Nowelizacja ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym

W dniu 30 czerwca 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o Krajowym Rejestrze Karnym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1514, dalej „nowelizacja”). Głównym celem nowelizacji jest zapewnienie możliwości komunikowania się za pomocą systemu teleinformatycznego pomiędzy Krajowym Rejestrem Karnym (dalej „KRK”) a Krajowym Rejestrem Sądowym (dalej „KRS”) oraz ułatwienie i przyspieszenie obiegu dokumentów pomiędzy KRK a sądami powszechnymi.

Przesłanki nowych regulacji

Potrzeba uregulowania przepływu informacji pomiędzy KRK a KRS została dostrzeżona przede wszystkim w związku z zakazem powoływania w skład organów niektórych podmiotów rejestrowanych w KRS, osób karanych za przestępstwa szczegółowo wymienione w przepisach regulujących tworzenie i funkcjonowanie tych podmiotów. Obostrzenie to dotyczy przede wszystkim spółek kapitałowych, organizacji pożytku publicznego oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Sądy rejestrowe, które rozpatrują wnioski o wpisanie tych podmiotów do KRS, w razie ustalenia składów osobowych sprzecznych z przepisami, powinny odmówić dokonania takiego wpisu.

Zobacz serwis: Sprawy karne

Dotychczasowy stan prawny

Należy zwrócić uwagę, że w dotychczasowym stanie prawnym sądy rejestrowe podejmowały się szczegółowego badania niekaralności członków organów pomiotów ubiegających się o rejestrację tylko wtedy, gdy powzięły w tym zakresie uzasadnione wątpliwości. Dokonanie w tym przedmiocie właściwych ustaleń było jednak utrudnione. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy był fakt, że podmioty składające wniosek o rejestrację w KRS nie są w żaden sposób zobligowane do wykazywania, że osoby powołane w skład ich organów spełniają opisany powyżej wymóg niekaralności. Co więcej, sąd rejestrowy nie był informowany o prawomocnym skazaniu osób już wpisanych do KRS jako członkowie organów ani też
o orzeczeniu wobec takich osób środków karnych, o których mowa w art. 39 pkt 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. 1997 r. Nr 88, poz. 553 ze zm., dalej „kk”), tj. zakazu zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub wykonywania określonej działalności gospodarczej.

Weryfikacja na etapie rejestracji podmiotu w KRS

W związku z wyraźną luką prawną, nowelizacja wprowadzi dwa rodzaje komunikowania się pomiędzy KRK a KRS. Pierwszy z nich polegać będzie na weryfikacji danych osobowych członków organów podmiotu już na etapie jego rejestrowania w KRS bądź przy dokonywaniu zmian osobowych w organach podmiotu już wpisanego. Co istotne, zgodnie z nowelizacją, żądanie zweryfikowania informacji o wskazanych osobach będzie kierowane do KRK automatycznie przez system teleinformatyczny KRS, a sama weryfikacja danych odbywać się dwuetapowo. Najpierw, po złożeniu odpowiedniego żądania, nastąpi sprawdzenie czy dana osoba figuruje w KRK w związku z popełnieniem czynów, o których mowa w przepisach ustanawiających wymogi niekaralności. W rezultacie sąd rejestrowy otrzyma informację, że dana osoba figuruje w KRK we wskazanym zakresie, bądź nie figuruje. Dopiero w przypadku otrzymania przez KRS informacji potwierdzającej fakt figurowania danej osoby w KRK, będzie następować dalsza weryfikacja danych. Jej efektem będzie przesłanie z systemu teleinformatycznego KRK do systemu teleinformatycznego KRS dokładnych danych dotyczących konkretnego skazania.

Zobacz serwis: Prawo karne