REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Z jakich powodów można odwołać darowiznę?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sebastian Wybranowski
Adwokat, specjalista z zakresu prawa cywilnego i rodzinnego
Nie można mówić o rażącej niewdzięczności w przypadku nie zawiezienia darczyńcy na jego prośbę np. do kościoła. Tego rodzaju sytuacje związane z odwołaniem darowizny są najczęstsze, jednak w praktyce nie są one łatwe do udowodnienia, a tym samym i samo odwołanie darowizny jest bardzo trudne w realizacji.
Nie można mówić o rażącej niewdzięczności w przypadku nie zawiezienia darczyńcy na jego prośbę np. do kościoła. Tego rodzaju sytuacje związane z odwołaniem darowizny są najczęstsze, jednak w praktyce nie są one łatwe do udowodnienia, a tym samym i samo odwołanie darowizny jest bardzo trudne w realizacji.

REKLAMA

REKLAMA

Darowizna jest umową, na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, uszczuplając tym samym swój własny majątek. Odwołanie darowizny może nastąpić jedynie z przyczyn określonych w Kodeksie cywilnym.

Przyczyny odwołania darowizny

Darowiznę można odwołać, choć w zasadzie sytuacje w których może to mieć miejsce są wyjątkami – znaczenie mają następujące przyczyny:
1. czy darowizna została już wykonana;
2. zachowanie obdarowanego względem darczyńcy;
3. ubezwłasnowolnienie darczyńcy;
4. zasady współżycia społecznego.

REKLAMA

Czym jest darowizna?

REKLAMA

Darowizna jest umową na podstawie której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, uszczuplając tym samym swój własny majątek. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, jednakże umowa darowizny jest ważna pomimo braku zachowania tej formy, jeżeli przyrzeczone zobowiązanie zostało spełnione. Przy czym nie wolno zapomnieć o tym, że ze względu na przedmiot darowizny szczególna forma związana z przeniesieniem jego własności musi być zachowana. To tyle w temacie krótkiego wstępu co do samego pojęcia darowizny.

Wracając do wątku głównego z punktu widzenia darczyńcy może on odwołać darowiznę jeszcze nie wykonaną, o ile w czasie po zawarciu umowy, a przed wydaniem przedmiotu darowizny, stan majątkowy darczyńcy uległ takiej zmianie, że wykonanie darowizny spowodowałoby uszczerbek dla jego własnego utrzymania przy uwzględnieniu jego usprawiedliwionych potrzeb lub uszczerbek dla ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych.

Sytuacje takie w praktyce nie zdarzają się często, ale przykładem niech będzie hipotetyczna historia która mogła mieć miejsce. Rodzice posiadają własny dom w którym mieszkają oraz domek letniskowy który w drodze darowizny chcieli przekazać swojemu dziecku. W czasie kiedy był podpisywany akt darowizny domku letniskowego, dom rodziców spalił się – klucze do domku letniskowego nie zostały jednak faktycznie przekazane, a więc nie doszło jeszcze do wykonania darowizny pomimo zawarcia umowy. W takiej sytuacji z uwagi na znaczny uszczerbek w majątku rodziców (doszczętnie spalony dom), który ma wpływ na ich utrzymanie przy uwzględnieniu ich potrzeb, odwołanie darowizny jako niewykonanej może mieć miejsce i będzie uzasadnione.

Zobacz również: Co to jest rażąca niewdzięczność obdarowanego?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rażąca niewdzięczność obdarowanego

REKLAMA

Sytuacja niezależna od faktu wykonania darowizny przez darczyńcę, a związana z odwołaniem darowizny może mieć miejsce kiedy obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Jednak darowiznę taką można odwołać tylko w przeciągu roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Problem, który może być związany z tym akapitem to jak przypuszczam niezrozumienie pojęcia - „rażącej niewdzięczności.” Brak jest niestety kodeksowej definicji tego pojęcia. Praktyka i doświadczenie życiowe Sędziów oraz orzecznictwo Sądu Najwyższego, które jest bogate w tym zakresie określa jakie zachowanie obdarowanego względem darczyńcy jest już rażącą niewdzięcznością, a jakie jedynie następstwem zachowania samego darczyńcy (mam tu na myśli czyny nieumyślne i w wyniku prowokacji samego darczyńcy). Niewątpliwie musi być to zachowanie skierowane bezpośrednio przeciwko osobie darczyńcy, a jego wydźwięk musi budzić w społeczeństwie negatywne odczucia, a nie w osobie darczyńcy. Należy przy tym pamiętać, iż ta niewdzięczność w swoim wymiarze musi być rażąca – czyli dużych rozmiarów.

Nie można mówić o rażącej niewdzięczności w przypadku nie zawiezienia darczyńcy na jego prośbę np. do kościoła. Tego rodzaju sytuacje związane z odwołaniem darowizny są najczęstsze, jednak w praktyce nie są one łatwe do udowodnienia, a tym samym i samo odwołanie darowizny jest bardzo trudne w realizacji.

Ubezwłasnowolnienie darczyńcy

Kolejnym powodem odwołania darowizny może być fakt ubezwłasnowolnienia darczyńcy. Przedstawiciel ustawowy może wtedy żądać rozwiązania umowy darowizny, o ile ze względu na wartość darowizny jest ona nadmierna. Przybliżając chodzi o sytuację kiedy ktoś w drodze darowizny otrzymał od darczyńcy majątek o znacznej wartości bez uzasadnienia. Tutaj jednak należy pamiętać, iż rozwiązania umowy nie można żądać po upływie lat dwóch od jej wykonania, niezależnie od faktu kiedy doszło do ubezwłasnowolnienia darczyńcy.

Zasady współżycia społecznego

Zasady współżycia społecznego są pojęciem podobnym do rażącej niewdzięczności w tym znaczeniu, że nie ma jednolitej definicji tego pojęcia w prawie cywilnym. 

Ustawodawca stworzył klauzulę generalną odsyłającą do norm pozaprawnych. To czy określone zachowanie jest zgodne z zasadami współżycia społecznego każdorazowo odnosi się do konkretnego przypadku oraz towarzyszących mu okoliczności, a weryfikacją ich zajmuje się Sąd. Po tym krótkim wstępie wracając do sedna naszego zagadnienia, pisząc o powodach odwołania darowizny nie można pominąć sytuacji na którą obdarowany może się powołać broniąc się przed odwołaniem darowizny. Mianowicie przepisów o odwołaniu darowizny nie stosuje się, gdy darowizna czyni zadość obowiązkowi wynikającemu z zasad współżycia społecznego. Tym samym o ile zostaną naruszone te zasady o tyle wtedy nie może być mowy o odwołaniu darowizny, a więc jest to przesłanka negatywna do odwołania darowizny.

Mam nadzieję, że ten krótki artykuł przybliżył problematykę wynikającą z zadanego pytania.

Zobacz również serwis: Darowizny

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
O ile spadną raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r.

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

Rewolucja w rozwodach: koniec z orzekaniem o winie i przyznawaniem alimentów z powodu odpowiedzialności drugiego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Ale skorzystają na tym dzieci

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt ustawy nowelizującej kodeks rodzinny i opiekuńczy, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Na zmianach tych, skorzystać mają przede wszystkim dzieci.

Najnowszy sondaż partyjny 2025

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%?

REKLAMA

35 stopni Celsjusza - maksymalna temperatura w pracy (w pomieszczeniu). MRPiPS zmienia przepisy BHP. Dlaczego dopiero od 2027 roku?

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od grudnia 2024 r. pracuje nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. MRPiPS chce nowych przepisów dotyczących pracy w czasie wysokich temperatur i nowych obowiązków dla pracodawców. Zmiany mają wejść w życie dopiero od 2027 roku. Pod koniec czerwca 2025 r. ukazała się już trzecia wersja tego projektu - przepisy w dwóch pierwszych wersjach były krytykowane m.in. jako zbyt skomplikowane.

Zmiany dotyczące żłobków: 2 dni wolne w roku, obowiązkowy plac zabaw, Mały ZUS Plus i Aktywny Rodzic

Zmiany dotyczące żłobków obejmują m.in. 2 dni wolne w roku na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, obowiązkowy plac zabaw na terenie placówki czy doprecyzowanie przepisów o Małym ZUS Plus i świadczeniu Aktywny Rodzic. Jak nowe przepisy ocenia Rzecznik MŚP Agnieszka Majewska?

Od 7 lipca 2025 r. Polska przywraca czasową kontrolę na granicach z Niemcami i Litwą

W dniu 1 lipca 2025 r. Premier Donald Tusk zapowiedział przywrócenie od 7 lipca czasowej kontroli na granicy z Niemcami i Litwą. Wyjaśnił, że jest to konieczne, aby zredukować do minimum niekontrolowane przepływy migrantów.

Od 1 lipca 2025 r. wnioski o 3 ważne świadczenia. Kto może je otrzymać?

Startuje nabór wniosków o świadczenie Dobry start. 300 zł na szkolną wyprawkę ZUS wypłaci bez względu na dochód. Rodzice mniej zamożni od 1 lipca 2025 r. mogą również ubiegać się o zasiłki rodzinne i dodatki na nowy okres zasiłkowy. Ważną formą wsparcia wielu dzieci jest fundusz alimentacyjny.

REKLAMA

Likwidacja USAID to śmierć 14 mln ludzi do 2030 r.

Likwidacja amerykańskiej agencji pomocy międzynarodowej USAID może doprowadzić do śmierci 14 milionów osób do 2030 roku – wynika z analiz opublikowanych w brytyjskim czasopiśmie medycznym „Lancet”. Naukowcy szacują, że aż jedną trzecią ofiar będą stanowić dzieci poniżej piątego roku życia.

Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

REKLAMA