Lekarz POZ - czym się zajmuje? Jakie badania może zlecić?

REKLAMA
REKLAMA
Lekarz POZ, popularnie nazywany lekarzem pierwszego kontaktu, rozpoznaje choroby, leczy je, a - gdy jest taka potrzeba - wydaje skierowanie na badania diagnostyczne, do lekarzy specjalistów lub na zabiegi. Jak jeszcze może pomóc lekarz POZ?
- Czym się różni lekarz POZ od lekarza rodzinnego?
- Wybór lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
- Zmiana lekarza POZ
- Lekarz POZ - czym się zajmuje?
- Lekarz POZ - jakie badania może zlecić?
Lekarz POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) zajmuje się nie tylko leczeniem i diagnozowaniem, ale także promocją zdrowia i profilaktyką. Do jego obowiązków należą także badania bilansowe dzieci i młodzieży oraz wystawianie orzeczeń i zaświadczeń o stanie zdrowia.
REKLAMA
REKLAMA
Czym się różni lekarz POZ od lekarza rodzinnego?
Lekarz rodzinny to nazwa specjalizacji (specjalista medycyny rodzinnej) określającej wykształcenie danego lekarza. Termin „lekarz POZ” to określenie pełnionej funkcji w systemie ochrony zdrowia.
Lekarzem POZ może być:
- specjalista medycyny rodzinnej
- specjalista chorób wewnętrznych (internista)
- specjalista pediatrii (w przypadku dzieci)
- lekarz bez specjalizacji - posiadający uprawnienia do udzielania świadczeń w ramach podstawowej opieki zdrowotnej.
Zadaniem lekarza POZ jest ocena stanu zdrowia pacjenta, po uprzednim wywiadzie z nim i po analizie przeprowadzonych w razie potrzeby badań.
REKLAMA
Wybór lekarza podstawowej opieki zdrowotnej
Wybrać lekarza POZ można na kilka sposobów:
- składając pisemną deklarację u lekarza, pielęgniarki, położnej POZ w wybranej przez Ciebie przychodni;
- wysyłając deklarację w formie elektronicznej, podpisaną kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym;
- poprzez Internetowe Konto Pacjenta.
Zmiana lekarza POZ
Aby zmienić dotychczasowego lekarza POZ wystarczy wypełnić deklarację u nowo wybranego. Nie ma obowiązku zgłaszania zmiany z w poprzedniej placówce. Bezpłatnie zmienić lekarza, pielęgniarkę lub położną POZ można dwukrotnie w roku kalendarzowym. Każda kolejna zmiana kosztuje 80 zł.
Dodatkowa zmiana deklaracji wyboru lekarza jest bezpłatna:
- przy zmianie miejsca pobytu;
- jeśli lekarz POZ przestał pracować w danej przychodni;
- jeśli przychodnia została zamknięta;
- z innych przyczyn, które powstały po stronie lekarza lub przychodni.
Lekarz POZ - czym się zajmuje?
Zakres pomocy, jakiej może udzielić lekarz podstawowej opieki zdrowotnej jest bardzo szeroki.
Lekarz POZ m.in.:
- ustala leczenie farmakologiczne i monitoruje je
- ustala i wykonuje zabiegi medyczne
- wystawia recepty i zlecenia na zaopatrzenie w wyroby medyczne
- wystawia zwolnienia lekarskie
- zajmuje się profilaktyką chorób, w tym wieku rozwojowego
- kieruje na obowiązkowe szczepienia ochronne i okresowe badania kontrolne
- ocenia stan zdrowia w ramach badań bilansowych
- kieruje na diagnostykę laboratoryjną oraz obrazową i nieobrazową (EKG, RTG, USG), w tym również na test w kierunku COVID-19
- interpretuje wyniki badań i konsultacji wykonane w innych placówkach medycznych
- kieruje na leczenie uzdrowiskowe i rehabilitacyjne
- kieruje do lekarzy specjalistów, dietetyków lub szpitala
- kieruje do pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej
- kieruje na zabiegi w gabinecie zabiegowym i w domu pacjenta
- kieruje na zabiegi fizjoterapeutyczne
- kwalifikuje do transportu sanitarnego
- wystawia zlecenia na transport sanitarny i na świadczenia pielęgniarki POZ oraz zaświadczenia i orzeczenia dotyczące stanu zdrowia pacjenta
- realizuje programy zdrowotne i profilaktyczne
- wystawia kartę diagnostyki i leczenia onkologicznego (zwaną Kartą DILO).
Lekarz POZ - jakie badania może zlecić?
Lekarz po zbadaniu pacjenta może zadecydować o skierowaniu go na dalsze badania lub, w razie konieczności, do szpitala. Potrzeba wykonania dodatkowych badań oparta jest o badanie fizykalne i aktualną wiedzę medyczną.
Badania są wykonywane w laboratorium lub pracowni, z którymi placówka POZ ma podpisaną umowę.
Lista badań:
- Badania hematologiczne:
- morfologia krwi obwodowej z płytkami krwi
- morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi
- retikulocyty
- odczyn opadania krwinek czerwonych (OB).
- Badania biochemiczne i immunochemiczne:
- sód
- potas
- wapń zjonizowany
- żelazo
- żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC)
- stężenie transferryny
- stężenie hemoglobiny glikowanej (HbAlc)
- mocznik
- kreatynina
- glukoza
- test obciążenia glukozą
- białko całkowite
- proteinogram
- albumina
- białko C-reaktywne (CRP)
- kwas moczowy
- cholesterol całkowity
- cholesterol-HDL
- cholesterol-LDL
- trójglicerydy (TG)
- bilirubina całkowita
- bilirubina bezpośrednia
- fosfataza alkaliczna (ALP)
- aminotransferaza asparaginianowa (AST)
- aminotransferaza alaninowa (ALT)
- gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP)
- amylaza
- kinaza keratynowa (CK)
- fosfataza kwaśna całkowita (ACP)
- czynnik reumatoidalny (RF)
- miano antystreptolizyn O (ASO)
- hormon tyreotropowy (TSH)
- antygen HBs-AgHBs
- VDRL
- FT3
- FT4
- PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity.
- Badania moczu:
- ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizycznych, chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu
- ilościowe oznaczanie białka
- ilościowe oznaczanie glukozy
- ilościowe oznaczanie wapnia
- ilościowe oznaczanie amylazy.
- Badania kału:
- badanie ogólne
- pasożyty
- krew utajona – metodą immunochemiczną.
- Badania układu krzepnięcia:
- wskaźnik protrombinowy (INR)
- czas kaolinowo-kefalinowy (APTT)
- fibrynogen.
- Badania mikrobiologiczne:
- posiew moczu z antybiogramem
- posiew wymazu z gardła z antybiogramem
- posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella.
- test antygenowy SARS-CoV-2 uzyskiwany za pomocą Systemu Dystrybucji Szczepionek (SDS)
- Badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku.
- Diagnostyka ultrasonograficzna:
- USG tarczycy i przytarczyc
- USG ślinianek
- USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego
- USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego
- USG obwodowych węzłów chłonnych.
- Zdjęcia radiologiczne:
- zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej
- zdjęcia kostne:
- w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy – w projekcji AP i bocznej
- zdjęcie czaszki
- zdjęcie zatok
- zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej.
- Budżet powierzony diagnostyczny
- ferrytyna
- witamina B12
- kwas foliowy
- anty CCP
- CRP szybki test ilościowy (populacja do ukończenia 6. roku życia)
- przeciwciała anty-HCV
- antygen H. pylori w kale - test kasetkowy
- antygen H. pylori w kale - test laboratoryjny
- strep-test.
- Budżet powierzony opieki koordynowanej
- BNP (NT-pro-BNP
- albuminuria (stężenie albumin w moczu)
- UACR (wskaźnik albumina/kreatynina w moczu)
- antyTPO (przeciwciała przeciw peroksydazie tarczycowej)
- antyTSHR (przeciwciała przeciw receptorom TSH)
- antyTG (przeciwciała przeciw tyreoglobulinie)
- EKG wysiłkowe (próba wysiłkowa EKG)
- Holter EKG 24 godz. (24-godzinna rejestracja EKG)
- Holter EKG 48 godz. (48-godzinna rejestracja EKG)
- Holter EKG 72 godz. (72-godzinna rejestracja EKG)
- Holter RR (24-godzinna rejestracja ciśnienia tętniczego)
- USG Doppler tętnic szyjnych
- USG Doppler naczyń kończyn dolnych
- ECHO serca przezklatkowe
- spirometria
- spirometria z próbą rozkurczową
- biopsja aspiracyjna cienkoigłowa tarczycy celowana do 2 procedur (u dorosłych)
- biopsja aspiracyjna cienkoigłowa tarczycy celowana (u dorosłych) co najmniej 3 procedur.
Lekarz POZ może wystawić skierowanie na:
- gastroskopię
- kolonoskopię
- tomografię komputerowa płuc, w ramach tzw. diagnostyki pogłębionej. Wymagane jest wcześniejsze wykonanie RTG klatki piersiowej.
Zobacz także: Podstawowa opieka zdrowotna (POZ)
Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Inforu
REKLAMA
REKLAMA