Postępowanie cywilne, Kodeks karny

Ostatnio jest "burza" wokół uprawnień dla osób z niepełnosprawnościami. Obiecywano wiele, a wyjdzie jak zwykle. Ba - pieniędzy nie dadzą, ale do 15 lat pozbawienia wolności już tak. Za co? No np. za brak opieki nad osobami z niepełnosprawnościami, za brak opieki nad teściami, rodzicami innymi: ogólnie osobami nieporadnymi. Cóż... można teściów lubić lub nie, podobnie z innymi bliskimi, ale nigdy nie powinno się ich zostawiać na pastwę losu, gdyż może to grozić konsekwencjami karnymi, nawet pozbawieniem wolności na wiele, wiele lat.

Zabezpieczenie alimentów jest ważnym i pomocnym rozwiązaniem na czas trwania postępowania. Pozwala na uzyskanie świadczeń na dziecko jeszcze przed wydaniem przez sąd wyroku. Biorąc pod uwagę fakt, iż proces o alimenty może być rozciągnięty w czasie, takie rozwiązanie może realnie pomóc w zabezpieczeniu interesów dziecka.

Zjawiska przemocy i mowy nienawiści stanowią jedne z najbardziej palących wyzwań współczesnych społeczeństw. Przybierają one różnorodne formy – od agresji fizycznej i psychicznej po mowę nienawiści w przestrzeni publicznej i wirtualnej. Jako takie godzą one w fundamenty demokratycznego państwa prawa, godność jednostki oraz spójność społeczną.

Czasem bywa tak, że mimo gorących chęci i misternego planu, sprawcy nie udaje się popełnić zakładanego przez niego przestępnego czynu. Należy jednak odróżnić sytuację, kiedy działanie sprawcy nie przebiegło dla niego pomyślnie i nie osiągnęło spodziewanych rezultatów, od sytuacji kiedy obiektywnie popełnienie danego czynu zabronionego nie jest możliwe. Konsekwencje prawne w obu przypadkach będą bowiem nieco odmienne na gruncie polskiego prawa karnego.

Z popełnieniem czynu zabronionego wiąże się zagrożenie odpowiedzialnością karną. Może to skutkować orzeczeniem przez sąd stosownej kary. Sąd może oprócz niej orzec także środek karny. Pełni on funkcję uzupełniającą wobec kary.

Znęcanie, poniżanie, dokuczanie innej osobie jest czymś nagannym moralnie. Pokrzywdzony nie zawsze jest w stanie łatwo się temu przeciwstawić. Może bowiem pozostawać w stosunku zależności od sprawcy albo bliskim związku rodzinnym. Jaka odpowiedzialność karna grozi za czyny znęcania się?

Obraźliwe słowa wypowiedziane z pełną premedytacją, ale i te rzucone w skrajnych emocjach czy pomówienia szeptane za plecami lub publikowane w komentarzach w sieci – to wszystko może nieść za sobą poważne konsekwencje prawne. Zniewaga i zniesławienie dotykają obecnie coraz więcej osób, zarówno w codziennych relacjach, jak i w wirtualnym świecie. Internet dodatkowo podsyca te zjawiska, zamieniając wymianę poglądów w lawinę hejtu, a pozorna anonimowość użytkowników dodatkowo wzmacnia poczucie bezkarności. Zniewaga i zniesławienie, choć przez wielu używane zamienienie, to w rzeczywistość dwa różne zjawiska. Czym się różnią i jakie kary grożą za obraźliwe słowa? Wyjaśnia to adwokat Dawid Jakubiec z Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej, który tłumaczy także, gdzie kończy się wolność słowa, a zaczyna odpowiedzialność karna.

Sprawca ukradł na kwotę 544 zł. Prokurator wystąpił o ukaranie jak za przestępstwo. W listopadzie 2023 r. sąd skazał sprawcę na 6 miesięcy pozbawienia wolności. Tyle że 1 października 2023 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu wykroczeń, przesuwająca granicę kwotową oddzielającą kradzież lub przywłaszczenie jako wykroczenie od przestępstwa z 500 zł na 800 zł. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Sądu Najwyższego z kasacją wyroku na rzecz skazanego.

Sformułowanie zorganizowana grupa przestępcza można usłyszeć w różnych filmach, serialach kryminalnych, a czasami także w mediach. W potocznym rozumieniu kojarzy się ono z działalnością gangów, mafią. Jest ono zawarte w polskim prawie karnym, w ustawie Kodeks karny.

Zabezpieczenie dowodu w postępowaniu cywilnym jest prewencyjnym środkiem prawnym, uregulowanym w art. 310 – 315 Kodeksu postępowania cywilnego, który ma na celu umożliwienie wykazania określonych faktów w przypadku zniszczenia lub utraty dowodu. Zasadniczo, zabezpieczenie dowodu pozwala na zachowanie materiału dowodowego na potrzeby przyszłego postępowania.

Chodzenie za drugą osobą oraz kontaktowanie się z nią wbrew jej woli nie jest dla niej niczym przyjemnym. Takie zachowania mogą też skutkować odpowiedzialnością karną. Stanowią bowiem czyn zabroniony unormowany w Kodeksie karnym.

Dowody są ważnym zagadnieniem w postępowaniu przed sądem. Samo istnienie dowodów może jednak nie wystarczyć do tego, by uzyskać określone świadczenie, wygrać sprawę. Potrzebnym jest również wykazanie, przedstawienie ich sądowi.

14 marca 2024 roku wchodzą w życie wejdą przepisy pozwalające na konfiskatę samochodów kierowcom  mającym we krwi ponad 1,5 promila alkoholu. Konfiskata jest obowiązkowa. Niemal połowa Polaków uważa, że to skuteczna karę dla osób, które zdecydowały się na jazdę na podwójnym gazie.

W dniu 7 marca 2024 r. w Sejmie przeprowadzone zostało pierwsze czytanie poselskiego projektu nowelizacji Kodeksu karnego, która ma zmienić definicję gwałtu. Podczas debaty wszystkie kluby opowiedziały się za dalszymi pracami nad projektem. Jeżeli ta zmiana zostanie przez Sejm uchwalona, za gwałt uznawane będzie doprowadzenie do obcowania płciowego bez wcześniejszego wyrażenia świadomej i dobrowolnej zgody. Obecnie Ta nowelizacja ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia, a więc jest bardzo prawdopodobne, że stanie się to jeszcze w 2024 roku. Ekspert Krakowskiego Instytutu Prawa Karnego dr Witold Zontek zwraca uwagę, że ta zmiana definicji gwałtu budzi pytania o interpretację "świadomej i dobrowolnej zgody" w różnych kontekstach.

Wpisanie do Kodeksu karnego mowy nienawiści ze względu na orientację seksualną i płeć ma poprzedzać prace nad ustawą o związkach partnerskich. O szczegółach mówiła minister ds. równości Katarzyna Kotula.

Skuteczne złożenie zarzutu potrącenia w trakcie postępowania cywilnego, pomimo uregulowania tej kwestii przez ustawodawcę w kodeksie postępowania cywilnego nadal rodzi kontrowersje i rozbieżne rozstrzygnięcia sądu. Nowelizacja art. 203(1) kodeksu postępowania cywilnego wprowadzona od 1 lipca 2023 r. ustawą z 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zamiast powstałe rozbieżności usunąć, zrodziła nowe. 

Sąd aresztował na trzy miesiące 35-letniego Arkadiusza S., który zaatakował jadącego rowerem Mariana K. W wyniku poniesionych obrażeń Marian K. zmarł w szpitalu.

W niedzielę 1 października 2023 r. weszła w życie wielka reforma Kodeksu karnego m.in. zaostrzająca kary za najcięższe przestępstwa, wprowadzająca tzw. bezwzględne dożywocie oraz nowe typy przestępstw. To największe zmiany w przepisach karnych od wielu lat.

Od 1 października 2023 r. zaczynają obowiązywać duże zmiany w kodeksie karnym. Nowe przepisy zaostrzają sankcje dla sprawców najcięższych przestępstw, wprowadzają elastyczny wymiar kar oraz zapewniają Polakom bezpieczeństwo.

Pierwsze z zaostrzonych kar za przestępstwa zaczną obowiązywać już w październiku 2023 r. Chodzi między innymi o karę bezwzględnego dożywocia, czyli dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości ubiegania się o wcześniejsze warunkowe zwolnienie. Pijani kierowcy będą tracić swoje samochody lub ich równowartość.

Postępowania cywilne mają być sprawniejsze. Taki jest cel nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, której zasadnicza część weszła w życie 1 lipca. Nowe przepisy mają m.in. zmniejszyć obciążenie sądów okręgowych, wzmocnić pozycję konsumentów w postępowaniach z ich udziałem i przyśpieszyć prowadzenie spraw cywilnych.

Krajowa Rada Sądownictwa zaskarży do Trybunału Konstytucyjnego uchwałę SN, w której uznano za wadliwe wprowadzone podczas pandemii rozpatrywanie spraw w II instancji w składach jednoosobowych. Zawnioskowano też do TK o zawieszenie tej uchwały do wyroku Trybunału.

Sąd Najwyższy podjął 26 kwietnia uchwałę, skutkiem której wyrokom zapadłym w drugiej instancji, a także tym, które dopiero zostaną wydane, grozi nieważność. Uchwała może otworzyć drogę do wzruszenia spraw zapadłych przed sądem drugiej instancji w trakcie pandemii Covid-19. Z kolei w zakresie prowadzenia spraw, które nadal się toczą powstał chaos prawny i organizacyjny.

Gwarancje procesowe dla podejrzanych lub oskarżonych poniżej 18. roku życia – jak teraz będą nazywani nieletni – to cel nowelizacji przepisów karnych, jaką Sejm przyjął 9 marca. Umożliwia ona udział w rozprawie dot. osoby poniżej 18 roku życia jego rodziców lub asystenta rodziny. Zaostrza także kary za produkcję pornografii dziecięcej i inne przestępstwa związane z pedofilią.

Senat przyjął nowelę Kodeksu postępowania cywilnego dostosowującą do prawa unijnego przepisy o jurysdykcji ws. małżeńskich, odpowiedzialności rodzicielskiej oraz uprowadzeniach dzieci za granicę. Przesunięto też termin wejścia w życie reformy prawa karnego.