziów sądów wojskowych oraz ich zastępców, powołanych na podstawie przepisów dotychczasowych, mają wygasnąć po upływie 30 dni od dnia wejścia w życie ustawy. Według nowych przepisów każdy polski sędzia musi mieć wyłącznie polskie obywatelstwo. Sędziowie z podwójnym obywatelstwem będą mieli pół roku albo na zrzeczenie się ewentualnego obcego obywatelstwa, albo na odejście z zawodu. (PAP)

autor: Marcin Jabłoński, Mateusz Mikowski

mja/ mm/ par/

Polecamy serwis: W sądzie

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: PAP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
200 tys. zł na remont, sprzęt, zakup nieruchomości itp.: premie finansowe dla osób ze wsi czy z małych miasteczek. Wnioski do 31 lipca 2025 r.

Do 31 lipca 2025 r. można się ubiegać o 200 tys. zł przypomina prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chodzi o premie z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Pieniądze można przeznaczyć na wiele celów.

O ile niższe raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.?

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r. Jak ochronić gospodarkę?

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z orzekaniem o winie i przyznawaniem alimentów z powodu odpowiedzialności drugiego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Ale skorzystają na tym dzieci

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy nowelizującej kodeks rodzinny i opiekuńczy, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Na zmianach tych, skorzystać mają przede wszystkim dzieci.

REKLAMA

Najnowszy sondaż partyjny 2025

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%?

MRPiPS zmienia przepisy BHP: 35 stopni Celsjusza - maksymalna dopuszczalna temperatura w pracy (w pomieszczeniu). Dlaczego dopiero od 2027 roku?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od grudnia 2024 r. pracuje nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. MRPiPS chce nowych przepisów dotyczących pracy w czasie wysokich temperatur i nowych obowiązków dla pracodawców. Zmiany mają wejść w życie dopiero od 2027 roku. Pod koniec czerwca 2025 r. ukazała się już trzecia wersja tego projektu - przepisy w dwóch pierwszych wersjach były krytykowane m.in. jako zbyt skomplikowane.

Zmiany dotyczące żłobków: 2 dni wolne w roku, obowiązkowy plac zabaw, Mały ZUS Plus i Aktywny Rodzic

Zmiany dotyczące żłobków obejmują m.in. 2 dni wolne w roku na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązkowy plac zabaw na terenie placówki czy doprecyzowanie przepisów o Małym ZUS Plus i świadczeniu Aktywny Rodzic. Jak nowe przepisy ocenia Rzecznik MŚP Agnieszka Majewska?

Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

REKLAMA

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

REKLAMA