Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy pracodawcy mogą mierzyć temperaturę swoim pracownikom zgodnie z prawem?

Agata Majewska
Radca prawny
Ślązak, Zapiór i Partnerzy – Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych sp. p.
Ekspert we wszystkich dziedzinach prawa związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej
Kwestia przetwarzania danych w związku z pomiarem temperatury ciała w zakładach pracy oraz miejscach, do których dostęp ma spora grupa osób rodzi wiele wątpliwości./Fot. Shutterstock
Kwestia przetwarzania danych w związku z pomiarem temperatury ciała w zakładach pracy oraz miejscach, do których dostęp ma spora grupa osób rodzi wiele wątpliwości./Fot. Shutterstock
shutterstock
Czy przepisy określają wprost podstawę prawną dla takich działań jak pomiar temperatury osób wchodzących do określonych budynków lub stosowanie ankiet dotyczących stanu zdrowia? Czy długo oczekiwane stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w tym zakresie rozwiewa dotychczasowe wątpliwości administratorów danych?

Stanowisko Prezesa UODO w sprawie pomiaru temperatury pracowników

Kwestia przetwarzania danych w związku z pomiarem temperatury ciała w zakładach pracy oraz miejscach, do których dostęp ma spora grupa osób rodzi wiele wątpliwości.

Dzieje się to od kilku miesięcy, kiedy to poszczególne instytucje i pracodawcy rozważają lub stosują już ten sposób weryfikacji osób mogących przejawiać objawy chorobowe. W tym zakresie, po miesiącach oczekiwań wypowiedział się Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Czy jego stanowisko udziela jednak jasnej odpowiedzi na pytanie, czy pracodawcy mogą mierzyć temperaturę swoim pracownikom zgodnie z prawem?

Polecamy: Kodeks pracy 2020 PREMIUM

 Wątpliwości co do podstawy prawnej

Wspólnotowe przepisy o ochronie danych osobowych[1] ze względu na swoją istotę regulują kwestię przetwarzania danych dotyczących zdrowia z sposób ogólny.

1. Opierając się jedynie na nich, część specjalistów z zakresu ochrony danych osobowych wywodzi prawo pracodawcy do przetwarzania danych dotyczących zdrowia z art. 9 ust.2 lit. b) RODO - jaką jest niezbędność w związku z obowiązkami w zakresie prawa pracy – w tym w zakresie BHP albo z art. 9 ust. 2 lit. h) RODOjaką jest profilaktyka zdrowotna i ocena zdolności pracownika do pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Co jednak istotne, przepisy te zawsze odsyłają do ustawodawstwa krajowego, które szczegółowo określać powinno zasady dostępu pracodawcy do danych szczególnej kategorii, jaką są dane dotyczące zdrowia, a do których, w określonych okolicznościach należeć będzie także wysokość temperatury ciała.

2. Zgodnie z bardziej rygorystycznym stanowiskiem, pracodawca samodzielnie badający pracowników/osoby wchodzące na teren zakładu każdorazowo przed dopuszczeniem do pracy, działa bez oparcia w przepisach – i sytuacja ta będzie trwała tak długo, jak długo krajowe przepisy nie wprowadzą jednoznacznych rozwiązań w tym zakresie.

3. Podobnie zresztą przedstawia się kwestia badań, na jakie pracodawca może skierować pracownika – są to wyłącznie badania profilaktyczne wymienione w Kodeksie Pracy. Brak jest możliwości zobligowania pracownika do udania się na jakiekolwiek badania, w razie podejrzenia jego choroby lub chwilowej niezdolności do pracy. Tym samym, pracodawca nie może skierować podwładnego na badania lekarskie wyłącznie w oparciu o art. 209 KP, tj. w celu zapewnienia odpowiednich warunków BHP w zakładzie pracy.

Na marginesie wskazać należy – w jednej z wersji tzw. specustawy[2] Senat RP wprowadził poprawki uprawniające pracodawcę wprost do mierzenia temperatury ciała na terenie zakładu pracy, jednak zostały one ostatecznie odrzucone przez Sejm.

 Pomiar temperatury jako realizacja obowiązku bezpiecznych warunków pracy?

Odmienne stanowisko uznaje, że wystarczającą podstawą prawną dla samodzielnego badania temperatury ciała pracowników jest właśnie art. 9 ust.2 lit. b) RODO w zw. z art. 209 KP, czyli nakładającym na pracodawcę obowiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Jednak, jakkolwiek rozwiązanie to wynika z funkcjonalnej interpretacji przepisów i pozwala pracodawcy na – w miarę możliwości – rzeczywistą redukcję ryzyka rozprzestrzeniania zachorowań, a przez to realizację obowiązku zapewnienia odpowiedniego poziomu BHP, może spotkać się odmienną potencjalną oceną organów kontroli i nadzoru, czego należy mieć świadomość.

Czy wynik pomiaru zawsze stanowi daną osobową?

Istotnym jest, że zgodnie z definicją zawartą w RODO, o danych osobowych mówić możemy jedynie w warunkach, kiedy dane informacje dotyczą już zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Tymczasem możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, na podstawie jednego bądź kilku czynników ją określających.

Tym samym, pojawiają się interpretacje dopuszczające posłużenie się metodą anonimowego pomiaru temperatury każdej osoby wchodzącej do budynku. Wówczas na etapie samego pomiaru de facto nie dochodzi do przetwarzania jakichkolwiek danych osobowych, ponieważ sam wynik pomiaru temperatury nie pozwala nam jeszcze zidentyfikować konkretnej osoby. Z punktu widzenia pracowniczego, problem może pojawić się natomiast w momencie, gdy wynik wskaże temperaturę podwyższoną, pracownik nie zostanie wpuszczony na teren zakładu pracy, pomimo gotowości do wykonywania obowiązków i konieczne stanie się zaewidencjonowanie jego nieobecności w pracy. Wówczas niewątpliwie dojdzie już do identyfikacji zindywidualizowanej osoby – w tym przyczyny jej nieobecności.

Prezes UODO - pomiar tylko na polecenie inspektora sanitarnego

Długo oczekiwane stanowisko Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w tym zakresie nie rozwiewa jednak dotychczasowych wątpliwości administratorów danych. W komunikacie z 5 maja 2020 r. Prezes UODO zaznacza bowiem, że pomiar temperatury przez jakiegokolwiek administratora danych – nie tylko pracodawcę – może odbywać się jedynie na podstawie obowiązku nałożonego na niego decyzją, zaleceniem lub wytycznymi inspektora sanitarnego.

Krajową podstawą prawną uzupełniającą art. 9 ust.2 lit. b) RODO staje się wówczas art. 17 specustawy. Powołany przepis art. 17 pozwala inspektorowi sanitarnemu na wydawanie wobec określonych podmiotów – w tym pracodawców - decyzji, wytycznych oraz zaleceń celem podjęcia określonych czynności zapobiegawczych lub kontrolnych – przez co rozumieć należy również pomiar temperatury czy stosowanie ankiet dotyczących stanu zdrowia i kontaktów z osobami zarażonymi.

Zgodnie więc ze stanowiskiem Prezesa UODO, Inspektor sanitarny uznając, że niezbędny jest pomiar temperatury pracowników lub osób wchodzących na teren budynku, może skorzystać z środka prawnego przewidzianego w ustawie i nałożyć na zakład pracy lub zarekomendować obowiązek dokonywania pomiaru temperatury lub innych działaniach zapobiegawczych lub kontrolnych.

Głównym problemem jest jednak to, że stanowisko Prezesa UODO utożsamia wytyczne i zalecenia organu sanitarnego z przepisami prawa. Tymczasem samo udzielenie inspektorom określonych – co ważne miękkich kompetencji, jakimi są wytyczne i zalecenia – trudno uznać za przepisy prawa będące podstawą przetwarzania danych dotyczących zdrowia, do których odwołuje się art. 9 RODO.

Pomiar za zgodą pracownika - dopuszczalny czy nie?

Co ciekawe, Prezes UODO wskazuje jednocześnie, że „podstawą legalizującą przetwarzanie danych dotyczących zdrowia (…) w relacji pracodawca-pracownik (…), nie może być art. 9 ust. 2 lit. a) RODO, tj. zgoda osoby.” Jednocześnie jednak należy pamiętać o przepisie art. 221a KP, który stanowi, że zgoda pracownika może stanowić podstawę przetwarzania przez pracodawcę jego innych danych te, których wymagać może na podstawie przepisów KP, z wyjątkiem danych osobowych dotyczących wyroków skazujących oraz czynów zabronionych. Przy czym, każdorazowo zarówno jej odmowa, jak i udzielenie, nie może pociągać za sobą dla pracownika negatywnych konsekwencji.

Trudno więc jednoznacznie określić, czy pomiar temperatury za uprzednią zgodą pracowników będzie odbywał się w warunkach legalizujących działanie pracodawcy, czy wręcz odwrotnie - naraża go na dodatkowe ryzyko zarzutu braku dobrowolności udzielonej zgody – a przez to przetwarzanie danych szczególnych kategorii bez podstawy prawnej.

 ***

Podsumowując, należy uznać, że krajowe przepisy w dalszym ciągu nie określają wprost podstawy prawnej dla takich działań jak pomiar temperatury osób wchodzących do określonych budynków lub stosowanie ankiet dotyczących stanu zdrowia. Problemu tego nie rozwiązuje również stanowisko Prezesa UODO, który poza specustawą, nie wskazuje żadnej innej podstaw prawnych przetwarzania wynikającej z krajowych przepisów. Należałoby więc wnioskować, że bez uprzedniego działania ze strony inspekcji sanitarnej, pracodawca nadal nie może skutecznie powoływać się na przepisy pozwalające mu na weryfikację stanu zdrowia pracowników za pomocą termometru lub ankiety.

Rozwiązaniem więc okazać może się występowanie przez pracodawców do inspekcji sanitarnej o wydanie decyzji nakładającej na nich obowiązek podjęcia konkretnych działań w postaci pomiaru temperatury osób wchodzących na teren firmy, umotywowane określonymi przesłankami lub dalsze opieranie się dobrowolności pracowników i rekomendowanie im pomiaru we własnym zakresie oraz dobrowolne zgłaszanie nieobecności w razie objawów chorobowych.

[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), dalej jako RODO.

[2] Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 z późn. zm.).

Polecamy serwis: Pracownik

Reklama
Zaktualizuj swoją wiedzę z naszymi publikacjami i szkoleniami
Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Emerytury pomostowe. Porozumienie rządu z NSZZ "Solidarność"

    Porozumienie NSZZ "Solidarność" z rządem jest historyczne. Niedługo pojawi się projekt ustawy o zaprzestaniu wygaszania emerytur pomostowych. Pracownicy pracujący w szczególnie ciężkich warunkach będą przechodzić na wcześniejszą emeryturę – powiedział przewodniczący NSZZ "Solidarność" Piotr Duda.

    Podróż pociągiem. Zmieniają się prawa i obowiązki pasażerów w UE

    Nowe zasady wypłacania odszkodowań za opóźniony pociąg i sprzedaży wspólnych biletów przez przewoźników, polepszenie sytuacji podróżnych z niepełnosprawnościami, zmiany w zasadach oferowania usługi przewozu rowerów – to tylko niektóre istotne zmiany, które wprowadza nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej dotyczące praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym.

    Oszuści podszywają się pod ZUS. Na co uważać?

    ZUS ostrzega przed fałszywymi wiadomościami rozsyłanymi przez oszustów w celu wyłudzenia danych. Nie należy klikać w podejrzane linki zarówno mailowe, jak i w wiadomościach SMS ani pobierać załączników niewiadomego pochodzenia.

    Jarosław Kaczyński: droga do emerytur stażowych została otwarta

    Rozmowy strony rządowej z NSZZ "Solidarność" przyniosły efekt, który nawiązuje do pamiętnych wydarzeń z sierpnia 1980 roku, bo otwarta została droga do tego, co zapisano wśród tamtych 21 punktów, to znaczy do emerytur stażowych - oświadczył prezes PiS Jarosław Kaczyński w Hucie Stalowa Wola w środę.

    Kiedy po wyrejestrowaniu z ZUS ustaje prawo do świadczeń?

    Wyrejestrowanie z ZUS a ubezpieczenie zdrowotne i chorobowe. Kiedy ustaje prawo do świadczeń? Co zrobić, aby nadal być objętym ubezpieczeniem? 

    Rząd przyjął nowelę ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej

    Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej. Projekt zakłada m.in. zapewnienie członkom zespołu ubezpieczenia od porwania i okupu w czasie, kiedy realizują oni swoje zadania.

    Boże Ciało 2023: Ołtarze, procesje i dywany kwietne. Co to za święto?

    Boże Ciało to jedno z czerwcowych świąt ruchomych i bardzo ważny dzień w Kościele katolickim. W tym roku wypada 8 czerwca, czyli już jutro. Jaką tradycję ma Boże Ciało? Czy jest dniem wolnym od pracy?

    System kaucyjny od 2025 r. Jakie opakowania obejmie?

    Rząd przyjął nowe przepisy, które wprowadzą system kaucyjny od 1 stycznia 2025 r. Nowe rozwiązania mają zwiększyć poziom recyklingu odpadów opakowaniowych.

    Ważny dla frankowiczów i banków wyrok TSUE coraz bliżej

    Czy sprawa o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału znajdzie w końcu swoje rozwiązanie? Czy będzie ono pozytywne dla osób spłacających kredyt we frankach szwajcarskich? Już 15 czerwca br. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyda wyrok, na który od miesięcy czekają zarówno frankowicze, jak i, znajdujące się po drugiej stronie barykady, banki. 

    Wyrok TSUE: upadek reformy sądownictwa tuż przed wyborami

    Reforma sądownictwa była flagowym projektem rządu, który miał być sukcesem, a skończył się klęską. Na horyzoncie utrata miliardów euro. Rząd udaje, że nie przegrał. Szanse na obronę nowej wizji sądownictwa stały się jednak znikome.

    Czy Sąd Najwyższy może kontrolować korzystanie z prawa łaski przez Prezydenta RP?

    Wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2023 r. o uchyleniu umorzenia sprawy Mariusza Kamińskiego i innych b. szefów CBA jest zdumiewające; zapadło w absolutnej kontrze do stanu prawnego. Stosowanie aktu łaski to uprawnienie osobiste prezydenta; żaden sąd nie ma prawa kontrolowania wykonania prerogatywy - powiedziała PAP minister w Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Paprocka.

    Boże Ciało 2023: Czy trzeba iść do kościoła i na procesję? Czy to święto nakazane?

    Boże Ciało 2023. Uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa, czyli potocznie Boże Ciało, wypada w tym roku 8 czerwca. Czy tego dnia uczestnictwo we mszy świętej jest dla katolików obowiązkowe? Sprawdzamy, czy w Boże Ciało trzeba iść do kościoła.

    Choroby cywilizacyjne zabijają Polaków. Co obniża jakość i długość życia?

    Niezdrowy styl życia jest jednym z głównych czynników, przyczyniających się do rozwoju chorób cywilizacyjnych. Obniżają one jakość i skracają długość życia, będąc głównym powodem przedwczesnych zgonów. O tym, jak im zapobiegać dyskutowali uczestnicy 7. edycji wydarzenia z cyklu „Healthcare Policy Summit”, które poświęcone zostało chorobom cywilizacyjnym.

    Ponad 400 pokrzywdzonych przez rzeszowską piramidą finansową. Będą pierwsze wyroki?

    Piramida finansowa. Jeszcze w tym miesiącu Sąd Okręgowy w Rzeszowie ma zająć się sprawą piramidy finansowej spółek z grupy Madmag. Według prawników, to właściwy moment na podjęcie czynności przez osoby pokrzywdzone, których jest ponad 400. Wartość szkody opiewa na kwotę przeszło 20 mln zł. 

    TSUE: reforma polskiego wymiaru sprawiedliwości z 2019 roku narusza prawo UE

    W dniu 5 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w wyroku, że reforma polskiego wymiaru sprawiedliwości z grudnia 2019 r. narusza prawo Unii Europejskiej. W ten sposób TSUE uwzględnił skargę Komisji Europejskiej wniesioną w kwietniu 2021 roku. Część zarzutów TSUE jest już nieaktualna - powiedział minister ds. UE Szymon Szynkowski vel Sęk. Nie znajdują się w nim tezy, które sprawiałyby, że musielibyśmy myśleć o nowelizacji ustawowej - dodał.

    Zasiłek chorobowy dla pracownika po 50. roku życia

    Zasiłek chorobowy dla pracownika po 50. roku życia – od którego dnia może go otrzymać? Pracownik 50+ zachowuje prawo do wynagrodzenia chorobowego przez okres 14 dni w roku kalendarzowym. Od 15. dnia niezdolności do pracy przysługuje mu zasiłek chorobowy. 

    Komisja ds. badania wpływów rosyjskich. 14-dniowy termin złożenia wniosku do TK zostanie dochowany

    14-dniowy termin złożenia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie ustawy powołującej komisję ds. badania wpływów rosyjskich zostanie dochowany - zapewniał w poniedziałek w TVP 1 prezydencki minister Andrzej Dera.

    Jak wymieniać złotówki na inne waluty podczas wakacji? Wakacyjny poradnik

    Gdzie wymienić złotówki na inną walutę, żeby później nie żałować? Oto porady na wakacje!

    Udział w marszu 4 czerwca. Co myślą Polacy? SONDAŻ

    54 proc. ankietowanych wątpi w to, że marsz organizowany 4 czerwca przez opozycję będzie sukcesem - wynika z sondażu Instytutu Badań Pollster wykonanego na zlecenie "Super Expressu”. Przeciwnego zdania jest 46 proc. badanych.

    Ministerstwo Sprawiedliwości zaostrza kary dla pijanych kierowców

    Ochrona bezpieczeństwa na drogach i zwalczanie groźnych zachowań nieodpowiedzialnych kierowców. To cel, który Ministerstwo Sprawiedliwości konsekwentnie realizuje, zaostrzając kary dla przestępców drogowych - informuje Ministerstwo Sprawiedliwości.

    Wiadomo, kiedy będą wypłaty 800 plus

    800 plus. Od 1 stycznia 2024 r. wysokość świadczenia wychowawczego wzrośnie z kwoty 500 zł do 800 zł - zakłada opublikowany w piątek projekt nowelizacji ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Zmiana wysokości świadczenia nastąpi z urzędu, bez konieczności składania dodatkowego wniosku.

    Rodzicu, pamiętaj o złożeniu wniosku na nowe 500+

    Pierwsze 600 mln zł zostało przelanych na konta rodziców. 1 czerwca rozpoczął się kolejny roczny okres wypłaty świadczenia Rodzina 500+. Tak, jak dotychczas w każdym miesiącu będzie dziesięć terminów wypłat. Zdecydowana większość rodziców i opiekunów zachowała dotychczasowy termin wypłat, co ułatwia planowanie domowego budżetu. 

    Wyzwania nefrologii dziecięcej. Jest dobrze, ale mogłoby być lepiej

    Wyzwania nefrologii dziecięcej – co stanowi problem? W Polsce jest jedynie 120 lekarzy ze specjalizacją nefrologii dziecięcej. Największą bolączką w tej dziedzinie jest dostęp do świadczeń w lecznictwie otwartym, zwłaszcza poza ośrodkami akademickimi. 

    Marsz 4 czerwca. Gdzie i o której? Trasa i utrudnienia [MAPA]

    4 czerwca 2023 roku w 34. rocznicę pierwszych, częściowo wolnych wyborów w Warszawie odbędzie Wielki Marsz, tzw. marsz 4 czerwca. O której się rozpocznie? Którędy będzie przebiegała trasa? Mamy dla was najważniejsze informacje na temat Marszu 4 czerwca.

    Niedrożność porażenna jelit - przyczyny, objawy i pilna konieczność interwencji medycznej

    Niedrożność porażenna jelit, znana również jako niedrożność paraliżująca, to stan, w którym mięśnie jelit tracą zdolność do skurczów i prawidłowego poruszania pokarmem. Jest to poważny problem, który prowadzi do zahamowania ruchów perystaltycznych jelit, co uniemożliwia przemieszczanie się pokarmu wzdłuż przewodu pokarmowego.