REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Premia a nagroda

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. /fot. Fotolia
Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Premie i nagrody to dodatkowe świadczenia o charakterze majątkowym (pieniężnym lub rzeczowym) ze strony pracodawcy na rzecz pracownika. Poniżej przedstawiamy podstawowe wskazówki, które pozwolą na prawidłowe rozróżnienie premii od nagrody.

Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. W potocznym rozumienie są to pojęcia używane zamiennie, o tożsamym znaczeniu. W znaczeniu prawnym są rozróżniane jako dwie odrębne formy dodatkowego wynagrodzenia za pracę. Ich prawidłowa charakterystyka nastręcza wielu trudności.

REKLAMA

REKLAMA

Uznaniowa nagroda

Nagroda, w przeciwieństwie do premii, została uregulowana w ustawie dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.). Ustawowymi kryteriami przyznania nagrody są: wzorowe wypełnianie obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości, przyczynianie się szczególnie do wykonywania zadań zakładu. Są to tylko wskazówki dla pracodawcy. Kodeks nie zawiera bowiem zamkniętego katalogu przesłanek. Nawet po spełnieniu tych wymagań na pracodawcy nie ciąży obowiązek przyznania nagrody a pracownikowi nie przysługuje żadne roszczenie o nią. Jest to kwestia uznaniowa, uzależniona od dobrej woli pracodawcy. To on decyduje o tym, komu, kiedy, za co i w jakiej wysokości przyznać świadczenie. Jedynym gwarantem otrzymania nagrody jest uzyskanie jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy. Z chwilą uzyskania takiego oświadczenia pracownik nabywa prawo do nagrody. Potwierdza to wyrok SN z 21 września 1990 r. (I PR 236/90). Zgodnie, z którym przyznanie pracownikom świadczenia o charakterze nieobowiązkowym rodzi prawo domagania się wypłaty takiego świadczenia. Pracownik, który otrzymał oświadczenie pracodawcy o przyznaniu nagrody a samej nagrody nie otrzymał, może domagać się zasądzenia należnej nagrody przed sądem pracy.

Istnieje jednak przypadek, w którym nagroda traktowana jest jak premia. Ma to miejsce w sytuacji, gdy pracodawca w akcie wewnątrzzakładowym określił jasne i precyzyjne kryteria i zasady przyznawania nagród.

Mimo, że nagroda ma charakter uznaniowy pracodawca musi zachować pewne standardy. Nie ma możliwości by przyznawał świadczenia osobom niezasłużonym a pomijał sumiennych i efektywnych pracowników. Ciąży na nim bowiem kodeksowy obowiązek obiektywnej i sprawiedliwej oceny pracowników i ich pracy. Decyzja ta nie może mieć charakteru dowolnego.

REKLAMA

Zobacz również: Premia i nagroda czym się różnią

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gwarantowana premia

Świadczenie to wynika z innych niż Kodeks pracy przepisów prawnych, układów zbiorowych pracy, regulaminu wynagradzania lub umowy o pracę. Prawo do premii uzyskuje pracownik, który spełni, określone w jednym w wymienionych wyżej aktów prawnych, kryteria. Przykładem takich warunków może być osiąganie wysokich wyników sprzedażowych, pozyskanie określonej liczby klientów, itp. Premie dzielimy na regulaminowe i uznaniowe.

Premia regulaminowa

Przyznanie tego świadczenia uregulowane jest szczegółowo w regulaminie, umowie bądź innym dokumencie. Uregulowanie wskazuje warunki, którym należy sprostać by premię otrzymać, oceniany okres czasu, wysokość świadczenia, termin jego przyznania i wypłaty. Spełnienie warunków gwarantuje otrzymanie premii a pracownikowi, który im sprostał nie można odmówić tej gratyfikacji. Przysługuje mu więc roszczenie do pracodawcy o wypłatę należnego świadczenia.

Premia uznaniowa

Pod pojęciem premii uznaniowej rozumiane jest świadczenie przyznawane decyzją pracodawcy, która nie jest oparta na ocenie spełnienia przez pracownika wymaganych warunków. Rozróżnienie premii od nagrody powoduje liczne trudności.

Zdaniem Sądu Najwyższego premia, którą pracownik ma możliwość otrzymać tylko w zależności od oceny jego pracy przez dyrektora przedsiębiorstwa, nie zaś od skonkretyzowanego i zobiektywizowanego wskaźnika premiowego, jest w gruncie rzeczy nagrodą, a podjęta w tym przedmiocie decyzja nie podlega kontroli organów orzekających w sprawach pracowniczych. Prawo podmiotowe do żądania takiej premii powstaje dopiero w dacie decyzji kierownika zakładu pracy przyznającej pracownikowi premię (wyrok SN z dnia 30 marca 1977 r., I PRN 26/77). O tym bowiem, czy dane świadczenie jest nagrodą, czy premią nie decyduje nazwa, pod jaką to świadczenie występuje, lecz kontekst normatywny, który je reguluje (wyrok SN z dnia 3 marca 2011r., II PK 218/10). Świadczenie obowiązkowe należące się pracownikowi po spełnieniu określonych przesłanek jest premią, nawet jeżeli świadczenie to zostało nazwane nagrodą.

Polecamy serwis: Praca

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.),
  • wyrok SN z dnia 30 marca 1977 r., (I PRN 26/77),
  • wyrok SN z dnia 21 września 1990 r. (I PR 236/90),
  • wyrok SN z dnia 3 marca 2011r., (II PK 218/10).
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd: Bez rewolucji w pomocy społecznej. Zmiany będą, ale nie te oczekiwane

Osoby niepełnosprawne, osoby starsze i osoby w niedostatku korzystające ze świadczeń w MOPS liczyły na korzystne dla nich zmiany w polskim prawie. Najnowsza propozycja rządu w mojej ocenie rozmija się z tymi oczekiwaniami. Zapowiadana nowelizacja ustawy o pomocy społecznej ma charakter porządkujący, a jedyna interesująca dla szerokiego grona klientów MOPS zmiana dotyczy rodzinnych wywiadów środowiskowych - obowiązek ograniczą oświadczenia zamiast rodzinnego wywiadu środowiskowego (przy kierowaniu do niektórych form wsparcia). W nowelizacji nie ma zaszytych podwyżek starych świadczeń oraz wprowadzenia nowych. Osoby korzystające ze świadczeń z MOPS oczekują dostosowania wsparcia z MOPS do problemów 2025 roku (np. były oczekiwane urealnione zasady ustalania progów dochodowych, ich coroczna waloryzacja, nowego typu dodatki rekompensujące wysokie czynsze, opłaty za centralne ogrzewanie, opłaty za prąd).

Co nowego dla osób z niepełnosprawnościami w 2026, 2027 i 2028 r.? [FAQ]

Trwają prace legislacyjne nad nowymi rozwiązaniami dla osób starszych i niepełnosprawnych. Co już wiemy o ustawowej asystencji osobistej? Kto będzie mógł skorzystać z bonu senioralnego? Prezentujemy odpowiedzi na ważne pytania. Warto też pamiętać, iż planowane zmiany są jeszcze w fazie projektów, a ich kształt może jeszcze ulec zmianie.

Zagraniczna emerytura. Jak otrzymać świadczenie z kilku różnych państw?

Jeśli pracowałeś w innym kraju lub kilku innych krajach UE, Twoje składki emerytalne nie przepadają. Gwarantują Ci to przepisy unijne, które określają też sposób, w jaki należy złożyć wniosek o zagraniczną emeryturę. Nie uwierzysz, jakie to proste.

To już przesądzone: Co najmniej dwie niedziele handlowe w miesiącu, zakupy w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, koniec z zakazem handlu w kolejne 20 niedziel w roku?

Na III czytanie sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju oczekuje projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 384), który ma na celu zmianę regulacji dotyczących zasad prowadzenia handlu i czynności związanych z handlem w niedziele, poprzez wprowadzenie co najmniej dwóch niedziel handlowych w każdym miesiącu roku kalendarzowego. Dotychczasowe 4 niedziele handlowe – zostałyby zatem zastąpione aż 24 takimi niedzielami, w które nie obowiązywałby zakaz handlu. W związku z deklaracjami Prezydenta Karola Nawrockiego, jakie padły podczas jego kampanii prezydenckiej odnośnie jego stosunku do złagodzenia zakazu handlu w niedziele – wydaje się, że dalsze losy tego projektu są już jednak przesądzone.

REKLAMA

System kaucyjny przejął 5 mld puszek. Wartość każdej to 7 groszy. Grosz do grosza daje przychód kilkaset milionów

Polacy oskarżają nowy system kaucyjny o kradzież wartości "złomowej" puszek. To około 7 groszy na puszce. Tyle można szacunkowo otrzymać za nią w skupie złomu (za 1 kg około 5 zł, na kilogram wchodzi około 65-70 puszek o wadze około 14-16 gramów, co daje 7 groszy za puszkę). Oczywiście prawie nikt nie oddaje puszek na złom. I dla Kowalskiego 8 groszy to pomijalne kwoty. Co innego jak zsumujemy grosiki. Daje to duże przychody rocznie (od których trzeba odjąć koszty funkcjonowania systemu kaucyjnego).

Seryjne przeliczanie emerytur przez ZUS: 176 korzystnych wyroków. 36 jest prawomocnych [sprawa TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

W sądach cywilnych (okręgowych i apelacyjnych) ZUS przegrał prawie 200 spraw z emerytami. To już seria. To konsekwencje braku publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. I zmuszenia poszkodowanych emerytów do pójścia do sądów. Szacuje się, że liczba osób poszkodowanych pomniejszeniem emerytury w okresie 2013 - 2025 r. może wynosić nawet 150 000 - 200 000 osób. Więc 200 spraw przegranych przez ZUS to kropla w morzu.

1300 plus co miesiąc dla każdego? Ministerstwo Finansów oszacowało koszty propozycji na 480 mld zł rocznie

1300 zł plus, czyli bezwarunkowy dochód podstawowy w kwocie 1300 złotych na każdego dorosłego obywatela kosztowałby 480 mld zł rocznie. Tak wynika z odpowiedzi wiceministra finansów Juranda Dropa na interpelację poselską. Dodał, że Ministerstwo Finansów nie planuje obecnie wprowadzenia takiego rozwiązania.

Dodatkowe emerytury w 2026. Dla kogo czternastka, czy będzie piętnastka, ile wyniosą wypłaty?

Dodatkowe świadczenia dla seniorów, takie jak 13. i 14. emerytura, na stałe weszły do kalendarza wypłat z ZUS. Jednak z każdym rokiem pojawiają się pytania o zasady ich przyznawania oraz o to, czy kalendarz wypłat zostanie rozszerzony o kolejne świadczenia. Czy w 2026 r. seniorzy mogą liczyć na czternastkę i czy piętnastka faktycznie stanie się nowym, stałym dodatkiem do emerytury?

REKLAMA

Renta socjalna a praca. Kiedy świadczenie przepada

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że podjęcie pracy może oznaczać utratę renty. W tym artykule obalamy najczęstsze mity i wyjaśniamy, jak praca zarobkowa wpływa na prawo do renty socjalnej.

Emerytura dla kobiet po urodzeniu dziecka w 2025 i 2026 r. Jak ZUS liczy lata po urlopie macierzyńskim?

Narodziny dziecka, urlop macierzyński, rodzicielski, powrót do pracy – dla większości kobiet to czas intensywnych zmian. W tym natłoku spraw łatwo przeoczyć pewien kluczowy szczegół, który może zaważyć na przyszłości finansowej. Chodzi o Twoje składki emerytalne, które po powrocie do pracy nie zawsze są naliczane w prawidłowy sposób. ZUS nie zrobi tego za Ciebie. Musisz wziąć sprawy w swoje ręce.

REKLAMA