Darmowe posiłki dla pracowników od 1 listopada 2023 r. do 31 marca 2024 r. Pracownik nie może z nich zrezygnować!

• Posiłek profilaktyczny w okresie zimowym darmowy
• Posiłek profilaktyczny musi być kaloryczny
• Posiłek profilaktyczny przez cały rok
• Obowiązki pracodawcy związane z wydawaniem posiłków

Posiłek profilaktyczny w okresie zimowym darmowy

W okresie od 1 listopada 2023 r. do 31 marca 2024 r. pracodawca zapewnia posiłki profilaktyczne niektórym pracownikom. Chodzi tu o pracowników, którzy na otwartej przestrzeni wykonują prace związane z wysiłkiem fizycznym powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej:

• 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn,
• 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet.

Należy podkreślić, że na prawo do posiłków nie wpływa temperatura powietrza, jaka występuje w czasie okresu zimowego. Nie ma też znaczenia, czy niskie temperatury będą się utrzymywały przed 1 listopada i po 31 marca, czy nie.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikom także gorące napoje. Jest to konieczne w przypadku prac na otwartej przestrzeni przy temperaturze poniżej 10°C. Napoje muszą być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej.

Posiłek profilaktyczny musi być kaloryczny

Posiłki profilaktyczne powinny być wydawane w formie jednego dania gorącego. Pracodawca musi zadbać, aby były one odpowiednio kaloryczne i posiadały wartość kaloryczną około 1000 kcal. Posiłki powinny zawierać około:

• 50-55% węglowodanów,
• 30-35% tłuszczów,
• 15% białek.

Pracodawca może zapewnić pracownikowi możliwość spożycia posiłku w czasie pracy w inny sposób niż wydanie jednego dania gorącego. W szczególności może przekazać pracownikowi:

• produkty umożliwiające przygotowanie posiłku we własnym zakresie,
• bony, talony, kupony oraz inne dowody uprawniające do otrzymania na ich podstawie produktów lub posiłku.

Taki sposób wywiązania się z obowiązku zapewnienia posiłku jest możliwy, jeżeli ze względu na rodzaj wykonywanej przez pracownika pracy lub ze względów organizacyjnych nie ma możliwości wydawania pracownikowi posiłku w formie gorącego dania.

Posiłek profilaktyczny przez cały rok

Przez cały rok pracodawca zapewnia posiłki profilaktyczne pracownikom wykonującym prace:

• związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 2000 kcal (8374 kJ) u mężczyzn i powyżej 1100 kcal (4605 kJ) u kobiet,
• związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i powyżej 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet, wykonywane w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10⁰C lub wskaźnik obciążenia termicznego (WBGT) wynosi powyżej 25⁰C,
• pod ziemią.

Ponadto pracodawca powinien zapewniać posiłki pracownikom zatrudnionym przy usuwaniu skutków klęsk żywiołowych i innych zdarzeń losowych.

Oprócz posiłków pracodawca zapewnia pracownikom także napoje. Przysługują one bez względu na porę roku przy wydatku energetycznym powyżej 1500 kcal (6280 kJ) u mężczyzn i 1000 kcal (4187 kJ) u kobiet. Jeżeli ten wydatek jest mniejszy, to obowiązek zapewnienia napojów pracownikowi zatrudnionemu na otwartej przestrzeni zależy od temperatury powietrza. Gdy jest niższa niż 10^oC lub wyższa niż 25^oC, pracownikowi przysługują napoje profilaktyczne, ale tylko w dniach spełniających te kryteria.

Obowiązki pracodawcy związane z wydawaniem posiłków

Pracodawca nie może zwolnić się z obowiązku zapewnienia posiłku profilaktycznego i napojów przez przyznanie pracownikom ekwiwalentu pieniężnego. Natomiast pracownicy nie mogą zrezygnować z przysługujących im posiłków i napojów.

Posiłki profilaktyczne i napoje wydaje się pracownikom w dniach wykonywania prac uzasadniających ich wydawanie. Posiłki należy wydawać w czasie regulaminowych przerw w pracy, w zasadzie po 3-4 godzinach pracy. Napoje powinny być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej.

Pracodawca powinien zapewnić zachowanie odpowiednich warunków higieniczno-sanitarnych przygotowywania oraz spożywania posiłków i napojów.

Podstawa prawna:

• art. 232 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465
• par. 3–4 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów – Dz.U. Nr 60, poz. 279; ost.zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1160