REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak skutecznie odrzucić spadek w imieniu małoletniego dziecka?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Santana Nowak
Specjalistka w zakresie prawa cywilnego, posiadająca bogate doświadczenie zawodowe w wielu dziedzinach prawa
Wbrew pozorom odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka wcale nie jest trudne, bowiem istnieją dwa sposoby, aby tego dokonać./Fot. Shutterstock
Wbrew pozorom odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka wcale nie jest trudne, bowiem istnieją dwa sposoby, aby tego dokonać./Fot. Shutterstock
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wielu rodziców zmaga się z problemem dotyczącym odrzucenia spadku w imieniu małoletniego dziecka. Problem ten jest jeszcze bardziej uciążliwy zwłaszcza dla tych, którzy odetchnęli z ulgą przy odrzuceniu spadku we własnym imieniu wychodząc przy tym z założenia, że to rozwiązuje wszelkie ich problemy z dziedziczeniem niepożądanych długów spadkowych – nic bardziej mylnego bowiem w wyniku odrzucenia spadku przez spadkobiercę, spadek przypadający temu spadkobiercy przechodzi na jego zstępnych (dzieci, wnuki, prawnuki) lub w przypadku braku zstępnych na dalszych spadkobierców powołanych do spadku w następnej kolejności.

Wbrew pozorom odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka wcale nie jest trudne, bowiem istnieją dwa sposoby, aby tego dokonać. Oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć w formie aktu notarialnego lub w drodze postępowania sądowego. Należy przy tym pamiętać, że aby złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka, konieczne jest uzyskanie zezwolenia na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego. Oznacza to, że wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Jakie dokumenty należy w tym celu przygotować?

Aby uzyskać zezwolenie sądu opiekuńczego na dokonanie przez rodziców czynności prawnej w imieniu małoletniego dziecka, wraz z wnioskiem należy złożyć: odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy, odpis zupełny aktu urodzenia dziecka, potwierdzenie odrzucenia spadku przez rodzica dziecka, który był powołany do dziedziczenia (wypis aktu notarialnego obejmujący oświadczenie o odrzuceniu spadku lub protokół potwierdzający złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku przed sądem) oraz potwierdzenie uiszczenia opłaty sądowej od wniosku (opłata stała w wysokości 100 zł)

Co istotne wniosek należy złożyć do sądu opiekuńczego właściwego zgodnie z miejscem zamieszkania lub pobytu małoletniego dziecka.

REKLAMA

Sąd opiekuńczy, rozpoznając wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka, musi rozważyć, czy planowana czynność prawna ma na celu ochronę praw dziecka oraz czy jest dla niego korzystna i celowa z tego względu wniosek powinien zawierać uzasadnienie, w którym wskazane zostaną okoliczności przemawiające za uzyskaniem zezwolenia na dokonanie czynności prawnej w imieniu małoletniego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykładem czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka jest m.in. odrzucenie spadku przysługującego małoletniemu dziecku - chodzi zatem o okoliczności, z powodu których spadek powinien zostać odrzucony np. w przypadku gdy w skład masy spadkowej wchodzą wyłącznie pasywa czyli długi spadkowe.

Warto zaznaczyć, że rozprawa w tym przedmiocie nie jest obowiązkowa, a jej wyznaczenie zależy od uznania sądu.

Sąd opiekuńczy udziela zezwolenia na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka na wniosek jednego z rodziców po wysłuchaniu drugiego. W przypadku gdy wniosek składają oboje rodziców – wystarczy zawnioskować o wydanie zezwolenia na jednego z rodziców ma to bowiem istotne znaczenie szczególnie dla treści postanowienia uwzględniającego wniosek.

W sytuacji, gdy sąd po rozpoznaniu istoty sprawy zezwoli jednemu z rodziców na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego wówczas obecność obojga rodziców przy złożeniu oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego przed sądem lub notariuszem nie będzie konieczna. Oznacza to, że rodzic, któremu sąd zezwolił na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego dziecka będzie mógł to zrobić samodzielnie – wszystko więc zależy od sentencji postanowienia sądu.

Termin na złożenie oświadczenia w imieniu małoletniego dziecka

Co do zasady bieg terminu (6-miesięcznego) na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka zaczyna się od dnia, w którym jego przedstawiciel ustawowy (rodzic) dowiedział się o tytule powołania do spadku małoletniego dziecka tj. od dnia, w którym złożył oświadczenie o odrzuceniu spadku we własnym imieniu.

Niemniej jednak w praktyce orzeczniczej sądów przyjmuje się, że w sytuacji, w której wymagana jest zgoda sądu, od której uzależniona jest możliwość skutecznego odrzucenia spadku - 6-miesięczny termin do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka winien być liczony od dnia uprawomocnienia się postanowienia zezwalającego na odrzucenie spadku w jego imieniu. Zatem wystąpienie do sądu z wnioskiem o zezwolenie na dokonanie czynności prawnej przekraczającej zakres zwykłego zarządu majątkiem małoletniego dziecka przed upływem 6-miesięcznego terminu powinno powodować ten skutek, że termin ten zostaje zawieszony aż do chwili uprawomocnienia się postanowienia sądu opiekuńczego, w którym udzielił on zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego.

Z uwagi na to, że nie ma przepisów jednoznacznie rozstrzygających problem dotyczący biegu terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka - często dochodzi do sytuacji, że postanowienie sądu opiekuńczego zostaje wydane po upływie terminu do złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka (tj. 6-ciu miesięcy od chwili złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku przez przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego), w takiej sytuacji istnieje prawna możliwość złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego dziecka natomiast należy tego dokonać niezwłocznie po uprawomocnieniu się postanowienia sądu opiekuńczego. Przy czym należy liczyć się z tym, że oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego złożone po upływie zakreślonego terminu może zostać uznane za bezskuteczne.

Uchybienie terminu na złożenie oświadczenia – co należy zrobić?

Stosownie do art. 1019 § 2 Kodeksu cywilnego spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie, może uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. Aby móc tego dokonać należy wystąpić do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się od niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku przed upływem roku od wykrycia błędu, a w razie groźby od chwili, kiedy stan obawy ustał.

Uchylenie się od skutków prawnych w tym przedmiocie wymaga zatwierdzenia przez sąd spadku, którego właściwość ustala się zgodnie z ostatnim miejscem zamieszkania lub pobytu zmarłego (spadkodawcy).

Sąd spadku, rozpoznając wniosek o zatwierdzenie oświadczenia o uchyleniu się od niezłożenia w terminie oświadczenia o odrzuceniu spadku, musi rozważyć, czy zostały spełnione wszystkie przesłanki uchylenia się od skutków prawnych wynikających z niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, a w szczególności wystąpienie błędu lub groźby z tego względu samo powołanie się przez spadkobiercę na działanie pod wpływem błędu lub groźby jest niewystarczające i wymaga wykazania, że błąd był istotny, dotyczył treści czynności prawnej oraz znajduje usprawiedliwienie w okolicznościach sprawy.

Przykładem działania pod wpływem błędu istotnego można uznać brak wiedzy o stanie majątku spadkowego, mimo przedsięwziętych odpowiednich, możliwych działań zmierzających do ustalenia rzeczywistego stanu rzeczy. Oznacza to, że o działaniu pod wpływem błędu istotnego można mówić wtedy, gdy brak wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego nie jest wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy, czyli jest usprawiedliwiony okolicznościami sprawy. Poprzestanie na pozbawionym podstaw przypuszczeniach o stanie majątku spadkowego jest wyrazem braku należytej staranności, który uniemożliwia uchylenie się od skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie.

W przypadku zatwierdzenia przez sąd wniosku o uchylenie się od ujemnych skutków prawnych niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku w terminie określonym w art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego spadkobierca „odzyskuje" możliwość złożenia skutecznego oświadczenia o odrzuceniu spadku.

Santana Nowak
Specjalistka w zakresie prawa cywilnego, posiadająca bogate doświadczenie zawodowe w wielu dziedzinach prawa.
W ramach dotychczasowej współpracy z renomowanymi kancelariami prawnymi praktyka zawodowa pozwoliła jej ugruntować i poszerzyć zdobytą wiedzę teoretyczną, a także wzbogacić dotychczasowe kwalifikacje o umiejętności w dziedzinie pozasądowego lub sądowego rozwiązywania sporów prawnych.
Szczególnym przedmiotem jej zainteresowań jest prawo spadkowe.
Na co dzień w swojej praktyce zapewnia stałe merytoryczne i praktyczne wsparcie w Kancelarii Notarialnej.

Polecamy serwis: Spadki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Przełomowy wyrok NSA - skarbówka przegrywa w sądzie, bo stosowała zawyżone stawki akcyzy dla samochodów osobowych. Takie samochody powinny być tańsze

Przełomowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) jest faktem. NSA stwierdził, że stawki akcyzy od tysięcy aut były błędnie określane przez skarbówkę na zawyżonym poziomie. To powodowało finalnie wyższą cenę samochodu, za co płacił klient. Wszystko oczywiście przez niekorzystną dla podatników interpretację przepisów stosowaną latami.

Koniec z opłatami za wjazd na cmentarz – na Wszystkich Świętych zaparkujesz za darmo. Przełomowy wyrok WSA w Olsztynie [Święto Zmarłych 2025]

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. W związku ze zbliżającym się Wszystkich Świętych i wzmożonym ruchem na cmentarzach – warto, aby osoby, które będą odwiedzać groby swoich bliskich, znały te zasady.

Rodzice stracą 40 000 zł świadczenia rocznie. Jeżeli ich niepełnosprawne dziecko odpowie lekarzom na trzy pytania. 1) Jak masz na imię i nazwisko 2) Ile masz lat i 3) co lubisz robić [świadczenie pielęgnacyjne]

Kwota 40 000 zł to przybliżona roczna wartość świadczenia pielęgnacyjnego. Badanie medyczne w postaci trzech pytań lekarze stosują wobec dzieci ze spektrum autyzmu. Jeżeli dziecko odpowie zostaje automatyczne uznane za niebędące osobą niepełnosprawną. Piszą do nas o tym rodzice dzieci, którym odbiera się w 2025 r. orzeczenia o niepełnosprawności w taki sposób, aby rodzice nie mieli świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł miesięcznie. Podobnie odbierane są orzeczenia dzieciom z zespołem Aspergera, Chodzi tu o dzieci, które dysponowały orzeczeniami w okresie kilku ostatnich lat. Rodzice uważają, że ich dzieci zostały cudownie "uzdrowione". Najczęściej odbywa się to poprzez tzw. punkt 7 orzeczenia. Jest to wskazanie "konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji". Jeżeli dziecko nie wymaga tego, to nie ma świadczenia pielęgnacyjnego. Z listów rodziców wynika, że usunięcie z orzeczenia pkt 7 to jest obecnie nie incydenty a seria orzeczeń w PZON i WZON w całej Polsce.

Osoby niepełnosprawne nie zapomniały obietnicy z 2023 r. W 2026 r. powinno być 4806 zł brutto renty. Nie pomógł Sejm, Senat, rząd. Prezydent rozpatruje petycje

Podwyżka ta podniosłaby rentę socjalną w 2026 r. do kwoty 4806 zł brutto. Nie została zrealizowana. Do redakcji Infor.pl trafiają stale listy osób niepełnosprawnych walczących o przeprowadzenie przez Sejm dwóch ustaw (albo nowelizacji istniejących) w związku z obietnicą z 2023 r. zrównania renty socjalnej i pensji minimalnej : 1) ZMIANY W RENCIE CHOROBOWEJ w postaci obiecanej ustawy wprowadzającej dodatek dopełniający w kwocie 2610,72 zł brutto miesięcznie każdemu renciście socjalnemu (dziś tylko dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji mających rentę socjalną). 2) ZMIANY W RENCIE CHOROBOWEJ. Druga ustawa dotyczy rencistów chorobowych (renta z tytułu niezdolności do pracy) i jej nowelizacji tak, aby osoby z tym świadczeniem także otrzymały odpowiednik dodatku dopełniającego. Będący w identycznej sytuacji renciści chorobowi nie mają tego dodatku. Z listów do Infor.pl wynika bezradność osób niepełnosprawnych i prośba do dziennikarzy o to, aby ich próba przekonania najważniejszych ośrodków władzy była znana społeczeństwu. Aby ich starania nie przykryło milczenie i cisza. Przykładowe prośby o wsparcie informacyjne w artykule.

REKLAMA

ZUS dla osób z niepełnosprawnościami. Świadczenia i planowane zmiany na 2026 rok

Jakie świadczenia mogą otrzymać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoby z niepełnosprawnościami? Jak uzyskać orzeczenie? Co może się zmienić w 2026 roku? Oto najważniejsze przepisy i kwoty!

Resort klimatu uspokaja samorządy: system kaucyjny pomoże osiągnąć cele recyklingowe

Wdrożenie systemu kaucyjnego ma pozytywnie wpłynąć na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu i pomóc im uniknąć kar za niezrealizowane cele – zapewniła wiceminister klimatu Anita Sowińska. Wiceszefowa resortu odniosła się w ten sposób do interpelacji posłów Prawa i Sprawiedliwości, którzy wskazali na szereg wątpliwości związanych z wdrażaniem nowego systemu.

Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – nowe zasady łączenia spraw i udziału organizacji społecznych

Od 5 listopada 2025 roku wejdą w życie przepisy zmieniające procedurę przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ma usprawnić tok rozpoznawania spraw, ograniczyć przewlekłość postępowań i wprowadzić nowe uprawnienia sądów, w tym możliwość zwrócenia się do organizacji społecznych lub organów administracji publicznej o przedstawienie istotnego dla sprawy poglądu. Zmiany mają charakter systemowy i dotyczą także zasad potwierdzania umocowania przedstawicieli ustawowych.

Pracodawca nie musi udzielić ci wolnego w terminie, który wybierzesz. Nie musi, ale może, więc warto spróbować się dogadać

Każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Co to oznacza w praktyce? Czy pracownik może wnioskować o udzielenie mu wolnego w wybranym przez siebie terminie?

REKLAMA

Kredyty z WIBOR-em. Adwokat: masowa weryfikacja umów i nowa fala pozwów przeciw bankom, to coraz bardziej realny scenariusz

W ostatnich miesiącach coraz częściej mówi się o tym, że kredyty złotowe oparte o WIBOR mogą stać się nowym frontem sporów sądowych pomiędzy konsumentami a bankami. Choć sytuacja prawna nie jest identyczna jak w przypadku kredytów frankowych to dynamika zjawiska i wątpliwości wokół wskaźnika WIBOR wskazują, że ten temat będzie w najbliższym czasie jednym z kluczowych w polskim wymiarze sprawiedliwości – pisze adwokat Robert Piskor z Kancelarii Adwokackiej Hantke&Piskor.

Pieniądze dla babci za opiekę nad chorym wnukiem. Dla dziadka też. Wiele osób nie wie, że mogą się ubiegać o taki zasiłek

Opieka nad najmłodszymi członkami rodziny w sezonie jesienno-zimowym wymaga niemałej logistyki. Wiele osób nie wie o tym, że o zasiłek za opiekę nad chorym wnukiem mogą ubiegać się również dziadkowie.

REKLAMA