REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czym jest zachowek

Subskrybuj nas na Youtube
Co do zasady zachowek wynosi 1/2 tego, co dana osoba otrzymałaby w dziedziczeniu ustawowym i przysługuje najbliższym krewnym, określonym w ustawie.
Co do zasady zachowek wynosi 1/2 tego, co dana osoba otrzymałaby w dziedziczeniu ustawowym i przysługuje najbliższym krewnym, określonym w ustawie.

REKLAMA

REKLAMA

Spadkobiercy ustawowi, którzy w testamencie zostali pozbawieni jakiegokolwiek udziału w spadku, mają prawo dochodzić od spadkobierców wypłacenia zachowku. Na rzecz zachowku uprawnieni muszą jednak zaliczyć darowizny otrzymane od spadkodawcy oraz ewentualne zapisy w testamencie.

W niektórych przypadkach zachowek przysługuje również spadkobiercom ustawowym – jeśli masa spadkowa była znacząco uszczuplona przez darowizny spadkodawcy na rzecz osób trzecich.

REKLAMA

REKLAMA

Jaki jest cel zachowku

Instytucja zachowku ma podłoże humanitarne - ma celu niejako zadośćuczynić najbliższym spadkodawcy to, że zostali pominięci w testamencie lub to, że ich udział w spadku został zminimalizowany.

Zdarza się jednak, że (w wyniku nie do końca uczciwego sposobu wyliczania wartości zachowku) wypłata świadczenia przez spadkobiercę przynosi mu więcej szkody niż korzyści przyniósł mu spadek.

REKLAMA

Zachowek co do zasady jest świadczeniem pieniężnym (jeśli uprawniony nie wyrazi na to zgody, nie może być wydany „w naturze”).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kto jest uprawniony do zachowku

Uprawnionymi do zachowku są:

  • małżonek i zstępni spadkodawcy;
  • małżonek i rodzice spadkodawcy (jeśli nie miał dzieci lub nie dożyły otwarcia spadku).

Rodzeństwo spadkodawcy nigdy nie jest uprawnione do zachowku!

Powyższe osoby są uprawnione do zachowku jeśli dziedziczyły by według ustawy. Tak więc nie są uprawnione do zachowku:

  • osoby niegodne,
  • małżonek odsunięty od dziedziczenia w oparciu o złożony pozew o rozwód, lub separację z jego wyłącznej winy,
  • osoby, które spadek odrzuciły,
  • osoby wydziedziczone przez spadkodawcę (wydziedziczenie, to de facto pozbawienie prawa do zachowku),
  • osoby, które umownie zrzekły się dziedziczenia.

Jeśli zstępny (dziecko, wnuk) spadkodawcy został pozbawiony prawa do zachowku, co do zasady zostają do niego powołani jego zstępni (chyba, że w ramach umowy o zrzeczeniu się dziedziczenia strony postanowiły inaczej).

Jacek K. syn Józefa K. został uznany za niegodnego dziedziczenia, tym samym zostało mu odmówione prawo do zachowku (Józef K. sporządził testament). W takim wypadku zachowku może domagać się syn Jacka C.

Zobacz: Jak bronić się przed zapłatą zachowku

Jaka jest wysokość zachowku

Wysokość zachowku nie ma stałej wartości. Jest też uzależniona od wieku, oraz charakterystyki spadkobiercy ustawowego.

Co do zasady zachowek wynosi 1/2 tego, co dana osoba otrzymała by gdyby dziedziczyła ustawowo.

Jednakże:

  •  wobec osób trwale niezdolnych do pracy
  •  osób małoletnich

Zachowek wynosi 2/3 tego co otrzymaliby dziedzicząc z ustawy.

Jednakże do wyliczenia hipotetycznego udziału – uwzględnia się również spadkobierców, którzy nie mogą (np. są niegodni), lub nie chcą dziedziczyć (np. odrzucili spadek, lub zrzekli się go).

Wysokość zachowku obniża się o to co uprawniony otrzymał od spadkodawcy w inny sposób!

Co zalicza się na zachowek

Osoba ubiegająca się o zachowek musi pamiętać o tym, iż na zachowek zalicza jej się wszystko to co otrzymała od spadkodawcy zarówno w formie darowizny przed śmiercią jak i w formie zapisu w testamencie.

Zstępni uprawnionego (o ile jest sam jest zstępnym spadkodawcy) muszą zaliczyć na poczet zachowku także darowizny przekazane na rzecz ich wstępnych.

Kto jest obowiązany do zapłaty zachowku

Obowiązek zaspokojenia roszczeń osób uprawnionych do zachowku ciąży na spadkobiercach (lub wykonawcy testamentu.). Do momentu działu spadku spadkobiercy odpowiadają za wypłacenie zachowku solidarnie – po dziale, proporcjonalnie do udziału.

Spadkobierca powinien wypłacić zachowek na żądanie uprawnionego – jeśli odmówi, ten ma prawo domagać się zapłaty przed sądem cywilnym.

Kiedy zachowku nie można się domagać

Zachowek nie przysługuje, jeśli osoba utraciła do niego uprawnienia (porównaj początek tekstu). Przyczyną może być również przedawnienie się roszczenia – okres ten wynosi 5 lat od ogłoszenia testamentu.

Wyłączenie udzielonej darowizny ze schedy spadkowej nie ma wpływu na uprawnienia do zachowku.

Zobacz serwis: Spadki

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dodatkowe emerytury w 2026. Dla kogo czternastka, czy będzie piętnastka, ile wyniosą wypłaty?

Dodatkowe świadczenia dla seniorów, takie jak 13. i 14. emerytura, na stałe weszły do kalendarza wypłat z ZUS. Jednak z każdym rokiem pojawiają się pytania o zasady ich przyznawania oraz o to, czy kalendarz wypłat zostanie rozszerzony o kolejne świadczenia. Czy w 2026 r. seniorzy mogą liczyć na czternastkę i czy piętnastka faktycznie stanie się nowym, stałym dodatkiem do emerytury?

Renta socjalna a praca. Kiedy świadczenie przepada

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że podjęcie pracy może oznaczać utratę renty. W tym artykule obalamy najczęstsze mity i wyjaśniamy, jak praca zarobkowa wpływa na prawo do renty socjalnej.

Emerytura dla kobiet po urodzeniu dziecka w 2025 i 2026 r. Jak ZUS liczy lata po urlopie macierzyńskim?

Narodziny dziecka, urlop macierzyński, rodzicielski, powrót do pracy – dla większości kobiet to czas intensywnych zmian. W tym natłoku spraw łatwo przeoczyć pewien kluczowy szczegół, który może zaważyć na przyszłości finansowej. Chodzi o Twoje składki emerytalne, które po powrocie do pracy nie zawsze są naliczane w prawidłowy sposób. ZUS nie zrobi tego za Ciebie. Musisz wziąć sprawy w swoje ręce.

Obowiązek zgłoszenia wykorzystania seksualnego dziecka – art. 240 Kodeksu karnego. Co grozi za brak reakcji?

Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 rozpoczęła kampanię społeczną, która wprost uderza w problem społecznej obojętności wobec krzywdzenia dzieci. Hasło przewodnie brzmi: "Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?".

REKLAMA

Dostałeś 300 złotych z Dobrego Startu? To nie koniec. Do końca października możesz się starać jeszcze o ponad 400 złotych

Wielu rodziców skarży się 300 złotych, które otrzymują w ramach świadczenia Dobry Start to kropla w morzu potrzeb. Ceny rosną, a koszty utrzymania są coraz trudniejsze do pokrycia z domowych budżetów.

Dlaczego ludzie nie ubiegają się o przysługujące im pieniądze? ZUS wypłacił już ponad 1 miliard złotych, ale wiele osób wciąż nie złożyło wniosku

ZUS wypłacił już ponad miliard złotych, ale wielu uprawnionych wciąż nie złożyło jeszcze wniosku. Dlaczego ludzie nie ubiegają się o przysługujące im pieniądze? Pozostało niewiele czasu, ale wciąż jeszcze można dostać należną pomoc.

Kontrole na granicy z Litwą i Niemcami aż do 4 kwietnia 2026 r. Jakie obostrzenia dla Polaków?

Zmiany na granicach potrwają zdecydowanie dłużej. Nowe rozporządzenie zaczyna obowiązywać od 5 października 2025 r. Zgodnie z nim kontrole, a co za tym idzie obostrzenia potrwać mają aż do 4 kwietnia 2026 r. Na czym polegają kontrole? Czy będą obostrzenia dla Polaków?

Łańcuchy zerwane a psy wolne? Sejm przyjął "ustawę łańcuchową"

Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 608 w brzmieniu nadanym w druku 1662). Zmiana została przyjęta 26 września 2025 roku na podstawie projektu poselskiego, tzw. "ustawa łańcuchowa" i ma na celu podniesienie standardów opieki nad zwierzętami domowymi oraz eliminację praktyk szkodliwych dla dobrostanu psów. Zmieni się nie tylko kwestia łańcuchów ale i minimalnej wielkości kojców.

REKLAMA

Polski rynek kryptowalut zawisł w próżni regulacyjnej. Politycy wciąż nie mogą dojść do porozumienia

Znamy deklaracje polityków w sprawie regulacji rynku kryptowalut. Są to dość zróżnicowane stanowiska, a jednocześnie część dużych ugrupowań parlamentarnych nie zabiera głosu w tym temacie. Do tego wśród ekspertów nie brakuje obaw, że sporo posłów wciąż bazuje na stereotypach, zamiast na realnych danych. A takie podejście to zdecydowanie zła wiadomość dla Polski. Z kolei KNF jest wskazywana jako instytucja, która finalnie powinna nadzorować rynek aktywów cyfrowych. Jednak jest też pomysł powołania specjalnej rady ds. kryptowalut. Utworzyliby ją przedstawiciele KNF, NBP, rządu i branży. Eksperci mówią też, że powyższe wygląda jak polityczny ping-pong, a czas ucieka.

Kto jest zwolniony z abonamentu RTV? Ta grupa emerytów nie zapłaci za telewizje

Obowiązek opłacania abonamentu RTV to jeden z najbardziej kontrowersyjnych wydatków. W 2025 roku kluczowe dla emerytów i rencistów jest kryterium dochodowe. Wyjaśniamy, ile musi wynosić emerytura brutto, aby legalnie przestać płacić. Sprawdź, jak nowa kwota 4090,86 zł wpływa na Twoje finanse oraz jakich formalności musisz dopełnić, aby ZUS i Poczta Polska uznały Twoje zwolnienie.

REKLAMA