REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych; adiunkt w Pomorskiej Szkole Wyższej w Starogardzie Gdańskim. Ponadto współpracuje z uczelniami: Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy; Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wejherowie, Społeczną Akademią Nauk w Warszawie; Uniwersytetem SWPS; Staropolską Akademią Nauk w Kielcach
Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego
Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Po nadaniu klauzuli wykonalności wyrok sądu administracyjnego stanowi tytuł wykonawczy, podlegający (we wskazanej części) wykonaniu przez komornika sądowego.

Wykonywanie orzeczeń sądowych

Problematyka wykonalności orzeczeń sądowych w istocie nie została w całości uregulowana w prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W ustawie znajdują się tylko fragmentaryczne postanowienia dotyczące uprawnień stron i kompetencji sądu w wypadku niewykonywania wyroków sądowych. W rzeczywistości nie dotyczą problematyki wykonywania wyroków sądowych sensu stricto rozumianej jako spowodowanie, sprowadzenie, w sposób dobrowolny lub w trybie przymusowym, takiego stanu w rzeczywistości społecznej, który jest zgodny z treścią prawomocnego orzeczenia sądowego. Artykuł 286 i 287 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( p.p.s.a.) regulują jedynie kwestie techniczne związane z przekazywaniem organowi administracji publicznej akt sprawy po zakończeniu postępowania sądowoadministracyjnego i sposobu obliczania terminu do załatwienia sprawy w prowadzonym ponownie, po wyroku uwzględniającym skargę, postępowaniu administracyjnym (art. 286 p.p.s.a.) oraz przewidują roszczenie o odszkodowanie przysługujące w przypadku niektórych wyroków uwzględniających skargi (art. 287p.p.s.a.)..

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z art. 286 § 1 p.p.s.a. sąd administracyjny pierwszej instancji po uprawomocnieniu się orzeczenia tego sądu kończącego postępowanie zwraca niezwłocznie akta administracyjne organowi administracji publicznej wraz z odpisem swego orzeczenia z zaznaczeniem stwierdzenia jego prawomocności. Zgodnie z art. 286 § 1 in fine, dodanym nowelą kwietniową z 2015 r., zarządzenie o zwrocie akt może wydać referendarz sądowy. Do zarządzenia referendarza sądowego o zwrocie akt znajdują zastosowanie postanowienia dodanego nowelą kwietniową z 2015 r. art. 167a p.p.s.a.

W przypadku wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego – w sprawie orzekał NSA, stosownie do postanowień § 72 regulaminu NSA, po wykonaniu czynności związanych z rozpoznaniem środka odwoławczego sąd ten zwraca akta sprawy właściwemu wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu. Zatem zawsze znajdują zastosowanie postanowienia art. 286 § 1 p.p.s.a., a także wówczas gdy NSA odrzuci lub oddali środek odwoławczy. Sąd ten zawsze przekazuje akta właściwemu wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu i dopiero ten zwraca je właściwemu organowi.

Termin załatwienia sprawy przez organ administracji publicznej

Termin do załatwienia sprawy przez organ administracji określony w przepisach prawa dotyczy przypadków, gdy sąd administracyjny uwzględnił skargę na akt lub czynność, w odniesieniu do których przepisy prawne regulujące postępowanie w sprawie, w której taki akt lub czynność zostały wydane, określają terminy, w których sprawa powinna być załatwiona, np. art. 35 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego ( k.p.a.) w odniesieniu do decyzji wydawanych w postępowaniu uregulowanym w tym kodeksie i art. 139 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacji podatkowej (t.j. Dz. U. 2021, poz. 1540) w odniesieniu do decyzji wydawanych w postępowaniu uregulowanym tą ustawą. Termin wyznaczony przez sąd odnosi się do wyroków sądu uwzględniających na podstawie art. 149 p.p.s.a. skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ administracji publicznej w zakresie określonym w art. 3 § 2 p.p.s.a. Termin wyznaczony przez sąd będzie miał miejsce w przypadku uwzględnienia skargi na bezczynność organu. Wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych nie stają się prawomocne z chwilą ich ogłoszenia, lecz z momentem, kiedy nie mogą być zaskarżone w drodze skargi kasacyjnej. Z tego względu należy w nich precyzyjnie określać dzień, w którym zacznie biec wyznaczony przez sąd termin do załatwienia sprawy. A zatem w sentencji wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność powinno się znaleźć stwierdzenie, że termin ten biegnie od dnia doręczenia organowi akt sprawy. W wyroku WSA w Warszawie z 12 lipca 2005 r., VI SA/Wa 1924/04 (CBOSA) wyrażono pogląd, że umieszczenie w wyroku warunku określonego w art. 286 § 2 jest zbędne, ponieważ wynika on z mocy samej ustawy. Pozostanę jednak przy swoim zdaniu, ponieważ wyznaczenie terminu załatwienia sprawy jest istotą rozstrzygnięcia zawartego w wyroku sądu administracyjnego, uwzględniającego skargę na bezczynność. Wyznaczenie tego terminu powinno zatem określać również datę, w której rozpoczyna on swój bieg. Takie działanie sądu nie tylko nie jest sprzeczne z ustawą, ale także sprzyja pewności obrotu prawnego.

REKLAMA

Niewykonanie wyroku sądu

Niewykonanie wyroku sądu administracyjnego uwzględniającego skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania, a więc niewydanie aktu lub niepodjęcie czynności w ustawowym lub wyznaczonym terminie, może uzasadniać wniesienie skargi z art. 154 p.p.s.a. z żądaniem wymierzenia organowi grzywny oraz roszczenie o odszkodowanie. Komentowany przepis określa czynności sądu administracyjnego pierwszej instancji po uprawomocnieniu się orzeczenia. Regulacja art. 286 § 1 p.p.s.a. ma umożliwić organom administracji publicznej wykonanie wyroków uwzględniających skargę. Wykonalności orzeczeń sądu administracyjnego nie należy rozumieć tak, jak wykonalności orzeczeń wydawanych w postępowaniu cywilnym, czyli jako możność wymuszenia zasądzonego w nich świadczenia w drodze egzekucji. Jeżeli wyrok tego sądu stanowi autorytatywną wypowiedź, co do zgodności z prawem zaskarżonego aktu lub czynności, to w zakresie tego rozstrzygnięcia nie nadaje się do wykonania w trybie egzekucyjnym. W odniesieniu do tych orzeczeń ich wykonanie rozumiemy, jako zastosowanie się organu administracji publicznej do oceny prawnej sądu administracyjnego. Skoro orzeczenia te mają powagę rzeczy osądzonej tylko w odniesieniu do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, to wywierane przez nie skutki zależą od treści zawartego w nich rozstrzygnięcia. Orzeczenia sądów administracyjnych w części dotyczącej przedmiotu zaskarżenia podlegają wykonaniu na zasadach określonych w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (J.P. Tarno, w: W. Chróścielewski, J.P. Tarno, Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2009, s. 515-516).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niewykonanie wyroku sądu administracyjnego, tzn. niewydanie aktu lub niepodjęcie czynności w terminie ustawowym lub wyznaczonym przez sąd, daje uprawnienie do wystąpienia ze skargą z art. 154 § 1 z żądaniem wymierzenia organowi grzywny oraz do zgłoszenia roszczenia o odszkodowanie za szkodę wynikłą z tego zdarzenia (por. szerzej M. Romańska, Skuteczność orzeczeń sądów administracyjnych, Warszawa 2010, s. 468 i n. ; por. szerzej uwagi do art. 154). Wskazana zasada nie dotyczy jednak niewykonania orzeczenia w części dotyczącej zasądzenia kosztów sądowych. Niewykonanie orzeczenia w tej części nie oznacza bezczynności organu administracyjnego, o której mowa w art. 154 § 1, ponieważ w takiej sytuacji nie występuje konieczność podjęcia przez organ działań z zakresu administracji publicznej (np. wszczęcia postępowania administracyjnego, wydania aktu) zastrzeżonych prawem do jego właściwości. Pomiędzy organem a osobą, na której rzecz orzeczono zwrot kosztów sądowych, powstaje cywilnoprawny stosunek zobowiązaniowy, w którym organ jest dłużnikiem, a strona wierzycielem. Pogląd ten został podzielony w orzecznictwie (por. np. post. WSA w Białymstoku z 26 maja 2008 r., I SA/Bk 133/08 (LexPolonica nr 1910060). Wykonywanie orzeczeń sądów administracyjnych w części dotyczącej zasądzonych na rzecz strony kosztów (w tym kosztów sądowych) odbywa się w drodze egzekucji sądowej zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, po stwierdzeniu przez sąd prawomocności orzeczenia w myśl art. 169 p.p.s.a. Wyrok taki stanowi tytuł egzekucyjny w sądowym postępowaniu egzekucyjnym. W myśl art. 781 § 2 k.p.c. tytułom egzekucyjnym pochodzącym od sądu administracyjnego klauzulę wykonalności nadaje sąd rejonowy właściwości ogólnej dłużnika. Zatem podstawowym kryterium rozstrzygającym o właściwości miejscowej tego sądu jest stosownie do art. 27-30 k.c. miejsce zamieszkania lub pobytu dłużnika bądź też jego siedziba.

Po nadaniu klauzuli wykonalności wyrok sądu administracyjnego stanowi tytuł wykonawczy, podlegający (we wskazanej części) wykonaniu przez komornika sądowego. Dotyczy to również wykonywania orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego w części dotyczącej zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego - post. WSA w Szczecinie z 25 marca 2004 r., SA/Sz 2291/03, LexPolonica nr 391924 (ONSAiWSA 2005, nr 6, poz. 123). Nie ma natomiast zastosowania do kosztów postępowania między stronami, zasądzonych w orzeczeniu sądu administracyjnego rozporządzenie (WE) Nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych (Dz.Urz. UE 2004 L 143/15). Oznacza to, że wniosek strony o wydanie zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego dla wyroku sądu administracyjnego podlega odrzuceniu jako niedopuszczalny - por. szerzej post. NSA z 4 sierpnia 2008 r., I OSK 852/06, LexPolonica nr 2023370 ­(ONSAiWSA 2009, nr 2, poz. 21). Orzeczenia sądu administracyjnego w przedmiocie wymierzenia organowi grzywny (art. 55, 112 i 154) podlegają natomiast wykonaniu w drodze egzekucji sądowej na zasadach określonych w art. 228, a więc bez nadawania orzeczeniu klauzuli wykonalności. Por. szerzej komentarz do art. 228. Jak się wydaje, w tym samym trybie będzie też przebiegała egzekucja wyroku o wymierzeniu organowi grzywny z powodu uwzględnienia skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania (art. 149 § 2). Obowiązek doręczenia organowi administracji publicznej odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności spoczywa na sądzie również w przypadku, gdy już wcześniej doręczono organowi orzeczenie wraz z uzasadnieniem. Bierne oczekiwanie na zwrot akt sprawy przez sąd administracyjny może być oceniane jako bezczynność organu - por. wyr. WSA w Warszawie z 21 listopada 2007 r., VII SAB/Wa 49/07 (CBOSA), a także wyr. WSA w Gdańsku z 14 kwietnia 2010 r., II SAB/Gd 5/10 (CBOSA). W tym ostatnim wyroku Sąd trafnie zauważył również, że dla oceny możliwości organu załatwienia sprawy w terminie wyznaczonym przez sąd stopień obciążenia tego organu załatwieniem bieżących spraw jest okolicznością indyferentną prawnie.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy można zignorować system kaucyjny i dalej wyrzucać puszki, plastikowe i szklane butelki do odpadów segregowanych tak jak dotychczas? Czy grożą za to kary?

O systemie kaucyjnym, polegającym na selektywnym recyklingu butelek szklanych, plastikowych oraz puszek aluminiowych o określonej pojemności w ostatnim czasie było głośno i napisano już prawie wszystko. Co jednak w przypadku, gdy ktoś nie chce lub nie ma możliwości i warunków, aby kolekcjonować niezgniecione butelki i puszki oraz oddawać je w punktach zbiorczych (np. automatach lub zobowiązanych do tego sklepach)? Czy zgodne z przepisami będzie wyrzucanie takich opakowań jak dotąd do odpadów segregowanych, to jest butelki szklane do zielonych, a butelki plastikowe oraz puszki aluminiowe do żółtych pojemników?

Prawa samotnego rodzica. Zasiłki, ulgi, alimenty i uprawnienia pracownicze. Oto, co Ci się należy!

Samotne rodzicielstwo stawia przed rodzicami wiele wyzwań, zarówno emocjonalnych, jak i finansowych. W Polsce system prawny oferuje szereg narzędzi i wsparcia, które mają ułatwić funkcjonowanie samotnego rodzica. Wiedza na temat przysługujących uprawnień jest kluczowa, aby w pełni korzystać z ochrony, jaką zapewniają przepisy. Dotyczy to zarówno aspektów socjalnych, jak i kwestii zatrudnienia.

Wyłączenie od dziedziczenia a wydziedziczenie. Co z zachowkiem?

Chociaż nazwy te brzmią podobnie, to w praktyce wyłączenie od dziedziczenia i wydziedziczenie są różnymi instytucjami prawa spadkowego. Na czym polega wyłączenie od dziedziczenia? Czy testament negatywny pozbawi niedoszłego spadkobiercę zachowku? Kiedy wydziedziczenie jest skuteczne?

Opłata Śmieciowa 2026. Nowe zasady i podwyżki w segregacji bioodpadów

Właściciele domów i mieszkań muszą przygotować się na kolejne obciążenie budżetu. W 2026 roku opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w wielu miastach i gminach wzrosną, a jednocześnie wejdą w życie nowe, bardziej restrykcyjne zasady segregacji, zwłaszcza w zakresie bioodpadów i systemu kaucyjnego.

REKLAMA

Budżet państwa zapłaci składki za nianię (np. za babcię). Dla emerytki to szansa na wyższą emeryturę. Trzeba tylko podpisać tę umowę

Znalezienie odpowiedzialnej osoby, która z troską zajmie się dzieckiem, to dla wielu rodziców ogromne wyzwanie. Nianią może być zarówno młoda osoba wchodząca na rynek pracy, jak i babcia, która chce dorobić do emerytury. ZUS informuje, że zatrudnienie opiekunki (także np. babci) na podstawie umowy uaktywniającej to rozwiązanie proste, bezpieczne i korzystne finansowo dla obu stron.

Tyle dla emerytów, tyle dla rodziców. Sejm bierze się za budżet na 2026 rok

Sejm rozpoczął prace nad budżetem państwa na 2026 rok, który przewiduje zarówno rekordowe wydatki na obronę i ochronę zdrowia, jak i konkretne wsparcie dla emerytów, rencistów oraz rodziców. Projekt ustawy kładzie nacisk na stabilność finansów państwa, rozwój infrastruktury, inwestycje strategiczne i politykę prorodzinną, a jednocześnie przewiduje kontynuację popularnych programów społecznych, takich jak 13. i 14. emerytura czy „Rodzina 800+”.

Polski sąd pyta TSUE o WIBOR w umowach kredytu sprzed 2018 roku. Czy to będzie „orzecznicza bomba”?

Zapamiętajmy datę 25 września 2025 roku, gdyż może ona być jedynym z kamieni milowych spraw dotyczących kredytów ze zmienną stopą procentową opartą na WIBOR. Tego dnia Sąd Okręgowy w Warszawie, rozpoznający sprawę o sygn. akt XXVIII C 22943/22, postanowił zadać Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytania prejudycjalne, które mogą okazać się przełomowe dla kredytobiorców, którzy zawarli umowy przed 1 stycznia 2018 roku.

Czy to koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis? Trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Wszystko zaczęło się od alkotubek, a teraz całkiem możliwe, że już w 2026 r. będzie koniec z promocjami skłaniającymi klientów do kupowania dużej ilości piwa, np. 5 puszek + 5 gratis. Nie wiadomo natomiast co ze sprzedażą alkoholu na stacjach benzynowych. Wciąż trwają prace nad projektem nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - propozycji jest dużo, stanowiska są zróżnicowane a resort zdrowia próbuje wypracować najbardziej optymalne rozwiązanie dla konsumentów ale i przedsiębiorców.

REKLAMA

Wiek emerytalny kobiety w górę? To tylko pierwszy krok do koniecznych zmian!

Wyrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn jest raczej nieuniknione, a w przyszłości może czekać nas jego dalsze podnoszenie. To jest efekt zmian demograficznych oraz wyzwań ekonomicznych, z którymi musi zmierzyć się system emerytalny w Polsce. Co nas czeka?

Ustawa o asystencji osobistej wchodzi w życie. Co czeka osoby z niepełnosprawnościami i ich opiekunów?

Projekt ustawy o asystencji osobistej to ogromny krok w kierunku niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami. Ma zastąpić niestabilne programy (jak AOON) systemową regulacją. Nowa ustawa, przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów we wrześniu 2025 r., wprowadza pełną indywidualizację wsparcia, którego wymiar może sięgnąć nawet 240 godzin miesięcznie. Sprawdź, co ta rewolucja oznacza dla Ciebie i Twoich bliskich.

REKLAMA