ZUS wypłaci 1500 zł albo 1900 zł co miesiąc na opiekunkę dla małego dziecka (także np. babcię, ciocię). Czy niania musi opiekować się dzieckiem cały miesiąc?

• Umowa uaktywniająca z nianią (opiekunką dla dziecka w wieku żłobkowym): nawet z babcią, ciocią lub dziadkiem
• Co trzeba zawrzeć w umowie?
• Zgłoszenie niani do ZUS-u
• Obowiązek zapłaty składek ubezpieczeniowych za nianię
• Część składek niani finansuje budżet państwa

Umowa uaktywniająca z nianią (opiekunką dla dziecka w wieku żłobkowym): nawet z babcią, ciocią lub dziadkiem

Umowa uaktywniająca to forma umowy zlecenia z osobą fizyczną, która sprawuje opiekę nad dziećmi, które ukończyły 20 tydzień życia. Taka umowa może trwać  najdłużej do końca roku szkolnego, w którym dziecko ukończy 3 lata lub ewentualnie 4 lata, gdy nie można zapewnić mu opieki przedszkolnej. 

Wszystko, co każdy pracownik powinien wiedzieć: Kodeks pracy 2024. Praktyczny komentarz z przykładami

Co trzeba zawrzeć w umowie?

Umowa z nianią musi być pisemna i powinna określać: 
- strony umowy, 
- jej cel i przedmiot, 
- czas i miejsce sprawowania opieki, 
- liczbę dzieci powierzonych opiece, 
- obowiązki niani, 
- wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty, 
- czas na jaki została zawarta, 
- warunki i sposób zmiany umowy oraz jej rozwiązania.

Zgłoszenie niani do ZUS-u

Rodzic, który zawarł umowę uaktywniającą, powinien w ciągu siedmiu dni zgłosić nianię do ZUS. Procedury są tu uproszczone. Najpierw trzeba zgłosić się  jako płatnik składek. Jeśli ktoś prowadzi własną działalność nie musi tego robić ponownie. Następnie zgłosić nianię jako osobę ubezpieczoną. Dokumenty można też przesłać pocztą albo korzystając z PUE ZUS za pośrednictwem programu ePłatnik. W każdej sytuacji można liczyć na pomoc pracowników ZUS. Poza zgłoszeniem niani do ubezpieczeń rodzic musi składać deklaracje oraz raporty miesięczne.

Trzeba pamiętać, że po rozwiązaniu umowy z nianią płatnik składek, czyli rodzic musi wyrejestrować nianię z ubezpieczeń. Ma na to czas 7 dni. 

Obowiązek zapłaty składek ubezpieczeniowych za nianię

Niania, jeżeli opieka nad dzieckiem jest jej jedyną pracą, podlega obowiązkowo: ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu) i ubezpieczeniu zdrowotnemu, a gdy np. jednocześnie pracuje na cały etat - tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu. Ubezpieczenie chorobowe niani jest dobrowolne. Jeśli się na to zdecyduje, rodzic potrąca składkę z pensji i odprowadza do ZUS.

Część składek niani finansuje budżet państwa

- Budżet państwa finansuje składki na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne za nianię od części pensji, która nie jest wyższa niż 50 proc. minimalnego wynagrodzenia. Pomoc ta adresowana jest do rodziców i opiekunów, którzy są zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej albo prowadzą działalność gospodarczą lub rolniczą. Co istotne, jeśli zatrudniający nianię rodzic straci źródło dochodów, budżet państwa opłaca składki jeszcze przez trzy miesiące - informuje Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS w województwie pomorskim.

Dzięki umowie uaktywniającej niania zyskuje zabezpieczanie teraz i na przyszłość, a rodzice ponoszą mniejsze koszty.