REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak skutecznie odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Santana Nowak
Specjalistka w zakresie prawa cywilnego, posiadająca bogate doświadczenie zawodowe w wielu dziedzinach prawa
Wbrew pozorom odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka wcale nie jest trudne, bowiem istnieją dwa sposoby, aby tego dokonać./Fot. Shutterstock
Wbrew pozorom odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka wcale nie jest trudne, bowiem istnieją dwa sposoby, aby tego dokonać./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wielu rodziców zmaga się z problemem dotyczącym odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka. Problem ten jest jeszcze bardziej uciążliwy zwłaszcza dla tych, którzy odetchnęli z ulgą przy odrzuceniu spadku we własnym imieniu wychodząc przy tym z założenia, że to rozwiązuje wszelkie ich problemy z dziedziczeniem niepożądanych długów spadkowych – nic bardziej mylnego bowiem w wyniku odrzucenia spadku przez spadkobiercę, spadek przypadający temu spadkobiercy przechodzi na jego zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki) lub w przypadku braku zstępnych na dalszych spadkobierców powołanych do spadku w następnej kolejności.

Wbrew pozorom odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka wcale nie jest trudne, bowiem istnieją dwa sposoby, aby tego dokonać. Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć w formie aktu notarialnego lub w drodze postępowania sądowego. Należy przy tym pamiętać, że aby złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka, konieczne jest uzyskanie zezwolenia na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego. Oznacza to, że wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.

REKLAMA

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Jakie dokumenty należy w tym celu przygotować?

Aby uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego na dokonanie przez rodziców czynności prawnej w imieniu małoletniego dziecka, wraz z wnioskiem należy złożyć: odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, potwierdzenie odrzucenia spadku przez rodzica dziecka, który był powołany do dziedziczenia (wypis aktu notarialnego obejmujący oświadczenie o odrzuceniu spadku lub protokół potwierdzający złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przed sądem) oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od wniosku (opłata stała w wysokości 100 zł)

Co istotne wniosek należy złożyć do sądu opiekuńczego właściwego zgodnie z miejscem zamieszkania lub pobytu małoletniego dziecka.

REKLAMA

Sąd opiekuńczy, rozpoznając wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, musi rozważyć, czy planowana czynność prawna ma na celu ochronę praw dziecka oraz czy jest dla niego korzystna i celowa z tego względu wniosek powinien zawierać uzasadnienie, w którym wskazane zostaną okoliczności przemawiające za uzyskaniem zezwolenia na dokonanie czynności prawnej w imieniu małoletniego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładem czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka jest m.in. odrzucenie spadku przysługującego małoletniemu dziecku - chodzi zatem o okoliczności, z powodu których spadek powinien zostać odrzucony np. w przypadku gdy w skład masy spadkowej wchodzą wyłącznie pasywa czyli długi spadkowe.

Warto zaznaczyć, że rozprawa w tym przedmiocie nie jest obowiązkowa, a jej wyznaczenie zależy od uznania sądu.

REKLAMA

Sąd opiekuńczy udziela zezwolenia na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego. W przypadku gdy wniosek składają oboje rodziców – wystarczy zawnioskować o wydanie zezwolenia na jednego z rodziców ma to bowiem istotne znaczenie szczególnie dla treści postanowienia uwzględniającego wniosek.

W sytuacji, gdy sąd po rozpoznaniu istoty sprawy zezwoli jednemu z rodziców na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego wówczas obecność obojga rodziców przy złożeniu oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego przed sądem lub notariuszem nie będzie konieczna. Oznacza to, że rodzic, któremu sąd zezwolił na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka będzie mógł to zrobić samodzielnie – wszystko więc zależy od sentencji postanowienia sądu.

Termin na złożenie oświadczenia w imieniu małoletniego dziecka

Co do zasady bieg terminu (6-miesięcznego) na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka zaczyna się od dnia, w którym jego przedstawiciel ustawowy (rodzic) dowiedział się o tytule powołania do spadku małoletniego dziecka tj. od dnia, w którym złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku we własnym imieniu.

Niemniej jednak w praktyce orzeczniczej sądów przyjmuje się, że w sytuacji, w której wymagana jest zgoda sądu, od której uzależniona jest możliwość skutecznego odrzucenia spadku - 6-miesięczny termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka winien być liczony od dnia uprawomocnienia się postanowienia zezwalającego na odrzucenie spadku w jego imieniu. Zatem wystąpienie do sądu z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka przed upływem 6-miesięcznego terminu powinno powodować ten skutek, że termin ten zostaje zawieszony aż do chwili uprawomocnienia się postanowienia sądu opiekuńczego, w którym udzielił on zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego.

Z uwagi na to, że nie ma przepisów jednoznacznie rozstrzygających problem dotyczący biegu terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka - często dochodzi do sytuacji, że postanowienie sądu opiekuńczego zostaje wydane po upływie terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka (tj. 6-ciu miesięcy od chwili złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego), w takiej sytuacji istnieje prawna możliwość złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka natomiast należy tego dokonać niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia sądu opiekuńczego. Przy czym należy liczyć się z tym, że oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego złożone po upływie zakreślonego terminu może zostać uznane za bezskuteczne.

Uchybienie terminu na złożenie oświadczenia – co należy zrobić?

Stosownie do art. 1019 § 2 Kodeksu cywilnego spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie, może uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Aby móc tego dokonać należy wystąpić do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się od niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku przed upływem roku od wykrycia błędu, a w razie groźby od chwili, kiedy stan obawy ustał.

Uchylenie się od skutków prawnych w tym przedmiocie wymaga zatwierdzenia przez sąd spadku, którego właściwość ustala się zgodnie z ostatnim miejscem zamieszkania lub pobytu zmarłego (spadkodawcy).

Sąd spadku, rozpoznając wniosek o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się od niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku, musi rozważyć, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki uchylenia się od skutków prawnych wynikających z niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, a w szczególności wystąpienie błędu lub groźby z tego względu samo powołanie się przez spadkobiercę na działanie pod wpływem błędu lub groźby jest niewystarczające i wymaga wykazania, że błąd był istotny, dotyczył treści czynności prawnej oraz znajduje usprawiedliwienie w okolicznościach sprawy.

Przykładem działania pod wpływem błędu istotnego można uznać brak wiedzy o stanie majątku spadkowego, mimo przedsięwziętych odpowiednich, możliwych działań zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu rzeczy. Oznacza to, że o działaniu pod wpływem błędu istotnego można mówić wtedy, gdy brak wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego nie jest wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy, czyli jest usprawiedliwiony okolicznościami sprawy. Poprzestanie na pozbawionym podstaw przypuszczeniach o stanie majątku spadkowego jest wyrazem braku należytej staranności, który uniemożliwia uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie.

W przypadku zatwierdzenia przez sąd wniosku o uchylenie się od ujemnych skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie określonym w art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego spadkobierca „odzyskuje" możliwość złożenia skutecznego oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Santana Nowak
Specjalistka w zakresie prawa cywilnego, posiadająca bogate doświadczenie zawodowe w wielu dziedzinach prawa.
W ramach dotychczasowej współpracy z renomowanymi kancelariami prawnymi praktyka zawodowa pozwoliła jej ugruntować i poszerzyć zdobytą wiedzę teoretyczną, a także wzbogacić dotychczasowe kwalifikacje o umiejętności w dziedzinie pozasądowego lub sądowego rozwiązywania sporów prawnych.
Szczególnym przedmiotem jej zainteresowań jest prawo spadkowe.
Na co dzień w swojej praktyce zapewnia stałe merytoryczne i praktyczne wsparcie w Kancelarii Notarialnej.

Polecamy serwis: Spadki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Palenie gałęzi na własnej posesji 2025 - czy można palić gałęzie na własnej posesji? Kiedy można palić gałęzie na działce?

Palenie gałęzi i liści, nawet na własnej posesji, może skończyć się mandatem. Zakaz obowiązuje nie tylko w miastach, ale też na wsiach i działkach rekreacyjnych. Sprawdź, co grozi za spalanie gałęzi w 2025 roku i gdzie zgłosić uciążliwego sąsiada, który zadymia okolicę.

Afera z dofinansowaniami z KPO. PARP zapowiada kontrole, opozycja mówi o gigantycznym skandalu i podaje kolejne przykłady

Wiele kontrowersji wzbudziła interaktywna mapa projektów, które uzyskały dofinansowanie z Krajowego Planu Odbudowy, którą opublikowano na kpo.gov.pl. Co ciekawe od rana 8 sierpnia 2025 r. cała strona kpo.gov.pl nie jest dostępna (występują problemy techniczne z jej wyświetleniem). Szeroko krytykuje się zasadność wydatkowania tych środków zwłaszcza w branży HoReCa. PARP zapowiedział kontrolę w tym sektorze. Premier Tusk powiedział, że nie zaakceptuje żadnego marnotrawienia środków z KPO. Prezes PiS Jarosław Kaczyński nazwał całą sprawę gigantycznym skandalem a inni politycy PiS mówią o największej aferze obecnego rządu

Seniorzy nie muszą płacić za wywóz śmieci. Wystarczy, że spełnią ten jeden warunek. Jaki?

W ostatnim czasie w wielu miastach podniesiono opłaty za odbiór śmieci, co szczególnie dotyka polskich emerytów. Częściowe lub całkowite zwolnienie z tych opłat to duża ulga dla ich domowych budżetów. Kto może skorzystać z takiej pomocy? Oto szczegóły.

Darowizna spółdzielczego prawa z majątku wspólnego bez podatku? Oto bezpieczna ścieżka przekazania nieruchomości w rodzinie

Planujesz przekazać mieszkanie bliskim i boisz się podatku? Najnowsza interpretacja skarbówki pokazuje, jak zrobić to legalnie, bez żadnej daniny. Sprawdź, jak darowizna z majątku wspólnego w rodzinie może być całkowicie zwolniona z podatku.

REKLAMA

TSUE zmienia zasady gry dla frankowiczów. Koniec z teorią dwóch kondykcji?

Wyrok TSUE z 19 czerwca 2025 r. może zrewolucjonizować sposób rozliczania nieważnych umów „frankowych”. Sąd unijny opowiedział się za prostszą i tańszą dla konsumentów teorią salda, podważając dominującą dotąd teorię dwóch kondykcji. Dlaczego część prawników bije na alarm i czy naprawdę chodzi o interes kredytobiorców? Oddzielamy fakty od mitów.

Nie zaparkujesz już pod swoim blokiem – koniec z wymogiem 1,5 miejsca postojowego na każde mieszkanie, „na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego”. Prezydent podpisał ustawę popierającą „patodeweloperkę”

W dniu 21 sierpnia 2025 r. wchodzi w życie ustawa, która znosi obowiązujący dotychczas – na szczeblu krajowym – wymóg co najmniej 1,5 miejsca postojowego (a w przypadku zabudowy śródmiejskiej – co najmniej 1 miejsca postojowego) na każde mieszkanie w ramach realizowanej inwestycji mieszkaniowej. Jak wynika z uzasadnienia projektu ustawy, którą zmiana ta została wprowadzona – „jest ona spójna z wprowadzanymi przez gminy rozwiązaniami na rzecz zwiększania ruchu pieszego i rowerowego, w tym w obszarach śródmiejskich”, a także ma na celu umożliwienie uwzględniania przy realizacji inwestycji mieszkaniowej m.in. – „lokalizacji terenu inwestycji, stopnia rozwoju transportu publicznego, czy sieci dróg rowerowych”.

ZUS przeliczy świadczenia (osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach czerwcowych) z urzędu – bez wniosków. Wypłaty w nowej wysokości od 2026 roku. Senat za

Od 2026 roku ZUS przeliczy świadczenia osobom pobierającym emerytury i renty rodzinne po emerytach, którzy przeszli na emeryturę w czerwcu w latach 2009–2019. Chodzi o wyrównanie strat wynikających z dawnych przepisów, które nie uwzględniały waloryzacji kwartalnych. Ustawa została przyjęta przez Senat bez poprawek i czeka teraz na podpis prezydenta.

Projekt ustawy dla frankowiczów 2025. Jakie zmiany w sporach z bankami?

Projekt ustawy z 30 czerwca 2025 r. dotyczący spraw frankowych to dokument, który może radykalnie zmienić krajobraz procesów dotyczących kredytów denominowanych lub indeksowanych do franka szwajcarskiego. Regulacja przedstawia rozwiązania procesowe i materialne, które mają wspierać konsumentów, ale także – co mniej zauważalne –usystematyzować obecność spraw frankowych w przestrzeni prawnej.

REKLAMA

Emerytura bez lat pracy. Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Czy jest to możliwe?

Czy można otrzymać emeryturę bez lat pracy? Zazwyczaj prawo do emerytury nabywa się po osiągnięciu wymaganego wieku i udokumentowaniu odpowiedniego stażu pracy, jednak istnieją pewne wyjątki od tej reguły. W wyjątkowych sytuacjach przepisy dopuszczają możliwość uzyskania takiej emerytury. Kto może liczyć na emeryturę bez lat pracy i jakie kryteria musi spełnić? Oto szczegóły.

Nowy prezydent, stare napięcia: Polityczny start Karola Nawrockiego i reakcja rządu [Gość Infor.pl]

„Nie będę podejmował decyzji w zgodzie z podziałami politycznymi, będę podejmował decyzje wbrew podziałom politycznym, a w zgodzie z interesem państwa polskiego” – zadeklarował Karol Nawrocki tuż po zaprzysiężeniu. Brzmi dobrze, ale co to oznacza w praktyce?

REKLAMA