REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Okoliczności łagodzące w wyroku karnym - planowane zmiany

mec. Jacek Jaruchowski
Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna
Okoliczności łagodzące w wyroku karnym - planowane zmiany
Okoliczności łagodzące w wyroku karnym - planowane zmiany
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

W Sejmie procedowany jest projekt ustawy zmieniającej przepisy Kodeksu karnego w zakresie dotyczącym m.in. dyrektyw wymiaru kary (druk sejmowy nr 2024).

Zmiany w zakresie okoliczności łagodzących w wyroku karnym

Na kanwie wydanego ostatnio wyroku skazującego Beatę Kozidrak oraz jego kontrowersyjnego – dla niektórych – uzasadnienia, nie sposób nie wspomnieć o projektowanych zmianach w zakresie dyrektyw wymiaru kary, w szczególności w zakresie wskazania w przepisach katalogów (otwartych) okoliczności obciążających i okoliczności łagodzących, które sąd winien uwzględniać przy wymiarze kary. Obecnie w Sejmie RP procedowany jest projekt ustawy zmieniającej przepisy Kodeksu karnego w zakresie dotyczącym m.in. dyrektyw wymiaru kary (druk sejmowy nr 2024). Projekt jest obecnie przedmiotem prac Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.

REKLAMA

Otwarty katalog okoliczności łagodzących

REKLAMA

W uzasadnieniu projektu wskazano, że „wprowadzając ustawowe okoliczności łagodzące i obciążające, projekt ma na celu ukierunkowanie sądu na szczególne ich uwzględnienie przy wymiarze kary. Proponowane okoliczności są już obecnie uwzględniane w orzecznictwie, jednakże nadanie im charakteru ustawowego spowoduje konieczność głębszego rozważenia ich wpływu na rozstrzygnięcia i wyjaśnienia tego wpływu w uzasadnieniach wyroków. Dodatkowo będzie to sprzyjać transparentności i czytelności orzeczeń dla stron oraz opinii publicznej (…)”. (por. str. 20 uzasadnienia projektu).

Proponowana zmiana wprowadza otwarty katalog („w szczególności”) okoliczności łagodzących (art. 53 § 2b k.k.), do których należeć mają: 1) popełnienie przestępstwa w wyniku motywacji zasługującej na uwzględnienie, 2) popełnienie przestępstwa pod wpływem gniewu, strachu lub wzburzenia, usprawiedliwionych okolicznościami zdarzenia, 3) popełnienie przestępstwa w reakcji na nagłą sytuację, której prawidłowa ocena była istotnie utrudniona z uwagi na okoliczności osobiste, zakres wiedzy lub doświadczenia życiowego sprawcy, 4) podjęcie działań zmierzających do zapobieżenia szkodzie lub krzywdzie, wynikającej z przestępstwa, albo do ograniczenia jej rozmiaru, 5) pojednanie się z pokrzywdzonym, 6) naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem lub zadośćuczynienie za krzywdę wynikłą z przestępstwa, 7) popełnienie przestępstwa ze znacznym przyczynieniem się pokrzywdzonego, 8) dobrowolne ujawnienie popełnionego przez siebie przestępstwa organowi powołanemu do ścigania przestępstw.

Propozycja wprowadzenia katalogu okoliczności łagodzących stanowi zasadniczą zmianę w stosunku do dotychczasowych przepisów prawa karnego, bowiem takiego katalogu nie zawierał ani kodeks karny z 1969 roku, nie też kodeks karny z 1932 roku. Co ciekawe, listę okoliczności łagodzących zawierał jednak kodeks karny Wojska Polskiego z 1944 roku (wszedł w życie z mocą wsteczną od 1 września 1939 roku), była to jednak lista odmienna niż ta, która znajduje się w proponowanej zmianie przepisów i obejmowała m.in. szlachetne pobudki, nienaganny tryb życia, stan głodu lub zbieg ciężkich warunków osobistych lub rodzinnych, a także ciemnotę lub przypadkowy zbieg okoliczności.

Okoliczności łagodzące w Kodeksie wykroczeń

O ile w przepisach Kodeksu karnego brak było dotychczas katalogu okoliczności łagodzących, to tego rodzaju katalog (również otwarty) funkcjonuje w przepisach Kodeksu wykroczeń (art. 33 § 3 k.w.) i obejmuje: (1) działanie sprawcy wykroczenia pod wpływem ciężkich warunków rodzinnych lub osobistych, (2) działanie sprawcy wykroczenia pod wpływem silnego wzburzenia wywołanego krzywdzącym stosunkiem do niego lub do innych osób, (3) działanie z pobudek zasługujących na uwzględnienie, (4) prowadzenie przez sprawcę nienagannego życia przed popełnieniem wykroczenia i wyróżnianie się spełnianiem obowiązków, zwłaszcza w zakresie pracy, (5) przyczynienie się lub staranie się sprawcy o przyczynienie się do usunięcia szkodliwych następstw swego czynu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wpływ zmian na orzecznictwo

Czy wprowadzenie takiego katalogu będzie miało zasadniczy wpływ na orzecznictwo? Należy zwrócić uwagę, że wiele z okoliczności, które zawiera proponowany katalog jest już obecnie branych pod uwagę przy wymierzaniu kary za przestępstwo, stąd nie należy przypuszczać, by nastąpiła znacząca zmiana w zakresie wymiaru kary. Nie można także tracić z pola widzenia okoliczności, że przecież proponowana zmiana przepisów zawiera katalog otwarty, stąd w konkretnej sprawie sędzia będzie mógł brak pod uwagę inne okoliczności, niewymienione w przepisie, a mające w jego ocenie wpływ na wymiar kary, jaka zostanie orzeczona wobec oskarżonego.

Autor: mec. Jacek Jaruchowski

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kominki (miejscowe ogrzewacze pomieszczeń) – czy podzielą los samochodów spalinowych? A co z piecami na pellet i drewno?

Na użytkowników i zwolenników samochodów spalinowych padł blady strach – Unia Europejska wprowadziła zakaz ich rejestracji po 2035 roku, a producenci, jeden po drugim, informowali, że przestają produkować auta spalinowe na rzecz elektrycznych. Tak było jeszcze kilka miesięcy temu lecz teraz – zdaje się, że rynek zweryfikował podejście polityków i producentów. Otóż coraz więcej firm informuje, że przywracają do życia modele spalinowe lub opóźniają pełną elektryfikację gamy, a Unia Europejska rozważa przesunięcie zakazu rejestracji aut spalinowych na rok 2040. Ale zaraz – jak to się ma do miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń (czyli kominków na drewno)?

Czy komornik może zająć rentę socjalną? Limity, kwoty wolne i podstawy prawne

Renta socjalna to świadczenie, które ma zapewnić minimalne środki do życia osobom niezdolnym do pracy. Jednak w przypadku zadłużenia może podlegać zajęciu komorniczemu. W jakiej wysokości? Czy cała renta może zostać zajęta? Jakie przepisy regulują tę kwestię? Sprawdź, jakie są limity potrąceń, kwoty wolne od zajęcia i na jakie podstawy prawne się powołać.

Ubezpieczenia społeczne rolników. Wysokość składek w drugim kwartale 2025 r.

Do 30 kwietnia należy opłacić należne składki na ubezpieczenia społeczne rolników, małżonków i domowników. Składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie nie zmieniły się, wzrosły natomiast składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe.

Zasiłek dla bezrobotnych na nowych zasadach jeszcze w 2025 r.?

Zasiłek dla bezrobotnych na nowych zasadach jeszcze w 2025 r.? Ile obecnie wynosi zasiłek dla bezrobotnych? Czy jest zależny od stażu pracy? Jakie będą zmiany dotyczące przyznawania zasiłku dla bezrobotnych?

REKLAMA

Wojsko wezwie 230 tysięcy Polaków. Na tej liście są nawet 60-latkowie i kobiety

Strach obleciał tych, do których trafiło to wezwanie? Tocząca się od trzech lat wojna na Ukrainie sprawia, że rutynowe stawienie się przed wojskową komisją kwalifikacyjną, zyskuje inny wymiar. Jak co roku armia sprawdza kto nadaje się na żołnierza. Musi mieć w rezerwie tych, których weźmie w kamasze, kiedy przyjdzie najgorsze.

Komunikat ZUS. Ograniczenia w PUE/eZUS

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniach w funkcjonowaniu portalu PUE/eZUS.

Sąd dopuścił się licznych błędów i nadinterpretacji – polemika z wyrokiem SO w Suwałkach kwestionującym wskaźnik WIBOR

W opublikowanym 4 marca 2025 r. na portalu Infor.pl artykule pt.: „Sąd: Umowa kredytu z WIBOR-em jest nieważna - pierwszy taki wyrok w Polsce. Argumenty Sądu i komentarz radcy prawnego” pani mecenas Beata Strzyżowska – pełnomocnik kredytobiorców w tej sprawie – szeroko omawia tezy zawarte w uzasadnieniu nieprawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Suwałkach o sygnaturze I C 332/24. Jako pełnomocnik banku w tej sprawie, wnoszący apelację od przywołanego wyroku, chciałbym polemicznie odnieść się do pewnych tez Sądu i Pani Mecenas, aby czytelnicy mieli zapewniony szerszy, a nie jednostronny obraz sprawy.

Rząd o mundurowych: Nie będzie transferu środków z ZUS. Jedna emerytura albo dwie emerytury (data graniczna 1 stycznia 1999 r.)

Podwójna emerytura a przeniesienie składek z ZUS do MON. Rząd nie zgadza się na takie rozwiązanie. Jest to jeden z pomysłów, aby rozwiązać problem żołnierzy, którzy po odejściu ze służby pracowali w cywilu i odprowadzali składki do ZUS. Mają więc zgromadzone składki emerytalne „żołnierskie” i „cywilne”. Inne reguły dotyczą osób służących przed 1999 r., inne dla rozpoczynających służbę po tej dacie granicznej. Problemy z tym podziałem mogłoby uratować ten pomysł: "Przenieśmy składki „zusowskie” do MON. I dokonajmy korzystnych przeliczeń emerytalnych."

REKLAMA

Masz dużo niepotrzebnych rzeczy? Oddaj do paczkomatu InPost. Ekozwroty są za darmo. Co można oddać?

Paczkomaty InPost uruchomiły nową usługę - ekozwroty. Nie każdy jednak o niej wie. Można przesyłać bez żadnych opłat niepotrzebne rzeczy do wybranych fundacji. Co można oddać w paczkomacie?

Nie ma jeszcze wyroku TSUE w sprawie WIBOR! [Polemika]

Niniejszy artykuł jest polemiką Marcina Bartczak, partnera kancelarii ITMA z fragmentem artykułu opublikowanego na naszym portalu pt. „Umowy z WIBOR-em coraz częściej podważane przez sądy. Kredyt w złotych bez odsetek i prowizji jak dla frankowiczów?” Śródtytuły i wyróżnienia tekstu pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA