REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wdrożenie Konwencji stambulskiej i zmiany przepisów o ciężkim uszczerbku na zdrowiu. Co się zmieni?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat Alicja Kociemba
Adwokat wpisany na listę Wielkopolskiej Izby Adwokackiej w Poznaniu oraz mediator sądowy wpisany na listę stałych mediatorów Sądu Okręgowego w Poznaniu. Prowadzi kancelarię adwokacką w Poznaniu – Kociemba Kancelaria Adwokacka.
Wdrożenie Konwencji stambulskiej i zmiany przepisów o ciężkim uszczerbku na zdrowiu
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, stypizowane w przepisie art. 156 Kodeksu karnego jest jednym z poważniejszych przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, zagrożone wysoką karą pozbawienia wolności. Z dniem 15 sierpnia 2023 roku brzmienie tego przepisu ulegnie zmianie, a także pojawi się także nowe przestępstwo, polegające na nakłanianiu innej osoby do spowodowania u niej ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. 

Nowelizacja i wdrożenie Konwencji stambulskiej

Wspomniana nowelizacja, która wejście w życie z dniem 15 sierpnia 2023 roku, jest konsekwencją dostosowania polskiego prawa do wymogów Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule dnia 11 maja 2011 roku (tzw. Konwencja stambulska lub Konwencja „antyprzemocowa”). 

REKLAMA

Oprócz Kodeksu karnego, zmianie ulegną także inne akty prawne takie jak np. Kodeks postępowania cywilnego, Kodeks wykroczeń czy ustawa o Policji. 

Ciężki uszczerbek na zdrowiu - czym jest?

W obecnym brzmieniu przepisu art. 156 § 1 Kodeksu karnego występują dwie postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu: 

  1. pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia,
  2. innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała.

REKLAMA

Spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu może nastąpić w następnie każdego zachowania, które doprowadza do poważnych obrażeń pokrzywdzonego. W dotychczasowym orzecznictwie sądów oraz praktyce wypracowano, jak rozumieć poszczególne postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu np. pozbawienie wzroku może wynikać zarówno z uszkodzeń anatomicznych (np. utrata gałki ocznej), jak i funkcjonalnych (np. uszkodzenie nerwów wzrokowych). 

W typie podstawowym przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3, a więc jest zbrodnią. Jeśli sprawca działa nieumyślnie, przewidziana jest łagodniejsza kara pozbawienia wolności, która może być orzeczona do lat 3. Z kolei, jeśli następstwem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu jest śmierć człowieka, kara pozbawienia wolności może wynosić do lat 5, a także może zostać orzeczona kara 25 lat pozbawienia wolności lub kara dożywotniego pozbawienia wolności. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W sprawach karnych dotyczących ciężkiego uszczerbku na zdrowiu niezbędne są opinie biegłych z zakresu medycyny sądowej i innych specjalności, w zależności od postaci uszczerbku. Na podstawie dokumentacji medycznej oraz badania pokrzywdzonego, biegli oceniają stopień i postać uszczerbku na zdrowiu. Jest to potrzebne dla kwalifikacji prawnej czynu, a także prawidłowego jego opisu. 

Nowa postać ciężkiego uszczerbku na zdrowiu 

Od 15 sierpnia 2023 roku obowiązywać będzie nowa postać ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, tj. wycięcie, infibulacja lub inne trwałe i istotne okaleczenie żeńskiego narządu płciowego (art. 156 § 1 pkt 3 Kodeksu karnego). 

REKLAMA

Powyższy przepis ma penalizować okaleczenie kobiecych narządów płciowych (FGM, ang. Female Genital Mutilation), czego wymaga Konwencja stambulska w art. 38. Według uzasadnienia projektu ustawy nowelizującej (druk sejmowy nr 2615) wątpliwości interpretacyjne na tle rozumienia przepisu art. 156 § 1 pkt 2 Kodeksu karnego uzasadniają uzupełnienie Kodeksu karnego oraz wyraźne penalizowanie FGM. 

Pomimo, iż przepisy w zmienionym brzmieniu jeszcze nie obowiązują, to już poddawane są krytyce przez przedstawicieli doktryny. Głównym zarzutem jest to, że przepisy w dotychczasowym brzemieniu umożliwiały penalizację FGM (jako inne ciężkie kalectwo lub istotne zeszpecenia lub zniekształcenie ciała). Odrębne wyrażanie tego w przepisie, stanowi przejaw kazuistyki, która jest zbędna w nowoczesnym prawie karnym. 

Nakłanianie innej osoby do spowodowania u niej ciężkiego uszczerbku na zdrowiu 

Dodatkowo, od dnia 15 sierpnia 2023 roku obowiązywać będzie przepis art. 156a Kodeksu karnego, który określa nowy typ czynu zabronionego. 

W typie podstawowym określonym w art. 156a § 1 Kodeksu karnego, karaniu podlega nakłanianie innej osoby do spowodowania u niej ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, o którym mowa w art. 156 § 3 Kodeksu karnego (tj. wycięcie, infibulacja lub inne trwałe i istotne okaleczenie żeńskiego narządu płciowego). Przestępstwo zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3.

Przestępstwo będzie można więc popełnić poprzez nakłanianie, czyli każde zachowanie, zarówno werbalne, jak i niewerbalne, wpływające na procesy decyzyjne innej osoby. Nakłanianie osoby pokrzywdzonej nie jest tym samym co podżeganie, bowiem podżeganie jest specyficzne dla sprawcy przestępstwa (podżegać można do popełnienia przestępstwa na szkodę innej osoby), podczas gdy nakłanianie dotyczy pokrzywdzonego (nakłaniany jest to wyrządzenia szkody „samemu sobie”). 

Surowiej karane jest zmuszanie innej osoby przemocą lub groźbą bezprawną do spowodowania u niej ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, określonego w art. 156 § 3 Kodeksu karnego. Za to przestępstwo grozić będzie kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Wprowadzenie tego przepisu wydaje się zbędne, ponieważ w zasadniczej części stanowi powielenie przestępstwa zmuszania, stypizowanego w art. 191 § 1 Kodeksu karnego. Jest to również podnoszone przez krytyków nowelizacji. 

Podsumowanie

Generalnie pozytywnie należy ocenić wdrożenie Konwencji stambulskej, której celem jest m.in. ochrona kobiet przed wszystkimi formami przemocy, zapobieganie, ściganie i eliminację przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Niemniej jednak, omówione zmiany w Kodeksie karnym wprowadzane są z pominięciem niektórych zasad legislacji karnej, co doprowadza do zaburzenia spójności systemowej i stanowi przejaw kazuistycznego podejścia do prawa karnego. 

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd szykuje zmiany w emeryturach – grupa pracowników popracuje do 70 roku życia

Ministerstwo Sprawiedliwości pracuje nad projektem zmian w przepisach, które mają wydłużyć maksymalny wiek pełnienia funkcji przez komorników sądowych oraz ich asesorów. Zgodnie z planowanymi regulacjami, osoby wykonujące te zawody miałyby obowiązek pozostawać aktywne zawodowo nawet do 70. roku życia.

Prawne ryzyka używania AI przez pracowników. Odpowiedzialność pracodawcy wobec osób trzecich. Prawo pracy, prawo autorskie, ochrona danych poufnych i osobowych

Sztuczna inteligencja (AI) stanowi dużą pomoc w pracy, ułatwiając ją i przyspieszając w znacznym stopniu. Zdają sobie z tego sprawę zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Tak jednak ze strony pracodawców lub potencjalnych pracodawców wobec pracowników lub kandydatów, jak po ze strony pracowników, nieodpowiedzialne korzystania z AI może rodzić określone ryzyka prawne, które możemy ocenić przez pryzmat prawa pracy. Świadomość tych ryzyk jest ważna pod kątem znalezienia rozwiązań przed nimi zabezpieczających w sytuacji w której prawo powszechne takiego zabezpieczenia nie przewiduje.

Zmiana miejsca głosowania. Wybory 2025. Jak zagłosować w innym obwodzie?

Zmiana miejsca głosowania w wyborach na Prezydenta RP w dniu 18 maja 2025 r. jest możliwa. Co zrobić, aby zagłosować w obwodzie poza stałym miejscem zamieszkania? Niezbędne jest zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Ostatni dzień na rozliczenie PIT 2024 Sprawdź, co musisz zrobić, zanim system zamknie dostęp

Ministerstwo Finansów przypomina: 30 kwietnia mija termin składania zeznań podatkowych za 2024 rok. Ponad 8 milionów Polaków skorzystało już z usługi Twój e-PIT. Sprawdź, co zrobić, by nie zapłacić kary, jak uniknąć błędów i co grozi za brak reakcji.

REKLAMA

Specustawa o przeliczeniu emerytur: Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I dopiero od połowy 2026 r.

Specustawa: ZUS załatwi sam ponowne przeliczenie emerytur. Bez wniosku, bez wyrównania i bez waloryzacji. I niestety dopiero od połowy 2026 r.

Artur Bartoszewicz – partia, program, wiek, zawód, wykształcenie [Kandydat na Prezydenta RP 2025]

Artur Bartoszewicz – czy należy do partii politycznej? Przedstawiamy program wyborczy kandydata na Prezydenta RP w 2025 roku, wiek, zawód oraz wykształcenie. Sprawdź pełną listę kandydatów w wyborach 2025 r. i wyniki najnowszego sondażu.

Kamery nasobne dla ratowników medycznych a RODO [Ochrona danych osobowych]

Z pewnością zgodzicie się że ratownicy medyczni są bardzo często narażeni na brutalne ataki ze strony agresywnych pacjentów. Coraz głośniej mówi się o wprowadzeniu kamer nasobnych dla ratowników medycznych. Co na to przepisy RODO i Konstytucja?

Koniec z wypłacaniem przez pracodawcę 140 zł, za okulary które kosztowały 900 zł i limitowaniem częstotliwości refundacji? Nareszcie jest decyzja A. Dziemianowicz-Bąk

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, przedstawiło swoje stanowisko w sprawie uregulowania minimalnej kwoty refundacji okularów (lub soczewek kontaktowych) korygujących wzrok dla osób pracujących przy komputerze oraz częstotliwości przysługiwania tegoż dofinansowania od pracodawcy. Wynika ono z odpowiedzi na interpelację poselską nr 4813 posłanki Marta Stożek, z dnia 12 września 2024 r.

REKLAMA

Praca w majówkę. Czy należy się dodatek?

Zbliżają się 3 ważne dni w roku 2025: 1 maja, 2 maja, 3 maja. Niektórzy w tym czasie pracują. Czy zatem za pracę w majówkę należy się dodatek pieniężny czy inna rekompensata?

Kto nowym papieżem? Media kreują „papabile”, a Kościół przygotowuje się do konklawe 2025

7 maja rozpoczyna się konklawe, które wybierze nowego papieża. Papież Franciszek niestety już nie żyje, a świat katolicki z napięciem śledzi możliwych następców. Media już teraz lansują swoich faworytów – tzw. papabili. Kim są kandydaci na nowego papieża? Jakie poglądy reprezentują? Czy Kościół czeka kontynuacja, czy radykalna zmiana?

REKLAMA