Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czego pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika?

Aleksandra Pajewska
Czego pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika?/ Fot. Fotolia
Czego pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika?/ Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Zakres informacji (danych osobowych), jakich pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika także kandydata do pracy, został w sposób enumeratywny określony w art. 22 kodeksu pracy. Kiedy i po spełneniu jakich warunków pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika innych informacji? Czy pracownik może zgodzić się na przekazanie dodatkowych danych osobowych?

Ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie zamkniętego katalogu informacji, jakich pracodawca może żądać od zatrudnianego pracownika, także kandydata do pracy. Zgodnie z art. 22 kodeksu pracy pracodawca ma prawo żądać od osoby ubiegającej się o zatrudnienie podania danych osobowych obejmujących:

REKLAMA

  1. imię (imiona) i nazwisko,  
  2. imiona rodziców,  
  3. datę urodzenia,  
  4. miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),  
  5. wykształcenie,  
  6. przebieg dotychczasowego zatrudnienia.  

Nowość: Umowy zlecenia 2015

Przepis art. 22 k.p. dzieli informacje dotyczące życia pracownika/ kandydata na pracownika na cztery sfery:

  1. sferę identyfikacji per­sonalnej (imię i nazwisko, imiona rodziców, miejsce zamieszkania lub adres do kore­spondencji, a także numer PESEL),
  2. sferę pracy (okoliczności dotyczące wykształcenia oraz przebiegu jego dotychczasowego zatrudnienia),
  3. sferę tajemnicy osobistej i
  4. sferę tajemnicy prywatnej. Za okoliczności należące do sfery prywatnej ustawodawca uznał inne dane osobowe pracownika (np. wiek, inwalidztwo, kombatanctwo, posiadanie dzieci do lat czternastu oraz imiona i nazwiska dzieci).

Zgodnie z treścią paragfrafu 2 pracodawca ma prawo żądać od pracownika podania danych osobowych:

  • innych danych osobowych pracownika, a także imion i nazwisk oraz dat urodzenia dzieci pracownika, jeżeli podanie takich danych jest konieczne ze względu na korzystanie przez pracownika ze szczególnych uprawnień przewidzianych w prawie pracy,  
  • numeru PESEL pracownika nadanego przez Rządowe Centrum Informatyczne Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (RCI PESEL).  

Zobacz również: Urlop wypoczynkowy 2015

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dane osobowe kandydatów do pracy

Danymi osobowymi w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych są wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowa­nej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej (art. 6). Przepis wyraźnie zakazuje prze­twarzania danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy poli­tyczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz danych dotyczących skazań, orzeczeń o ukaraniu i man­datów karnych, a także innych orzeczeń wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym.

Czego nie może żądać pracodawca od kandydata do pracy?

Wskazany przepis ogranicza więc zakres informacji, jakie może zbierać pracodawca. Powyższe ma na celu ochronę pracownika (ale – co ważne – także kandydata do pracy) jako słabszej strony stosunku pracy. Jest o korzystne gdyż pracodawca ma jasno i enumeratywnie wyliczone informacje, których może żądać. Jednocześnie oznacza to, że innych informacji nie może się domagać. Takie żądanie pracodawcy może stanowić naruszenie zasad ochrony autonomii informacyjnej jed­nostki. Przyjmując, że z art. 22 k.p. wynika zakaz żądania od pracownika (kandydata na pracownika) innych informacji niż określone w tym przepi­sie, to należy uznać, że ochrona ustanowiona w nim jest szersza niż w ustawie o ochronie danych osobowych (do którego odsyła kodeks pracy).

Zobacz również: Jak zaplanować urlop w Święta Bożego Narodzenia 2014?

Potencjalny pracodawca nie ma możliwości sprawdzenia, czy kandydat do pracy w kancelarii prawnej (np. w charakterze adwokata) był uprzednio karany za przestępstwo ujawnienia informacji objętych tajemnicą zawodową. Lojalność to bardzo ważna cecha nie tylko w branży prawniczej. Wskazana redakcja przepisu może więc prowadzić do absurdu.

Zgoda pracownika na przetwarzanie danych osobowych

Warto także podkreślić, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą, pracownik nie może zgodzić się na ujawnienie większego zakresu informacji. Zdaniem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 5 sierpnia 2008 roku, sygnatura akt PK 37/08) polecenie pracodawcy nakładające na pracownika obowiązek udzielenia informacji (także danych osobowych) niewymienionych w art. 221 § 1 i 2 k.p. lub w odrębnych przepisach (art. 221 § 4 k.p.) jest niezgodne z prawem (art. 100 § 1 k.p.). Odmowa wykonania takiego polecenia nie może stanowić podstawy rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

Zobacz również: Przetwarzanie danych osobowych pracowników i kandydatów do pracy

Oświadczenie kandydata o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych do celów rekrutacji

Udostępnienie pracodawcy danych osobowych kandydata do pracy (pracownika) następuje w formie oświadczenia osoby, której one dotyczą. Osoba składa oświadczenie, w którym wyraża zgodę na przetwarzanie danych osobowych do celów rekrutacji/ zatrudnienia.  Pracodawca ma prawo żądać udoku­mentowania powyższych danych osobowych (poprzez okazanie świadectw, dyplomów, itp.).

Żądanie innych danych osobowych

Zgodnie z art. 221 § 4 k.p., pracodawca może – w wyjątkowych przypadkach - żądać podania innych danych osobowych. Obowiązek ich podania musi wynika z odrębnych przepisów, np. art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, który zezwala na przetwarzanie danych osobowych niezbędnych dla ustalenia prawa do świadczeń socjalnych przydzielanych ze środków funduszu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2002 r., I PKN 267/01).

Odmowa udzielenia przez pracownika/ kandydata danych

Odmowa udzielenia przez pracownika informacji przewidzianych w art. 221 k.p. jest naruszeniem jego obowiązków pracowniczych i tym samym uzasadnia zastosowanie sankcji przewidzianych prawem pracy.

Warto zastanowić się, czy taka redakcja przepisów prawa pracy nie stanowi nadmiernej ochrony pracownika, która ogranicza pracodawcę a także samego zatrudnionego.

Polecamy serwis: Prawo pracy

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 ze zm.).

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 sierpnia 2008 r., (sygn. I PK 37/08).

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 maja 2002 r., (I PKN 267/01).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/15
    Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
    od 1 stycznia i od 1 lipca
    od 1 stycznia i od 1 czerwca
    od 1 lutego i od 1 lipca
    Następne
    Prawo
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Greedflation

    Greedflation to jedno ze zjawisk, które prowadzi do wzrostu cen i może być szkodliwe dla konsumentów. Co w praktyce oznacza ten termin? 

    Locha+: wypłacono miliardy złotych pomocy dla rolników

    Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że w ramach programu Locha+ do rolników trafiło 124 mln zł. Na co pomoc dla rolnika?

    Najważniejsze zmiany w przepisach w obszarze szkolnictwa wyższego w roku akademickim 2023/2024. Wykaz zmian wraz z podstawą prawną

    Najważniejsze zmiany w przepisach w obszarze szkolnictwa wyższego w roku akademickim 2023/2024. Zmiany w zakresie ustroju uczelni, kształcenia, spraw studenckich, stypendiów ministra, spraw pracowników szkolnictwa wyższego. Publikujemy wykaz zmian wraz z podstawą prawną. 

    Studenci: Świadczenia w roku akademickim 2023/2024. Stypendia socjalne, dla osób niepełnosprawnych, rektora oraz zapomoga

    Stypendia są przyznawane na wniosek studenta na semestr lub rok akademicki i wypłacane co miesiąc przez okres do 10 miesięcy, a gdy kształcenie trwa jeden semestr – przez okres do 5 miesięcy. Zapomoga jest świadczeniem jednorazowym, które może być przyznawane nie częściej niż 2 razy w roku akademickim. Sprawdź co przysługuje studentowi w roku akademickim 2023/2024. 

    REKLAMA

    Dobre zmiany dla pracowników w sądach pracy od września 2023 r. Dodatkowa ochrona przed zwolnieniem z pracy. Bez opłaty sądowej także od pozwów ponad 50 tys. zł

    W dniu 22 września 2023 r. weszły w życie przepisy wzmacniające pozycję zwolnionych pracowników, którzy wystąpią do sądu pracy z odwołaniem od wypowiedzenia umowy o pracę. Nowelizacja przepisów Kodeksu postępowania cywilnego gwarantuje szybszy powrót do pracy pracownikowi, którego Sąd I instancji przywrócił do pracy lub uznał wypowiedzenie mu umowy o pracę za bezskuteczne. W przypadku pracowników szczególnie chronionych powrót do pracy może nastąpić jeszcze nawet przed rozpoczęciem faktycznych czynności procesowych, jeśli pracownik wystąpi z wnioskiem o zabezpieczenie swojego roszczenia do sądu. Zmiana ta jest konsekwencją porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ „Solidarność” w czerwcu tego roku.

    Urlopy pracownicze. Co warto wiedzieć

    Prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi, czyli osobie świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę.

    Uchwała SN: Osoba prawna (np. spółka) może domagać się zadośćuczynienia za negatywną opinię w internecie

    Osoba prawna może domagać się finansowego zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych od osoby prywatnej, która zamieściła opinię w internecie – wynika uchwały Sądu Najwyższego podjętej 3 października 2023 r.

    Jakie szczepienia są obowiązkowe. Nowe rozporządzenie w tej sprawie weszło w życie

    Obowiązkowe szczepienia zostały uregulowane w nowym rozporządzeniu Ministra Zdrowia. Określa ono wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych. Kogo dotyczy obowiązek poddawania się szczepieniom? Jakie choroby będą objęte obowiązkiem szczepień? Wyjaśniamy.

    REKLAMA

    Ubezpieczenie zdrowotne. Wszystko, o czym powinien wiedzieć student

    Zaczynasz studia? Wracasz na kolejny rok nauki po zakończeniu wakacyjnej pracy? Upewnij się, że masz ubezpieczenie zdrowotne i prawo do bezpłatnego leczenia.

    Jak zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę? Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy w tym zakresie?

    Jak zatrudnić pracownika w ramach umowy o pracę? Jakie obowiązki ciążą na pracodawcy w tym zakresie? Pracodawco sprawdź o czym musisz pamiętać. 

    REKLAMA