REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czego pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Czego pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika?/ Fot. Fotolia
Czego pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika?/ Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Zakres informacji (danych osobowych), jakich pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika także kandydata do pracy, został w sposób enumeratywny określony w art. 22 kodeksu pracy. Kiedy i po spełneniu jakich warunków pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika innych informacji? Czy pracownik może zgodzić się na przekazanie dodatkowych danych osobowych?

Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie zamkniętego katalogu informacji, jakich pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika, także kandydata do pracy. Zgodnie z art. 22 kodeksu pracy pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących:

REKLAMA

  1. imię (imiona) i nazwisko,  
  2. imiona rodziców,  
  3. datę urodzenia,  
  4. miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),  
  5. wykształcenie,  
  6. przebieg dotychczasowego zatrudnienia.  

Nowość: Umowy zlecenia 2015

Przepis art. 22 k.p. dzieli informacje dotyczące życia pracownika/ kandydata na pracownika na cztery sfery:

  1. sferę identyfikacji per­sonalnej (imię i nazwisko, imiona rodziców, miejsce zamieszkania lub adres do kore­spondencji, a także numer PESEL),
  2. sferę pracy (okoliczności dotyczące wykształcenia oraz przebiegu jego dotychczasowego zatrudnienia),
  3. sferę tajemnicy osobistej i
  4. sferę tajemnicy prywatnej. Za okoliczności należące do sfery prywatnej ustawodawca uznał inne dane osobowe pracownika (np. wiek, inwalidztwo, kombatanctwo, posiadanie dzieci do lat czternastu oraz imiona i nazwiska dzieci).

Zgodnie z treścią paragfrafu 2 pracodawca ma prawo żądać od pracownika podania danych osobowych:

  • innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,  
  • numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).  

Zobacz również: Urlop wypoczynkowy 2015

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dane osobowe kandydatów do pracy

Danymi osobowymi w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych są wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowa­nej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej (art. 6). Przepis wyraźnie zakazuje prze­twarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy poli­tyczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i man­datów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

Czego nie może żądać pracodawca od kandydata do pracy?

Wskazany przepis ogranicza więc zakres informacji, jakie może zbierać pracodawca. Powyższe ma na celu ochronę pracownika (ale – co ważne – także kandydata do pracy) jako słabszej strony stosunku pracy. Jest o korzystne gdyż pracodawca ma jasno i enumeratywnie wyliczone informacje, których może żądać. Jednocześnie oznacza to, że innych informacji nie może się domagać. Takie żądanie pracodawcy może stanowić naruszenie zasad ochrony autonomii informacyjnej jed­nostki. Przyjmując, że z art. 22 k.p. wynika zakaz żądania od pracownika (kandydata na pracownika) innych informacji niż określone w tym przepi­sie, to należy uznać, że ochrona ustanowiona w nim jest szersza niż w ustawie o ochronie danych osobowych (do którego odsyła kodeks pracy).

Zobacz również: Jak zaplanować urlop w Święta Bożego Narodzenia 2014?

Potencjalny pracodawca nie ma możliwości sprawdzenia, czy kandydat do pracy w kancelarii prawnej (np. w charakterze adwokata) był uprzednio karany za przestępstwo ujawnienia informacji objętych tajemnicą zawodową. Lojalność to bardzo ważna cecha nie tylko w branży prawniczej. Wskazana redakcja przepisu może więc prowadzić do absurdu.

Zgoda pracownika na przetwarzanie danych osobowych

Warto także podkreślić, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, pracownik nie może zgodzić się na ujawnienie większego zakresu informacji. Zdaniem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 5 sierpnia 2008 roku, sygnatura akt PK 37/08) polecenie pracodawcy nakładające na pracownika obowiązek udzielenia informacji (także danych osobowych) niewymienionych w art. 221 § 1 i 2 k.p. lub w odrębnych przepisach (art. 221 § 4 k.p.) jest niezgodne z prawem (art. 100 § 1 k.p.). Odmowa wykonania takiego polecenia nie może stanowić podstawy rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

Zobacz również: Przetwarzanie danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy

Oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych do celów rekrutacji

Udostępnienie pracodawcy danych osobowych kandydata do pracy (pracownika) następuje w formie oświadczenia osoby, której one dotyczą. Osoba składa oświadczenie, w którym wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych do celów rekrutacji/ zatrudnienia.  Pracodawca ma prawo żądać udoku­mentowania powyższych danych osobowych (poprzez okazanie świadectw, dyplomów, itp.).

Żądanie innych danych osobowych

Zgodnie z art. 221 § 4 k.p., pracodawca może – w wyjątkowych przypadkach - żądać podania innych danych osobowych. Obowiązek ich podania musi wynika z odrębnych przepisów, np. art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, który zezwala na przetwarzanie danych osobowych niezbędnych dla ustalenia prawa do świadczeń socjalnych przydzielanych ze środków funduszu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2002 r., I PKN 267/01).

Odmowa udzielenia przez pracownika/ kandydata danych

Odmowa udzielenia przez pracownika informacji przewidzianych w art. 221 k.p. jest naruszeniem jego obowiązków pracowniczych i tym samym uzasadnia zastosowanie sankcji przewidzianych prawem pracy.

Warto zastanowić się, czy taka redakcja przepisów prawa pracy nie stanowi nadmiernej ochrony pracownika, która ogranicza pracodawcę a także samego zatrudnionego.

Polecamy serwis: Prawo pracy

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 ze zm.).

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2008 r., (sygn. I PK 37/08).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2002 r., (I PKN 267/01).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
QUIZ Polscy prezydenci. Dasz radę zdobyć 10/10?
Ile lat w dniu wyborów musi mieć kandydat na prezydenta? Kto był pierwszym prezydentem RP? Ile lat trwa kadencja? Sprawdź swoją wiedzę o przed drugą turą wyborów.
Darowizna w kwocie 4 000 000 zł: Jak przekazać legalnie i bez podatku?

Darowizna na kwotę 4 milionów złotych może brzmieć jak zaproszenie do kontroli skarbowej. Tymczasem obowiązujące przepisy ustawy o podatku od spadków i darowizn nie tylko dopuszczają taką transakcję bez podatku, ale wręcz jasno określają, jak to zrobić legalnie i bezpiecznie. W najnowszej interpretacji indywidualnej skarbówka potwierdził, że nawet wielomilionowe darowizny mogą być zwolnione z podatku, jeśli spełnione zostaną trzy kluczowe warunki. Jakie? Sprawdzamy.

Zasiłek dla tracących świadczenie pielęgnacyjne (stare). Opiekunowie osób niepełnosprawnych (stopień znaczny) z problemem

Sądy wykryły trzecią lukę w przepisach o świadczeniu wspierającym. Pierwsza luka dotyczy wątpliwości, czy opiekunowie osób niepełnosprawnych powinni oddawać świadczenie pielęgnacyjne (stare) za okres rozpatrywania wniosku o określenie poziomu potrzeby wsparcia (liczba punktów w WZON po teście sprawności). Druga luka dotyczy utraty ubezpieczenia zdrowotnego przez opiekunów za okres rozpatrywania wniosku przez WZON. I teraz jest odkryta trzecia luka.

Trzy słabe punkty świadczenia wspierającego: 1) świadczenie pielęgnacyjne, 2) składki dla opiekunka i 3) zasiłek dla byłego opiekuna

Prawie 1,5 roku obowiązywania ustawy o świadczeniu wspierających pokazało trzy słabe punkty tej ustawy. Są to 1) zwroty świadczenia pielęgnacyjnego 2) składki ubezpieczeniowe (zdrowotna i emerytalna) na rzecz opiekuna 3) zasiłek dla bezrobotnych dla opiekuna (daje czas na dostosowanie się do rynku pracy po utracie świadczenia pielęgnacyjnego.

REKLAMA

Więzi rodzinne w świetle ochrony dóbr osobistych

Więzi rodzinne opierają się na emocjach i wspólnie budowanych przez lata relacjach. W sytuacjach konfliktowych – takich jak rozwód, spory o kontakty z dzieckiem czy alimenty – więzi te mogą zostać poważnie naruszone. Warto wtedy pamiętać, że prawo może nas realnie chronić w takich przypadkach. Jak to działa w praktyce?

Do której godziny jest głosowanie na prezydenta?

Cząstkowe, orientacyjne wyniki głosowania na Prezydenta Polski w wyborach 2025 r. znane są już w trakcie dnia, w którym wyborcy oddają głosy. Niektórzy niezdecydowani mogą pod ich wpływem zmienić zdanie i wybrać się do komisji wyborczej. Inni ze względu na plan dnia mogą zagłosować tylko późnym wieczorem. Czy zdążą? Do której godziny można głosować?

WIBOR w umowach kredytowych. Czy wyrok TSUE ujednolici orzeczenia polskich sądów? Złotówkowicze będą triumfować jak frankowicze?

Czy będzie przełom w sprawach WIBOR? Czy zbliżający wielkimi krokami wyrok TSUE w sprawie polskiej okaże się korzystny dla posiadaczy kredytów złotówkowych opartych o wskaźnik referencyjny WIBOR i czy wpłynie to na ukształtowanie się linii orzeczniczej polskich sądów. Na te pytania odpowiada Wojciech Ostrowski, radca prawny z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami. Nie wszystkie można łączyć [Przykłady 2025]

Czy można pobierać jednocześnie różne zasiłki i dodatki? To ważne zagadnienie dla osób z niepełnosprawnościami i ich opiekunów. Postaramy się pokazać je na kilku ważnych przykładach. W rzeczywistości takich sytuacji jest znacznie więcej.

REKLAMA

ZUS: Nadużywanie alkoholu jako przyczyna niezdolności do pracy. Zwolnienie lekarskie z kodem C to brak zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni

W 2024 r. do Rejestru zaświadczeń lekarskich wpłynęło 27,4 mln zaświadczeń chorobowych wystawionych dla ubezpieczonych w ZUS, KRUS i innych organach emerytalno-rentowych. Ze zwolnień tych przynajmniej raz skorzystało 7,7 mln ubezpieczonych w tych instytucjach. Źródłem części z nich było nadużywanie alkoholu - informuje Sebastian Szczurek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa opolskiego.

Debata Trzaskowski – Nawrocki już w piątek o 20:00. Sześć tematów, jeden pojedynek, jedna decyzja

W piątek, 24 maja, punktualnie o godzinie 20:00, oczy całej Polski skierują się na debatę prezydencką pomiędzy Rafałem Trzaskowskim, kandydatem Koalicji Obywatelskiej, a popieranym przez Prawo i Sprawiedliwość Karolem Nawrockim. To jedyne potwierdzone bezpośrednie starcie przed II turą wyborów zaplanowaną na 1 czerwca.

REKLAMA