Specjalny zasiłek opiekuńczy 2020/2021 – pytania i odpowiedzi

Jaka jest obecnie wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego?

Wysokość specjalnego zasiłku opiekuńczego wynosi 620,00 zł miesięcznie. Kwota ta obowiązuje od 1 listopada 2018 r. i podlega weryfikacji co 3 lata. Kolejna weryfikacja przewidziana jest na rok 2021.

Kwotę specjalnego zasiłku opiekuńczego przysługującą za niepełny miesiąc ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Następnie zaokrągla się ją do 10 groszy w górę.

Polecamy: Restrukturyzacja firmy poprzez elastyczne formy zatrudnienia. Poradnik Gazety Prawnej 6/2020

Na jaki okres przyznawane jest prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego?

Prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznawane jest na dany okres zasiłkowy, który trwa od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego. Należy jednak pamiętać, że specjalny zasiłek opiekuńczy jest świadczeniem uzależnionym od niepełnosprawności. Jeżeli zatem orzeczenie o niepełnosprawności lub orzeczenie o stopniu niepełnosprawności zostało wydane na czas określony, to prawo zasiłku ustala się do ostatniego dnia miesiąca, w którym upływa termin ważności orzeczenia, nie dłużej jednak niż do końca okresu zasiłkowego.

Kiedy można złożyć wniosek o specjalny zasiłek opiekuńczy na kolejny okres zasiłkowy?

Od 1 lipca 2020 r. można składać wnioski o specjalny zasiłek opiekuńczy w formie elektronicznej. Wnioski w tradycyjnej papierowej formie będą przyjmowane od 1 sierpnia 2020 r.

Aktualny wzór wniosku o specjalny zasiłek opiekuńczy znajduje się na stronach internetowych ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

POBIERZ WZÓR WNIOSKU W FORMACIE PDF >>>

Komu przysługuje specjalny zasiłek opiekuńczy?

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje osobom, na których zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ciąży obowiązek alimentacyjny, a także małżonkom, jeżeli:

1) nie podejmują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub

2) rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej

– w celu sprawowania stałej opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Czy otrzymywanie specjalnego zasiłku opiekuńczego uzależnione jest od spełniania kryterium dochodowego?

Specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli łączny dochód rodziny sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 764,00 zł. Jest to kwota netto. Organ bierze pod uwagę dochody z roku poprzedzającego okres zasiłkowy. Podobnie jak w przypadku innych świadczeń rodzinnych uzależnionych od dochodu uwzględnia również dochód utracony i uzyskany.

Czy można otrzymać specjalny zasiłek opiekuńczy, gdy kryterium dochodowe zostało przekroczone?

Uzyskanie specjalnego zasiłku opiekuńczego możliwe jest również przy przekroczeniu kryterium dochodowego, jeżeli łączny dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz rodziny osoby wymagającej opieki w przeliczeniu na osobę przekracza kwotę uprawniającą daną osobę do specjalnego zasiłku opiekuńczego o kwotę niższą lub równą kwocie odpowiadającej najniższemu zasiłkowi rodzinnemu przysługującemu w okresie, na który jest ustalany. W takiej sytuacji specjalny zasiłek opiekuńczy przysługuje, jeżeli przysługiwał w poprzednim okresie zasiłkowym. W przypadku jednak przekroczenia dochodu w kolejnym roku kalendarzowym specjalny zasiłek opiekuńczy nie będzie przysługiwał.

Czy obniżenie wynagrodzenia w związku z koronawirusem wpływa na dochód uprawniający do specjalnego zasiłku opiekuńczego?

Obniżenie wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej lub obniżenie dochodu z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu z powodu przeciwdziałania COVID-19, stanowi utratę dochodu i jest uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń rodzinnych na okresy zasiłkowe od dnia 1 listopada 2019 r. do dnia 31 października 2021 r. Przepisy te mają zatem zastosowanie również w przypadku okresu zasiłkowego 2020/2021.

Czy uzyskanie dodatku solidarnościowego ma wpływ na dochód uprawniający do specjalnego zasiłku opiekuńczego?

Utrata dodatku solidarnościowego stanowi utratę dochodu, zaś uzyskanie dodatku solidarnościowego – uzyskanie dochodu w rozumieniu ustawy o świadczeniach rodzinnych. Podobnie jak w przypadku obniżenia wynagrodzenia okoliczności te uwzględnia się w okresie zasiłkowym 2019/2020 oraz 2020/2021.

Czym jest dochód rodziny osoby sprawującej opieki?

Jeżeli osoba wymagająca opieki jest małoletnia, to za dochód rodziny osoby wymagającej opieki uważa się dochód następujących członków rodziny:

a) osoby wymagającej opieki,

b) rodziców osoby wymagającej opieki,

c) małżonka rodzica osoby wymagającej opieki,

d) osoby, z którą rodzic osoby wymagającej opieki wychowuje wspólne dziecko,

e) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w powyższych punktach, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia

Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko, a także rodzica osoby wymagającej opieki zobowiązanego tytułem wykonawczym pochodzącym lub zatwierdzonym przez sąd do alimentów na jej rzecz.

Jeżeli osoba wymagająca opieki jest pełnoletnia, to za dochód rodziny osoby wymagającej opieki uważa się dochód:

a) osoby wymagającej opieki,

b) małżonka osoby wymagającej opieki,

c) osoby, z którą osoba wymagająca opieki wychowuje wspólne dziecko,

d) pozostających na utrzymaniu osób, o których mowa w powyższych punktach, dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia

Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

W przypadku gdy prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego ustala się na osobę znajdującą się pod opieką opiekuna prawnego lub umieszczoną w rodzinie zastępczej spokrewnionej, uwzględnia się dochód rodziny osoby sprawującej opiekę oraz dochód osoby wymagającej opieki.

Czym jest dochód rodziny osoby wymagającej opieki?

Dochodem rodziny osoby wymagającej opieki jest dochód następujących członków rodziny: małżonków, rodziców dzieci, opiekuna faktycznego dziecka oraz pozostające na utrzymaniu dzieci w wieku do ukończenia 25. roku życia, a także dziecko, które ukończyło 25. rok życia legitymujące się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli w związku z tą niepełnosprawnością przysługuje świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna,.

Do członków rodziny nie zalicza się dziecka pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, dziecka pozostającego w związku małżeńskim, a także pełnoletniego dziecka posiadającego własne dziecko.

W jakich sytuacjach specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje?

Zgodnie ustawą o świadczeniach rodzinnych specjalny zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli:

1. osoba sprawująca opiekę:

• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego,
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna,
• legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;

2. osoba wymagająca opieki została umieszczona w rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo, w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji, w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;

3. na osobę wymagającą opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;

4. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna,

5. na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

Czy posiadanie statusu bezrobotnego ma wpływ na prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego?

Na uprawnienie do specjalnego zasiłku opiekuńczego nie ma wpływu zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (J. t. Dz. U. z 2020 r., poz. 111, ost. zm. Dz.U. z 2018 r., poz. 730);

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 r., poz. 695, ost. zm. Dz.U. z 2020 r., poz. 1086);

Ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 1068);

Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny i specjalny zasiłek opiekuńczy, wysokości świadczeń rodzinnych oraz wysokości zasiłku dla opiekuna (Dz. U. z 2018 r., poz. 1497)

Polecamy serwis: Zasiłki