Podatki, Gmina

Wyodrębnienie nowej frakcji odpadów komunalnych (a konkretnie podział bioodpadów na dwie odrębne frakcje) i wprowadzenie od 1 stycznia 2026 r. nowego pojemnika na śmieci, celem gromadzenia w nim odpadów kuchennych BIO (do których zaliczone zostały m.in. chusteczki higieniczne i ręczniki papierowe) – to działanie zaradcze podjęte przez jedną z gmin w Polsce, celem poprawy poziomu odpadów poddawanych recyklingowi, który na rok 2026 został ustalony na poziomie co najmniej 56% wszystkich zebranych odpadów w gminie. Może być to jednak wskazówka również dla innych gmin, które nie osiągają wymaganych, wysokich progów przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu i jednocześnie – przestroga dla właścicieli nieruchomości, którzy nie wywiązują się z obowiązku selektywnego zbierania odpadów. Gminy nie pozostają bowiem bezczynne wobec takiego postępowania, które może skutkować nawet czterokrotną podwyżką opłat za śmieci.

Wielu podatników wciąż nie wie, że może odzyskać nawet kilkaset złotych, odliczając w rocznym zeznaniu wydatki poniesione na leki. Umożliwia to ulga rehabilitacyjna, z której skorzystać mogą nie tylko osoby z niepełnosprawnością, ale również ich opiekunowie. Co ważne, obecne zasady rozliczania ulgi będą obowiązywać także w 2026 roku.

Drobne, wykonywane okazjonalnie usługi „ złotej rączki, sprzedaż pojedynczych rzeczy w internecie, taki drobny biznes można prowadzić legalnie, bez konieczności zakładania firmy. Ale uwaga! Nierejestrowaną działalność gospodarczą fiskus też bierze pod lupę. Obowiązuje bowiem limit przychodów, który zmieni się w 2026 roku. Jeśli ktoś go przekroczy, skarbówka weźmie go w obroty.

W dniu 19 września 2025 r., w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz ustawy o dodatkach mieszkaniowych, która ma wprowadzić przewrót w zasadach „dziedziczenia” stosunku najmu mieszkań komunalnych. Jest to projekt, który podczas posiedzenia Senatu, które odbyło się w dniu 17 lipca br., został zapowiedziany przez wiceministra rozwoju i technologii Tomasza Lewandowskiego i którego celem – jak zostało wówczas wspomniane – jest ukrócenie bogacenia się na komunalnych zasobach mieszkaniowych przez osoby o wysokich dochodach, które są już w posiadaniu innych nieruchomości w danym mieście.

Ulga na dziecko, inaczej ulga prorodzinna, to najczęściej wykorzystywana preferencja podatkowa w PIT. Jednak czy każdy rodzic może z niej skorzystać? Organy podatkowe nie mają wątpliwości – nie wystarczy płacić alimentów.

Po ubiegłorocznych podwyżkach nauczyciele mieli wreszcie odetchnąć. I owszem – odetchnęli, ale na krótko, bo równie szybko przyszło zaskoczenie. Wyższe pensje wciągnęły część z nich w drugi próg podatkowy. Efekt? Niższe wypłaty, frustracja i poczucie, że dostali prezent, który… trzeba oddać fiskusowi. A w mediach społecznościowych aż buzuje od pytań o PIT-y, nadgodziny i to, czy można „uciec” przed podatkową pułapką.

Fiskus ma dziś bezprecedensowe uprawnienia i zaplecze technologiczne do podglądania rachunków bankowych – zarówno osób fizycznych, jak i firm – praktycznie w dowolnej chwili. Dostęp do historii transakcji może uzyskać bardzo szybko: wystarcza samo podejrzenie popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego, aby zażądać od banku szczegółowych danych o naszych przelewach, wpływach i obrotach. Do przetwarzania ogromnych ilości takich informacji wykorzystywane są rozbudowane systemy analityczne, które automatycznie wyłapują „podejrzane” operacje. W arsenale skarbówki są m.in. STIR, rozwiązania oparte na dyrektywie DAC7 oraz własna sztuczna inteligencja – ARANEA (łac. pająk) – typująca podmioty do kontroli. Wszystko to działa w trybie ciągłym, 24 godziny na dobę. Realnie obronić się przed nadmierną inwigilacją można tylko wtedy, gdy wiemy, jakie dane są zbierane i jak dokładnie fiskus śledzi nasze transakcje.

Z dniem 30 września 2025 r. weszła w życie ustawa o bonie ciepłowniczym, na podstawie której osoby, które spełniają określone kryterium dochodowe, jeszcze w 2025 r., mogą liczyć na dodatkowe wsparcie w postaci co najmniej 500 zł, jeżeli ponoszą koszty ogrzewania powyżej 170 zł/GJ netto. To jednak nie jedyne warunki, od których uzależnione jest przysługiwanie bonu ciepłowniczego (bo o niego chodzi) – okazuje się, że mieszkańcy wielu gmin w Polsce, w ogóle nie mogą liczyć na wsparcie w pokryciu choćby części kosztów ogrzewania. „Mieszkańcy Gminy Rokietnica nie muszą składać wniosków o bon ciepłowniczy, ponieważ świadczenie nie będzie przysługiwać” – entuzjazm mieszkańców, ostudziły władze jednej z gmin w województwie wielkopolskim.

Produkty prosto od rolnika – czy to tylko hasło reklamowe, czy rzeczywista potrzeba? Jak wskazują doświadczenia ostatnich lat, raczej to drugie. Od czasu gdy gminy zostały obciążone obowiązkiem ułatwiania rolnikom prowadzenia handlu, taką potrzebę można łatwiej zrealizować.

Blady strach padł na handlujących w sieci? Skarbówka bierze pod lupę tych wszystkich, którzy regularnie sprzedają w internecie, ale zyskami z fiskusem się nie dzielą. Na baczność muszą się mieć także streamerzy. Skończyło się dla nich eldorado z darowiznami. I jedni i drudzy, jeśli nie rozliczają się z dochodów z internetu, mogą zostać wezwani do zapłaty podatku.

Od stycznia 2026 roku na firmy leasingujące samochody czeka przykra niespodzianka podatkowa. Nowe limity odliczenia kosztów związanych z nabyciem pojazdów, uzależnione od emisji CO2 (100000 zł - emisja co najmniej 50g CO2/km, 150000 zł - emisja poniżej 50g CO2/km, lub 225000 zł - elektryki i wodorowce bez emisji CO2), drastycznie ograniczą możliwości optymalizacji podatkowej. Kontrowersje budzi zwłaszcza fakt, że zmiany dotkną umów już zawartych. Jednak jest nadzieja – część odsetkowa raty leasingowej nadal pozostaje w pełni odliczalna, co może uratować budżety wielu firm. Czy Twoja księgowość wykorzystuje tę możliwość?

Praktyczny webinar „VAT 2026” poprowadzi Zdzisław Modzelewski – doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW i ekspert INFORAKADEMII. Ekspert wyjaśni, jak obowiązkowy KSeF zrewolucjonizuje rozliczenia VAT, na co zwrócić uwagę w nowych przepisach i jak przygotować się do zmian, by rozliczać podatki bezbłędnie i efektywnie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Tylko 2 gminy uchwaliły plan ogólny. Ile gmin zdąży przygotować plany ogólne do 1 lipca 2026 roku? Z czym wiąże się uchwalenie planów ogólnych i dlaczego to takie ważne?

Decyzję o warunkach zabudowy, której uzyskanie jest niezbędne m.in. do posadowienia na swojej działce domu (o ile na danym obszarze nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), na „starych zasadach”, które dawały właścicielowi nieruchomości największą „wolność” w zakresie realizowanej przez niego inwestycji – będzie można uzyskać jeszcze tylko przez najbliższe dwa miesiące. Decyzje WZ wydane przez gminy po tym terminie, będą już bowiem podlegały nowym, zdecydowanie bardziej restrykcyjnym regulacjom.

Pozyskiwanie środków pieniężnych z darowizn przekazywanych za pośrednictwem portalu internetowego powinno uwzględniać regulacje zawarte w ustawie o usługach płatniczych – wskazała Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku. Wpływy ze zbiórki muszą też zostać prawidłowo ujęte w budżecie gminy.

Czy zbiorniki i silosy wykorzystywane w procesach produkcyjnych mogą być traktowane jako budowle podlegające opodatkowaniu, czy jedynie jako urządzenia techniczne? Najnowsze orzecznictwo, w tym wyrok NSA z 7 października 2025 r. (sygn. III FSK 738/24), wskazuje, że nawet, gdy obiekty te służą procesom technologicznym, ich podstawowa funkcja i konstrukcja kwalifikują je jako budowle, co przekłada się na konieczność opodatkowania ich podatkiem od nieruchomości.

Rozliczenia, ulgi prorodzinne, preferencyjne zasady dla małżeństw stają się chlebem powszednim dla przeciętnego Kowalskiego? Średnio 5 tysięcy złotych, tyle polski podatnik odzyskał w tegorocznych rozliczeniach PIT. Łącznie urzędy skarbowe przelały obywatelom zawrotne 23 miliardy złotych. To absolutny rekord. Dla wielu, powód do radości. Ale eksperci nie mają wątpliwości. Za tym gigantycznym zwrotem kryje się systemowy problem.

Uprawnienia organów kontroli skarbowej mają trend wyraźnie wzrostowy. Na każdym kroku można przeczytać o zmianach w przepisach, które poszerzają uprawnienia skarbówki. Tym bardziej cieszy informacja o podpisaniu przez Prezydenta nowelizacji Ordynacji podatkowej, która będzie działała na korzyść podatników.

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za dochowanie zmarłego do już opłaconego grobu, wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. WSA w Warszawie dodał do tego natomiast – ustalane przez samorządy cen grobów i płyt, opłaty za ekshumację zwłok, uprzątnięcie szczątków, przechowywanie zwłok w chłodni, udostępnienie sali do ubierania zwłok i wiele innych. NSA potwierdza w swoich wyrokach, że – organ gminy może ustalić (a cmentarz – na tej postawie) pobierać tylko takie opłaty, które są związane z pochowaniem zwłok.

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Dyrektorzy przedszkoli niepublicznych w Krakowie uważają, że miasto stosuje błędną prawnie metodę obliczania dotacji. W efekcie niepubliczne oraz publiczne niesamorządowe przedszkola w Krakowie znalazły się na krawędzi przepaści finansowej. Dyrektorzy nie chcą ujawniać swoich imion i nazwisk.

Jeszcze niedawno „pójść do urzędu” znaczyło naprawdę pójść - wziąć numerek, odstać swoje w kolejce, złożyć podpis pod stertą papierów. Teraz ten rytuał przechodzi do historii. Fiskus wchodzi w erę cyfrową, a urząd skarbowy mieści się już nie tylko w gmachu, ale także w smartfonie. Ministerstwo Finansów rozbudowało aplikację mobilną e-Urząd Skarbowy, która teraz działa nie tylko dla osób prywatnych, ale też dla firm, fundacji i stowarzyszeń.

Niektóre miasta i gminy w Polsce decydują się na wprowadzenie nowego (pomarańczowego) worka na odpady – aby „ułatwić życie” swoim mieszkańcom (a zwłaszcza seniorom) zwalniając ich z konieczności wizyt w gminnych punktach selektywnego zbierania odpadów (tzw. PSZOK-ach) oraz aby zapobiec powstawaniu „dzikich” wysypisk odpadów na terenie miasta. Jest to rozwiązanie prospołeczne i proekologiczne, z którego mogą brać przykład również inne miasta i gminy w Polsce.

Już 3 listopada 2025 r. gminy zaczną przyjmowanie wniosków o bony ciepłownicze za okres od 1 lipca 2025 r. do 31 grudnia 2025 r. Drugi nabór wystartuje na początku przyszłego roku. Czym jest bon ciepłowniczy i ile wynosi? Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać takie wsparcie? Kiedy można spodziewać się wypłaty środków?