REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Stwierdzenie nabycia spadku: u notariusza szybciej, ale drożej

Bartosz Michalski
Bartosz Michalski
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Stwierdzenie nabycia spadku u notariusza nie zawsze jest możliwe./fot.Shutterstock
Stwierdzenie nabycia spadku u notariusza nie zawsze jest możliwe./fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Postępowanie przed notariuszem jest znacznie szybsze niż to przed sądem. Koszt postępowania przed sądem to zasadniczo 55 zł, u rejenta jest drożej. Należy mieć również na uwadze, że stwierdzenie nabycia spadku u notariusza nie zawsze będzie możliwe.

Stwierdzenie nabycia spadku szybsze u notariusza niż w sądzie

W polskim systemie prawnym stwierdzenie nabycia spadku może nastąpić na mocy postanowienia wydanego przez sąd po przeprowadzeniu rozprawy lub przed notariuszem, który sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Mimo, że oba te dokumenty wywołują takie same skutki prawne dla spadkobiercy to czas ich uzyskania się znacząco różni.

REKLAMA

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Po co jest stwierdzenie nabycia spadku?

REKLAMA

Na wstępie należy zaznaczyć, że do dziedziczenia nie jest potrzebne uzyskanie postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku czy aktu poświadczenia dziedziczenia, bowiem dochodzi do niego z mocy prawa w dacie otwarcia spadku. Następuje ono z chwilą śmierci spadkodawcy. Dziedziczenie następuje zatem niezależnie od tego czy sporządzono w tym przedmiocie jakiekolwiek dokumenty. Jednakże ze względów praktycznych celowe jest, aby spadkobierca legitymował się wobec osób trzecich stosownym dokumentem potwierdzającym jego następstwo prawne po spadkodawcy. Temu właśnie służy stwierdzenie nabycia spadku czy notarialne poświadczenie dziedziczenia.

Zauważyć należy również, że przepisy nie nakładają obowiązku przeprowadzenia takiego postępowania. Jednakże uzyskanie postanowienia w przedmiocie nabycia spadku lub aktu poświadczenia dziedziczenia powinno leżeć w interesie samego spadkobiercy. Zgodnie bowiem z przepisami Kodeksu cywilnego domniemywa się, że osoba która uzyskała takie orzeczenie jest spadkobiercą.

Jakie to może mieć znaczenie w praktyce? Otóż bez takiego dokumentu osoba ta nie będzie mogła wykazać swoich praw do spadku po zmarłym, co może wręcz uniemożliwić jej dochodzenia należności od dłużnika spadkodawcy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Jak wygląda postępowanie przed sądem?

REKLAMA

W pierwszej kolejności sąd będzie badał wniosek pod kątem formalnym, tzn. czy zawiera on wszystkie wymagane elementy (które zostały opisane powyżej). W przypadku dostrzeżenia uchybienia wezwie on wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku w terminie tygodniowym bądź miesięcznym (jeżeli wnioskodawca ma miejsce zamieszkania zagranicą) pod rygorem jego zwrotu. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków prawnych i będzie trzeba je składać od nowa.

Jeżeli sąd uzna natomiast, że wniosek spełnia wszystkie wymogi formalne lub zostały one uzupełnione w zakreślonym terminie, to następnym krokiem będzie wyznaczenie rozprawy. Wzywani są na nią wnioskodawca oraz wszyscy spadkobiercy w celu złożenia zapewnienia spadkowego (w którym będą musieli wskazać czy znani im są inni spadkobiercy oraz czy spadkodawca nie zostawił testamentu).

Ponadto sąd spadku z urzędu bada, kto jest spadkobiercą. W szczególności sprawdza, czy spadkodawca pozostawił testament, jak również weryfikuje krąg spadkobierców. W przypadku ustalenia takich osób wezwie je do udziału w sprawie w charakterze uczestników.

Jeżeli testament zostanie złożony, sąd dokona jego otwarcia i ogłoszenia.

Postępowanie nie zawsze zakończy się na pierwszej rozprawie. Bowiem jeżeli zapewnienie nie zostało złożone albo zapewnienie lub inne dowody nie będą uznane przez sąd za wystarczające, postanowienie w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku może zapaść dopiero po wezwaniu spadkobierców przez ogłoszenie, które umieszcza się w piśmie poczytnym na całym obszarze kraju i podaje publicznie do wiadomości w ostatnim miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy na tym obszarze, w sposób w miejscu tym przyjęty (np. w urzędzie miasta).

W postanowieniu sąd wymienia spadkodawcę oraz wszystkich spadkobierców, którym spadek przypadł, jak również wysokość ich udziałów.

Jak wygląda postępowanie przed notariuszem?

Postępowanie przed notariuszem składa się z dwóch zasadniczych czynności:

  • spisania protokołu dziedziczenia;
  • sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia.

Protokół dziedziczenia niemal zawsze poprzedzać będzie sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia. Jedynie, gdy mamy do czynienia ze stwierdzeniem nabycia spadku na podstawie testamentu, który nie został wcześniej otwarty i ogłoszony, to konieczne jest dokonanie tych czynności jeszcze przed przystąpieniem do spisania protokołu dziedziczenia.

Sporządzany on jest przy udziale wszystkich osób zainteresowanych, tj. mogących wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi lub testamentowi, jak również tych osób na rzecz których spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne.

Protokół dziedziczenia zawiera dane umożliwiające ustalenie porządku dziedziczenia po spadkodawcy.

Po spisaniu protokołu notariusz sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Jak już zasygnalizowano powyżej, warunkiem sporządzenia tego dokumentu jest zgodne żądanie osób zainteresowanych poświadczenia dziedziczenia przez notariusza. Przy czym zgodne żądanie powinno zawierać w szczególności takie elementy jak:

  • określenie osoby spadkodawcy;
  • tytuł dziedziczenia;
  • - krąg spadkobierców;
  • - wysokość przypadających spadkobiercom udziałów w spadku.

Notariusz, w przeciwieństwie do sądu, nie jest uprawniony do stwierdzenia dziedziczenia na rzecz innych osób aniżeli wskazane przez stawających. Brak zgody pomiędzy stawającymi uczestnikami poświadczenia dziedziczenia, nawet mimo oczywistego kręgu spadkobierców skutkuje niemożliwością przeprowadzenia notarialnego poświadczenia dziedziczenia. Spadkobiercą pozostaje w takim przypadku jedynie złożenie do sądu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku.

Ponadto postępowaniu przed notariuszem zasadniczo powinni uczestniczyć wszyscy spadkobiercy ustawowi, jak i testamentowi. Jak to już zostało wspomniane protokół dziedziczenia spisuje notariusz przy udziale wszystkich osób zainteresowanych. Ich jednoczesna obecność nie jest jednak konieczna w przypadku sporządzenia projektu protokołu dziedziczenia (jest tworzony na wniosek osoby zainteresowanej), jeżeli w osobnym oświadczeniu zainteresowani wyrazili zgodę na jego treść.

Przed notariuszem będzie szybciej, ale drożej

Jak wynika z powyższych opisów postępowanie przed notariuszem będzie znacznie szybsze niż to przed sądem i będzie możliwe do załatwienia nawet w 1 dzień. Należy jednak mieć na uwadze, że stwierdzenie nabycia spadku u rejenta nie zawsze będzie możliwe. Konieczne będzie bowiem zgodne żądanie spadkobierców, jak również stawienie się przez nich u notariusza. Ponadto ścieżka ta będzie droższa. Koszt postępowania przed sądem to zasadniczo 55 zł (50 zł opłaty od wniosku oraz 5 zł za wpis do rejestru spadkowego). Jeżeli zaś chodzi o wydatki u notariusza to maksymalna opłata za sporządzenie protokołu dziedziczenia wynosi 100 zł, zaś za sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia 50 zł. Zostały one określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Naturalnie ogólny koszt może być wyższy niż wymienione 150 zł. Zależeć to będzie m.in. od tego czy notariusz będzie wykonywał jakiegoś dodatkowe czynności w toku procedury (np. otwarcie testamentu), jak również od tego czy spadkobierca będzie chciał dodatkowe wypisy aktu notarialnego.

 Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu tylko za zgodą wydawcy INFOR Biznes. Kup licencję

Polecamy serwis: Spadki

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: gazetaprawna.pl

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Wynagrodzenie minimalne 2023 [quiz]
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/15
Kiedy będą miały miejsce podwyżki minimalnego wynagrodzenia w 2023 roku?
od 1 stycznia i od 1 lipca
od 1 stycznia i od 1 czerwca
od 1 lutego i od 1 lipca
Następne
Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Do 500 zł miesięcznie nie tylko dla osób starszych. Jakie kryteria i orzeczenia? [zmiany 2024 i 2025]

Świadczenie uzupełniające, często nazywane jest „500 plus dla seniora” lub „500 plus dla osób niepełnosprawnych”. Należy jednak pamiętać, iż przysługuje ono nie tylko osobom starszym. Ponadto o przyznaniu pomocy decyduje niezdolność do samodzielnej egzystencji.

MEN i MS: W szkołach zaświadczenia o niekaralności. Na odbiór dziecka. Na wycieczkę. Na basen. Na teatr. Dyrektorka przedszkola o nowych kłopotach

Dziennikarze PAP zwrócili się do MEN i Ministerstwa Sprawiedliwości z serią pytań dotyczących zaświadczeń, które w szkołach muszą przedstawiać rodzice opiekujący się dziećmi. Ich pytania dotyczyły zaświadczeń przedstawianych przez osoby odbierające dzieci ze szkoły (np. czy dziadkowie mogą?). I zaświadczeń rodziców opiekujących się dziećmi na wycieczce, na basenie, w teatrze   

Szykują się spore zmiany przepisów dla cudzoziemców w Polsce. Na lepsze? Od kiedy?

Jak co roku, po przerwie wakacyjnej, wypoczęci i naładowani wracamy do trybu pracy. Wyjątkiem nie są nasi ustawodawcy. Choć sporo tematów jest na porządku dziennym, dużo wymaga zmian i poprawy, w poniższym artykule omówimy planowane zmiany dotyczące cudzoziemców, ich pobytu i zatrudnienia w Polsce.

Aktywni rodzice w pracy. Na czym polega warunek łącznej aktywności zawodowej rodziców?

Świadczenie „aktywni rodzice w pracy” przysługuje w przypadku gdy oboje rodzice osiągają przychód, którego podstawa wymiaru składek wynosi co najmniej 100% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Jest to tzw. warunek łączonego poziomu aktywności zawodowej.

REKLAMA

MRPiPS: Składki ZUS od umów zlecenia i o dzieło możliwe od 1 stycznia 2026 r. lub 1 stycznia 2027 r.

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przygotowuje się do wdrożenia oskładkowania umów zlecenia i umów o dzieło. Wiceminister Sebastian Gajewski poinformował, że decyzja w sprawie terminu wdrożenia reformy jeszcze nie zapadła. Na pewno nie nastąpi to od 1 stycznia 2025 r., może to być 1 stycznia 2026 r. czy 1 stycznia 2027 r.

Odwołanie od orzeczenia o niepełnosprawności. Jak napisać? [punkt 7, przykład, wzór]

Odwołanie jest ważnym pismem w procesie ubiegania się o orzeczenie o niepełnosprawności. Może ono dotyczyć różnych elementów orzeczenia, m.in. punktu 7. W jakim terminie wnosi się odwołanie i do jakiego organu? Oto najważniejsze informacje i przykładowy wzór pisma.

Pomoc rządu dla powodzian 2024: zasiłki, pieniądze na remont i odbudowę domów i budynków gospodarczych, pomoc rzeczowa i psychologiczna

Kancelaria Prezesa Rady Ministrów informuje, że dla osób, które ucierpiały w wyniku powodzi lub podtopień w południowo-zachodniej Polsce w ostatnich dniach, są dostępne różne formy pomocy. Można otrzymać 10 tys. zł bezzwrotnego wsparcia na najpilniejsze potrzeby. Na remont lub odbudowę budynku gospodarczego można dostać do 100 tys. zł, a budynku mieszkalnego – do 200 tys. zł. Przewidziane jest dodatkowe wsparcie dla dzieci oraz osób z niepełnosprawnościami. O pomoc mogą starać się również rolnicy, przedsiębiorcy czy studenci.

Seniorzy mają prawo czuć się oszukani. Brak drugiej waloryzacji i obcięta 14. emerytura

Seniorzy czekali na na podwójną waloryzację emerytur i rent, ale się nie doczekali. Liczyli też na wyższe 14. emerytury, ale się zawiedli. Mogą więc czuć się oszukani, ponieważ wcześniejsze zapowiedzi wskazywały na to, że będzie inaczej.

REKLAMA

Urlopy i zasiłki dla rodziców

Urlopy i zasiłki dla rodziców. Jakie urlopy przysługują rodzicom? Na jakie zasiłki mogą liczyć? Ile dni przysługuje rodzicom na opiekę nad dzieckiem? Czy zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem przechodzi na kolejny rok?

Bezpłatna konsultacja i webinarium. Wsparcie we wdrożeniu ustawy o sygnalistach

Już 25 września 2024 roku wchodzą w życie przepisy ustawy o ochronie sygnalistów nakładające na pracodawców obowiązek opracowania wewnętrznej procedury zgłaszania naruszeń prawa i podejmowania działań następczych. Jesteś gotowy na te zmiany? A może masz pytania dotyczące ustawy o sygnalistach? Zadbaj o zgodność z przepisami i skorzystaj z bezpłatnego wsparcia.

REKLAMA