REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Premia a nagroda

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. /fot. Fotolia
Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Premie i nagrody to dodatkowe świadczenia o charakterze majątkowym (pieniężnym lub rzeczowym) ze strony pracodawcy na rzecz pracownika. Poniżej przedstawiamy podstawowe wskazówki, które pozwolą na prawidłowe rozróżnienie premii od nagrody.

Premia i nagroda to szczególny rodzaj wynagrodzenia dodatkowego. W potocznym rozumienie są to pojęcia używane zamiennie, o tożsamym znaczeniu. W znaczeniu prawnym są rozróżniane jako dwie odrębne formy dodatkowego wynagrodzenia za pracę. Ich prawidłowa charakterystyka nastręcza wielu trudności.

REKLAMA

REKLAMA

Uznaniowa nagroda

Nagroda, w przeciwieństwie do premii, została uregulowana w ustawie dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.). Ustawowymi kryteriami przyznania nagrody są: wzorowe wypełnianie obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości, przyczynianie się szczególnie do wykonywania zadań zakładu. Są to tylko wskazówki dla pracodawcy. Kodeks nie zawiera bowiem zamkniętego katalogu przesłanek. Nawet po spełnieniu tych wymagań na pracodawcy nie ciąży obowiązek przyznania nagrody a pracownikowi nie przysługuje żadne roszczenie o nią. Jest to kwestia uznaniowa, uzależniona od dobrej woli pracodawcy. To on decyduje o tym, komu, kiedy, za co i w jakiej wysokości przyznać świadczenie. Jedynym gwarantem otrzymania nagrody jest uzyskanie jednostronnego oświadczenia woli pracodawcy. Z chwilą uzyskania takiego oświadczenia pracownik nabywa prawo do nagrody. Potwierdza to wyrok SN z 21 września 1990 r. (I PR 236/90). Zgodnie, z którym przyznanie pracownikom świadczenia o charakterze nieobowiązkowym rodzi prawo domagania się wypłaty takiego świadczenia. Pracownik, który otrzymał oświadczenie pracodawcy o przyznaniu nagrody a samej nagrody nie otrzymał, może domagać się zasądzenia należnej nagrody przed sądem pracy.

Istnieje jednak przypadek, w którym nagroda traktowana jest jak premia. Ma to miejsce w sytuacji, gdy pracodawca w akcie wewnątrzzakładowym określił jasne i precyzyjne kryteria i zasady przyznawania nagród.

Mimo, że nagroda ma charakter uznaniowy pracodawca musi zachować pewne standardy. Nie ma możliwości by przyznawał świadczenia osobom niezasłużonym a pomijał sumiennych i efektywnych pracowników. Ciąży na nim bowiem kodeksowy obowiązek obiektywnej i sprawiedliwej oceny pracowników i ich pracy. Decyzja ta nie może mieć charakteru dowolnego.

REKLAMA

Zobacz również: Premia i nagroda czym się różnią

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Gwarantowana premia

Świadczenie to wynika z innych niż Kodeks pracy przepisów prawnych, układów zbiorowych pracy, regulaminu wynagradzania lub umowy o pracę. Prawo do premii uzyskuje pracownik, który spełni, określone w jednym w wymienionych wyżej aktów prawnych, kryteria. Przykładem takich warunków może być osiąganie wysokich wyników sprzedażowych, pozyskanie określonej liczby klientów, itp. Premie dzielimy na regulaminowe i uznaniowe.

Premia regulaminowa

Przyznanie tego świadczenia uregulowane jest szczegółowo w regulaminie, umowie bądź innym dokumencie. Uregulowanie wskazuje warunki, którym należy sprostać by premię otrzymać, oceniany okres czasu, wysokość świadczenia, termin jego przyznania i wypłaty. Spełnienie warunków gwarantuje otrzymanie premii a pracownikowi, który im sprostał nie można odmówić tej gratyfikacji. Przysługuje mu więc roszczenie do pracodawcy o wypłatę należnego świadczenia.

Premia uznaniowa

Pod pojęciem premii uznaniowej rozumiane jest świadczenie przyznawane decyzją pracodawcy, która nie jest oparta na ocenie spełnienia przez pracownika wymaganych warunków. Rozróżnienie premii od nagrody powoduje liczne trudności.

Zdaniem Sądu Najwyższego premia, którą pracownik ma możliwość otrzymać tylko w zależności od oceny jego pracy przez dyrektora przedsiębiorstwa, nie zaś od skonkretyzowanego i zobiektywizowanego wskaźnika premiowego, jest w gruncie rzeczy nagrodą, a podjęta w tym przedmiocie decyzja nie podlega kontroli organów orzekających w sprawach pracowniczych. Prawo podmiotowe do żądania takiej premii powstaje dopiero w dacie decyzji kierownika zakładu pracy przyznającej pracownikowi premię (wyrok SN z dnia 30 marca 1977 r., I PRN 26/77). O tym bowiem, czy dane świadczenie jest nagrodą, czy premią nie decyduje nazwa, pod jaką to świadczenie występuje, lecz kontekst normatywny, który je reguluje (wyrok SN z dnia 3 marca 2011r., II PK 218/10). Świadczenie obowiązkowe należące się pracownikowi po spełnieniu określonych przesłanek jest premią, nawet jeżeli świadczenie to zostało nazwane nagrodą.

Polecamy serwis: Praca

Podstawa prawna:

  • ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm.),
  • wyrok SN z dnia 30 marca 1977 r., (I PRN 26/77),
  • wyrok SN z dnia 21 września 1990 r. (I PR 236/90),
  • wyrok SN z dnia 3 marca 2011r., (II PK 218/10).
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony zdrowia pracowników – aktualne przepisy 2025

Badania okresowe, szkolenia BHP, profilaktyka i zdrowie psychiczne – to nie przywilej, lecz obowiązek pracodawcy. Zobacz, jak firmy w 2025 roku muszą dbać o bezpieczeństwo i dobrostan swoich pracowników.

Ostatnie dwa miesiące na uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla swojej działki – właściciele nieruchomości, którzy to przeoczą, później już tylko stracą [LISTA NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN I TERMINÓW]

Decyzję o warunkach zabudowy, której uzyskanie jest niezbędne m.in. do posadowienia na swojej działce domu (o ile na danym obszarze nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), na „starych zasadach”, które dawały właścicielowi nieruchomości największą „wolność” w zakresie realizowanej przez niego inwestycji – będzie można uzyskać jeszcze tylko przez najbliższe dwa miesiące. Decyzje WZ wydane przez gminy po tym terminie, będą już bowiem podlegały nowym, zdecydowanie bardziej restrykcyjnym regulacjom.

Koniec z leasingiem auta na full wypas. To już nie będzie się tak opłacać

Niezły samochód za atrakcyjną cenę. Taki dobry biznes mogli do końca grudnia robić przedsiębiorcy, którzy korzystali z aut w ramach umowy leasingowej. Kiedy leasing się kończył kupowali auta do celów prywatnych, po oferowanych przez firmy, preferencyjnych stawkach. Te praktyki, które pozwalały na niepłacenie podatków zostały ukrócone trzy lata temu. Nieskutecznie? Prawna furtka pozwala na ich ominięcie. Teraz i ona zostanie zatrzaśnięta.

Przełomowy wyrok NSA - skarbówka przegrywa w sądzie, bo stosowała zawyżone stawki akcyzy dla samochodów osobowych. Takie samochody powinny być tańsze

Przełomowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) jest faktem. NSA stwierdził, że stawki akcyzy od tysięcy aut były błędnie określane przez skarbówkę na zawyżonym poziomie. To powodowało finalnie wyższą cenę samochodu, za co płacił klient. Wszystko oczywiście przez niekorzystną dla podatników interpretację przepisów stosowaną latami.

REKLAMA

Koniec z opłatami za wjazd na cmentarz – na Wszystkich Świętych zaparkujesz za darmo. Przełomowy wyrok WSA w Olsztynie [Święto Zmarłych 2025]

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. W związku ze zbliżającym się Wszystkich Świętych i wzmożonym ruchem na cmentarzach – warto, aby osoby, które będą odwiedzać groby swoich bliskich, znały te zasady.

Komisja w PZON i WZON uzdrawia niepełnosprawnych ze świadczenia pielęgnacyjnego. Trzema pytaniami. Tak prostymi, że trudno wierzyć w medycynę

Jeżeli dziecko odpowie, to rodzice tracą około 40 000 zł - to przybliżona roczna wartość świadczenia pielęgnacyjnego, które po takim badaniu tracą rodzice. Badanie medyczne w postaci trzech pytań lekarze stosują wobec dzieci ze spektrum autyzmu. Jeżeli dziecko odpowie zostaje automatyczne uznane za niebędące osobą niepełnosprawną. Piszą do nas o tym rodzice dzieci, którym odbiera się w 2025 r. orzeczenia o niepełnosprawności w taki sposób, aby rodzice nie mieli świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł miesięcznie. Podobnie odbierane są orzeczenia dzieciom z zespołem Aspergera, Chodzi tu o dzieci, które dysponowały właściwymi (dla tego świadczenia) orzeczeniami w okresie kilku ostatnich lat. Rodzice uważają, że ich dzieci zostały cudownie "uzdrowione". Najczęściej odbywa się to poprzez tzw. punkt 7 orzeczenia. Jest to wskazanie "konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji". Jeżeli dziecko nie wymaga tego, to nie ma świadczenia pielęgnacyjnego. Z listów rodziców wynika, że usunięcie z orzeczenia pkt 7 toobecnie nie incydenty a seria orzeczeń w PZON i WZON w całej Polsce.

Osoby niepełnosprawne walczą o rozszerzenie dodatku dopełniającego. I dla socjalnej renty. I dla osób niezdolnych do pracy

Podwyżka ta podniosłaby rentę socjalną w 2026 r. do kwoty 4806 zł brutto. Nie została zrealizowana. Do redakcji Infor.pl trafiają stale listy osób niepełnosprawnych walczących o przeprowadzenie przez Sejm dwóch ustaw (albo nowelizacji istniejących) w związku z obietnicą z 2023 r. zrównania renty socjalnej i pensji minimalnej : 1) ZMIANY W RENCIE CHOROBOWEJ w postaci obiecanej ustawy wprowadzającej dodatek dopełniający w kwocie 2610,72 zł brutto miesięcznie każdemu renciście socjalnemu (dziś tylko dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji mających rentę socjalną). 2) ZMIANY W RENCIE CHOROBOWEJ. Druga ustawa dotyczy rencistów chorobowych (renta z tytułu niezdolności do pracy) i jej nowelizacji tak, aby osoby z tym świadczeniem także otrzymały odpowiednik dodatku dopełniającego. Będący w identycznej sytuacji renciści chorobowi nie mają tego dodatku. Z listów do Infor.pl wynika bezradność osób niepełnosprawnych i prośba do dziennikarzy o to, aby ich próba przekonania najważniejszych ośrodków władzy była znana społeczeństwu. Aby ich starania nie przykryło milczenie i cisza. Przykładowe prośby o wsparcie informacyjne w artykule.

ZUS dla osób z niepełnosprawnościami. Świadczenia i planowane zmiany na 2026 rok

Jakie świadczenia mogą otrzymać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoby z niepełnosprawnościami? Jak uzyskać orzeczenie? Co może się zmienić w 2026 roku? Oto najważniejsze przepisy i kwoty!

REKLAMA

Resort klimatu uspokaja samorządy: system kaucyjny pomoże osiągnąć cele recyklingowe

Wdrożenie systemu kaucyjnego ma pozytywnie wpłynąć na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu i pomóc im uniknąć kar za niezrealizowane cele – zapewniła wiceminister klimatu Anita Sowińska. Wiceszefowa resortu odniosła się w ten sposób do interpelacji posłów Prawa i Sprawiedliwości, którzy wskazali na szereg wątpliwości związanych z wdrażaniem nowego systemu.

Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – nowe zasady łączenia spraw i udziału organizacji społecznych

Od 5 listopada 2025 roku wejdą w życie przepisy zmieniające procedurę przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma usprawnić tok rozpoznawania spraw, ograniczyć przewlekłość postępowań i wprowadzić nowe uprawnienia sądów, w tym możliwość zwrócenia się do organizacji społecznych lub organów administracji publicznej o przedstawienie istotnego dla sprawy poglądu. Zmiany mają charakter systemowy i dotyczą także zasad potwierdzania umocowania przedstawicieli ustawowych.

REKLAMA