Pracownik, PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych

Choć co do zasady strony stosunku pracy są równe, to jednak z uwagi na jego charakter i fakt, że pracodawca jest podmiotem profesjonalnym, na gruncie prawa pracy zapewniono szereg narzędzi, które umacniają pracownika i zapewniają realizację przysługujących mu praw. Dotyczy to w szczególności informowania o warunkach pracy.

W dniu 4 grudnia br. Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt reformy Państwowej Inspekcji Pracy. Zakłada on m.in. uprawnienie Państwowej Inspekcji Pracy (PIP) do wydawania decyzji administracyjnych o przekształceniu nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych (czyli umów zlecenia i umów o dzieło) oraz B2B w umowy o pracę. Ma to istotnie ograniczyć nadużycia pracodawców względem pracowników, polegające na zawieraniu przez nich umów cywilnoprawnych lub nawiązywaniu stosunku B2B z pracownikami, w warunkach, w których powinna zostać zawarta z nimi umowa o pracę.

Katalog danych, których udostępnienia można żądać od kandydata przed zatrudnieniem jest ograniczony. W grudniu 2025 r. w tym zakresie zajdzie też jedna mała, ale niezwykle istotna zmiana. Mało się o niej mówi, a wiele osób w ogóle nie zwraca na to uwagi.

Rodzice (lub opiekunowie prawni) odliczający ulgę na dziecko w podatku dochodowym często są zaskoczeni informacją, że możliwość skorzystania z tego odliczenia ogranicza limit ich dochodów nie tylko w przypadku, gdy mają jedno dziecko. Także gdy mają np. dwoje dzieci, jedno z ich dzieci jest małoletnie (czyli uprawnia do ulgi) a drugie np. ukończyło 25. rok życia (czyli nie uprawnia do odliczenia ulgi prorodzinnej). Dotyczy to też sytuacji gdy dziecko po ukończeniu 18 roku życia (a przed ukończeniem 25. rok życia) przestało uczyć się lub studiować. Te zasady dotyczą zarówno roku 2025 jak i poprzednich: 2024 r., 2023 r. i 2022 r.

Podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT) a także płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, którzy wspierają finansowo swoją parafię lub inne podmioty kościelne, mają prawo odliczyć te darowizny od swojego dochodu (albo przychodu) przed opodatkowaniem. Pozwala to zapłacić niższy podatek dochodowy za rok, w którym została przekazana darowizna. Warto wiedzieć, że są dwie oddzielne ulgi kościelne – jedna nie ma żadnego limitu, a druga jest ograniczona limitem 6% dochodu. Jakie darowizny można odliczyć? Omówione w artykule zasady dotyczą zarówno rozliczenia za 2024 rok, a także dochodów uzyskanych w 2025 roku.

Osoby niepełnosprawne, a także ci, którzy mają na utrzymaniu osoby niepełnosprawne mogą skorzystać z odliczeń w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) i w ryczałcie ewidencjonowanym. To odliczenie jest nazywane potocznie ulgę rehabilitacyjną. Wypełniając roczne zeznanie podatkowe PIT można odliczyć od dochodu wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. Można m.in. odliczyć wydatki na samochód, na zakup lekarstw, na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne a nawet na adaptację i wyposażenie mieszkania dla potrzeb niepełnosprawnego. Warunki i limity tej ulgi w 2025 roku są takie same jak były w poprzednim roku i nie zmienią się w 2026 roku.

Planowanie urlopów to w bardziej skomplikowanych organizacjach konieczność. Jednak w 2026 roku będzie ono inne niż zwykle. Dlaczego? Bo zmieniają się przepisy, a zrobić dobry plan będzie trudniej. Trzeba więc z góry wiedzieć, co nas czeka.

Od początku obowiązywania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, t.j od 1992 r., progi podatkowe były waloryzowane corocznie. Przerwa nastąpiła w latach 2002 – 2006, a następnie od 2009 r. do 2021 r. Ostatnia waloryzacja miała miejsce w 2022 r. Od tamtego czasu przeciętne wynagrodzenie brutto wg danych GUS wzrosło o 12,8% w 2023 r., 14,3% w 2024 r. oraz wg prognozy o 8% w tym roku. Oznacza to, że brak waloryzacji progów podatkowych powoduje, że coraz więcej osób przekracza drugi próg podatkowy – a więc płaci wyższy podatek dochodowy.

Po posiedzeniu Stałego Komitetu Rady Ministrów, które odbyło się 4 grudnia br. i podczas którego przyjęto projekt reformy Państwowej Inspekcji Pracy, mającej uprawnić Państwową Inspekcję Pracy (PIP) do przekształcania nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych (czyli umów zlecenia i umów o dzieło) oraz B2B w umowy o pracę – MRPiPS wycofało z projektu ważne regulacje, które miały przywrócić osobom, które przez lata pracowały w ramach stosunku spełniającego cechy stosunku pracy, sprawiedliwość w zakresie odprowadzanych z tego tytułu składek emerytalnych. „Pracodawcy” mogą odetchnąć z ulgą.

Choć niewykorzystany urlop wypoczynkowy nie przepada wraz z końcem roku kalendarzowego, to są i takie przypadki, gdy wolne przysługujące pracownikowi na podstawie obowiązujących przepisów przepada wraz z tą szczególną zmianą kartki w kalendarzu. Tak jest ze zwolnieniem, które przysługuje w związku z wychowywaniem dziecka.

Czy biorąc udział w firmowej Wigilii pracownik uzyskuje korzyść, którą trzeba opodatkować? Z pewnością wiele osób powiedziałoby, że takie wydarzenie to nie tyle korzyść, co przykry obowiązek. Jednak czy organy podatkowe podzielają ten pogląd?

Projekt ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw zakłada, że 1 stycznia 2026 r. mają wejść w życie przepisy, które uprawnią Państwową Inspekcję Pracy (PIP) do przekształcania nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych (czyli umów zlecenia i umów o dzieło) oraz B2B w umowy o pracę. Były premier Mateusz Morawiecki wyliczył, ile z wynagrodzenia, na skutek takiej jednostronnej decyzji inspektora pracy, może stracić zleceniobiorca.

Czy od prezentu otrzymanego od pracodawcy trzeba zapłacić podatek? To zależy od kilku czynników. Jak się bowiem okazuje, mały prezent może być źródłem dużych problemów. I to na gruncie więcej niż jednego podatku.

Czy szef może zadzwonić do chorego pracownika? A może lepiej wysłać maila? Relacje pracodawców i pracowników, choć wyczerpująco uregulowane w przepisach, bywają trudne. Gdzie kończy się normalność, a zaczyna łamanie praw?

Na czym polega tzw. ulga mieszkaniowa w podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT)? Kto może skorzystać z tego zwolnienia? Co to są wydatki na własne cele mieszkaniowe? Jak nie zapłacić podatku od dochodu ze sprzedaży mieszkania, domu lub działki? Jak interpretują te przepisy organy podatkowe i Minister Finansów?

Ministerstwo Finansów, urzędy skarbowe i Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uważają, że ulga na dziecko (zwana też ulgą prorodzinną) przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom (np. po rozwodzie, w separacji, w związku partnerskim), a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi na dziecko. Czym jest ulga na dziecko? Jak i kto może dokonać odliczenia? Rodzice po rozwodzie, w separacji, w związku partnerskim - kto może odliczyć ulgę na dziecko? Kiedy można odliczyć połowę ulgi na dziecko? Czym jest wykonywanie władzy rodzicielskiej?

W okresie świątecznym wielu pracodawców decyduje się na wręczenie pracownikom upominków lub prezentów by podziękować za ich pracę. Jest to dość często spotykany gest motywacyjny ze strony pracodawców. Dla pracowników oznaczać to może określone konsekwencje podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: „PIT”). Należy pamiętać także o fakcie, że może to rodzić obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Menedżer, który próbuje ogarnąć zespół na podstawie arkuszy z grafikiem, papierowej listy obecności i maili o nadgodzinach, zwykle widzi tylko fragment prawdziwej sytuacji. Trudno wtedy odpowiedzieć na proste pytania: czy grafik pracy jest ułożony zgodnie z przepisami, kto faktycznie jest dziś dostępny, jak rozliczyć nadgodziny i czy ewidencja czasu pracy obroni się przy kontroli PIP. Nowe raporty czasu pracy w systemie RCPonline zbierają te informacje w jednym miejscu – w kolejnych częściach pokażemy pięć typowych problemów menedżera i konkretne widoki raportowe, które pomagają je rozwiązać bez żonglowania plikami.

Pracodawcy czasem wręczają swoim pracownikom prezenty i upominki. Z różnych okazji - np. świąt, czy jubileuszy. Ale zarówno pracodawcy, jak i pracownicy chcą wiedzieć, czym w świetle przepisów jest taki prezent. Czy jest to część wynagrodzenia za pracę, która musi być opodatkowana podatkiem dochodowym i objęta składkami ZUS oraz składką zdrowotną? Czy jest to darowizna opodatkowana podatkiem od spadków i darowizn? Zobaczmy jak odpowiada na te pytania Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w tegorocznych interpretacjach.

Mowa o świadczeniu urlopowym „wczasy pod gruszą” (które – na takich samych zasadach jak w okresie letnim – może być również pobierane w okresie zimowym) oraz dofinansowaniu zorganizowanego wypoczynku dzieci i młodzieży. Obydwa świadczenia, mogą otrzymać pracownicy i ich rodziny, jak również byli pracownicy, którzy przeszli na emeryturę lub rentę i ich rodziny, których pracodawcy mają obowiązek utworzenia lub dobrowolnie tworzą zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, ale nie tylko. Pracownikom, których pracodawcy nie tworzą ZFŚS – pracodawcy również mogą wypłacać świadczenie urlopowe. 

W dniu 30 czerwca 2025 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe odnośnie form wsparcia przedsięwzięcia termomodernizacyjnego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Objaśnienie te dotyczą rozwiązań podatkowych (ulga termomodernizacyjna i zwolnienie podatkowe), które wspierają przedsięwzięcie termomodernizacyjne na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej „ustawa PIT”), oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej „ustawa o ryczałcie”). Objaśnienia zawierają ogólne wyjaśnienia przepisów prawa podatkowego oraz uwzględniają stan prawny obowiązujący na dzień 1 stycznia 2025 r. Objaśnienia podatkowe są wydawane przez ministra finansów na podstawie art. 14a § 1 pkt 2 ustawy – Ordynacja podatkowa z urzędu w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe. Warto w szczególności zwrócić uwagę na zmieniony wykaz wydatków uprawniających do odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Walorem tych objaśnień są także liczne przykłady wyjaśniające treść przepisów. Publikujemy poniżej pełną treść tych objaśnień.

Pracownicy będą mieli więcej pieniędzy w kieszeni od stycznia. Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę rosną inne świadczenia. Oto podwyżka 9. ważnych świadczeń pracowniczych w 2026 r.

Lista kontrolna PIP. Rewolucja w kontroli zatrudnienia: jak lista kontrolna PIP zmieni rynek pracy w Polsce? Lista kontrolna Państwowej Inspekcji Pracy może stać się przełomowym narzędziem w historii polskiego prawa pracy. Po raz pierwszy pracodawcy, pracownicy i inspektorzy pracy będą dysponować tym samym, uzgodnionym wspólnie instrumentem oceny charakteru zatrudnienia. Dlaczego to takie ważne? Bo wybór odpowiedniej formy zatrudnienia to jedna z najważniejszych decyzji, przed którą staje każdy przedsiębiorca, ale i osoba zatrudniana. Nieprawidłowa kwalifikacja umowy może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych – zarówno dla pracodawcy, jak i dla osoby wykonującej pracę. Aby rozwiązać ten problem systemowo, Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki zainicjował prace nad innowacyjnym narzędziem: listą kontrolną, która w przejrzysty sposób wskaże, jaki rodzaj umowy powinien zostać zastosowany w konkretnej sytuacji zawodowej.

Nowelizacja Kodeksu pracy oraz ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych przyniesie jedną z największych zmian w ostatnich latach. Pracownicy otrzymają ekwiwalent za niewykorzystany urlop najpóźniej 10 dni po rozwiązaniu umowy, a pracodawców czekają nowe obowiązki konsultacyjne. To jednak tylko część pakietu zmian w prawie pracy, które wejdą w życie w 2026 roku.

Rozliczenia w przypadku walut wirtualnych to zawsze dość dyskusyjna kwestia. W ostatnim czasie Fiskus zauważalnie przyjął pewne standardy i można mieć coraz mniej wątpliwości, w jaki sposób regulować swoje zobowiązania wobec organów. Niektóre obszary nadal jednak mogą budzić pewne wątpliwości. Gdy ktoś pyta, czy od stakingu kryptowalut trzeba zapłacić PIT, chodzi mu o jedną rzecz. Jaką? Konkretnie o to, czy samo pojawienie się nagrody na portfelu jest traktowane jak przychód. W polskich realiach to naprawdę istotne, bo staking potrafi generować dziesiątki drobnych wypłat w ciągu miesiąca. Jeśli każda z nich miałaby tworzyć przychód, posiadać miałby obowiązek codziennie wyceniać tokeny, a roczne zeznanie zmieniłoby się w coś bardzo trudnego do przeliczenia i wykazania.