REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Informacja publiczna – podstawowe zagadnienia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Sylwia Uścimiak
Prawnik, specjalizuje się w zagadnieniach z zakresu prawa i postępowania karnego
Informacja publiczna, która została udostępniona, zawiera dane określające tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji, danymi określającymi tożsamość osoby, która udostępniła informację, oraz datą udostępnienia /Fot. Shutterstock
Informacja publiczna, która została udostępniona, zawiera dane określające tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji, danymi określającymi tożsamość osoby, która udostępniła informację, oraz datą udostępnienia /Fot. Shutterstock
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wiedza, kontrola czy ciekawość stanowią główny cel uzyskania informacji publicznej. W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy informacja nie zostaje udostępniona z różnych powodów. Czym jest informacja publiczna, kto może jej żądać i jaki jest tryb udostępnienia danych?

Podstawa prawna i definicja

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej: UstInfPubl), informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych. Niniejsza ustawa reguluje również zasady i tryb dostępu do informacji publicznych, zaś przekazanie informacji publicznej następuje do centralnego repozytorium.

REKLAMA

REKLAMA

Przepisy innych ustaw mogą odmiennie regulować zasady i tryb dostępu do informacji publicznych (art. 1 ust. 2 UstInfPubl).

Polecamy: INFORLEX Administracja

Wyłączenie stosowania przepisów

W myśl art. 1 ust. 3 UstInfPubl przepisów w zakresie przekazywania informacji publicznej do centralnego repozytorium oraz jej udostępniania w repozytorium nie stosuje się do:

REKLAMA

- centralnej bazy ksiąg wieczystych,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- Krajowego Rejestru Karnego,

- Krajowego Rejestru Sądowego,

- rejestru zastawów oraz

- Rejestru Należności Publicznych.

Prawo do informacji publicznej i ograniczenia:

Prawo do informacji publicznej przysługuje każdemu (art. 2 ust. 1 UstInfPubl), przy czym podlega ono ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych (art. 5 ust.1 UstInfPubl). Niniejsze prawo podlega również ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy, z wyłączeniem osób pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnuje z przysługującego mu prawa (art. 5 ust. 2 UstInfPubl).

Nie można, poza wskazanymi wyżej wyjątkami, ograniczać dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa, w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych podmiotów wykonujących zadania publiczne albo osób pełniących funkcje publiczne - w zakresie tych zadań lub funkcji (art. 5 ust. 3 UstInfPubl).

Zgodnie z art. 3 ust 1 i 2 UstInfPubl, prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do: uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego, wglądu do dokumentów lub dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Nadto należy zwrócić uwagę, iż prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.

Podmioty udostępniające informację publiczną

W myśl art. 4 UstInfPubl, obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, do których zaliczamy:

- organy władzy publicznej,

- organy samorządów gospodarczych i zawodowych,

- podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,

- podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego.

- podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

Nadto obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są organizacje związkowe i pracodawców, reprezentatywne w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego oraz partie polityczne.

Wyżej wymienione organy i podmioty w zależności od swoich właściwości udostępniają informacje (art. 6 UstInfPubl) takie jak np.:

- programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji tych zadań,

- statusie prawnym lub formie prawnej,

- majątku, którym dysponują,

- trybie działania państwowych osób prawnych i osób prawnych samorządu terytorialnego w zakresie wykonywania zadań publicznych i ich działalności w ramach gospodarki budżetowej i pozabudżetowej,

- naborze kandydatów do zatrudnienia na wolne stanowiska, w zakresie określonym w przepisach odrębnych,

- stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego,

- informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych,

- majątku jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządów zawodowych i gospodarczych oraz majątku osób prawnych samorządu terytorialnego, a także kas chorych,

- długu publicznym itd.

Udostępnianie informacji publicznej

Informacje publiczne są udostępniane w drodze ogłaszania informacji publicznych, w tym dokumentów urzędowych, w Biuletynie Informacji Publicznej (dalej: BIP). Udostępnienie jest możliwe również w formie wstępu na posiedzenie organów i udostępniania materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, które dokumentują te posiedzenia. Informacja publiczna jest także udostępniona w centralnych repozytorium (art. 7 UstInfPubl).

W przypadku, gdy informacja publiczna nie została udostępniona w BIP-ie lub centralnym repozytorium, to jest ona udostępniana na wniosek (art. 10 ust.1 UstInfPubl). Z kolei, gdy informacja może być udostępniona niezwłocznie w formie ustnej lub pisemnej, to wówczas pisemny wniosek nie jest konieczny (art. 10 ust. 2 UstInfPubl). W przypadku złożenia wniosku o udostępnienie informacji publicznej, wówczas termin udzielenia informacji wynosi 14 dni od dnia złożenia wniosku lub nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1 i 2 UstInfPubl).

Udostępnienie informacji publicznej, w myśl art. 11 UstInfPubl następuję w drodze wyłożenia lub wywieszenia w miejscach ogólnie dostępnych jak również przez zainstalowanie urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z tą informacją.

Informacja publiczna, która została udostępniona, zawiera dane określające tożsamość osoby, która wytworzyła informację lub odpowiada za treść informacji, danymi określającymi tożsamość osoby, która udostępniła informację, oraz datą udostępnienia (art. 12 ust. 1 UstInfPubl).

Podmiot udostępniający informację publiczną jest obowiązany zapewnić możliwość kopiowania informacji publicznej albo jej wydruk lub przesłania informacji publicznej albo przeniesienia jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji (art. 12 ust. 1 UstInfPubl).

Opłata za udostępnianie informacji publicznej

Zgodnie z art. 8 ust. 2 UstInfPubl dostęp do informacji publicznej jest bezpłatny. Jednak, w sytuacji, gdy udostępniając informację na wniosek, podmiot ponosi dodatkowe koszty związane z udzieleniem informacji, to wówczas podmiot udostępniający jest obowiązany pobrać od wnioskodawcy opłatę w wysokości odpowiadającej poniesionym kosztom (art. 15 ust. 1 UstInfPubl).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy serwis: Sprawy urzędowe

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wreszcie korzystna zmiana w podatkach - Prezydent podpisał, a zmiany wejdą w życie jeszcze w listopadzie 2025, to już pewne

Uprawnienia organów kontroli skarbowej mają trend wyraźnie wzrostowy. Na każdym kroku można przeczytać o zmianach w przepisach, które poszerzają uprawnienia skarbówki. Tym bardziej cieszy informacja o podpisaniu przez Prezydenta nowelizacji Ordynacji podatkowej, która będzie działała na korzyść podatników.

Rewolucja w urlopach i wynagrodzeniach została ogłoszona już dawno. Jednak na korzyści większość pracowników poczeka aż do maja 2026 roku

W prawie pracy już niedługo zajdą rewolucyjne zmiany. Jednak choć wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku, to większość pracowników odczuje płynące z nich korzyści dopiero w maju. Nie warto więc żądać swoich praw w dziale kadr już w styczniu. Dlaczego?

Prawo jazdy po nowemu. UE przegłosowała rewolucyjne zmiany dla kierowców

To już pewne: 21 października 2025 r. Parlament Europejski przegłosował rewolucyjne zmiany w przepisach o prawie jazdy. Dokument trafi do telefonu, okres ważności zostanie wydłużony, a zakazy prowadzenia będą obowiązywać w całej Unii. Kierowcy zyskają wygodę ale też stracą możliwość ucieczki przed karą.

Na jakie choroby będzie można dostać orzeczenie o niepełnosprawności w 2026 roku

Orzeczenie o niepełnosprawności można uzyskać nie tylko z powodu widocznych ograniczeń ruchowych. W 2026 roku katalog chorób zostanie doprecyzowany i będzie obejmował również schorzenia psychiczne, metaboliczne i neurologiczne.

REKLAMA

Orzeczenie bez osobistego stawiennictwa? Od 10 października 2025 rewolucja w KRUS

Nowe przepisy, które weszły w życie 10 października 2025 r. wprowadzają zasadę zdalnego wydawania orzeczeń lekarskich w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dopiero gdy dokumentacja medyczna będzie niewystarczająca, lekarz skieruje rolnika na badanie osobiste.

5 tys. zł grzywny (a nawet kara pozbawienia wolności!) za wyrzucenie znicza do kontenera na śmieci na cmentarzu. Nowe pojemniki na odpady załatwiają sprawę, ale wciąż większość musi zabrać znicze ze sobą

Choć przepisy w tym zakresie obowiązują już od 2016 r. – wciąż nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że wyrzucenie znicza do znajdującego się na cmentarzu pojemnika na odpady zmieszane, może wiązać się z poważnymi konsekwencjami – nie tylko dla środowiska naturalnego, ale również dla portfela sprawcy takiego wykroczenia (które niekiedy może nawet zostać uznane za przestępstwo). Mowa o coraz popularniejszych na polskich cmentarzach zniczach elektronicznych (w tym zniczach led) oraz zniczach solarnych.

Ponad 14.000 zł odprawy za rozwiązanie umowy z pracownikiem zarabiającym minimalną pensję. Tyle już w 2026 roku będą musieli zapłacić pracodawcy

W przypadku utraty pracy w najgorszej sytuacji pozostają najniżej wynagradzani pracownicy. Zazwyczaj nie mają oni oszczędności, które mogłyby w takiej sytuacji służyć im jako poduszka finansowa, a ich sytuacja życiowa gwałtownie się pogarsza.

Dom pomocy społecznej dla osób z niepełnosprawnością – zasady przyjęcia, koszty, skierowanie w 2026

W 2026 roku będą obowiązywać doprecyzowane przepisy dotyczące kierowania osób z niepełnosprawnościami do domów pomocy społecznej. Zmiany mają na celu skrócenie procedur i większe wsparcie rodzin.

REKLAMA

Niespodziewany zwrot w sprawie Trybunału Konstytucyjnego. Koalicja 15 października zmienia strategię, a Sejm rusza z wyborem nowych sędziów

W dzisiejszym wydaniu „Dziennika Gazety Prawnej” pojawiła się informacja, która może znacząco wpłynąć na przyszłość polskiego wymiaru sprawiedliwości. Do 5 i 20 listopada trwa zbieranie kandydatur na sędziowskie wakaty w Trybunale Konstytucyjnym – poinformował dziennik, powołując się na źródła zbliżone do kierownictwa Sejmu. To ruch, który zdaniem obserwatorów może oznaczać początek poważnej zmiany w podejściu Koalicji 15 października do kwestii TK.

Będą liczyć staż pracy po nowemu. Miliony Polaków czeka rewolucyjna zmiana. Kto straci a kto zyska

Pracują latami – bez urlopu, bez zwolnienia, bez pewności jutra. Dziś ich wysiłek nie liczy się do stażu, jutro może to wyglądać zupełnie inaczej. Od nowego roku wejdą w życie przepisy, które naprawią jedną z największych niesprawiedliwości na rynku pracy. Skorzysta nawet 5 milionów Polaków.

REKLAMA