REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Walka o odtajnienie oświadczeń sędziów TK trwa

Małgorzata Kryszkiewicz
Małgorzata Kryszkiewicz
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Walka o odtajnienie oświadczeń sędziów TK
Walka o odtajnienie oświadczeń sędziów TK

REKLAMA

REKLAMA

Prezes trybunału, jeżeli nie chce ujawnić oświadczeń majątkowych sędziów TK, musi to zrobić w drodze decyzji – uznał sąd administracyjny. A to otworzy drogę do jej weryfikacji.

Oświadczenia majątkowe sędziów Trybunału Konstytucyjnego zostaną odtajnione?

Od kilku tygodni trwa dyskusja na temat oświadczeń sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Te co do zasady powinny być jawne. I rzeczywiście, 29 czerwca na stronie TK pojawiły się dokumenty obrazujące, jaki był stan posiadania członków sądu konstytucyjnego w 2021 r. Zabrakło jednak oświadczeń pięciu sędziów, w tym m.in. byłej posłanki PiS Krystyny Pawłowicz. Podobnie było rok temu. Wówczas również utajnione zostały oświadczenia majątkowe niektórych osób zasiadających w TK. Z tą sytuacją nie pogodziła się jedna z obywatelek i zwróciła się do prezesa TK o przekazanie w trybie dostępu do informacji publicznej kopii tych dokumentów za 2020 r., które nie zostały opublikowane na stronie internetowej TK. Jej wniosek nie został jednak rozpoznany we właściwy sposób, co niedawno przesądził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

REKLAMA

Oświadczenia majątkowe sędziów Trybunału Konstytucyjnego - podstawa utajnienia

REKLAMA

Na żądanie obywatelki TK odpowiedział jedynie, że zgodnie z przepisami prawa uwzględniono wnioski pięciorga sędziów TK o nadanie klauzuli tajności „zastrzeżone” dla złożonych przez nich oświadczeń majątkowych za rok 2020. W efekcie do WSA trafiła skarga na bezczynność prezesa TK, który ani nie udostępnił żądanej informacji, ani nie wydał decyzji odmawiającej jej udostępnienia. Jej autorka podnosiła, że kwestia jawności oświadczeń majątkowych została jednoznacznie rozstrzygnięta w ustawie o statusie sędziów TK (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1422). Zgodnie z nią dokumenty te są jawne i podlegają udostępnieniu w Biuletynie Informacji Publicznej. Co więcej, przypomniała, że w uzasadnieniu projektu tej ustawy mowa jest o tym, że jawność oświadczeń majątkowych sędziów TK będzie miała charakter „kompleksowy” i „nie będzie konieczności stosowania zbędnych odesłań”.

Tymczasem oświadczenia pięciu sędziów TK zostały utajnione na podstawie art. 87 prawa o ustroju sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 2072 ze zm.), który stanowi, że na wniosek sędziego podmiot uprawniony do odebrania oświadczenia może zdecydować o objęciu danych w nim zawartych ochroną przewidzianą dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone”. Jest to możliwe, o ile ich ujawnienie mogłoby powodować zagrożenie dla sędziego lub najbliższych mu osób. Jednak zdaniem skarżącej z wyżej przytoczonych względów odpowiednie stosowanie tego przepisu w stosunku do sędziów TK jest nieuzasadnione.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podobnego zdania jest Krzysztof Izdebski z Fundacji Batorego.

- Powoływanie się w tym przypadku na przepis u.s.p. uważam za bardzo twórczą interpretację. Prawda jest taka, że gdyby ustawodawca chciał, aby była możliwość utajnienia oświadczeń sędziów TK, to albo napisałby o tym wprost w ustawie o statusie sędziów TK, albo odesłał wprost do art. 87 tej ustawy - uważa ekspert.

W skardze podkreślono również, że „jawność oświadczeń majątkowych sędziów trybunału miała dla prawodawcy duże znaczenie, skoro sędziowie trybunału, którzy nie chcieli się poddać temu rygorowi, mieli przejść w stan spoczynku”.

- Ta jawność jest istotna także z tego powodu, że dzięki informacjom zawartym w takim oświadczeniu możemy ocenić, czy w danej sprawie toczącej się przed TK nie dochodzi do konfliktu interesów - podkreśla Izdebski.

Bezczynność organu w sprawie utajnionych oświadczeń majątkowych sędziów TK

REKLAMA

WSA przyznał, że w sprawie wystąpiła bezczynność organu i nakazał prezesowi TK rozpoznanie wniosku skarżącej. Zauważył przy tym, że ten nie kwestionował w toku postępowania, że oświadczenia majątkowe sędziów stanowią informację publiczną. Kwestia ta zresztą została już przesądzona w orzecznictwie sądów administracyjnych (np. wyrok WSA w Warszawie z 23 września 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 677/14, czy z 29 sierpnia 2014 r., sygn. akt II SA/Wa 617/14). „W tej sytuacji, chcąc się «uwolnić» od zarzutu bezczynności, podmiot zobowiązany do udostępniania informacji publicznej zobowiązany był wydać decyzję o odmowie jej udostępnienia, a nie w drodze zwykłego pisma informować wnioskodawczynię o tym, że oświadczenia majątkowe nie mogą zostać udostępnione z uwagi na ich zastrzeżenie przez składające je osoby” - czytamy we właśnie opublikowanym uzasadnieniu wyroku.

WSA zaznaczył jednocześnie, że nie przesądza tego, czy w stosunku do oświadczeń majątkowych sędziów TK można było zastosować art. 87 u.s.p. Jak bowiem zaznaczył, pozostaje to poza zakresem sprawy zainicjowanej skargą na bezczynność organu.

Warto jednak w tym miejscu zauważyć, że WSA zajmował się już tą kwestią w innym postępowaniu. Otóż w grudniu zeszłego roku zapadł wyrok, w którym warszawski sąd administracyjny podzielił stanowisko prezesa TK, który twierdził, że choć jawność oświadczeń majątkowych sędziów jest zasadą, to jednak ustawodawca przewidział od tej zasady wyjątki (sygn. akt II SAB/Wa 612/21). Zdaniem orzekającego w tej sprawie składu regulacje u.s.p. mają w tym przypadku odpowiednie zastosowanie, a to dlatego, że brak jest w ustawie o statusie sędziów TK szczegółowych przepisów dotyczących utajniania oświadczeń majątkowych członków trybunału. „Prezes TK miał więc podstawę ustawową do objęcia oświadczeń sędziów klauzulą «zastrzeżone», a jednocześnie obowiązujące przepisy nie nakładają na niego obowiązku wskazania podstaw faktycznych (względów), dla których taką decyzję podjął” - uznał WSA.

- WSA poszedł w tej sprawie po linii najmniejszego oporu. Ja się z tym wyrokiem głęboko nie zgadzam. Naprawdę nie widzę żadnych racjonalnych przesłanek, które przemawiałyby za utajnieniem oświadczeń majątkowych sędziów takiego organu jak TK - komentuje Krzysztof Izdebski. I dodaje, że inaczej jest w przypadku sędziów sądów powszechnych, którzy np. sądzą poważne sprawy karne.

- Oni mogą mieć powody do obaw o swoje bezpieczeństwo - uważa ekspert.

DGP zapytał TK, czy wydał decyzję zgodnie z wyrokiem WSA i jaka była jej treść oraz jej uzasadnienie. Na odpowiedź nadal czekamy.

Czym skutkuje objęcie dokumentu klauzulą tajności

Czym skutkuje objęcie dokumentu klauzulą tajności

Czym skutkuje objęcie dokumentu klauzulą tajności

Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Orzecznictwo:

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 5 maja 2022 r., sygn. akt II SAB/Wa 175/22. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    UWAGA! Rząd zmienił algorytm ustalania punktów dla świadczenia wspierającego. Waga o wartości 4 punktów. 25 najwyższych iloczynów. Wzór formularza. Jak to liczyć? [Dz.U poz. 2581]

    Wstępny algorytm przyznawania punktów przez zespół ds orzekania o niepełnosprawności został kilka tygodni temu przedstawiony w projekcie rozporządzenia. Był od przedmiotem szeregu krytycznych uwag ze strony osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.

    Zespół ds. orzekania przyznaje świadczenie wspierające w 2024 r. Algorytm przyznawania punktów. Formularz. Test 32 czynności [rozporządzenie Dz.U. poz. 2581]

    Co bierze pod uwagę zespół ds orzekania przyznając punkty wymagane przy świadczeniu wspierającym? 

    Od 2024 r. ważne zmiany dla opiekunów podlegających ubezpieczeniu w KRUS

    Zmiany od 1 stycznia 2024 r. dotyczą osób, za które wójt, burmistrz lub prezydent miasta opłaca składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe. Co trzeba wiedzieć?

    Projekt ustawy o finansowaniu in vitro do dalszych prac w Komisji Zdrowia

    Sejm nie zgodził się na odrzucenie w pierwszym czytaniu obywatelskiego projektu ustawy, który wprowadza finansowanie procedury in vitro. 

    REKLAMA

    Nowość. Jednorazowa roczna odprawa. Wyniesie średnio 150 000 zł. Realnie mniej. Chyba, że w obliczeniach pojawią się dodatki do pensji

    Jednorazowa odprawa pieniężna przysługuje w wysokości 12-krotności miesięcznego wynagrodzenia pracownika obliczanego jak wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy należne według stanu na dzień rozwiązania umowy o pracę. 

    Czy to jest pensja minimalna: 3150 zł pensji + dodatek 450 zł brutto na posiłki [e-poradnia INFORLEX]

    Czy wartość dopłat do posiłków pracowniczych w kwocie 450 zł miesięcznie wlicza się do kwoty brutto minimalnego wynagrodzenia?

    Monika Horna-Cieślak wybrana przez Sejm na stanowisko Rzecznika Praw Dziecka

    Adwokatka Monika Horna-Cieślak została wybrana przez Sejm na stanowisko Rzecznika Praw Dziecka. Zgodę na powołanie rzecznika musi jeszcze wyrazić Senat.

    Rodzinny kapitał opiekuńczy. Kiedy najlepiej złożyć wniosek?

    Od kiedy można złożyć wniosek o rodzinny kapitał opiekuńczy? Co w przypadku przekroczenia terminu? Jakie są warunki do otrzymania świadczenia? Odpowiadamy.

    REKLAMA

    ZUS może wycofać dokument A1, jeśli został błędnie wydany – wyrok TSUE

    W wyroku z 16 listopada 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE) uznał, że w razie stwierdzenia, że zaświadczenie A1 zostało błędnie wydane, instytucja, która wydała ten dokument (ZUS) może go wycofać  z urzędu, bez konieczności informowania o tym instytucji właściwej drugiego państwa.

    Czy pandemia i inflacja spowodowały większą falę rozwodów w Polsce?

    Czy Polacy rozwodzą się częściej niż w poprzednich latach? Do sądów okręgowych trafiło od początku roku tylko 1,4% więcej pozwów rozwodowych niż rok wcześniej. Eksperci zauważają, że wciąż jeszcze do sądów trafiają sprawy zapoczątkowane w okresie pandemii. A gospodarka wpływa na nastroje. 

    REKLAMA