Prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości - aspekty praktyczne

By zagłębić się w kwestie praktyczne dotyczące tego przestępstwa niezbędne jest jednak poczynienie kilku uwag o charakterze wprowadzającym.

Pojazdem mechanicznym w rozumieniu przepisów kodeksu karnego jest każdy pojazd wprowadzany w ruch za pomocą własnego silnika. Nie ma tu znaczenia zasadniczo konstrukcja tego pojazdu, może to być bowiem pojazd kołowy, szynowy, poruszający się na płozach, czy też poduszce powietrznej.
Pod pojęciem innych pojazdów rozumieć natomiast należy te pojazdy, które nie są wprowadzane w ruch za pomocą stanowiącego ich integralną część silnika, tj. np. rowery.

Stan nietrzeźwości określony może być poprzez badanie stężenia alkoholu we krwi, bądź też stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu.
Jeśli chodzi o stężenie alkoholu we krwi to o stanie nietrzeźwości mówimy wówczas gdy zawartość alkoholu przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego te wartkość .
Natomiast w przypadku badania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu o stanie nietrzeźwości mówimy gdy stężenie przekracza 0, 25 mg / dm³ albo prowadzi do stężenia przekraczającego te wartość.

Warunkiem odpowiedzialności za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości jest ustalenie, iż pojazd poruszał się po drodze publicznej. W praktyce ustalenie do jakiej kategorii dróg zaliczana jest dana droga odbywa się na podstawie ustawy o drogach publicznych z dnia 21 marca 1985 roku(Dz. U. Nr 14, poz 60 ze zm.).
W przypadku wątpliwości jaki status ma dana droga, organy ścigania zwracają się do właściwych urzędów gmin, w celu potwierdzenia czy jest to droga publiczna prywatna, droga dojazdowa do pól uprawnych czy też droga polna.

Zobacz: Oskarżony - podejrzany

W przypadku zatrzymania przez policję, w związku z podejrzeniem prowadzenia pojazdu w stanie nietrzeźwości podstawową czynnością przeprowadzoną przez funkcjonariuszy na miejscu zdarzenia jest poddanie osoby zatrzymanej badaniu urządzeniem kontrolo - pomiarowym do ilościowego oznaczania zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu zwanym potocznie alkomatem lub alkotestem.
Istotnym jest sprawdzenie czy urządzenie to posiada, w momencie badania aktualne świadectwo legalizacji. W przypadku braku takiego dokumentu istnieje bowiem możliwość późniejszego zakwestionowania wyniku badania.

Warto zwrócić uwagę na ilość przeprowadzonych badań alkomatem po zatrzymaniu. By wynik badania był wiarygodny funkcjonariusze winni przeprowadzić dwie próby, uzyskane w odstępach 15 - 20 minut. Tak przeprowadzone badanie pozwala bowiem wykazać czy stężenie alkoholu rośnie czy też maleje. Ma to szczególnie istotne znaczenie gdy pierwsze badanie wykaże wartość graniczną , tj. 0, 25 mg/dm³, drugie zaś badanie wartość niższą. Wówczas bowiem kierujący nie ponosi odpowiedzialności z art. 178a kodeksu karnego, a może odpowiadać jedynie za wykroczenie z art. 87 kodeksu wykroczeń. Mówimy wówczas, że kierujący znajdował się w stanie po użyciu alkoholu, który zachodzi wtedy, gdy zawartość alkoholu wynosi lub prowadzi do stężenia we krwi 0,2 do 0,5 promila albo do obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg/dm³.

W przypadku odmowy dobrowolnego poddania się badaniu alkomatem funkcjonariuszom policji przysługuje uprawnienie do użycia środków przymusu w celu pobrania krwi do badania. W praktyce oznacza to przewiezienie do najbliższej placówki służby zdrowia, gdzie fizycznie następuje pobranie i zabezpieczenie krwi, a następnie przekazanie do laboratorium w celu zbadania stężenia alkoholu.

Jednocześnie zauważyć należy, iż pod pojęciem prowadzenia pojazdu rozumieć trzeba wprowadzenie w ruch, kierowanie nim, nadawanie prędkości i hamowanie. Przy czym bez znaczenia jest wówczas pokonana odległość. Odpowiadać z tego przepisu będzie zarówno ten kto przejechał kilka kilometrów, jaki i ten kto jedynie przepakował samochód, podjechał pod dystrybutor na stacji benzynowej.

Odpowiedzialność z tego przepisu może także ponieść osoba, która prowadzi holowany pojazd mechaniczny.

Zobacz także serwis: Kodeks karny