Ustawa żłobkowa

Ustawa z dnia 10 maja 2013 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. poz. 747), zwana ustawą żłobkową, weszła w życie 13 lipca 2013 roku. Przewiduje szereg zmian w zasadach funkcjonowania placówek zajmujących się opieką nad najmłodszymi. Sejmowa komisja polityki społecznej i rodziny zaproponowała m.in. zmianę zasad przyznawania dotacji na utworzenie i prowadzenie żłobka oraz nowe formy zachęty do zatrudniania opiekunów dziennych.

Wskazana ustawa wyróżnia aż cztery formy sprawowania opieki nad dziećmi do lat trzech: żłobek, klub dziecięcy, opiekę opiekuna dziennego oraz opiekę niani. Żłobek to placówka zajmująca się dziećmi w wieku od 20 tygodnia życia do 3 lat. Dzieci mogą przebywać w nim 10 godzin dziennie. Istnieje możliwość, za dodatkową opłatą, przedłużenia tego czasu. Klub dziecięcy natomiast to miejsce, w jakim dzieci, które ukończyły pierwszy rok życia, mogą spędzić nie więcej niż 5 godzin dziennie. Może on być utworzony nawet w mieszkaniu, jeśli tylko choć jedno z pomieszczeń dostosowane zostanie do opieki dziennej i odpoczynku dzieci. Nie ma obowiązku zapewnienia wyżywienia.

Zobacz również: Jak założyć żłobek? - poradnik krok po kroku

Poprzedni stan prawny

W związku z prowadzeniem żłobka lub klubu dziecięcego z budżetu państwa może zostać przyznana dotacja celowa. Jej przeznaczeniem jest utworzenie i prowadzenie instytucji opieki. Dotychczas mogła trafić tylko do gminy, która prowadziła żłobek w formie gminnej jednostki budżetowej, tworzonej na mocy uchwały. Opiekun dzienny mógł więc zostać zatrudniony tylko przez gminę i tylko na podstawie umowy zlecenia. Wysokość udzielanej pomocy była ograniczona do 50% poniesionych kosztów. Warto podkreślić, że jeden opiekun może zajmować się maksymalnie ośmiorgiem dzieci, a gdy w grupie jest dziecko niepełnosprawne lub takie, które nie skończyło jeszcze roku, to może ona liczyć pięcioro dzieci.

Nowy stan prawny

Ustawa rozszerza katalog podmiotów uprawnionych do ubiegania się o otrzymanie dotacji celowej. Mogą ją otrzymać także osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Wzrosła również wysokość wypłacanego świadczenia. Pomoc wynosi obecnie do 80% kosztów. Tym samym zmniejszył się wkład własny (do 20% ogólnych kosztów realizacji zadania) wymagany od podmiotu, który ubiega się o środki finansowe z budżetu państwa. Organizacje pozarządowe oraz prywatne podmioty zostały uprawnione do zatrudniania opiekuna dziennego. Te grupy osób uzyskały możliwość ubiegania się o dotację celową finansowaną z budżetu gminy. Ustawa pozwala zatrudnić takiego opiekuna przez osobę, która prowadzi działalność rolniczą. Zrównuje to prawa rolników z prawami innych obywateli.