REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Porada Infor.pl

Ograniczenie dostępu do informacji publicznej

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dostęp do informacji publicznej - wyrok TK. /Fot. Fotolia
Dostęp do informacji publicznej - wyrok TK. /Fot. Fotolia
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok, w którym wskazał które przepisy ustawy o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznych są sprzeczne z Konstytucją.

W dniu 18 kwietnia 2012 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (sygn. akt K 33/11, dalej „wyrok”), w którym orzekł, że art. 1 pkt 4 lit. a oraz art. 1 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 204, poz. 1195, dalej „ustawa nowelizująca”) są niezgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej (dalej „Konstytucja RP”).

REKLAMA

Wniosek Prezydenta RP

Należy zaznaczyć, że wyrok został wydany na skutek wniosku Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (dalej „Prezydent RP”), który wystąpił o zbadanie przez Trybunał Konstytucyjny (dalej „TK”) konstytucyjności procedury uchwalania ustawy nowelizującej. W związku z powyższym, TK nie badał ww. przepisów pod względem merytorycznym, lecz kontrolował jedynie konstytucyjność samego procesu legislacyjnego, tzn. trybu wprowadzenia zmian do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.).

Ograniczenie prawa do informacji publicznej

Celem wyjaśnienia należy wskazać, że przepisy art. 1 pkt 4 lit. a oraz art. 1 pkt 4 lit. b ustawy nowelizującej wprowadzały możliwość m.in. ograniczenia prawa do informacji publicznej ze względu na ochronę ważnego interesu gospodarczego państwa, jeżeli udostępnienie informacji publicznej osłabiłoby zdolność negocjacyjną państwa w procesie gospodarowania jego mieniem lub w procesie zawierania umowy międzynarodowej, a także utrudniałoby ochronę interesów Rzeczypospolitej Polskiej lub Skarbu Państwa w postępowaniach przed sądami, trybunałami lub innymi organami.

Poprawki Senatu

Należy zwrócić uwagę, że ustawa nowelizująca pierwotnie uchwalona przez Sejm nie zawierała przepisów, które wprowadzałyby powyższe ograniczenia prawa do informacji publicznej. Wskazane powyżej przepisy ograniczające prawo do informacji publicznej zostały wprowadzone do ustawy nowelizującej na ostatnim etapie prac legislacyjnych, w drodze poprawek uchwalonych przez Senat, które ostatecznie nie zostały odrzucone przez Sejm.

Stanowisko Prezydenta RP

W ocenie Prezydenta RP, Senat, wprowadzając przepisy ograniczające prawo do informacji publicznej, wykroczył poza materię ustawy przekazanej mu do rozpoznania przez Sejm i tym samym przekroczył swoje kompetencje. Zdaniem Prezydenta RP, poprawki Senatu mają bowiem wyraźnie ograniczony zakres i nie mogą dotyczyć spraw, które nie były przedtem rozpoznane przez Sejm. Wprowadzenie przez Senat poprawek, które dotyczą spraw wcześniej nie rozpatrywanych przez Sejm stanowiłoby bowiem w istocie nową inicjatywę ustawodawczą Senatu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wyrok TK

TK w pełni podzielił powyższe stanowisko Prezydenta RP i orzekł, że sposób wprowadzenia ww. poprawek do ustawy nowelizującej przez Senat jest niezgodny z Konstytucją RP. W konsekwencji, art. 1 pkt 4 lit. a oraz art. 1 pkt 4 lit. b ustawy nowelizującej ze względów proceduralnych zostały uznane za niezgodne z Konstytucją RP oraz utraciły moc obowiązującą w dniu wejścia w życie wyroku, tj. 30 kwietnia 2012 r.

Zobacz serwis: Trybunał Konstytucyjny

Uzasadnienie wyroku

REKLAMA

W uzasadnieniu wyroku TK wskazał, że poprawki Senatu mają wyraźnie ograniczony zakres. Mogą one mieć charakter zarówno formalno-legislacyjny, jak i merytoryczny, jednak zawsze dotyczyć muszą wprost materii, która była przedmiotem rozpatrzenia przez Sejm. Senat jest bowiem związany merytoryczną treścią ustawy uchwalonej przez Sejm. Celem wskazanego ograniczenia jest zapewnienie, by podstawowe treści, które znajdą się ostatecznie w ustawie, przebyły pełny proces legislacyjny.

Senat może modyfikować rozwiązania przyjęte w ustawie uchwalonej przez Sejm oraz nadawać im nową treść, natomiast nie może w trybie poprawki dodawać do ustawy elementów całkowicie nowych co do przedmiotu unormowania, nieprzewidzianych w tekście ustawy uchwalonej przez Sejm. Takie działanie stanowiłoby bowiem w praktyce nową inicjatywę ustawodawczą Senatu. W przedmiotowej sprawie poprawki Senatu wprowadziły - nieregulowane w ustawie uchwalonej przez Sejm - ograniczenie dostępu do informacji publicznej i tym samym niewątpliwie wykroczyły poza materię ustawy przekazanej do rozpoznania Senatowi.

Jak już wyżej wskazano, TK nie oceniał merytorycznie zmian wprowadzonych zakwestionowanymi przepisami ustawy nowelizującej. Należy jednak zauważyć, że stwierdzenie niezgodności z Konstytucją RP tych przepisów z przyczyn proceduralnych, ma bezpośrednie znaczenie dla ochrony konstytucyjnego prawa dostępu do informacji o działaniach władz i podmiotów publicznych (art. 61 Konstytucji RP). Pozytywnie należy więc ocenić zastosowanie przez TK rygorystycznej wykładni przepisów dotyczących procesu legislacyjnego, w odniesieniu do ingerencji ustawodawcy w tak istotną materię, jaką jest dostęp do informacji publicznej.

Zobacz serwis: Konstytucja

Podsumowanie

Podsumowując, w przedstawionym wyroku TK orzekł o niezgodności z Konstytucją RP ze względów proceduralnych niektórych przepisów ustawy nowelizującej, ograniczających prawo do informacji publicznej. TK po raz kolejny wskazał, że poprawki Senatu mają wyraźnie ograniczony zakres. Celem tego ograniczenia jest zapewnienie, by przepisy, które znajdą się ostatecznie w ustawie, przebyły pełną procedurę legislacyjną. Konieczność zapewnienia prawidłowego procesu uchwalania przepisów ustawowych, poparta powyższą wykładnią TK, odnosi się zwłaszcza do przepisów, które bezpośrednio dotyczą praw lub wolności konstytucyjnych, tak jak to ma miejsce w przypadku prawa dostępu do informacji publicznej.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd odpowiada na wysokie ceny energii! Nie boi się weta prezydenta Nawrockiego

Rząd w najbliższy wtorek zajmie się ustawą, która ma zagwarantować utrzymanie cen energii na dotychczasowym poziomie – zapowiedział minister energii Miłosz Motyka. Dodał, że od stycznia 2026 r. możliwe będzie odejście od mrożenia cen energii.

Prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, za jazdę po zatrzymaniu prawka – ponowny egzamin i obowiązkowe kaski dla rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych. Rząd zmienia przepisy prawa o ruchu drogowym

Większa mobilność osób młodych, czyli prawo jazdy kat. B od 17 roku życia, cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami w przypadku prowadzenia samochodu po zatrzymaniu prawa jazdy oraz obowiązkowe kaski dla dzieci do 16 roku życia, poruszających się rowerem lub hulajnogą elektryczną. To najważniejsze założenia nowego projektu ustawy o zmianie prawa o ruchu drogowym autorstwa rządu.

Sąd w Warszawie pyta TSUE o WIBOR. Czy bank jasno informował konsumentów o ryzyku i zasadach ustalania zmiennego oprocentowania kredytu? Komentarz radcy prawnego

W dniu 30 czerwca 2025 roku, Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie wydał postanowienie w sprawie II C 1440/24, w którym sformułował pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczące wskaźnika WIBOR. Uzasadnienie tego postanowienia komentuje dla infor.pl Beata Strzyżowska, radca prawny, której Kancelaria reprezentuje kredytobiorców w tej sprawie.

Młodsi i bardziej zadłużeni – multidłużnicy w Polsce

Profil polskiego multidłużnika wyraźnie się zmienia. Coraz większą część tej grupy stanowią młodsi konsumenci, a udział kobiet systematycznie maleje. W ciągu trzech lat udział osób w wieku 18–25 lat wzrósł sześciokrotnie, a w grupie 26–35 lat o ponad 7 pkt proc. Mężczyźni nie tylko stanowią większość, lecz także odpowiadają za coraz większą część zadłużenia. Szczegóły analizy poniżej.

REKLAMA

Przepada świadczenie wspierające. Umierają kolejne osoby niepełnosprawne. Co na to sądy?

Wszyscy wiemy, że przyznawanie świadczenie wspierającego obciąża przewlekłość. Okres oczekiwanie na przyznanie punktów w ramach poziomu potrzeby wsparcia wynosi w skrajnych przypadkach rok. Na punkty czekają osoby niepełnosprawne w tak poważnych stanach (i sędziwym wieku), że część z nich umiera. Ostrzegano przed takimi sytuacjami jeszcze przed wprowadzeniem świadczenia wspierającego. Niestety te obawy się spełniły. W efekcie rodziny osób zmarłych idą do sądu bo świadczenie wspierające ... przepada. Przykład takiej sytuacji poniżej.

Młodzi Polacy w trybie oszczędzania. Najczęściej od 20 do 60 proc. towarów kupują w promocjach [RAPORT]

Jak wynika z najnowszego raportu rynkowego, Polacy w wieku 18-25 lat najczęściej robią od 20% do 40% codziennych zakupów w promocjach – 32,5%. Głównie dotyczy to osób z dochodami w przedziale 3000-4999 zł, ze średnim wykształceniem i z mniejszych miejscowości. Z kolei 26,5% młodych konsumentów kupuje na co dzień od 40% do 60% podstawowych produktów w promocjach. Szczegóły poniżej wraz z omówieniem wyników raportu.

Zasiłek z MOPS? Tak, ale pamiętaj o wywiadzie środowiskowym

Osoby ubiegające się o świadczenia z pomocy społecznej często zapominają o ważnej roli, jaką odgrywa rodzinny wywiad środowiskowy. Jest to podstawowe narzędzie, które pozwala na ocenę sytuacji majątkowej i rodzinnej. Kto i gdzie przeprowadza taki wywiad? Czy jest on obowiązkowy?

MOPS od 10 lat naruszają prawo wbrew TK. Nie ma limitu 18 lat przy świadczeniu pielęgnacyjnym (starym) [osoba niepełnosprawna, stopień znaczny)

Nieufność staruszki z demencją (osoba niepełnosprawna, stopień znaczny) jest dodatkowym argumentem dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Bo staruszka ufa tylko swojej córce. I nie może wykonywać czynności opiekuńczych nikt inny. To ciekawostka z omówionego w artykule wyroku sądu. Wyrok ten pokazuje jednak stały problem z MOPS - urzędnicy wiedzą o tym, że nie ma limitu wieku (18 lat dla osoby nieuczącej się) przy świadczeniu pielęgnacyjnym (jako data powstania niepełnosprawności. Ale wciąż ten limit stosują. To karygodne. Bo wynika to w mojej ocenie z obawy, że wojewoda odbierze gminom pieniądze na świadczenie pielęgnacyjne albo RIO zarzucą gminie naruszenie zasad gospodarki środkami publicznymi - bo przepisy wciąż mówią o limicie 18 lat, a to że limit nie obowiązuje wynika z wyroku TK, którego Sejm nigdy nie przełożył na nowelizację przepisów

REKLAMA

Kłopoty ze skargą na MOPS za odebrany zasiłek pielęgnacyjny 215,84 zł. Tylko ePUAP albo papierowy dokument

W przepisach jest pułapka. Jeżeli spierasz się o zasiłek pielęgnacyjny (215,84 zł) z MOPS to nie można obecnie wnosić elektronicznie pism do sądu z nowym systemem e-Doręczenia. Będzie to możliwe dopiero od 2029 r. (o czym informują przepisy przejściowe, które łatwo przegapić). Można skorzystać z ePUAP. I tak wniesioną skargę na decyzję MOPS sąd przyjmie. Przez e-Doręczenia to się nie uda. W artykule przykład utraconego w ten sposób zasiłku pielęgnacyjnego. Na dziś najbezpieczniejszym prawnie sposobem wniesienia skargi na MOPS (i SKO) w sprawie zasiłku pielęgnacyjnego jest po prosty tradycyjna "papierowa" skarga.

1,1 mln osób dostanie czternastą emeryturę wcześniej. Ale nie każdy dostanie 1558,81 zł na rękę

Zakład Ubezpieczeń Społecznych kontynuuje wypłatę czternastych emerytur. Jeszcze przed najbliższym weekendem (do piątku 5 września 2025 r.) przelew na konto i przekaz pocztowy otrzyma prawie 1 mln 136 tys. osób. To emeryci i renciści, którym ZUS ustalił termin płatności głównego świadczenia na 6 dzień miesiąca.

REKLAMA