Renta rodzinna w pytaniach i odpowiedziach

Renta rodzinna przysługuje:

• członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury,
• członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
• albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń,
• uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny,
• uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała świadczenie przedemerytalne,
• członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej,
• rencisty uprawionego do renty wypadkowej, który zmarł wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.

Warunki uzyskania renty rodzinnej

Uprawnieni	Warunki do spełnienia
Dzieci: własne, drugiego małżonka, przysposobione.	do ukończenia 16 lat, do ukończenia nauki w szkole, jeśli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do 25 roku życia, bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresach wyżej wskazanych.
Wnuki i rodzeństwo wnuki, rodzeństwo, inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności, uprawnienie takie dotyczy także rodziny zastępczej.	do ukończenia 16 lat, do ukończenia nauki w szkole, jeśli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do 25 roku życia, bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresach wyżej wskazanych, przyjęcie na wychowanie i utrzymanie musi nastąpić co najmniej na rok przed śmiercią emeryta lub rencisty, chyba że śmierć była następstwem wypadku brak prawa do otrzymania renty po zmarłych rodzicach. W przypadku, gdy rodzice żyją, tylko jeśli nie mogą zapewnić utrzymania lub gdy ubezpieczony (emeryt lub rencista) lub jego małżonek był opiekunem ustanowionym przez sąd.
Wdowiec/Wdowa	osiągnęli w chwili śmierci małżonka 50 lat albo są niezdolni do pracy, wychowują co najmniej jedno dziecko, wnuka lub rodzeństwo uprawnionego do renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Jeśli dziecko, wnuk lub rodzeństwo nie osiągnęło 16 lat, a jęli się uczy w szkole- 18 lat, sprawują opiekę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy lub samodzielnej egzystencji, osiągnęli 50 lat lub stali się niezdolni do pracy po śmierci małżonka, nie później niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wskazanych wyżej.
Wdowiec/Wdowa, nie pozostający we wspólności małżeńskiej oraz małżonek rozwiedziony	Małżonka rozwiedziona oraz wdowa, która przed śmiercią męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia w/w warunków wymaganych od wdowy, w dniu śmierci męża miała prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem sądowym lub ugodą sądową.
Rodzice	Rodzice mają prawo do renty rodzinnej, jeżeli ubezpieczony (emeryt lub rencista) bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania a ponadto spełniają warunki takie jak dla wdowy/wdowca (dotyczące wieku, niezdolności do pracy lub wychowywania małoletnich osób).

Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna. Oznacza to, że w razie konieczności dzielona jest w równych częściach między uprawnionych.

Renta rodzinna i nauka w szkole

Dostaje rentę rodzinną i mam ją przyznaną do 30.09. br. Obecnie uczę się w szkole policealnej. Podczas roku szkolnego uczyłam się również w dwóch innych szkołach i nie zostało to zgłoszone do ZUS. Wypisując się ze szkoły jednej w tym samym dniu zapisałam się do drugiej szkoły i jeśli nie zgłosiłam tego a uczę się nadal to czy poniosę jakieś konsekwencję? Ile razy można dokonywać zmiany szkół?

Zgodnie z przepisami – dzieci w wieku powyżej 16 lat mają prawo do renty rodzinnej pod warunkiem nauki w szkole – nie dłużej jednak niż do osiągnięcia wieku 25 lat.

Jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku nauki w szkole wyższej prawo do renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku.

Z powyższego wynika, że podstawowym warunkiem uprawniającym do renty rodzinnej jest nauka. Zatem to, że Pani zmienia szkoły kontynuując jednocześnie naukę – nie ma wpływu na pobieraną rentę rodzinną. Tym samym nie jest również pani zobowiązana do informowania ZUS o fakcie zmiany szkoły.

Natomiast – zgodnie z przepisami i pouczeniem zawartym w decyzji przyznającej rentę rodzinną – jest pani zobowiązana do poinformowania organ rentowy o fakcie przerwania nauki.

Dodaję również, że renta rodzinna przysługuje za miesiące kalendarzowe – co oznacza, że jeżeli uczyła się pani chociażby przez jeden dzień w miesiącu, to renta rodzinna przysługuje za cały miesiąc.

Podstawa prawna: art. 68 ust.1ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Renta rodzinna po mężu

Czy należy się renta rodzinna po zmarłym mężu z chwilą zawarcia drugiego małżeństwa? Albo, czy zostaje ona zabrana po zawarciu drugiego małżeństwa?

Zgodnie z obowiązującymi przepisami wdowa, która ponownie zawarła związek małżeński może ubiegać się o rentę rodzinną po zmarłym pierwszym mężu.

Wdowa taka nabędzie prawo do renty rodzinnej po spełnieniu wymaganych warunków, a więc jeżeli :

• w chwili śmierci męża osiągnęła 50 lat lub była niezdolna do pracy, albo
• wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania wyżej określonych dzieci.

Ponadto warunkiem do przyznania renty rodzinnej dla wdowy jest również stwierdzenie, że w chwili śmierci męża pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej. Środkiem dowodowym stwierdzającym istnienie wspólności małżeńskiej jest oświadczenie wdowy o zachowaniu jednej z więzi: duchowej, materialnej lub fizycznej.

Jeżeli natomiast wdowa ma już ustalone prawo do renty rodzinnej i ponownie wychodzi za mąż również w takim przypadku nie traci prawa do renty rodzinnej. Wyjątek stanowi wdowa mająca przed dniem 1.01.1999 r. ustalone prawo do górniczej renty rodzinnej bez względu na wiek.

Podstawa prawna: art. 70 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Renta rodzinna a praca sezonowa

Dostaje rentę rodzinną po zmarłym ojcu, dodatkowo mam okazję wyjechać do pracy w Niemczech – jest to praca sezonowa trwa półtora miesiąca, a wynagrodzenie to około 5,35 euro na godzinę, praca 6 dni w tygodniu po 8 godzin. I teraz mam pytanie, czy zostanę pozbawiony renty, którą otrzymuję? Jeśli tak, czy zostanie ona całkowicie zatrzymana, czy tylko na jakiś okres?

Osiąganie zarobków, w zależności od ich wysokości może mieć wpływ na zawieszenie prawa do renty lub na zmniejszenie jej wysokości.

Na zawieszenie prawa do renty rodzinnej lub zmniejszenie jej wysokości wpływa każdy przychód, osiągany z tytułu wykonywania działalności obowiązkowo podlegającej ubezpieczeniom społecznym. Za taką działalność uważa się również pracę zarobkową wykonywaną za granicą.

W przypadku, gdy rencista osiąga przychód za granicą w państwie członkowskim Unii Europejskiej, czyli np. tak jak Pan w Niemczech - przy rozliczaniu świadczenia przychód ten przyjmuje się w wysokości faktycznie osiągniętej, udokumentowanej zaświadczeniem pracodawcy. W razie braku możliwości uzyskania takiego zaświadczenia, ZUS dokona rozliczenia na podstawie oświadczenia rencisty.

Jeżeli przychód rencisty nie przekroczy kwoty stanowiącej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia renta wypłacana jest w pełnej wysokości. Przychód przekraczający te kwotę ale niższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia powoduje zmniejszenie renty. Zarobek przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia powoduje zawieszenie prawa do renty.

Ostateczne rozliczenie przychodów uzyskanych w roku kalendarzowym dokonywane jest w roku następnym. W zależności od wniosku świadczeniobiorcy lub od tego, co jest dla niego korzystniejsze, organ rentowy dokonuje tego rozliczenia w stosunku rocznym - wówczas porównywany jest przychód uzyskany w całym roku kalendarzowym do kwot granicznych ustalonych dla tego roku lub w stosunku miesięcznym – wówczas porównywany jest przychód uzyskany w poszczególnych miesiącach roku do dopuszczalnych kwot przychodu, ustalonych dla tych miesięcy.

Jeżeli zatem nie będzie osiągał Pan przychodu przez cały 2008 r., to wówczas może pan skorzystać z rocznego rozliczenia, które będzie korzystniejsze i może spowodować wypłatę renty w pełnej wysokości.

Od 1 czerwca 2008 r. kwota graniczna przychodu stanowiąca 70 % wynosi 2088,80 zł, a 130% - 3879,20 zł. Kolejna zmiana kwot nastąpi od 1 września 2008 r.

Natomiast dla ustalenia równowartości w złotych polskich kwoty przychodu uzyskiwanego w EUR w kraju Unii Europejskiej, zastosowanie mają kursy przeliczenia ustalone przez Komisję Administracyjną do Spraw Zabezpieczenia Społecznego Pracowników Migrujących - ogłaszane w Dziennikach Urzędowych Unii Europejskiej.

Podstawa prawna: art. 104 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Renta rodzinna a praca

Mam 20 lat studiuję zaocznie oraz pracuję od listopada 2007r. Mam umowę na czas nieokreślony, moje wynagrodzenie brutto to 2400 PLN, w dniu 5 kwietnia 2008r. zmarł mi tata, złożyłem wniosek o rentę jednak z tego co się dowiedziałem dostanę połowę przysługującej mi renty ponieważ moje dochody przekraczają jakąś kwotę określoną przez ZUS. Na początku tego miesiąca 03.07.2008r. otrzymałem kwotę: 857,24 PLN z ZUS i teraz pytanie czy jest to kwota za te 3 miesiące od śmierci taty czyli kwiecień, maj, czerwiec czy może jest to wpłata tylko za jeden miesiąc? Z tego co słyszałem ZUS wypłaca w takich przypadkach kwotę wsteczną za kilka miesięcy jednak po podzieleniu na 3 miesiące renta wyszła by w wysokości 285,75 PLN/m-c lecz wydaje mi się że była by to zbyt niska kwota.

Przede wszystkim powinien Pan otrzymać decyzję organu rentowego przyznającą rentę rodzinną. Taka decyzja określa zawsze, od kiedy została przyznana renta i w jakiej wysokości. Jeżeli renta jest zmniejszana w związku z tym, że osiąga pan przychody - kwota tego zmniejszenia również powinna być określona w decyzji.

Nie znając w jakiej wysokości została przyznana panu renta i od kiedy – niestety w takim przypadku nie jest możliwe wyjaśnienie, czego dotyczą wymienione w pytaniu kwoty.

Dodaję, że renta rodzinna może być przyznana nie wcześniej niż od miesiąca zgłoszenia wniosku lub też od miesiąca w którym nastąpiła śmierć ubezpieczonego – jeżeli wniosek o rentę zostanie zgłoszony w miesiącu przypadającym bezpośrednio po tym miesiącu.

Osiąganie zarobków, w zależności od ich wysokości może mieć wpływ na zawieszenie prawa do renty lub na zmniejszenie jej wysokości.

Jeżeli przychód rencisty nie przekroczy kwoty stanowiącej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia renta wypłacana jest w pełnej wysokości. Przychód przekraczający te kwotę ale niższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia powoduje zmniejszenie renty.

Kwota zmniejszenia stanowi różnicę między osiągniętym przychodem a kwotą odpowiadającą kwocie 70 % przeciętnego wynagrodzenia. Kwota tego zmniejszenia nie może być jednak większa niż 374,22 zł. Zarobek przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia powoduje zawieszenie prawa do renty.

Od 1 czerwca 2008 r. kwota graniczna przychodu stanowiąca 70 % wynosi 2088,80 zł, a 130% - 3879,20 zł. Kolejna zmiana kwot nastąpi od 1 września 2008 r. i od 1 grudnia 2008 r. ( zmiany dokonywane w marcu, czerwcu, we wrześniu i grudniu każdego roku).

Jeżeli pana zarobek brutto wynosi 2400 zł, to renta rodzinna powinna być zmniejszona o 311,20 zł. (2400 zł – 2088,80 zł.

Ostateczne rozliczenie przychodów uzyskanych w roku kalendarzowym dokonywane jest w roku następnym. W zależności od wniosku świadczeniobiorcy lub od tego, co jest dla niego korzystniejsze, organ rentowy dokonuje tego rozliczenia w stosunku rocznym - wówczas porównywany jest przychód uzyskany w całym roku kalendarzowym do kwot granicznych ustalonych dla tego roku lub w stosunku miesięcznym – wówczas porównywany jest przychód uzyskany w poszczególnych miesiącach roku do dopuszczalnych kwot przychodu, ustalonych dla tych miesięcy.

Zobacz serwis: Renty

Oczywiście nie bierze się pod uwagę tych miesięcy w roku, w których prawo do renty nie istniało, czyli rozliczany rok w takim przypadku jest odpowiednio skrócony. Jeżeli prawo do renty nabył pan od kwietnia 2008 r. to kwoty graniczne będą określone odpowiednio dla okresu od kwietnia do 31 grudnia 2008 r.

Podstawa prawna: art. 104 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych