Sąd, Senior

W dniu 30 września 2025 r. Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę, która porządkuje sporne dotąd zasady ochrony przedemerytalnej. Powinni się nią zainteresować zwłaszcza pracownicy po 50. roku życia, bo może bezpośrednio przesądzać o tym, czy pracodawca będzie mógł wypowiedzieć im umowę o pracę, czy też będzie miał zakaz wypowiadania. Orzeczenie zapadło ​w zakresie analizy zagadnienia prawnego i pytania zadanego przez Sąd Okręgowy: czy zakaz wypowiedzenia z art. 39 Kodeksu Pracy dotyczy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony także wówczas, gdy umowę zawarto na okres, który upływa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

Nic nie wskazuje na to, by przyrost naturalny w Polsce w najbliższym czasie pozytywnie nas zaskoczył. To zaś oznacza, że uwaga rządzących musi skupić się na rozwoju polityki senioralnej. Jak planują poradzić sobie z tym wyzwaniem? Odpowiedzią będzie między innymi specjalny program z dużym budżetem.

Seniorom, którzy ukończyli 75 lat (bez względu na wysokość osiąganych dochodów) – przysługuje od ZUS dodatkowe, comiesięczne świadczenie (dodatek do emerytury) w wysokości 348,22 zł. Według danych GUS na koniec 2023 r. – łączna liczba osób starszych w tej grupie wiekowej (a tym samym – uprawnionych do ww. dodatku) opiewała na przeszło 2,9 mln.[1] Niezależnie od kryterium wiekowego – dodatek ten, należy się również osobom, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji. Sprawdź, kto musi złożyć do ZUS wniosek, aby go otrzymać, a komu – ww. dodatek, zostanie przez ZUS przyznany z urzędu.

Nawet 2 150 zł miesięcznie to równowartość nowego świadczenia/usługi wsparcia dla seniorów, którzy ukończyli 75 rok życia i wymagają wsparcia osób trzecich w zakresie podstawowych czynności życia codziennego, nad którego wprowadzeniem pracuje aktualnie rząd. Okazuje się jednak, że wsparcie w postaci opieki długoterminowej dla osób starszych, które powinno „zwalczać wykluczenie społeczne i dyskryminację”, w praktyce – może je nawet pogłębiać. Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, zgłaszając swoje uwagi do projektu ustawy, stanęło w obronie samotnych seniorów, którzy nie tylko nie mogą liczyć na wsparcie rodziny, ale ponadto (z tego względu, że jej nie mają!) – mają zostać pozbawieni prawa do bonu senioralnego (bo o nim mowa).

W dniu 4 listopada 2025 r., w Sądzie Okręgowym w Gdańsku, zapadł wyrok, którym sąd zasądził bisko 70 tys. zł na rzecz pracownika, który część wynagrodzenia otrzymywał od swojego pracodawcy „pod stołem”, jednak pewnego dnia pracodawca poinformował go, że – „od teraz” jego zarobki będą o połowę niższe. Jest to precedens, który dowodzi, że wynagrodzenie, choć przekazywane nielegalnie – nadal pozostaje pod ochroną prawa.

Ogromny problem polskich seniorów: system opieki długoterminowej. Co dalej? Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opublikowała swój najnowszy, cykliczny raport „Health at a glance”, który stanowi kompleksową analizę systemów ochrony zdrowia w krajach członkowskich. W tegorocznej edycji dokumentu szczególny nacisk położono na kwestie związane ze zdrowiem osób starszych oraz kondycją systemów opieki długoterminowej. Niestety, dane dotyczące Polski pokazują że Polska nie tylko odstaje od średniej dla krajów rozwiniętych, ale w kluczowych obszarach znajduje się na szarym końcu stawki.

Seniorze nie daj się nabrać. Uważny senior powinien zwracać na to uwagę, szczególnie w okresie przedświątecznym. Nieuczciwe praktyki sprzedażowe wobec osób starszych to problem, który od lat powraca w różnych formach: od agresywnej sprzedaży door-to-door po natarczywe telefony i pozornie bezpłatne pokazy. Zmienili się sprzedawcy, technologie i kanały kontaktu, ale mechanizm oszustwa pozostał ten sam: wywołać emocje, zaskoczyć, zmusić do szybkiej decyzji. Podpowiadamy jak reagować, co robić i co mówić.

30 września 2025 roku Sąd Najwyższy, w składzie siedmiu sędziów, wydał istotną i godną uwagi uchwałę, która ma bezpośrednie znaczenie dla pracowników w wieku 50 plus. Sprawa dotyczyła analizy kwestii prawnej: czy przepis zakazujący wypowiedzenia umowy o pracę, zawarty w art. 39 Kodeksu pracy, obejmuje również zatrudnienie na czas określony, nawet wtedy, gdy umowa wygasa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

W dniu 4 listopada br. do Sejmu został wniesiony przyjęty przez rząd projekt ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, którego celem jest uregulowanie na poziomie systemowym najważniejszej usługi wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, dzięki której niepełnosprawni – szczególnie ci, którzy wymagają bardzo intensywnego wsparcia – mają szansę na niezależne życie. Z prawa do wsparcia, projekt całkowicie wyklucza jednak niepełnosprawnych seniorów, czyli osoby z niepełnosprawnościami które osiągnęły już 65 roku życia.

Rosnące braki kadrowe w sądach rodzinnych, przewlekłe postępowania i narastające napięcia wokół Krajowej Rady Sądownictwa skłoniły rząd i parlament do wprowadzenia zmian, które mają przywrócić sprawność wymiaru sprawiedliwości w najwrażliwszych sprawach. Podpisana przez prezydenta Karola Nawrockiego nowelizacja ustawy o ustroju sądów powszechnych otwiera asesorom drogę do orzekania w wydziałach rodzinnych, co – zdaniem zwolenników – ma odciążyć najbardziej przeciążone jednostki i poprawić ochronę dobra dziecka. Krytycy wskazują jednak na konstytucyjne i systemowe wątpliwości oraz brak spójności projektowanych rozwiązań.

Czy wiesz, że możesz zwiększyć swoją emeryturę nawet o kilkaset złotych miesięcznie – i to bez żadnych dodatkowych składek ani wniosków? Wystarczy jedna decyzja. ZUS ujawnia dokładne wyliczenia. Zobacz, ile możesz zyskać, jeśli zdecydujesz się popracować nieco dłużej.

Czy możliwe jest wsteczne 800 plus za lata opieki nie tylko dla rodziców-seniorów czy 50-latków, ale też rodzin zastępczych, opiekunów faktycznych, prawnych, dyrektorów domów pomocy społecznej? Komisja Sejmowa a analizująca petycję w niniejszej sprawie - wskazała na ważne aspekty tego pomysłu. Czy świadczenie mogłoby zawierać aż tak szeroki zakres podmiotowy?

Wojują w sądzie z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych i wygrywają. Do prawdziwej prawnej ofensywy ruszyli seniorzy, którzy najpierw przeszli na wcześniejszą emeryturę, a potem ZUS pomniejszył im wypłatę docelowego świadczenia. W niektórych przypadkach korzystne wyroki nakazują wypłatę nawet 30 tysięcy wyrównania

Czy nagranie rozmowy może być dowodem w sądzie? Sprawdź, kiedy nagrywanie jest legalne, jak przygotować nagranie do procesu i dlaczego sąd wymaga profesjonalnego stenogramu. Masz nagranie kluczowej rozmowy – z byłym partnerem, kontrahentem, świadkiem ważnego zdarzenia. Zastanawiasz się, czy możesz wykorzystać je w sądzie jako dowód?

W przepisach jest pułapka. Jeżeli spierasz się o zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) z MOPS to nie można obecnie wnosić elektronicznie pism do sądu z nowym systemem e-Doręczenia. Będzie to możliwe dopiero od 2029 r. (o czym informują przepisy przejściowe, które łatwo przegapić). Można skorzystać z ePUAP. I tak wniesioną skargę na decyzję MOPS sąd przyjmie. Przez e-Doręczenia to się nie uda. W artykule przykład utraconego w ten sposób zasiłku pielęgnacyjnego. Na dziś najbezpieczniejszym prawnie sposobem wniesienia skargi na MOPS (i SKO) w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego jest po prosty tradycyjna "papierowa" skarga.

Koniec roku to moment, w którym oszuści działają bardziej intensywnie. W tym okresie często bazują na informacjach o tym, że od nowego roku ma nastąpić zmiana przepisów, w związku z którą na obywateli zostaną nałożone nowe obowiązki. Warto więc być na bieżąco z planowanymi zmianami prawa i odpowiednio reagować oraz ostrzec seniorów.

Choć często mówi się o niskich emeryturach i trudnej sytuacji osób starszych, najnowsze dane Głównego Urzędu Statystycznego pokazują zupełnie inny obraz: to właśnie seniorzy ratują dziś budżety gospodarstw domowych. Aż 87,4 proc. z nich nie ma żadnych długów, wydatki planują rozważnie, a z rachunkami radzą sobie lepiej niż młodsze pokolenia. Ich finansowa odpowiedzialność i życiowe doświadczenie sprawiają, że w wielu rodzinach to właśnie oni stanowią niewidzialny filar stabilności.

Uwaga: jest opinia prawna dotycząca petycji nr BKSP-155-X-539/25 w sprawie przyznania „dodatków pieniężnych 800+ dla emerytów za wychowanie dzieci” z dnia 15 września 2025 r. Chodzi o 800 plus dla seniorów czy nawet 50. latków: za każde wychowane i pracujące dziecko, które płaci podatki w Polsce. Czy wejdzie? Wciąż podnoszony jest postulat wprowadzenia świadczenia „800 plus” dla seniorów i 50 latków, przysługującego za każde wychowane i obecnie pracujące dziecko płacące podatki w Polsce, powraca do dyskusji publicznej i wywołuje silne emocje oraz pytania o sprawiedliwość międzypokoleniową. Propozycji rozwiązania jest wiele: stałe miesięczne świadczenie, jednorazowa wypłata, płatność w ratach zaległych świadczeń. Ale czy wszystko to się ziści - pytają emeryci? Najpierw wszystko w rękach komisji sejmowej ds. petycji.

W dniu 9 października 2025 r. w Sejmie odbywa się I czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na 2026 r. (druk sejmowy nr 1749). Wiemy już, ile środków rząd zamierza przeznaczyć na świadczenia dla emerytów i rencistów w nadchodzącym roku, na jakie podwyżki mogą liczyć i jakie nowe świadczenia będą wypłacane seniorom.

W celu przeciwdziałania zjawisku ubóstwa energetycznego oraz w odpowiedzi na znaczący wzrost kosztów ogrzewania systemowego, ustawodawca uchwalił ustawę z dnia 30 września 2025 r. o bonie ciepłowniczym oraz o zmianie niektórych ustaw w zakresie ograniczenia wysokości cen energii elektrycznej. Nowe regulacje mają na celu wsparcie gospodarstw domowych o najniższych dochodach, szczególnie dotkniętych podwyżkami cen energii cieplnej, które w niektórych przypadkach sięgają 80–90%. Jednocześnie ustawodawca powierzył realizację zadań związanych z przyjmowaniem i obsługą wniosków o przyznanie bonu ciepłowniczego jednostkom samorządu terytorialnego – gminom.

W ostatnim czasie RPO zajął się interesującą sprawą pracownicy Sądu Rejonowego, która zgłosiła do Ministerstwa Sprawiedliwości podejrzenie mobbingu ze strony sędzi. Sprawa zakończyła się prawomocnym orzeczeniem zobowiązującym pozwaną (pracownicę) do publicznych przeprosin sędzi. Rzecznik Praw Obywatelskich złożył skargę nadzwyczajną, wskazując, że wyrok i jego wykonanie naruszają podstawowe zasady ochrony praw obywatelskich oraz zniechęcają pracowników do korzystania z mechanizmów przeciwdziałania mobbingowi.

21 sierpnia 2025 r. br. Prezydent Karol Nawrocki podpisał ustawę, która dotyczy przeliczenia przez ZUS wysokości emerytur ustalonych w czerwcu w latach 2009-2019 (tzw. emerytur czerwcowych), z tego względu, że emerytury te zostały przyznane uprawnionym na poziomie niższym niż osobom, które wnioskowały o emeryturę w innych miesiącach roku. Ustawa ta uwzględnia korzystne dla emerytów i rencistów przepisy, na podstawie których otrzymają oni podwyżkę bieżących świadczeń, ale nie przewiduje rekompensaty za nawet 7 lat wypłaty zaniżonych świadczeń, ani nawet zapowiadanego przez MRPiPS – wyrównania za okres od 1 lipca 2025 r. do dnia, w którym zostanie ustalone świadczenie w nowej wysokości. Emerytom, którzy zdecydują się na pozwanie ZUS – wyrównania, przyznają jednak sądy.

Kwestionowanie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zasadności zawarcia umowy z kobietą w ciąży jest tematem trudnym i wieloaspektowym. Trzeba pamiętać, iż negatywne skutki rozstrzygnięć w tego typu sprawach ponosi nie tylko ciężarna, ale i pracodawca. Dlaczego zatrudnienie kobiety w ciąży może wzbudzić podejrzenia ZUS? Artykuł odpowiada na najważniejsze pytania w oparciu o przykłady z praktyki i orzecznictwa.

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

Rząd oferuje wsparcie finansowe dla osób starszych, które ukończyły 60 lat (kobiety) i 65 lat (mężczyźni). Jest to forma dopłaty w wysokości do 1200 złotych, która ma pomóc w pokryciu rosnących kosztów utrzymania i wesprzeć domowe budżety, szczególnie w przypadku seniorów o niższych dochodach. Oto szczegóły.