REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego

Karolina Muzyczka
Doktor nauk prawnych; adiunkt w Pomorskiej Szkole Wyższej w Starogardzie Gdańskim. Ponadto współpracuje z uczelniami: Wyższą Szkołą Gospodarki w Bydgoszczy; Kaszubsko-Pomorską Szkołą Wejherowie, Społeczną Akademią Nauk w Warszawie; Uniwersytetem SWPS; Staropolską Akademią Nauk w Kielcach
Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego
Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Po nadaniu klauzuli wykonalności wyrok sądu administracyjnego stanowi tytuł wykonawczy, podlegający (we wskazanej części) wykonaniu przez komornika sądowego.

Wykonywanie orzeczeń sądowych

REKLAMA

Problematyka wykonalności orzeczeń sądowych w istocie nie została w całości uregulowana w prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W ustawie znajdują się tylko fragmentaryczne postanowienia dotyczące uprawnień stron i kompetencji sądu w wypadku niewykonywania wyroków sądowych. W rzeczywistości nie dotyczą problematyki wykonywania wyroków sądowych sensu stricto rozumianej jako spowodowanie, sprowadzenie, w sposób dobrowolny lub w trybie przymusowym, takiego stanu w rzeczywistości społecznej, który jest zgodny z treścią prawomocnego orzeczenia sądowego. Artykuł 286 i 287 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( p.p.s.a.) regulują jedynie kwestie techniczne związane z przekazywaniem organowi administracji publicznej akt sprawy po zakończeniu postępowania sądowoadministracyjnego i sposobu obliczania terminu do załatwienia sprawy w prowadzonym ponownie, po wyroku uwzględniającym skargę, postępowaniu administracyjnym (art. 286 p.p.s.a.) oraz przewidują roszczenie o odszkodowanie przysługujące w przypadku niektórych wyroków uwzględniających skargi (art. 287p.p.s.a.)..

REKLAMA

Zgodnie z art. 286 § 1 p.p.s.a. sąd administracyjny pierwszej instancji po uprawomocnieniu się orzeczenia tego sądu kończącego postępowanie zwraca niezwłocznie akta administracyjne organowi administracji publicznej wraz z odpisem swego orzeczenia z zaznaczeniem stwierdzenia jego prawomocności. Zgodnie z art. 286 § 1 in fine, dodanym nowelą kwietniową z 2015 r., zarządzenie o zwrocie akt może wydać referendarz sądowy. Do zarządzenia referendarza sądowego o zwrocie akt znajdują zastosowanie postanowienia dodanego nowelą kwietniową z 2015 r. art. 167a p.p.s.a.

W przypadku wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia wojewódzkiego sądu administracyjnego – w sprawie orzekał NSA, stosownie do postanowień § 72 regulaminu NSA, po wykonaniu czynności związanych z rozpoznaniem środka odwoławczego sąd ten zwraca akta sprawy właściwemu wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu. Zatem zawsze znajdują zastosowanie postanowienia art. 286 § 1 p.p.s.a., a także wówczas gdy NSA odrzuci lub oddali środek odwoławczy. Sąd ten zawsze przekazuje akta właściwemu wojewódzkiemu sądowi administracyjnemu i dopiero ten zwraca je właściwemu organowi.

Termin załatwienia sprawy przez organ administracji publicznej

Termin do załatwienia sprawy przez organ administracji określony w przepisach prawa dotyczy przypadków, gdy sąd administracyjny uwzględnił skargę na akt lub czynność, w odniesieniu do których przepisy prawne regulujące postępowanie w sprawie, w której taki akt lub czynność zostały wydane, określają terminy, w których sprawa powinna być załatwiona, np. art. 35 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego ( k.p.a.) w odniesieniu do decyzji wydawanych w postępowaniu uregulowanym w tym kodeksie i art. 139 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. ordynacji podatkowej (t.j. Dz. U. 2021, poz. 1540) w odniesieniu do decyzji wydawanych w postępowaniu uregulowanym tą ustawą. Termin wyznaczony przez sąd odnosi się do wyroków sądu uwzględniających na podstawie art. 149 p.p.s.a. skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ administracji publicznej w zakresie określonym w art. 3 § 2 p.p.s.a. Termin wyznaczony przez sąd będzie miał miejsce w przypadku uwzględnienia skargi na bezczynność organu. Wyroki wojewódzkich sądów administracyjnych nie stają się prawomocne z chwilą ich ogłoszenia, lecz z momentem, kiedy nie mogą być zaskarżone w drodze skargi kasacyjnej. Z tego względu należy w nich precyzyjnie określać dzień, w którym zacznie biec wyznaczony przez sąd termin do załatwienia sprawy. A zatem w sentencji wyroku uwzględniającego skargę na bezczynność powinno się znaleźć stwierdzenie, że termin ten biegnie od dnia doręczenia organowi akt sprawy. W wyroku WSA w Warszawie z 12 lipca 2005 r., VI SA/Wa 1924/04 (CBOSA) wyrażono pogląd, że umieszczenie w wyroku warunku określonego w art. 286 § 2 jest zbędne, ponieważ wynika on z mocy samej ustawy. Pozostanę jednak przy swoim zdaniu, ponieważ wyznaczenie terminu załatwienia sprawy jest istotą rozstrzygnięcia zawartego w wyroku sądu administracyjnego, uwzględniającego skargę na bezczynność. Wyznaczenie tego terminu powinno zatem określać również datę, w której rozpoczyna on swój bieg. Takie działanie sądu nie tylko nie jest sprzeczne z ustawą, ale także sprzyja pewności obrotu prawnego.

Niewykonanie wyroku sądu

REKLAMA

Niewykonanie wyroku sądu administracyjnego uwzględniającego skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania, a więc niewydanie aktu lub niepodjęcie czynności w ustawowym lub wyznaczonym terminie, może uzasadniać wniesienie skargi z art. 154 p.p.s.a. z żądaniem wymierzenia organowi grzywny oraz roszczenie o odszkodowanie. Komentowany przepis określa czynności sądu administracyjnego pierwszej instancji po uprawomocnieniu się orzeczenia. Regulacja art. 286 § 1 p.p.s.a. ma umożliwić organom administracji publicznej wykonanie wyroków uwzględniających skargę. Wykonalności orzeczeń sądu administracyjnego nie należy rozumieć tak, jak wykonalności orzeczeń wydawanych w postępowaniu cywilnym, czyli jako możność wymuszenia zasądzonego w nich świadczenia w drodze egzekucji. Jeżeli wyrok tego sądu stanowi autorytatywną wypowiedź, co do zgodności z prawem zaskarżonego aktu lub czynności, to w zakresie tego rozstrzygnięcia nie nadaje się do wykonania w trybie egzekucyjnym. W odniesieniu do tych orzeczeń ich wykonanie rozumiemy, jako zastosowanie się organu administracji publicznej do oceny prawnej sądu administracyjnego. Skoro orzeczenia te mają powagę rzeczy osądzonej tylko w odniesieniu do tego, co w związku ze skargą stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia, to wywierane przez nie skutki zależą od treści zawartego w nich rozstrzygnięcia. Orzeczenia sądów administracyjnych w części dotyczącej przedmiotu zaskarżenia podlegają wykonaniu na zasadach określonych w Prawie o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (J.P. Tarno, w: W. Chróścielewski, J.P. Tarno, Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2009, s. 515-516).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Niewykonanie wyroku sądu administracyjnego, tzn. niewydanie aktu lub niepodjęcie czynności w terminie ustawowym lub wyznaczonym przez sąd, daje uprawnienie do wystąpienia ze skargą z art. 154 § 1 z żądaniem wymierzenia organowi grzywny oraz do zgłoszenia roszczenia o odszkodowanie za szkodę wynikłą z tego zdarzenia (por. szerzej M. Romańska, Skuteczność orzeczeń sądów administracyjnych, Warszawa 2010, s. 468 i n. ; por. szerzej uwagi do art. 154). Wskazana zasada nie dotyczy jednak niewykonania orzeczenia w części dotyczącej zasądzenia kosztów sądowych. Niewykonanie orzeczenia w tej części nie oznacza bezczynności organu administracyjnego, o której mowa w art. 154 § 1, ponieważ w takiej sytuacji nie występuje konieczność podjęcia przez organ działań z zakresu administracji publicznej (np. wszczęcia postępowania administracyjnego, wydania aktu) zastrzeżonych prawem do jego właściwości. Pomiędzy organem a osobą, na której rzecz orzeczono zwrot kosztów sądowych, powstaje cywilnoprawny stosunek zobowiązaniowy, w którym organ jest dłużnikiem, a strona wierzycielem. Pogląd ten został podzielony w orzecznictwie (por. np. post. WSA w Białymstoku z 26 maja 2008 r., I SA/Bk 133/08 (LexPolonica nr 1910060). Wykonywanie orzeczeń sądów administracyjnych w części dotyczącej zasądzonych na rzecz strony kosztów (w tym kosztów sądowych) odbywa się w drodze egzekucji sądowej zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego, po stwierdzeniu przez sąd prawomocności orzeczenia w myśl art. 169 p.p.s.a. Wyrok taki stanowi tytuł egzekucyjny w sądowym postępowaniu egzekucyjnym. W myśl art. 781 § 2 k.p.c. tytułom egzekucyjnym pochodzącym od sądu administracyjnego klauzulę wykonalności nadaje sąd rejonowy właściwości ogólnej dłużnika. Zatem podstawowym kryterium rozstrzygającym o właściwości miejscowej tego sądu jest stosownie do art. 27-30 k.c. miejsce zamieszkania lub pobytu dłużnika bądź też jego siedziba.

Po nadaniu klauzuli wykonalności wyrok sądu administracyjnego stanowi tytuł wykonawczy, podlegający (we wskazanej części) wykonaniu przez komornika sądowego. Dotyczy to również wykonywania orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego w części dotyczącej zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego - post. WSA w Szczecinie z 25 marca 2004 r., SA/Sz 2291/03, LexPolonica nr 391924 (ONSAiWSA 2005, nr 6, poz. 123). Nie ma natomiast zastosowania do kosztów postępowania między stronami, zasądzonych w orzeczeniu sądu administracyjnego rozporządzenie (WE) Nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych (Dz.Urz. UE 2004 L 143/15). Oznacza to, że wniosek strony o wydanie zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego dla wyroku sądu administracyjnego podlega odrzuceniu jako niedopuszczalny - por. szerzej post. NSA z 4 sierpnia 2008 r., I OSK 852/06, LexPolonica nr 2023370 ­(ONSAiWSA 2009, nr 2, poz. 21). Orzeczenia sądu administracyjnego w przedmiocie wymierzenia organowi grzywny (art. 55, 112 i 154) podlegają natomiast wykonaniu w drodze egzekucji sądowej na zasadach określonych w art. 228, a więc bez nadawania orzeczeniu klauzuli wykonalności. Por. szerzej komentarz do art. 228. Jak się wydaje, w tym samym trybie będzie też przebiegała egzekucja wyroku o wymierzeniu organowi grzywny z powodu uwzględnienia skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania (art. 149 § 2). Obowiązek doręczenia organowi administracji publicznej odpisu orzeczenia ze stwierdzeniem jego prawomocności spoczywa na sądzie również w przypadku, gdy już wcześniej doręczono organowi orzeczenie wraz z uzasadnieniem. Bierne oczekiwanie na zwrot akt sprawy przez sąd administracyjny może być oceniane jako bezczynność organu - por. wyr. WSA w Warszawie z 21 listopada 2007 r., VII SAB/Wa 49/07 (CBOSA), a także wyr. WSA w Gdańsku z 14 kwietnia 2010 r., II SAB/Gd 5/10 (CBOSA). W tym ostatnim wyroku Sąd trafnie zauważył również, że dla oceny możliwości organu załatwienia sprawy w terminie wyznaczonym przez sąd stopień obciążenia tego organu załatwieniem bieżących spraw jest okolicznością indyferentną prawnie.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA