REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Premia a nagroda

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. /fot. Fotolia
Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Premie i nagrody to dodatkowe świadczenia o charakterze majątkowym (pieniężnym lub rzeczowym) ze strony pracodawcy na rzecz pracownika. Poniżej przedstawiamy podstawowe wskazówki, które pozwolą na prawidłowe rozróżnienie premii od nagrody.

Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. W potocznym rozumienie są to pojęcia używane zamiennie, o tożsamym znaczeniu. W znaczeniu prawnym są rozróżniane jako dwie odrębne formy dodatkowego wynagrodzenia za pracę. Ich prawidłowa charakterystyka nastręcza wielu trudności.

REKLAMA

Uznaniowa nagroda

REKLAMA

Nagroda, w przeciwieństwie do premii, została uregulowana w ustawie dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.). Ustawowymi kryteriami przyznania nagrody są: wzorowe wypełnianie obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości, przyczynianie się szczególnie do wykonywania zadań zakładu. Są to tylko wskazówki dla pracodawcy. Kodeks nie zawiera bowiem zamkniętego katalogu przesłanek. Nawet po spełnieniu tych wymagań na pracodawcy nie ciąży obowiązek przyznania nagrody a pracownikowi nie przysługuje żadne roszczenie o nią. Jest to kwestia uznaniowa, uzależniona od dobrej woli pracodawcy. To on decyduje o tym, komu, kiedy, za co i w jakiej wysokości przyznać świadczenie. Jedynym gwarantem otrzymania nagrody jest uzyskanie jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy. Z chwilą uzyskania takiego oświadczenia pracownik nabywa prawo do nagrody. Potwierdza to wyrok SN z 21 września 1990 r. (I PR 236/90). Zgodnie, z którym przyznanie pracownikom świadczenia o charakterze nieobowiązkowym rodzi prawo domagania się wypłaty takiego świadczenia. Pracownik, który otrzymał oświadczenie pracodawcy o przyznaniu nagrody a samej nagrody nie otrzymał, może domagać się zasądzenia należnej nagrody przed sądem pracy.

Istnieje jednak przypadek, w którym nagroda traktowana jest jak premia. Ma to miejsce w sytuacji, gdy pracodawca w akcie wewnątrzzakładowym określił jasne i precyzyjne kryteria i zasady przyznawania nagród.

Mimo, że nagroda ma charakter uznaniowy pracodawca musi zachować pewne standardy. Nie ma możliwości by przyznawał świadczenia osobom niezasłużonym a pomijał sumiennych i efektywnych pracowników. Ciąży na nim bowiem kodeksowy obowiązek obiektywnej i sprawiedliwej oceny pracowników i ich pracy. Decyzja ta nie może mieć charakteru dowolnego.

Zobacz również: Premia i nagroda czym się różnią

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gwarantowana premia

Świadczenie to wynika z innych niż Kodeks pracy przepisów prawnych, układów zbiorowych pracy, regulaminu wynagradzania lub umowy o pracę. Prawo do premii uzyskuje pracownik, który spełni, określone w jednym w wymienionych wyżej aktów prawnych, kryteria. Przykładem takich warunków może być osiąganie wysokich wyników sprzedażowych, pozyskanie określonej liczby klientów, itp. Premie dzielimy na regulaminowe i uznaniowe.

Premia regulaminowa

Przyznanie tego świadczenia uregulowane jest szczegółowo w regulaminie, umowie bądź innym dokumencie. Uregulowanie wskazuje warunki, którym należy sprostać by premię otrzymać, oceniany okres czasu, wysokość świadczenia, termin jego przyznania i wypłaty. Spełnienie warunków gwarantuje otrzymanie premii a pracownikowi, który im sprostał nie można odmówić tej gratyfikacji. Przysługuje mu więc roszczenie do pracodawcy o wypłatę należnego świadczenia.

Premia uznaniowa

Pod pojęciem premii uznaniowej rozumiane jest świadczenie przyznawane decyzją pracodawcy, która nie jest oparta na ocenie spełnienia przez pracownika wymaganych warunków. Rozróżnienie premii od nagrody powoduje liczne trudności.

Zdaniem Sądu Najwyższego premia, którą pracownik ma możliwość otrzymać tylko w zależności od oceny jego pracy przez dyrektora przedsiębiorstwa, nie zaś od skonkretyzowanego i zobiektywizowanego wskaźnika premiowego, jest w gruncie rzeczy nagrodą, a podjęta w tym przedmiocie decyzja nie podlega kontroli organów orzekających w sprawach pracowniczych. Prawo podmiotowe do żądania takiej premii powstaje dopiero w dacie decyzji kierownika zakładu pracy przyznającej pracownikowi premię (wyrok SN z dnia 30 marca 1977 r., I PRN 26/77). O tym bowiem, czy dane świadczenie jest nagrodą, czy premią nie decyduje nazwa, pod jaką to świadczenie występuje, lecz kontekst normatywny, który je reguluje (wyrok SN z dnia 3 marca 2011r., II PK 218/10). Świadczenie obowiązkowe należące się pracownikowi po spełnieniu określonych przesłanek jest premią, nawet jeżeli świadczenie to zostało nazwane nagrodą.

Polecamy serwis: Praca

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.),
  • wyrok SN z dnia 30 marca 1977 r., (I PRN 26/77),
  • wyrok SN z dnia 21 września 1990 r. (I PR 236/90),
  • wyrok SN z dnia 3 marca 2011r., (II PK 218/10).
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
To może być pierwsza taka sytuacja w historii Polski: Prezes NBP Adam Glapiński już ostrzega!

Historyczny moment dla polskiej gospodarki? Prezes NBP Adam Glapiński ostrzega, że już w 2026 roku dług publiczny może po raz pierwszy przekroczyć unijny próg 60 proc. PKB. Choć inflacja zbliża się do celu NBP, to fiskalna polityka rządu – najluźniejsza w całej UE poza Rumunią – może zachwiać stabilnością makroekonomiczną kraju.

Aby mieć od stycznia więcej urlopu i wyższe wypłaty, już teraz zadbaj o dokumenty. Dotyczy wszystkich pracowników

Przed nami duża zmiana dla wszystkich pracowników. Będzie dotyczyła zarówno pracowników budżetówki, jak i sektora prywatnego. Chodzi o większe pieniądze i wyższy wymiar urlopu. Żeby skorzystać, trzeba będzie mieć dowody.

Za nowy trawnik z rolki zapłaci… dostawca prądu. Przełomowy wyrok NSA, na podstawie którego tysiące właścicieli nieruchomości będzie mogło bezkosztowo odtworzyć swoje ogrody

Niejeden właściciel nieruchomości zmagał się już na pewno z usuwaniem drzew (lub krzewów) z jego nieruchomości na wniosek właściciela urządzeń przesyłowych służących do doprowadzania energii elektrycznej, z tego względu, że drzewa te (lub krzewy) – z tymi urządzeniami kolidowały (a konkretniej – zagrażały funkcjonowaniu tych urządzeń). Okazuje się, że zgodnie z najnowszym wyrokiem NSA – w takim przypadku – odszkodowanie należne od przedsiębiorstwa energetycznego, obejmuje nie tylko wartość usuniętych drzew (lub krzewów), koszty ich wycinki, ponownego zalesienia i pielęgnacji, ale również koszty odtworzenia trawnika, który – na skutek powyższych działań – uległ zniszczeniu.

Kupując tę nieruchomość, wpadniesz w finansową pułapkę i poniesiesz dodatkowy koszt sięgający nawet 50 tys. zł. To skutek nowych wymogów Unii Europejskiej

Dla wielu z nas zakup nieruchomości to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. W związku z nowymi klimatycznymi celami Unii Europejskiej, nieruchomości ogrzewane węglem lub gazem będą musiały przejść kosztowną modernizację. W przeciwnym razie ich utrzymanie stanie się bardzo drogie.

REKLAMA

Nowe uprawnienia PIP i wyższe kary dla firm od 2026 r. Czy dojdzie do masowej zamiany śmieciówek w umowy o pracę? Szef PIP: uszczęśliwianie etatami na siłę się nie sprawdza

Nie będziemy masowo zmieniać umów cywilnoprawnych na etaty, a jedynie działać w przypadkach niebudzących wątpliwości – powiedział PAP szef Państwowej Inspekcji Pracy, główny inspektor pracy Marcin Stanecki. Zaznaczył, że w planowanych zmianach nie chodzi o „uszczęśliwianie etatami na siłę”, tylko o reagowanie na skargi.

Zmiana cen gazu. Chodzi o kwoty od 1 tysiąca, nawet do kilkunastu tysięcy złotych. Kto odczuje nową taryfę?

Choć większość z nas od miesięcy żyje tematem cen energii, to dla wielu osób równie istotne są ceny gazu. A te właśnie się zmieniły. Różnica obejmie rocznie kwoty od tysiąca, nawet do kilkunastu tysięcy.

Renta wdowia 2025. ZUS wypłaca świadczenia w zbiegu [Ważne terminy]

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca już wdowie renty. Jak informuje ZUS, dzięki rencie wdowiej świadczeniobiorcy zyskają średnio 359,82 zł. Dlaczego ważne jest szybkie złożenie wniosku?

Milion wniosków o rentę wdowią. ZUS: tym osobom świadczenia nie przyznamy

REKLAMA

Dodatek pielęgnacyjny przed ukończeniem 75 lat. Ważny warunek i przykład z sądu

Po ukończeniu 75 lat Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyzna emerytowi dodatek z urzędu. Inaczej jest jednak w przypadku młodszych osób, które muszą spełnić dodatkowe warunki.

W 2025 roku już 900 plus na dentystę. Może skorzystać każdy, kto opłaca składkę zdrowotną. Ale czy wiesz, jak?

Na początku 2025 roku pisaliśmy o tym, że każdy, kto opłaca składkę zdrowotną, może liczyć na 600 plus na dentystę. Co się w tym zakresie zmieniło? Głównie kwoty. Inflacja hamuje, ceny rosną, a pacjenci mają już 900 plus na dentystę.

REKLAMA