Przyjęcie spadku wprost tylko do 2015 r.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Nabycie to nie jest jednak definitywne i od woli spadkobiercy zależy, czy skorzysta z prawa do nabycia spadku, czy nie. Spadkobierca ma bowiem trzy możliwości:

• może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź
• przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też
• spadek odrzucić.

Tematem niniejszego opracowania będą wybrane zagadnienia dotyczące przyjęcia spadku oraz wynikającego z przyjęcia spadku zakresu odpowiedzialności za długi spadkowe.

Domniemanie prostego przyjęcia spadku

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Z kolei brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczny z prostym przyjęciem spadku, chyba, że spadkobiercą jest osoba bez pełnej zdolności do czynności prawnych albo osoba, co do której istnieje podstawa do jej całkowitego ubezwłasnowolnienia, albo osoba prawna. Wówczas brak oświadczenia spadkobiercy w ww. terminie jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Stanowi o tym art. 1015 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego. Obowiązuje też ustawowa zasada, że jeżeli jeden ze spadkobierców przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, uważa się, że także spadkobiercy, którzy nie złożyli w terminie żadnego oświadczenia, przyjęli spadek z dobrodziejstwem inwentarza. Z reguły 6-miesięczny termin na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku biegnie od daty śmierci spadkodawcy. Są jednak sytuacje powołania do dziedziczenia w testamencie, o czym osoba powołana nie wiedziała i dla niej termin na złożenie oświadczenia liczony będzie dopiero od dnia, w którym dowiedziała się o istnieniu testamentu. Termin uznaje się za zachowany, gdy przed jego upływem oświadczenie spadkobiercy zostanie złożone w sądzie lub przed notariuszem.

Nieograniczona odpowiedzialność za długi spadkowe

Jak widać zatem bierność spadkobiercy wiązać się może z powstaniem jego nieograniczonej odpowiedzialności za długi spadkowe wobec obowiązującej tzw. fikcji prostego przyjęcia spadku. Wyjątkowo traktowani są jedynie niektórzy spadkobiercy, o czym mowa powyżej. Pozostałych spadkobierców uchronić przed nieograniczoną odpowiedzialnością za długi spadkowe może jedynie ich aktywność, tj. złożenie w odpowiednim terminie oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza przez nich samych, ewentualnie przez innego spadkobiercę. Nierzadkie są zatem przypadki, gdy ktoś popada w długi, dlatego że nie zdaje sobie sprawy z konsekwencji swojej bierności w zakresie składania oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!

Ograniczenie dziedziczenia długów spadkowych

Kiedy oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku jest nieważne?