REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak szybko przeprowadzić sprawę spadkową

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Piasecka-Sobkiewicz Małgorzata
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

O stwierdzeniu nabycia spadku orzeka sąd na wniosek spadkobiercy lub innej osoby zainteresowanej ustaleniem praw do spadku. W sprawie o nabycie spadku niezbędne jest przeprowadzenie rozprawy.

REKLAMA

Czy wniosek składa się w określonym sądzie

Po śmierci ojca chcemy uregulować sprawy spadkowe. W tej miejscowości, w której zmarł ojciec, mieszkała tylko jedna córka. Natomiast pozostałe dzieci mieszkają w innych miastach. Żona ojca już nie żyje. Kto powinien złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku? Czy wniosek trzeba złożyć w sądzie w tym mieście, w którym zmarł ojciec?

Tak

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku trzeba złożyć w tzw. sądzie spadku, czyli właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. Zasada ta obowiązuje nawet wówczas, gdy w tym mieście mieszka tylko jeden ze spadkobierców, zaś pozostali mieszkają w innych miastach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wniosek może złożyć każdy ze spadkobierców lub inna osoba, która miałaby w tym interes, np. wierzyciel spadkodawcy, uprawnieni do zachowku, zapisobiorcy lub wierzyciel spadkobiercy.

Spadkobierca, który złoży wniosek, będzie występował w sprawie w charakterze wnioskodawcy. Natomiast pozostali spadkobiercy będą uczestnikami postępowania. Uczestnikami postępowania powinny być zarówno osoby, które wchodzą w rachubę jako spadkobiercy ustawowi, jak i testamentowi.

Spadkobiercy sami więc decydują o tym, kto z nich wystąpi w sprawie w charakterze wnioskodawcy, a kto jako uczestnik postępowania.

Podstawa prawna

• Art. 1025 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy konieczne jest zapewnienie spadkowe

W sądzie toczy się sprawa o stwierdzenie praw do spadku po moim ojcu. Sąd domaga się, abym złożyła zapewnienie do protokołu o tym, że oprócz wskazanych we wniosku spadkobierców nie ma innych osób mających prawo do dziedziczenia po zmarłym. O jakie osoby chodzi sądowi? Czy złożenie takiego zapewnienia spadkowego jest konieczne?

Tak

Sąd spadku może domagać się złożenia zapewnienia przez zgłaszającego się spadkobiercę, które stanowić będzie dowód w sprawie na to, że nie ma innych spadkobierców.

Takie zapewnienie może złożyć wnioskodawca albo uczestnik postępowania. Oświadczenie dotyczy wszystkiego, co jest tej osobie wiadome o istnieniu lub nieistnieniu osób, które wyłączałyby znanych spadkobierców od dziedziczenia bądź dziedziczyłyby razem z nim. Na przykład razem z dziećmi spadkodawcy pochodzącymi ze związku małżeńskiego (czyli tzw. dziećmi ślubnymi) do spadku mogłyby zostać powołane również dzieci urodzone w związkach pozamałżeńskich, wówczas gdy ojcostwo zmarłego zostało ustalone. W zapewnieniu należy wyjaśnić, czy spadkodawca pozostawił lub niepozostawił małżonka oraz dzieci lub ich potomków. Gdyby nie pozostawił zstępnych, wówczas zapewnienie powinno wyjaśniać, czy pozostało przy życiu rodzeństwo albo dzieci rodzeństwa oraz rodzice spadkodawcy. Podaje się też imiona, nazwiska, daty urodzenia oraz adresy tych osób, jeżeli te dane składający zapewnienie zna. Musi też dokładnie określić stopień pokrewieństwa oraz wskazać, kto ze spadkobierców pozostałych po śmierci spadkodawcy już zmarł. Należy też wyjaśnić, czy zmarł bezpotomnie, czy pozostawił spadkobierców.

W zapewnieniu należy też złożyć oświadczenie co do testamentu spadkodawcy: czy został sporządzony, gdzie się znajduje i czy nie był zmieniany lub odwoływany.

Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów SN z 9 czerwca 1949 r., C.Prez. 230/49, opublikowanym OSN z 1949 r. nr 2-3, poz. 31.

Zapewnienia spadkowego nie można złożyć przez pełnomocnika. Nie można również złożyć go w piśmie procesowym.

Podstawa prawna

• Art. 671 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Czy do wniosku muszę dołączyć załączniki

Czy składając wniosek o stwierdzenie nabycia spadku muszę do niego dołączyć dokumenty potwierdzające prawo do dziedziczenia?

Tak

Wraz z wnioskiem składa się odpisy skrócone aktów stanu cywilnego oraz testament, jeżeli spadkodawca go pozostawił. Przede wszystkim należy złożyć skrócony odpis aktu zgonu, aby w ten sposób udokumentować fakt, że spadkodawca już nie żyje. Z aktu zgonu wynika też, czy zmarły był wdowcem (wdową), osobą rozwiedzioną bądź panną albo kawalerem. Informacja ta jest istotna, ponieważ dotyczy potwierdzenia uprawnień do dziedziczenia z ustawy ewentualnego małżonka zmarłego.

Dołącza się akty urodzenia dzieci, które są spadkobiercami. Gdyby córka zmieniła nazwisko wychodząc za mąż, potrzebny będzie akt ślubu.

REKLAMA

Odpisy aktów stanu cywilnego nie mogą zostać zastąpione dokumentami stwierdzającymi tożsamość, np. dowodem osobistym, paszportem, tymczasowym dowodem osobistym ani tzw. zgodnym oświadczeniem uczestników. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w orzeczeniu z 14 kwietnia 1959 r. w sprawie sygn. akt I CR 109/59, opublikowanym w OSN z 1960 r. nr II, poz. 53.

Do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku dołącza się też odpisy wniosku oraz załączników. Oryginał wniosku z załącznikami zatrzymuje sąd, natomiast pozostałe komplety dokumentów zawierające odpis wniosku i odpisy załączników przekazywane są każdemu uczestnikowi postępowania.

Jeżeli spadkodawca pozostawił testament, to należy złożyć go w sądzie, a sąd dokona wówczas jego otwarcia i ogłoszenia.

Podstawa prawna

• Art. 670 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Czy niezbędny jest oryginał testamentu

Czy w sądzie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku muszę złożyć oryginał testamentu?

Tak

REKLAMA

W postępowaniu sądowym zmierzającym do ujawnienia, złożenia, otwarcia oraz ogłoszenia testamentu sąd wymaga złożenia oryginału testamentu. Posługiwanie się odpisem testamentu nie jest wystarczające. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w postanowieniu z 26 kwietnia 1988 r. w sprawie sygn. akt III CRN 104/88, niepublikowanym.

Gdyby testament zaginął albo został zniszczony, wówczas sąd spadku jego treść oraz fakt, że był sporządzony w przepisanej formie, ustala na podstawie wszelkich środków dowodowych. Robi to w postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku albo w postępowaniu o uchylenie lub o zmianę stwierdzenia nabycia spadku. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z 29 maja 1987 r. w sprawie sygn. akt III CZP 25/87, opublikowanej w OSNCP z 1988 r. nr 9, poz. 117.

Podstawa prawna

• Art. 670 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Czy trzeba czekać sześć miesięcy

Zmarł ojciec i pozostawił mieszkanie własnościowe. Chcemy je szybko sprzedać i podzielić pieniądze między spadkobierców. Mamy już nawet nabywcę. Czy zawsze trzeba czekać sześć miesięcy od śmierci spadkodawcy, aby złożyć wniosek do sądu o stwierdzenie nabycia spadku?

Nie

Stwierdzenie spadku może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku, pod warunkiem że wszyscy znani spadkobiercy złożą oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Takie oświadczenie można złożyć przed sądem spadku albo u notariusza. Złożone u notariusza należy przedłożyć w sądzie spadku.

Natomiast po upływie sześciu miesięcy można wnosić do sądu o stwierdzenie nabycia spadku bez potrzeby składania takich oświadczeń.

Podstawa prawna

• Art. 1026 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy prawo do spadku przedawnia się

Moja rodzina ma szansę odzyskać kamienicę, której właścicielem była babcia. Okazało się, że po jej śmierci nie zostało przeprowadzone postępowanie spadkowe. Babcia nie żyje już 40 lat. Od 10 lat nie żyje również jeden z jej synów. Czy po tak długim okresie straciłam już możliwość przeprowadzenia postępowania spadkowego, by ustalić prawa do kamienicy?

Nie

Wnuczka może być wnioskodawcą i złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po babci oraz jej synu. Mimo że babcia zmarła przed 40 laty, a jej syn nie żyje od 10 lat, to żądanie stwierdzenia nabycia spadku nie przedawniło się. Takie żądanie nigdy nie przedawnia się. Nie jest to roszczenie o charakterze materialnoprawnym i dlatego nie mają do niego zastosowania przepisy o przedawnieniu roszczeń. Dlatego wniosek w tej sprawie może zostać złożony w każdym czasie. Prawo do złożenia wniosku w żadnych okolicznościach również nie wygasa.

Nabycie spadku po zmarłym synu babci uzależnione jest od wcześniejszego nabycia spadku po jego matce. Dlatego osoba zainteresowana nabyciem przez niego spadku musi złożyć wniosek w tej sprawie.

Podstawa prawna

• Art. 1025 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Czy testament trzeba złożyć w sądzie

Dowiedziałam się, że po śmierci mojego wujka jego najbliższa rodzina wszczęła postępowanie spadkowe, nie odczekała nawet pół roku, złożyła oświadczenia o przyjęciu spadku i teraz chce dziedziczyć po nim z mocy ustawy. Sąd nie wydał jeszcze postanowienia o stwierdzeniu praw do spadku. Mam testament wujka, w którym zapisuje mi cały majątek. Czy mogę go złożyć w sądzie?

Tak

Osoba, u której znajduje się testament powinna go złożyć w sądzie spadku. Natomiast od 2 października 2008 r będzie go mogła złożyć również u notariusza. Po śmierci spadkodawcy sąd otwiera i ogłasza testament, natomiast po 2 października 2008 r. będzie mógł to zrobić również notariusz.

Podstawa prawna

• Art. 646 i 649 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).

Małgorzata Piasecka-Sobkiewicz

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kiedy wybrać konto oszczędnościowe, a kiedy lokatę? Praktyczne porady

Oszczędzanie to nie tylko kwestia systematyczności, ale także wyboru odpowiednich narzędzi finansowych. Konto oszczędnościowe i lokata to dwa rozwiązania, które pomagają gromadzić i pomnażać środki, ale ich działanie i cel mogą się istotnie różnić. Jeśli zastanawiasz się, które z nich będzie dla Ciebie lepsze, poświęć chwilę na zrozumienie mechanizmów ich funkcjonowania.

Komu ZUS nie przyzna renty wdowiej. Najczęstsze przyczyny decyzji odmownych

ZUS i inne organy emeryalno-rentowe rozpoczęły już wypłaty renty wdowiej. Organy te wysyłają też do seniorów decyzje w sprawie przyznania lub odmowy renty wdowiej. W jakich przypadkach wdowa lub wdowiec na pewno nie dostanie nowego świadczenia? ZUS wymienił najczęstsze przyczyny decyzji odmownych.

Min. Pełczyńska-Nałęcz: to przekręt! deweloperzy sprzedają "pseudometry" - tj. powierzchnię pod ścianami działowymi. Jak być powinno wyjaśnia PKN

W dniu 30 czerwca 2025 r. minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz napisała na platwormie X: "Od prawie 30 lat deweloperzy sprzedają Polakom za ciężkie pieniądze pseudometry, czyli metry pod ścianami działowymi. A kolejne rządy pozostają zaskakująco bezsilnej w tej kwestii. Ofiarą tych nieuczciwych praktyk padło nawet setki tysięcy konsumentów, którzy stracili w sumie miliardy zł na rzeczy deweloperów." Z tego powodu napisała pismo do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o podjęcie działań. Zasady uwzględniania ścian działowych przy obliczaniu powierzchni użytkowej budynku, w świetle normy PN-ISO 9836 wyjaśnił Andrzej Pogorzelski, Przewodniczący Komitetu Technicznego 232 ds. Zasad Sporządzania Dokumentacji Projektowej w Budownictwie w Polskim Komitecie Normalizacyjnym.

Od 1 lipca 2025 r. zmiany w czasie pracy dla dużej grupy zawodowej, bo wdrożono dyrektywę

Już od 1 lipca 2025 r. dla bardzo dużej grupy zawodowej w Polsce wejdą w życie istotne zmiany w zakresie ewidencji czasu wolnego, ewidencji czasu pracy, służby w nocy i zasad rozliczania i odbierania dni wolnych. Wszystko za sprawą tzw. równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. Dopiero teraz dostosowano ustawę i rozporządzenie do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającą dyrektywę Rady 2010/18/UE (Dz. Urz. UE L 188 z 12.07.2019, str. 79).

REKLAMA

Posiedzenie Sądu Najwyższego ws. ważności wyborów Prezydenta RP [na żywo]

We wtorek, 1 lipca 2025 r. Sąd Najwyższy podejmie uchwałę w przedmiocie stwierdzenia ważności wyborów Prezydenta RP przeprowadzonych w dniach 18 maja 2025 r. oraz 1 czerwca 2025 r. Transmisja na żywo.

Koniec z obciążaniem dzieci kosztami pobytu krewnych w DPS. Rząd zapowiada zmianę przepisów

Tylko osoby pełnoletnie powinny być zobowiązane do ponoszenia opłat za pobyt bliskich w domach pomocy społecznej – zapowiedziała wiceministra rodziny Katarzyna Nowakowska. To odpowiedź na apel Rzeczniczki Praw Dziecka, która alarmowała, że dziś ciężar finansowy może spaść również na małoletnich.

Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne w 2025 roku. Ile wynosi, kto może uzyskać i jakich formalności trzeba dopełnić. 3 konieczne warunki

Nauczyciele, wychowawcy oraz inni pracownicy pedagogiczni, którzy urodzili się po 1948 roku, nie muszą czekać do 60. roku życia w przypadku kobiet ani do 65. roku życia w przypadku mężczyzn, aby otrzymać świadczenie z ZUS-u. Jeśli mają odpowiedni wiek, staż pracy i rozwiązali stosunek pracy, mogą na przykład skorzystać z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

Sąd: Z Konstytucji RP wynika, że babcia ma prawo do świadczenia 300 zł [Dobry Start]

Spór z ZUS wygrała babcia dziecka - opiekuje się nim od śmierci jego matki. Opieka nie była potwierdzona sądownie, tj. nie ustalono pieczy bieżącej czy zastępczej oraz nie ustalono babci prawnym opiekunem dziecka. Wiadomo również, że skarżąca wystąpiła z wnioskiem do Sądu celem umieszczenia dziecka w jej rodzinie zastępczej, lecz sąd do chwili obecnej nie wydał żadnych orzeczeń regulujących.

REKLAMA

„Ozłocony” projekt ustawy o rynku kryptoaktywów. Po co Polsce surowsze przepisy niż wymaga UE?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów trafił parę dni temu do Sejmu. Celem tego projektu powinno być uszczegółowienie i doprecyzowanie, w zakresie w jakim jest to konieczne, rozwiązań wprowadzanych unijnym rozporządzeniem MICA. To jednak zbyt mało ambitne zadanie dla Ministra Finansów, twórcy projektu, który postanowił pokryć przepisy unijne warstwą krajowego, "normatywnego złota". Zobaczmy, na ile przepisy projektu stały się przedmiotem tzw. gold-platingu i co z tego wynika w praktyce.

Może czas, aby sąd mógł zmusić ZUS do odpuszczenia ścigania za niezapłacone składki? Jak jest rak, hospicjum, śmierć bliskich, utrata majątku?

Problemem udzielania przez ZUS ulg w postaci umorzenia zaległości w składkach jest to, że jest to decyzja całkowicie uznaniowa (po stronie ZUS). Osoba wnioskująca o taką ulgę może spełniać na 1000% zasady współżycia społecznego, które uzasadniają ulgę, a ZUS można tylko o nią prosić. I ZUS nie musi jej przyznać. Można stracić cały majątek w pożarze, być w stanie przedagonalnym w hospicjum, stracić rodzinę w wypadku samochodowym. A i tak ZUS może odmówić umorzenia zaległych składek w tym znaczeniu, że nie można ZUS zmusić do przyznania ulgi. Żaden sąd nie może wydać wyroku “Zmuszam ZUS do przyznania ulgi w kwocie 5000 zł w postaci umorzenia zaległych składek ZUS bo wnioskodawca choruje na raka w fazie przerzutów i zostało mu nie więcej niż 12 miesięcy życia “. Sąd może tylko wskazywać, że ZUS naruszył przepisy o umarzaniu zaległości bo nie zrobił tego, gdy sytuacja wnioskującego o ulgę, uzasadnia jej przyznanie.

REKLAMA