REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Przyjęcie spadku wprost tylko do 2015 r.

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 Kancelaria Radców Prawnych Zdanowicz i Wspólnicy Sp.K.
Profesjonalista w zakresie szeroko rozumianego prawa gospodarczego i cywilnego
Przyjęcie spadku wprost tylko do 2015 r./ Fot. Fotolia
Przyjęcie spadku wprost tylko do 2015 r./ Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Przyjęcie spadku wprost, czyli przyjęcie go bez ograniczenia odpowiedzialności za długi to jedna z trzech możliwości, jakie ma spadkobierca. Zgodnie z nowelizacją kodeksu cywilnego domniemanie przyjęcia spadku wprost będzie obowiązywało w prawie spadkowym tylko do 2015 roku.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Nabycie to nie jest jednak definitywne i od woli spadkobiercy zależy, czy skorzysta z prawa do nabycia spadku, czy nie. Spadkobierca ma bowiem trzy możliwości:

REKLAMA

  • może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź
  • przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też
  • spadek odrzucić.

Tematem niniejszego opracowania będą wybrane zagadnienia dotyczące przyjęcia spadku oraz wynikającego z przyjęcia spadku zakresu odpowiedzialności za długi spadkowe.

Domniemanie prostego przyjęcia spadku

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Z kolei brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku, chyba, że spadkobiercą jest osoba bez pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna. Wówczas brak oświadczenia spadkobiercy w ww. terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Stanowi o tym art. 1015 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego. Obowiązuje też ustawowa zasada, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Z reguły 6-miesięczny termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku biegnie od daty śmierci spadkodawcy. Są jednak sytuacje powołania do dziedziczenia w testamencie, o czym osoba powołana nie wiedziała i dla niej termin na złożenie oświadczenia liczony będzie dopiero od dnia, w którym dowiedziała się o istnieniu testamentu. Termin uznaje się za zachowany, gdy przed jego upływem oświadczenie spadkobiercy zostanie złożone w sądzie lub przed notariuszem.

Nieograniczona odpowiedzialność za długi spadkowe

Jak widać zatem bierność spadkobiercy wiązać się może z powstaniem jego nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe wobec obowiązującej tzw. fikcji prostego przyjęcia spadku. Wyjątkowo traktowani są jedynie niektórzy spadkobiercy, o czym mowa powyżej. Pozostałych spadkobierców uchronić przed nieograniczoną odpowiedzialnością za długi spadkowe może jedynie ich aktywność, tj. złożenie w odpowiednim terminie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza przez nich samych, ewentualnie przez innego spadkobiercę. Nierzadkie są zatem przypadki, gdy ktoś popada w długi, dlatego że nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji swojej bierności w zakresie składania oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Ograniczenie dziedziczenia długów spadkowych

Kiedy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest nieważne?

Przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza

Proste przyjęcie spadku oznacza bowiem, iż spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku. Powyższe ograniczenie odpowiedzialności odpada, jeżeli spadkobierca podstępnie nie podał do inwentarza przedmiotów należących do spadku albo podał do inwentarza nieistniejące długi. Zgodnie z art. 1032 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, spłacił niektóre długi spadkowe nie wiedząc o istnieniu innych długów, to ponosi on odpowiedzialność za niespłacone długi tylko do wysokości różnicy między wartością ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku a wartością świadczeń spełnionych na zaspokojenie długów, które spłacił. Jeżeli natomiast spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, spłacając niektóre długi spadkowe wiedział o istnieniu innych długów spadkowych, to ponosi on odpowiedzialność za te długi ponad wartość stanu czynnego spadku, jednakże tylko do takiej wysokości, w jakiej byłby obowiązany je zaspokoić, gdyby spłacał należycie wszystkie długi spadkowe.

Zmiana zasad odpowiedzialności za długi spadkowe

REKLAMA

Z racji tego, że obowiązujące obecnie przepisy nie chronią należycie spadkobierców przed niespodziewaną odpowiedzialnością za długi spadkowe przewyższające wartość aktywów spadkowych, został opracowany projekt ich nowelizacji. W dniu 26 sierpnia 2014 r. do sejmu wpłynął rządowy projekt ustawy zmieniającej m.in. Kodeks cywilny. Pierwsze czytanie projektu odbyło się 29 sierpnia 2014 r. Projektowana ustawa ma wejść w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, zatem nowe przepisy mogą obowiązywać już w 2015 r.

Projekt dotyczy zmiany przepisów o odpowiedzialności spadkobierców za długi spadkowe polegającej na wprowadzeniu zasady odpowiedzialności z tzw. dobrodziejstwa inwentarza w miejsce obowiązującej obecnie zasady odpowiedzialności nieograniczonej.

Koniec dziedziczenia długów spadkowych

Postępowanie spadkowe

Ograniczenie dziedziczenia długów

Projektowany art. 1015 § 2 Kodeksu cywilnego będzie stanowił, iż brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.

Prywatny wykaz inwentarza

REKLAMA

Projekt wprowadza też instytucję „prywatnego” wykazu inwentarza, który może zastąpić kosztowny spis inwentarza, o ile wierzyciele nie zakwestionują sporządzonego wykazu. Spadkobierca przyjmujący spadek z dobrodziejstwem inwentarza może złożyć wykaz w sądzie albo przed notariuszem. W wykazie inwentarza z należytą starannością ujawnia się przedmioty majątkowe należące do spadku oraz przedmioty zapisów windykacyjnych, z podaniem ich wartości według stanu i cen z chwili otwarcia spadku, a także długi spadkowe i ich wysokość, a w razie ujawnienia po złożeniu wykazu inwentarza przedmiotów majątkowych lub długów spadkowych pominiętych w wykazie inwentarza składający wykaz uzupełnia go. Wykaz inwentarza składany w sądzie sporządzany będzie według ustalonego wzoru określonego przez Ministra Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia.

Zostanie też zmieniony art. 1032 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego poprzez wprowadzenie, poza przesłanką wiedzy o innych długach, także przesłanki możliwości dowiedzenia się o nich przy dołożeniu należytej staranności.

Nabycie spadku krok po kroku

Prawo spadkowe na nowych zasadach

Proponowane zmiany w przepisach dotyczących zasad przyjęcia spadku stanowią odpowiedź na głosy krytyki wobec zasady nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe. Są też zgodne ze społecznymi oczekiwaniami, zwłaszcza przy coraz częstszych przypadkach pociągania do odpowiedzialności spadkobierców.

Autor: Gabriela Waraszkiewicz, adwokat, Kancelaria Radców Prawnych Marek Zdanowicz i Wspólnicy Sp. k.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Sprzedała dom z babcią w środku. Prawo na to pozwala – ale senior zostaje sam

Pani Jadwiga przekazała wnuczce dom w zamian za opiekę. Ta go sprzedała – razem z zamieszkującą seniorką. Niewielu wie, że to możliwe. Co wtedy z obowiązkami? Czy nowy właściciel musi zapewnić opiekę? Prawniczka wyjaśnia, jak działa prawo dożywocia i czego się wystrzegać.

Sejm podejmie decyzje we wrześniu: Emerytury stażowe i asystencja osobista na agendzie posiedzenia

We wrześniu 2025 roku Sejm rozpatrzy kluczowe projekty dotyczące emerytur stażowych oraz asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami - zapowiedziała przewodnicząca sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, Katarzyna Ueberhan z Lewicy.

Ponad 6 milionów Polaków z prawem do dłuższego urlopu, wyższych dodatków do wynagrodzenia i nagród od 1 stycznia 2026 r. Sejm zdecydował

Podczas posiedzenia Sejmu w dniu 22 lipca 2025 r., odbyło się pierwsze czytanie przygotowanej przez MRPiPS nowelizacji kodeksu pracy i kilku innych ustaw, która zakłada, że do stażu pracy, od którego zależy szereg uprawnień pracowniczych (m.in. prawo do dłuższego urlopu wypoczynkowego, wyższej odprawy, stażowych dodatków do wynagrodzenia i nagród jubileuszowych), mają zostać zaliczone m.in. okresy zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych oraz wykonywania własnej działalności gospodarczej. Zmiany będą miały wpływ na uprawnienia pracownicze ponad 6 mln Polaków.

Tablica alimentacyjna. Pytania i odpowiedzi MS

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące tablicy alimentacyjnej. Mają one pomóc w lepszym zrozumieniu zasad działania tablicy i jej praktycznego zastosowania. Jednocześnie resort podkreśla, iż tablica alimentacyjna nie ma mocy wiążącej.

REKLAMA

Czego nie wolno robić na plaży? Lista 9 przykładów!

Upalny czas letni sprzyja odpoczynkowi nad wodą. Niektóre zachowania na plaży mogą wydawać się z pozoru niewinne, ale w praktyce mogą skutkować odpowiedzialnością karną.

Drastyczne pogorszenie sytuacji prawnej i życiowej obywateli Ukrainy - co dalej z ustawą?

Nowelizacja ustawy pomocowej dla obywateli Ukrainy może drastycznie pogorszyć ich sytuację prawną i życiową - wskazuje RPO w swoich uwagach do projektu zmian przepisów. O co dokładnie chodzi? Przedstawiamy kluczowe problemy i ich potencjalne skutki.

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Szykują się zmiany: ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami

Jest decyzja w sprawie parkomatów i opłat za postój. Sprawą zajął się sam Rzecznik Praw Obywatelskich co sprawiło, że Ministerstwo Infrastruktury zajęło oficjalne stanowisko w sprawie. Wydaje się, że szykują się zmiany, bo ma być lepiej dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami - które dotychczas mogą mieć utrudniony dostęp do płatnego postoju.

Gotówka w strefie płatnego parkowania: RPO interweniuje, rząd przyznaje rację kierowcom

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwrócił się do ministra infrastruktury w sprawie skarg kierowców, którzy zostali obciążeni opłatami dodatkowymi, ponieważ nie mieli możliwości zapłaty za parkowanie gotówką. Problem dotyczy stref, w których zlikwidowano tradycyjne parkomaty, pozostawiając jedynie urządzenia obsługujące płatności bezgotówkowe. Ministerstwo Infrastruktury przyznaje, że każdemu kierowcy należy zapewnić realną możliwość uiszczenia opłaty w formie gotówkowej – co może oznaczać konieczność zmiany przepisów ustawy o drogach publicznych.

REKLAMA

Koniec ze swobodnym obrotem gotówką: zgłoszenie obowiązkowe, odbiór tylko osobiście. Jakiej kwoty już nie wypłacisz bez formalności?

Coraz bardziej restrykcyjne stają się ograniczenia w obrocie gotówką – zarówno dla firm, jak i osób fizycznych. W Polsce przedsiębiorstwa już nie mogą realizować transakcji między sobą za więcej niż 15 000 zł gotówką, a od 2027 r. w całej Unii będą obowiązywały limity na maks. 10 000 € (z możliwością obniżenia do 3 000 €) . Co więcej, poza już obowiązującymi lub dopiero nadchodzącymi limitami, wprowadzane są nowe – niespotykane wcześniej rozwiązania. Wszystko „w trosce o walkę z finansowaniem terroryzmu".

Kalendarz roku szkolnego 2025/2026: Uczniów czekają zmiany, które dotyczą nie tylko ferii

Nowy rok szkolny 2025/2026 przyniesie uczniom i nauczycielom nie tylko znane terminy przerw i ferii, ale również istotne zmiany w organizacji zajęć. Modyfikacjom ulegną lekcje religii i etyki, pojawi się też nowy przedmiot – edukacja zdrowotna. Warto poznać szczegóły, ponieważ będą one miały bezpośredni wpływ na codzienne życie szkolne.

REKLAMA