REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przemoc wobec dzieci

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Zazwyczaj przemoc jest działaniem długotrwałym.
Zazwyczaj przemoc jest działaniem długotrwałym.

REKLAMA

REKLAMA

Przemoc wobec dziecka jest szczególnie trudnym doświadczeniem dla młodego, a często małego człowieka. Przy tym dziecko jako ofiara przemocy nie jest w stanie pomóc sobie samo dlatego tak ważna jest reakcja otoczenia, z którym dziecko się styka (np. sąsiadów, nauczycieli w szkole).

Zazwyczaj też jako przemoc domowa nie jest aktem jednorazowym, a ma długą historię.

REKLAMA

Wśród przemocy wyróżniamy:

  • przemoc fizyczną – ofiara krzywdzona przy użyciu siły fizycznej – np. bicie,
  • przemoc psychiczna – czyli upokarzania, szantaż emocjonalny, obrzucanie wyzwiskami,
  • przemoc seksualną – to gwałty dokonywane na dzieciach, a także molestowanie ale również eksponowanie pornografii.

Najłatwiej dostrzec skutki przemocy fizycznej (siniaki, złamania, inne obrażenia na ciele), natomiast najtrudniej przejawy przemocy psychicznej.

Przemoc w rodzinie 

Przemoc wobec dziecka  może być „częścią składową” przemocy w rodzinie, której definicja znajduje się w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zgodnie z tą ustawą przez przemoc prawną w rodzinie rozumiemy jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie naruszające prawa lub dobra osobiste osób, w szczególności narażające te osoby na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające ich godność, nietykalność cielesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na ich zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy moralne u osób dotkniętych przemocą.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przemoc fizyczna

Zgodnie z polskim prawem przemoc fizyczna wobec dzieci jest przestępstwem, a czyny polegające na fizycznym krzywdzeniu dziecka są ścigane z urzędu.

Oznacza to, że decyzję o wszczęciu postępowania karnego podejmuje organ powołany do ścigania. Poszkodowany nie ma wpływu na tę decyzję i nie jest ona w żadnym stopniu od niego zależna.

Każda osoba, która dowiedziała się o  popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu ma społeczny obowiązek zawiadomić o tym prokuratora lub policję.

Zawiadomienie to może mieć zarówno formę pisemną, jak i ustną (wówczas z przyjęcia zawiadomienia spisuje się protokół). Ponadto prawny obowiązek zawiadomienia o popełnieniu takiego przestępstwa ciąży na instytucjach państwowych i samorządowych.

Zobacz formularz zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znęcania się

Zamknięte drzwi

Jednakże w przypadku małoletnich rozpoczęcie procedury ochrony prawno-karnej jest znacznie utrudnione. Dotyczy to przed wszystkim przypadków fizycznego krzywdzenia dziecka w rodzinie.

Zazwyczaj bowiem wszystko dzieje się w domu przy zamkniętych drzwiach, bez świadków - dziecko jest zalęknione i zawstydzone, często zamyka się w sobie, ukrywając przed zewnętrznym otoczeniem swoją sytuację.

Zmiana tej sytuacji leży przede wszystkim w gestii osób dorosłych spoza rodziny: sąsiadów, nauczycieli, pedagogów szkolnych, lekarzy i policjantów przybywających na interwencje z powodu rodzinnych awantur.

Bezprawność kar

Z godnie z polską regulacją umyślne sprawianie fizycznego bólu, jak np.: bicie dziecka, szarpanie, potrząsanie itd., bez powodu lub w odwecie za jakiekolwiek zachowanie dziecka jest czynem bezprawnym. Bezprawne jest również nadmierne karcenie, czyli np. spowodowanie naruszenia czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia dziecka na czas do 7 dni, czyli spowodowanie tzw. lekkiego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia. Jest ono zagrożone karą grzywny alternatywie z karą ograniczenia wolności albo karą pozbawienia wolności do lat 2.

Stopień krzywdy

REKLAMA

Naruszenie zaś czynności narządu ciała lub rozstroju zdrowia dziecka na czas powyżej 7 dni, czyli spowodowanie tzw. średniego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia jest przestępstwem zagrożonym karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

W wypadku spowodowania przez rodzica ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dziecka przybierającego postać jednego ze skutków zawartych w katalogu zamkniętym w przepisie art. 156 § 1 kk to jest: pozbawienie wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, spowodowanie innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej lub znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała grozi kara pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Jeżeli natomiast następstwem spowodowania umyślnego, ciężkiego uszczerbku na zdrowiu dziecka będzie zdarzenie najbardziej dramatyczne, a mianowicie śmierć dziecka, czyn rodzica będzie przestępstwem kwalifikowanym, zagrożonym karą pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Karalność znęcania

Również znęcanie jest uregulowane w polskim prawie jako przestępstwo. Jego istotę stanowi długotrwałość działań oraz ich powtarzalność. Zgodnie z kodeksem karnym kto znęca się fizycznie lub psychicznie nad osobą najbliższą lub nad inną osobą pozostającą w stałym lub przemijającym stosunku zależności od sprawcy albo nad małoletnim lub osobą nieporadną ze względu na jej stan psychiczny lub fizyczny, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Jeżeli czyn ten połączony jest ze stosowaniem szczególnego okrucieństwa, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Szczególne okrucieństwo

REKLAMA

Szczególne okrucieństwo to kategoria o charakterze obiektywnym niezależną od odczuć ofiary i sprawcy. To sposób działania sprawcy polegający na stosowaniu wyjątkowo drastycznych metod, które powodują wyjątkowo duże cierpienia ofiary. O szczególnym okrucieństwie można mówić wtedy, gdy sprawca działa w sposób wyjątkowo brutalny, perfidny, co przysparza ofierze cierpień znacznie przekraczających zwykłą miarę związaną z zadawaniem dolegliwości czy to ciału, czy psychice ofiary przy uwzględnieniu jej wieku oraz kondycji fizycznej i psychicznej. Przy ocenie zachowań znęcającego się sprawcy istotne znaczenie mają indywidualne cechy ofiary, takie jak np. wiek (niemowlęcy, dziecięcy, młodzieżowy) czy stan zdrowia (słaby, zły, kalectwo).

Za znęcanie się ze szczególnym okrucieństwem uznać należy w szczególności przypadki katowania, torturowania, dręczenia czy pastwienia się nad ofiarą, takie jak np. bicie do krwi, kopanie po różnych częściach ciała, rzucanie o ścianę, tłuczenie głową o twarde podłoże, przypalanie papierosem, wyłamywanie palców, łamanie kości czy wleczenie za włosy.

Jeżeli następstwem znęcania się (fizycznego lub psychicznego) jest targnięcie się ofiary na własne życie, sprawcy grozi kara surowsza -  kara pozbawienia wolności od lat 2 do 12.

Środki karne - czyli co oprócz kary

Obok kary sąd może zastosować środki karne, jak np. obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody, nawiązki na rzecz pokrzywdzonego czy nawiązki na wskazany cel społeczny związany z ochroną zdrowia. Sąd może także orzec obowiązek powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach, zakaz kontaktowania się z określonymi osobami (np. pokrzywdzonymi) lub zakaz opuszczania określonego miejsca pobytu bez zgody sądu w razie skazania za umyślne przestępstwo z użyciem przemocy, w tym przemocy przeciwko osobie najbliższej.

Powszechność przemocy

Stosowanie przemocy wobec dzieci jest typem przestępstwa powszechnego, którego dopuścić się może każdy.

Szczególnie groźne są jednak przypadki, gdy do niebezpiecznego krzywdzenia dziecka dochodzi w rodzinie czy ze strony prawnego opiekuna dziecka, a więc przez osoby, które z mocy ustawy czy z mocy orzeczenia sądu powinny być dbać o bezpieczeństwo małoletniego dziecka.

W takich sytuacjach obok pociągania sprawcy do odpowiedzialności karnej konieczna jest ingerencja w wykonywanie władzy rodzicielskiej lub opieki nad dzieckiem. Stąd też w przypadku popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego ustawodawca nałożył dodatkowo na sądy karne obowiązek zawiadomienia właściwego sądu rodzinnego (opiekuńczego), gdy zachodzi potrzeba orzeczenia wobec sprawcy pozbawienia lub ograniczenia praw rodzicielskich lub opiekuńczych.

Ponadto w sprawie o przestępstwo popełnione na szkodę małoletniego, we współdziałaniu z małoletnim lub w okolicznościach, które mogą świadczyć o demoralizacji małoletniego albo o gorszącym wpływie na niego, sąd, a w postępowaniu przygotowawczym prokurator, zawiadamia sąd rodzinny w celu rozważenia środków przewidzianych w przepisach o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym

Zadaj pytanie: Forum

Zobacz serwis: Dziecko i prawo

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy zachowek po rodzicach przepada?

Kto ma prawo do zachowku po rodzicach i od czego zależy jego wysokość? Czy roszczenie o zachowek się przedawnia? Oto najważniejsze przepisy i terminy!

Rozprawa przed TSUE ws. WIBOR-u. Nie będzie przełomu?

W dniu 11 czerwca 2025 r. w Luksemburgu odbędzie się rozprawa przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawie C-471/24. Jest to wynik pytań prejudycjalnych skierowanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie, dotyczących interpretacji przepisów prawa unijnego w kontekście kredytów opartych na wskaźniku referencyjnym WIBOR. Pierwsza sprawa w TSUE dotycząca WIBOR-u budzi zrozumiałe zainteresowanie kredytobiorców, prawników i sektora bankowego. Warto jednak rozróżnić realny zakres tej sprawy od medialnych uproszczeń. Nadchodząca rozprawa nie przyniesie jeszcze żadnego rozstrzygnięcia.

Kiedy ostatnia wielka debata prezydencka 2025? Druga tura pomiędzy Trzaskowskim i Nawrockim

Zapowiadana jest ostatnia wielka debata prezydencka przed drugą turą wyborów w 2025 roku. Kiedy odbędzie się debata Karola Nawrockiego i Rafała Trzaskowskiego? Gdzie będzie można obejrzeć debatę?

Biejat i Hołownia popierają Trzaskowskiego [Druga tura]

Magdalena Biejat i Szymon Hołownia popierają Rafała Trzaskowskiego w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 r. Na ile procent może liczyć kandydat na Prezydenta RP?

REKLAMA

[Boże Ciało] Długi czerwcowy weekend 2025. Gdzie dojedziesz tanio pociągiem prosto z Polski? W czerwcu rusza nowy zagraniczny kierunek

Planując zagraniczny wyjazd na czerwcowy długi weekend, warto rozważyć podróż koleją. Z Polski kursują bezpośrednie pociągi m.in. do Czech, Austrii, Niemiec, Słowacji, Węgier oraz na Litwę. Nowością w letnim rozkładzie będzie również bezpośrednie połączenie do Chorwacji, dostępne już od czerwca.

Kogo poprze Mentzen? [Druga tura]

Od tego, kogo poprze Mentzen może zależeć wynik drugiej tury wyborów prezydenckich 2025 r. Dlatego wszyscy tak czekają na informację od Sławomira Mentzena: Trzaskowski czy Nawrocki?

Grozi Ci grzywna 81 tys. zł lub 10% obrotu. Nowe unijne prawo uderzy w tysiące polskich firm

Już za chwilę tysiące firm w Polsce mogą stanąć przed poważnym zagrożeniem – nowa unijna dyrektywa EAA oznacza obowiązkowe zmiany, których zignorowanie może skończyć się katastrofą finansową. Kary sięgają nawet 10% rocznego obrotu lub ponad 81 tys. zł. Wystarczy jedna skarga klienta, by urzędnicy wszczęli kontrolę i nałożyli sankcje. Masz czas tylko do 28 czerwca 2025 r. Potem może być za późno.

Czternasta emerytura w 2025 r. Jaka kwota brutto - netto: najniższa emerytura, czy Rada Ministrów da więcej? Kiedy wypłata?

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, potocznie zwane czternastą emeryturą, będzie w 2025 roku wypłacone we wrześniu, podobnie jak w poprzednich dwóch latach. Tak wynika z założeń projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie określenia miesiąca wypłaty kolejnego dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów w 2025 r., opublikowanych 20 maja 2025 r. Najprawdopodobniej "czternastka" wyniesie w 2025 roku 1878,91 zł brutto (ok. 1709,81 złotych netto), a więc tyle, ile wynosi najniższa emerytura. Choć ustawa daje Radzie Ministrów prawo podwyższenia tej kwoty.

REKLAMA

Jeśli Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, co z prezydenturą Warszawy?

Jeżeli Rafał Trzaskowski wygra wybory na Prezydenta Polski, nie może być jednocześnie prezydentem Warszawy. Zakazuje tego Konstytucja RP. Co z prezydenturą stolicy? Mieliśmy już taki przypadek w historii.

Resort zdrowia: kamery w gabinetach lekarskich, przebieralniach, na sali operacyjnej - nawet bez zgody pacjenta

Przepisy dotyczące monitoringu w placówkach medycznych wywołały gorącą dyskusję, która wciąż trwa, ponieważ wciąż Rzecznik Praw Obywatelskich broni praw pacjentów, a Ministerstwo Zdrowia powołuje się na konieczność ich bezpieczeństwa i nie chce zmian. Z jednej strony celem przepisów jest rzeczywiście zwiększenie bezpieczeństwa pacjentów, a z drugiej – pojawiają się poważne obawy o naruszenie prawa do prywatności i ochrony danych osobowych. Ten problem wraca, szczególnie mając na uwadze ostatnie okoliczności i śmierć lekarza w jednym z krakowskich szpitali, po ataku pacjenta.

REKLAMA