REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dawno nas tak nie upokorzyli - osoby z niepełnosprawnościami czują żal. Od czerwca 2025 r. nowe (gorsze) zasady orzekania inne niż wytyczne Krasonia

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
niepełnosprawni
Dawno nas tak nie upokorzyli - osoby z niepełnosprawnościami czują żal. Od czerwca 2025 r. nowe (gorsze) zasady orzekania inne niż wytyczne Krasonia
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Zmienią się zasady orzekania o niepełnosprawności oraz o ustalaniu stopni niepełnosprawności. Dawno nas tak nie upokorzyli podkreślają osoby z niepełnosprawnościami, które czują żal. Wszystko za sprawą nowego rozporządzenia, o którym mówi się już od kilku miesięcy. Dokonując jednak analizy postulatów środowisk osób z niepełnosprawnościami oraz samej Rzecznik Praw Dziecka, która zaangażowała się w sprawię, trzeba przyznać, że przepisy nie są tak korzystne jak postulowano i jak mogłyby być. Rozporządzenie nie jest zgodne z wytycznymi pełnomocnika Łukasza Krasonia, który już teraz nie pisze szumnie na stronie o orzeczeniach na stałe a podkreśla jedynie: mniej formalności – orzeczenia o niepełnosprawności oraz orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na dłużej.

rozwiń >

Dane z Elektronicznego Krajowego Systemu Monitoringu Orzekania o Niepełnosprawności pokazują, że liczba osób z niepełnosprawnościami do 16 roku życia legitymująca się orzeczeniem na stałe wynosi 71,3 tys. Pozostała grupa – blisko 192 tys. – ma orzeczenia na czas określony. Z kolei liczba osób z niepełnosprawnościami po 16. roku życia z orzeczeniami o niepełnosprawności na stałe wynosi 1,72 mln, a na czas określony – 1,24 mln. Co zatem zmieni się dla tych osób?

REKLAMA

Od 11 czerwca 2025 r. nowe zasady orzekania

Już w dniu 11 czerwca 2025 r. wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 maja 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. 2025 poz. 682, dalej jako: rozporządzenie). Nowe przepisy wprowadzają zmiany w dotychczas obowiązującym rozporządzeniu Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r. poz. 857) - ten akt prawny wprawdzie nie zostanie uchylony, ale część przepisów w nim obowiązujących - zmieni się.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej o zmianach w orzekaniu o niepełnosprawności

Jak czytamy w komunikacie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczącym zmian w orzekaniu o niepełnosprawności, które były tak wyczekiwane przez środowisko osób z niepełnosprawnościami - orzeczenie o niepełnosprawności będzie na dłuższy okres. Rozporządzenie zostało podpisane przez Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk. Resort pracy podaje: "Zniesienie obowiązku regularnych badań kontrolnych dla osób z trwałą niepełnosprawnością było jednym z głównych postulatów deregulacyjnych w ostatnich tygodniach (...) rozporządzenie pozwoli wydawać orzeczenia na dłuższe okresy tysiącom osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Czego ono dotyczy? Do tej pory komisje wydające orzeczenia o niepełnosprawności w chorobach rzadkich i genetycznych często wydawały orzeczenia o krótkim terminie ważności. Przy braku rokowań na poprawę stanu zdrowia taki obowiązek jest niezwykle uciążliwy dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Warto bowiem zaznaczyć, że wymagało to powtórnego gromadzenia dokumentacji medycznej i obywania wizyt lekarskich. Nowe rozporządzenie nie tylko odciąży osoby z niepełnosprawnościami i ich bliskich, ale pozwoli też zmniejszyć obciążenia pracą zespołów orzeczniczych. Obecnie w Polsce funkcjonuje 16 wojewódzkich zespołów oraz 295 powiatowych.".

Minimalne okresy ważności orzeczeń

Zmienione przepisy odnoszą się więc do minimalnych okresów ważności orzeczeń:

  • Minimalny okres orzeczenia dla osób poniżej 16. roku życia: 3 lata.
  • Minimalny okres orzeczenia dla osób powyżej 16. roku życia: 7 lat – w przypadku rzadkich chorób genetycznych (według załącznika do rozporządzenia dotyczy to 208 chorób, m.in. wodogłowia wrodzonego, mukowiscydozy czy rdzeniowego zaniku mięśni) lub zespołu Downa.
Ważne

Przyznawanie orzeczeń o niepełnosprawności osobom poniżej 16 roku życia - do ukończenia przez nie 16. roku życia, czyli do końca możliwego okresu, w jakim przysługuje orzeczenie o niepełnosprawności, w przypadku potwierdzenia u dziecka rzadkiej choroby genetycznej lub zespołu Downa.

Małoletni z niepełnosprawnościami: będzie gorzej i wbrew rekomendacjom RPD (miało być na stałe jest na 7 lat, miało być 5 lat jest na 3 lata). Od 11 czerwca 2025 r. nowe zasady orzekania

REKLAMA

Jak czytamy w najnowszym komunikacie RPD z 27 maja 2025 r. Rzeczniczka Praw Dziecka przekazała w połowie maja 2025 r. Pełnomocnikowi Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych uwagi do (wówczas jeszcze) projektu zmieniającego rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności. Jak czytamy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

– Niestety, niektóre rozwiązania projektu rozporządzenia w sprawie orzekania o niepełnosprawności nie realizują deklaracji zawartych w uzasadnieniu – w kontekście poprawy sytuacji małoletnich osób z niepełnosprawnościami. (...) Kolejną niezwykle istotną kwestią jest czas, na jaki wydawane są dokumenty. Zdaniem Moniki Horna-Cieślak, osoby małoletnie z niepełnosprawnościami są szczególną grupą osób wymagających wsparcia i opieki ze strony państwa. Dlatego orzekanie na czas określony, nie krótszy niż 5 lat pozwoli precyzyjniej niż zaproponowany okres 3-letni zweryfikować efekty rehabilitacji, stosowanych metod wsparcia terapeutycznego i włączenia społecznego. Okres ten pozwoli zobrazować poprawę stanu zdrowia dziecka bądź brak tej poprawy. Rzeczniczka Praw Dziecka w uwagach do rozporządzenia proponuje również coroczne weryfikowanie listy rzadkich chorób genetycznych.

Komisje chciały rok, osoby z niepełnosprawnościami 5 lat czy dłużej a zdecydowani, że będą 3 lata

Jak podaje Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych: "Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej odnosząc się do tej uwagi poinformowało, że zaproponowany minimalny 3-letni okres, na jaki wydawane będzie orzeczenie o niepełnosprawności jest wynikiem analizy zarówno uwag płynących ze strony społecznej (która postuluje znaczne wydłużenie okresu wydawania orzeczeń dla dzieci), jak i zespołów orzeczniczych, które wnoszą o skrócenie tego okresu, nawet w niektórych przypadkach do 1 roku. Propozycja zawarta w projekcie stanowi więc wypośrodkowanie różnych oczekiwań. W związku z tym uwaga nie została uwzględniona.".

Ważne

Rzecznika podniosła również istotne zagadnienie, mianowicie, że obecnie brak konkretnych testów i kwestionariuszy, które pomagają sprawdzić, jak dziecko m.in. uczy się i radzi sobie z codziennymi zadaniami. Tym samym, mimo niewątpliwie dobrego kierunku proponowanych zmian do momentu ich wprowadzenia, proponowana regulacja wydaje się przedwczesna. W praktyce wprowadzenie proponowanych zmian spowoduje, że ocena funkcjonowania małoletnich w dalszym ciągu będzie miała charakter uznaniowy.

Łukasz Krasoń, wiceminister w resorcie rodziny, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych - podkreślał jeszcze nie dawno, że osoby z diagnozami genetycznych chorób rzadkich oraz z Zespołem Downa nie będą musiały co kilka lat potwierdzać orzeczenia o niepełnosprawności. W tej sprawie pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych Łukasz Krasoń przygotował nowe wytyczne dla zespołów orzeczniczych, które są opublikowane na stronie Biura Pełnomocnika. Osoby z diagnozami genetycznych chorób rzadkich oraz z Zespołem Downa nie będą musiały co kilka lat potwierdzać orzeczenia o niepełnosprawności. W tej sprawie pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych Łukasz Krasoń przygotował nowe wytyczne dla zespołów orzeczniczych, które są opublikowane na stronie Biura Pełnomocnika.

Orzeczenia stałe: nie jednak nie!

Wiceminister Krasoń powiedział PAP, że wytyczne „umożliwią dzieciom cierpiącym na rzadkie choroby genetyczne, charakteryzujące się jednorodnym i niezmiennym obrazem klinicznym oraz nierokujące zgodnie z aktualną wiedzą poprawy medycznej ani funkcjonalnej, uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności na maksymalny możliwy okres, czyli do 16. roku życia." Wiceszef MRPiPS zastrzegł, że zmiany dotkną także osoby z chorobami rzadkimi, które osiągnęły 16. rok życia i starają się o uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. - W wytycznych mamy zapis, który mówi, że jeśli osoba cierpi na jedną z chorób wymienioną w narzędziu, to po przekroczeniu 16. roku życia - w przypadku spełnienia kryteriów kwalifikacji do danego stopnia niepełnosprawności - powinna uzyskać orzeczenie o stopniu niepełnosprawności na stałe – wyjaśnił wiceminister. OSTATECZNIE TAK NIE JEST! NA CO WSKAZUJE WYŻEJ PRZYTOCZONE ROZPORZĄDZENIE.

Ważne

Rozporządzenie nie jest zgodne z wytycznymi pełnomocnika Łukasza Krasonia, który już teraz nie pisze szumnie na stronie o orzeczeniach na stałe a podkreśla jedynie: mniej formalności – orzeczenia o niepełnosprawności oraz orzeczenia o stopniu niepełnosprawności na dłużej.

Kiedy przepisy wchodzą w życie?

REKLAMA

Nowe przepisy generalnie wchodzą w życie w dniu 11 czerwca 2025 r. Trzeba jednak wiedzieć, że rozporządzenie zawiera przepisy przejściowe regulujące sprawy w toku oraz sprawy, w których przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wszczęto postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Do spraw w toku będzie się stosować nowe przepisy, które są korzystniejsze od przepisów dotychczas obowiązujących.

Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 maja 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U. 2025 poz. 682)

Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2021 r. poz. 857)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stopy procentowe: decyzja RPP z 5 czerwca 2025 r.

Glapiński: Nie zapowiadamy dzisiaj żadnej ścieżki przyszłych stóp procentowych, nie zobowiązujemy się do żadnych decyzji, nawet werbalnie.

Podwyżki dla urzędników wyższe o 666 zł od 14 czerwca 2025 r. Duża grupa zatrudnionych samorządowców ma szansę na wyrównanie od 1 marca 2025 r.

30 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw RP opublikowano rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 maja 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Podwyżki zostaną wypłacone z wyrównaniem od 1 marca 2025 r.

Jawność cen mieszkań w Polsce – na czym to ma polegać. Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Ustawa o zmianie ustawy o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym oraz ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, potocznie określana mianem „ustawy o jawności cen mieszkań”, po dość szybkim jej procedowaniu, finalnie w dniu 21 maja 2025 r. nabrała swojego finalnego kształtu. W tym dniu posłowie przyjęli poprawki Senatu do ustawy, które eliminowały budzące kontrowersje zapisy. Zgodnie z treścią art. 122 ust. 2 Konstytucji, Prezydent ma czas 21 dni od dnia przedstawienia mu ustawy przez Marszałka Sejmu i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej. Na dzień dzisiejszy jeszcze jej nie podpisał.

ZUS i MOPS: Bez zasiłku pielęgnacyjnego. Mąż ma raka z przerzutami prawie do wszystkich narządów, nie mam siły walczyć z komisjami ZUS i zabiegać

Osoby chore na chorobę nowotworową często nie dysponują orzeczeniem o niepełnosprawności – choroba ma kilka faz, może się wycofać na 5 lat, a potem wrócić w fazę przerzutów. Stan zdrowia nie jest tak stały jak przy innych deficytach organizmu. Osoba, która z sukcesem przeszła chemioterapię, staje na komisji i zostaje uznana za zdrową – przerzuty pojawiają się np. rok później. Dynamika choroby powoduje, że chory nie staje drugi raz na komisji lekarskiej i nie ma orzeczenia o niepełnosprawności. Efekt? Odcięcie od świadczeń pomocowych. I takie listy jak poniższy do redakcji Infor.pl. Napisała do nas czytelniczka, której mąż jest ciężko chory na raka (faza agresywna, przerzuty). Zrezygnowała ze starań o pomoc – zarówno z ZUS, jak i MOPS. Uznała, że nie ma szans na świadczenie wspierające, zasiłek pielęgnacyjny, rentę z tytułu niezdolności do pracy czy świadczenia z MOPS.

REKLAMA

400 zł na ucznia w wieku do 24 lat na rok szkolny 2025/2026

Wakacje tuż za rogiem, ale wielu rodziców już myśli o nowym roku szkolnym i kompletowaniu wyprawek dla swoich dzieci. Zakup podręczników, plecaków i przyborów szkolnych to spory wydatek/ Jak uzyskać dodatkowe fundusze na wyprawkę szkolną?

Z okazji Dnia Dziecka, ale nie tylko – zabawki pod lupą UOKIK. Kiedy mówimy o zabawce i kto za nią odpowiada

„Z okazji” Dnia Dziecka Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów opublikował wyniki najnowszej kontroli zleconej Inspekcji Handlowej. Aż jedna czwarta skontrolowanych produktów miała nieprawidłowości formalne, a część z nich mogła realnie zagrażać bezpieczeństwu dzieci. Choć Dzień Dziecka już za nami, to dobry moment, aby pokrótce przypomnieć czym właściwie jest „zabawka” w świetle prawa oraz kto odpowiada za formalności związane z ich sprzedażą.

Opłata skarbowa za pełnomocnictwo – nowe zasady od 2026 r. [PROJEKT z 3 czerwca 2025]

Do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania trafił projekt nowelizacji ustawy o opłacie skarbowej. Jest to jeden z projektów deregulacyjnych. Chodzi o opłatę skarbową za złożenie dokumentu potwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa lub prokury, a także jego kopii, odpisu lub wypisu – niezależnie od formy tego dokumentu.

W 2026 r. ZUS sam przeliczy z przesunięciem 9 miesięcy. Po przeliczeniu wyższe emerytury i renty [Projekt]

Jest nowy projekt ustawy o ponownym przeliczeniu emerytur czerwcowych (z okresu 2009-2019 r. - problem osób przechodzących na emeryturę po 2020 r. jest już ustawowo uregulowany). Przeliczenie na nowo emerytury (albo renty) odbędzie się na 1 lipca 2025 r., ale wypłaty podwyższonych świadczeń (emerytury, renty) będą w 2026 r. Planowany przez rząd (na dziś) termin wypłat to "do 1 marca 2026 r.". Wyrównania będą za okres 1 lipca 2025 r. - 1 marca 2026 r. Nie będzie wyrównania i i odsetek za okres powstania błędnego naliczenia emerytury (albo renty) - emeryt nie otrzyma wyrównania np. za okres 2015 r. - 1 lipca 2025 r. ZUS wszystko przeliczy sam bez wniosku - działa tu z urzędu.

REKLAMA

Sejm na żywo 5 czerwca: Komisja śledcza ds. Pegasusa. Ziobro po raz kolejny nie stawił się na przesłuchaniu

O godz. 10.00 rozpocznie się posiedzenie sejmowej komisji śledczej ds. Pegasusa. Zaplanowano na nim przesłuchanie Zbigniewa Ziobry, który w latach 2015-2023 pełnił funkcję ministra sprawiedliwości, a w latach 2016-2023 - prokuratora generalnego. Ziobro kilkukrotnie nie stawiał się na poprzednie wezwania.

Andrzej Duda rozważa powrót jako premier? „To nie narusza godności prezydenta”

Po zakończeniu drugiej kadencji Andrzej Duda nie wyklucza powrotu do czynnej polityki – nawet jako premier. W rozmowie z Radiem Wnet zaznaczył, że obejmie funkcję, która „nie narusza godności” byłej głowy państwa. A szef rządu? Jego zdaniem – jak najbardziej godny kierunek.

REKLAMA