Emerytura, Umowa o pracę

W dniu 3 lutego 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu ustawy (nr UD204) o ustalaniu wysokości emerytur z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dla osób, które do dnia 6 czerwca 2012 r. przeszły na emerytury na zasadach obowiązujących osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 r. Chodzi o emerytury tych seniorów, których dotyczy głośny wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. (w sprawie SK 140/20). Wyrok ten dotąd nie został opublikowany ale już pojawiło się szereg orzeczeń sądów (najczęściej korzystnych dla emerytów), w uzasadnieniach których sędziowie powołują się na ów wyrok TK. Niestety zakres nowej ustawy ma być węższy niż zakres ww. wyroku TK. Nowe przepisy zaprojektowane przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczyć mają bowiem tylko kobiet urodzonych w latach 1954-1959 oraz mężczyzn urodzonych w latach 1949-1952 oraz w 1954 r. Przepisy te mają wejść w życie z początkiem 2026 r.

ZUS udostępnia kalkulator emerytalny, z pomocą którego można obliczyć prognozowaną wysokość emerytury. Narzędzie umożliwia przeprowadzenie obliczenia w wersji uproszczonej lub zaawansowanej. Bez względu na zastosowaną wersję kalkulatora prognozowana kwota emerytury nie może być podstawą do jakichkolwiek roszczeń.

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

10 wątpliwości wobec założeń do projektu ustawy naprawczej dla innych roczników – problem art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. Rząd przedstawił założenia do projektu ustawy naprawczej, mającej na celu rozwiązanie problemu wcześniejszych emerytów, którzy zostali poszkodowani przez art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej. W artykule analizuję przedstawione przez rząd założenia w kontekście ustawy naprawczej dla rocznika 1953 oraz zapadających aktualnie wyroków sądów powszechnych.

Problemów, na które napotyka obecnie funkcjonujący w Polsce system emerytalny jest bez liku. Emerytury groszowe czy konieczność zmiany ustawowego wieku emerytalnego, od kobiet poczynając - to tylko kamienie milowe. By ZUS nie zbankrutował, podobnie jak cały budżet państwa, zmiany systemowe są niezbędne. I to niemal natychmiast, bo każda zwłoka czyni je mniej skutecznymi.

Po kilku latach dwucyfrowej waloryzacji emerytur w marcu, w 2025 r. waloryzacja jest skromna, zaledwie wskaźnikiem 1,055. To niewiele, biorąc pod uwagę, iż według pierwszych wyliczeń inflacja w styczniu wynosiła 5,3 procent. Przy rosnących kosztach utrzymania oznacza to nawet spadek realnej wartości emerytur i innych świadczeń wypłacanych przez ZUS.

Większość emerytów otrzymało już podwyżkę świadczeń emerytalnych. ZUS podaje jeszcze 2 terminy wypłaty wyższych emerytur w marcu 2025 roku. Jeden z nich jest już jutro - w piątek 20 marca.

Przy wyliczeniu emerytury ta średnia długość trwania życia jest już loterią i zależy nie tylko od tego jak długo się pracuje, jakie były waloryzację w latach poprzednich, ale także od innych czynników. Takim klasycznym czynnikiem, który wpłynął na wysokość emerytury była pandemia. To jest bardzo, ale to bardzo niesprawiedliwe.

Przeszło 10 lat temu Sejm uchwalił przepisy, które karały osoby na wcześniejszej emeryturze (od 2013 r.). Kara w ZUS była i do dziś jest taka - świadczenia wypłacone w czasie korzystania z niej pomniejszały późniejsze wypłaty emerytury powszechnej. Trybunał Konstytucyjny w czerwcu 2024 r. rozpoznał niekonstytucyjność i wskazał, którzy emeryci mają prawo do wyrównań (za okresy przeszłe) i podwyżek (na przyszłość). 

Zbliża się termin wypłaty trzynastej emerytury przez ZUS. Po waloryzacji emerytur znana jest już dokładna kwota dodatkowego świadczenia, które otrzymają seniorzy. Ustalono również konkretne terminy wypłat. Oto szczegóły.

W związku z brakiem – od kilku miesięcy – jakichkolwiek informacji na temat zasygnalizowanych przez ministra Macieja Berka prac legislacyjnych rządu (a konkretniej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) nad projektem specustawy przeliczeniowej, która miałaby zagwarantować emerytom, objętym zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., prawo do 64 tys. zł wyrównania i podwyżki emerytury o niemal 1200 zł – INFOR zwrócił się z zapytaniem w powyższej sprawie bezpośrednio do resortu rodziny, pracy i polityki społecznej. Odpowiedź, którą uzyskaliśmy – rzuca „nowe światło” na toczące się przed ZUS sprawy o wznowienie postępowania, a w międzyczasie – resort publikuje założenia do specustawy przeliczeniowej, która jednak nie obejmuje swoim zakresem wszystkich uprawnionych.

Nie można zastępować umów o pracę umowami zlecenia. Mimo to zdarza się, że pracodawcy zastępują umowy o pracę umowami zlecenia lub traktują je jak uzupełnienie stosunku pracy, co może być potraktowane jako próba obejścia prawa. Za takie praktyki grozi kara grzywny do 30 tys. zł.

Po ukończeniu 75. roku życia wielu seniorów może liczyć na dodatkowe wsparcie finansowe ze strony państwa. Sprawdź, jakie formy pomocy i dodatki do emerytury przysługują Ci po 75. urodzinach. Poniżej zestawiamy najważniejsze świadczenia, ich aktualne kwoty oraz warunki przyznania.

Dużo się ostatnio pisze o marcowej waloryzacji. Podwyższeniu uległy m.in. takie świadczenia jak: emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy, renta rodzinna, dodatek pielęgnacyjny czy dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej. Ale to nie wszystko! Do końca lutego 2026 r. będzie też przysługiwał stały miesięczny dodatek, bez potrącenia podatkowego w kwocie 312 zł. Co więcej ten dodatek jest dziedziczony, więc do świadczenia mają prawo wdowy i wdowcy. Oczywiście nie chodzi o rentę wdowią.

Uchwalona w grudniu 2016 tzw. ustawa dezubekizacyjna obniżyła emerytury 40 000 osobom (w tym 8000 wdowom i dzieciom pobierającym po funkcjonariuszach rentę rodzinną. Powodem obniżki emerytury jest np. służba mundurowego przez rok w komunistycznej Służbie Bezpieczeństwa. Nie ma wątpliwości, że ten okres nie jest traktowany jako składkowy. Co zrobić, gdy taki emeryt miał po nagannym roku pracy w SB np. 30 lat składkowych w "uczciwych" służbach takich jak Policja? Obniżać emeryturę czy nie?

Emerytura kapitałowa to świadczenie przeznaczone dla osób, które osiągnęły wiek emerytalny, ale jeszcze nie ukończyły 65. roku życia. Jest ono wypłacane z oszczędności zgromadzonych w OFE. Kto może otrzymać to świadczenie? Co dzieje się z nim po ukończeniu 65 lat? Wyjaśniamy.

Wszystkie te kwoty zostały potrącone przez ZUS bezprawnie w świetle wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. To ten słynny wyrok, który dałby wyrównania nawet średnio 64 000 zł dla 200 000 osób, gdyby został opublikowany. Okres nieprawidłowego wypłacania emerytury trwał od 01.06.2015 do 31.12.2024. Strata wynosi aż 87474,69 zł brutto. Po uwzględnieniu inflacji za ten okres (48,32%) - według wyliczeń poszkodowanego emeryta - stracił on 129,742,46 zł brutto. ZUS dalej walczy z emerytem - złożył apelację od wyroku Sądu Okręgowego. Wyrok Sądu Apelacyjnego dopiero za 1,5 roku. Wtedy dowiemy się, czy wyrok stanie się prawomocny.

Zamiast podwyższyć kwotę wolną w PIT i obniżyć podatek wszystkim, rząd podwyższa w 2025 r. podatek dochodowy najlepiej zarabiającym.

1 marca 2025 r. wzrosły limity, do których emeryci i renciści mogą dorobić do świadczeń, jakie wypłaca im ZUS. Zarobki uzyskiwane z dodatkowych dochodów nie dotyczą emerytek, które ukończyły 60 lat oraz emerytów, którzy osiągnęli 65 lat.

W dniu 12 lutego 2025 r. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z interwencją w sprawie specustawy przeliczeniowej, która ma zagwarantować 200 tys. emerytów prawo do 64 tys. zł wyrównania za lata wypłaty zaniżonych emerytur i podwyżki bieżących świadczeń emerytalnych o 1 200 zł. Przyjęcie tej ustawy, ma fundamentalne znaczenie dla tysięcy osób, które – w związku z brakiem publikacji wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. (sygn. akt SK 140/20), a co za tym idzie – jego niestosowaniem przez ZUS – są zmuszone dochodzić swoich praw przed sądami (które w jednakowych sprawach raz orzekają na korzyść, a raz na niekorzyść emerytów).

Od grudnia 2024 r. limity dorabiania do emerytury i renty zmieniły się na wyższe. Ile emeryt i rencista może dorobić do emerytury i renty od 1 grudnia 2024 roku do końca lutego 2025 r.? Kiedy za dorabianie na emeryturze ZUS pomniejszy, a kiedy zawiesi świadczenie? Ile wynosi kwota maksymalnego zmniejszenia?

Kiedy najlepiej złożyć w ZUS wniosek o emeryturę. Czy styczeń był gorszym na to miesiącem niż luty. Kończyć pracę i przechodzić na emeryturę natychmiast po osiągnięciu ustawowego wieku emerytalnego, a może korzystniej jest łączyć emeryturę z dalszą pracą.

Konstrukcja wyrównania i odsetek może być stosowana, jeżeli ponowne ustalenie wysokości świadczenia wynikałoby z tego, że świadczenie zostało ustalone w wysokości niezgodnej z obowiązującymi przepisami – informuje MRPiPS. Osobom, którym przyznano emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019 i które przez lata miały wypłacane zaniżone świadczenia, świadczenia te – w opinii MRPiPS – zostały wyliczone zgodnie z prawem, a konstrukcja waloryzacji rocznej i kwartalnej jest zgodna z konstytucją, zatem – nie przysługują im jednorazowe wyrównania (które sięgałyby nawet kilkunastu tysięcy złotych), ani odsetki od tych wyrównań.

Wskaźnik waloryzacji emerytur 2025 podano w Komunikacie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2025 r. w sprawie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Jest niższy niż zakładano. O ile wzrosną emerytury od 1 marca 2025 r.?

Od 1 marca świadczenia emerytalno-rentowe oraz dodatki wypłacane przez ZUS zostaną zwaloryzowane. Podwyżka będzie przeprowadzana z urzędu, co oznacza, że nie trzeba składać w tej sprawie żadnego wniosku. Świadczenia wzrosną o 5,5 procent.