Reagowanie na znęcanie

Renata Skowronek-Kiesio z Robert Ofiara Kancelaria Adwokacka

Zgłoszenie znęcania się w odpowiedniej instytucji to początek drogi ku normalnemu funkcjonowaniu rodziny, czy osób żyjących w konkubinacie.

Czym jest znęcanie się?

Pojęcie znęcania jest pojęciem bardzo ogólnym a katalog form, w jakich można go dokonywać jest niezwykle szeroki. Podstawowy podział obejmuje znęcanie fizyczne i psychiczne. To pierwsze polega przede wszystkim na ciągłym zadawaniu cierpień fizycznych, np. biciu, szarpaniu, kopaniu. Zadawanie cierpień psychicznych natomiast, to m.in. poniżanie, ośmieszanie, zmuszanie do określonych zachowań bądź zakazywanie ich, grożenie, niszczenie mienia, zakłócanie czyjegoś spokoju, snu, ciszy.

Emocjonalne i psychiczne dręczenie nie jest przestępstwem mniejszej wagi niż np. nieustanne bicie. Nie należy obawiać się traktowania przez sąd znęcania psychicznego jako przestępstwa o niskiej szkodliwości z powodu braku cierpień fizycznych.

Wbrew pozorom, na znęcanie nie będą składać się same czynności, ale też zaniechania. Przykładem może być głodzenie dziecka, bądź brak wymaganej opieki nad starszym, schorowanym człowiekiem.

Jakimi cechami musi charakteryzować się zachowanie, aby uznać je za znęcanie?

Aby uznać określone zachowanie za znęcanie się nad kimś, zachowanie to musi być powtarzalne, bądź  rozciągnięte w czasie. Pojedynczy akt przemocy co do zasady nie wypełnia przesłanek przestępstwa znęcania.

Jednokrotne uderzenie małżonka przez drugiego małżonka nie będzie zakwalifikowane jako przestępstwo z art. 207 k.k.

Zadaj pytanie: FORUM

W przypadku wzajemnego używania przemocy wobec współmałżonka, przez obojga z nich – sąd nie będzie kwalifikował ich zachowania jako znęcania.

Wyjątkowo, sąd może uznać pojedyncze zachowanie za znęcanie się, jeśli zachowanie to przejawiało się znacznym okrucieństwem.

Kolejnym warunkiem dla przyjęcia, iż dana aktywność bądź zaniechanie jest przejawem znęcania, jest intencja sprawcy. O znęcaniu można mówić jedynie w sytuacji, kiedy sprawca tego czynu działa umyślnie i z zamiarem bezpośrednim zadania bólu, poniżenia, itp.

Paradoksalnie, bardzo często osoby znęcające się nad członkami swojej rodziny lub innymi osobami najbliższymi, bronią się przez zarzutami twierdząc, iż ich zachowanie wynikało z troski.

Rodzic używający regularnie przemocy fizycznej wobec dziecka, tłumaczący swoje zachowanie próbami zmuszenia dziecka np. do lepszych postępów w nauce, sugerujący, iż bicie dziecka było wynikiem troski o jego edukację.