REKLAMA
Zarejestruj się
REKLAMA
Dobra wiadomość od ZUS! Wyższa emerytura dla osób, które pracowały przed 1999 rokiem. Wystarczy odnaleźć stare dokumenty, które pozwolą ubiegać się o wyższe świadczenie emerytalne. Jakie to dokumenty? Jak złożyć wniosek? Oto szczegóły.
W okresie 2013 r. - 2024 r. było powszechne wśród Polaków przekonanie, że emerytura wcześniejsza to rodzaj bonusu. Za pracę w szkodliwych warunkach otrzymywano “premię” w postaci wcześniejszej emerytury. Prawie nikt nie wiedział, że jest kara za "wcześniejszą" emeryturę w postaci obniżenia (dożywotniego) emerytur powszechnych (60 lat i 65 lat).
Polscy emeryci mogą złożyć wniosek o ponowne przeliczenie emerytury. Wiele osób nie wie, że ma taką możliwość. A szkoda, bo w niektórych sytuacjach ponowne przeliczenie emerytury może prowadzić do zwiększenia świadczenia. Kiedy opłaca się ponownie przeliczyć emeryturę? Oto szczegóły.
Nie każdy senior wie, że jego emerytura może zostać ponownie przeliczona. To nie jest zwykła waloryzacja, ale indywidualna procedura w ZUS, dzięki której świadczenie może wzrosnąć nawet o kilkaset złotych miesięcznie. W wielu przypadkach możliwe jest także uzyskanie wysokiego wyrównania wstecz. Wyjaśniamy, kto skorzysta z przeliczenia, jakie dokumenty trzeba przygotować i jak wygląda cała procedura.
REKLAMA
Przedstawiam zbiór znanych mi korzystnych orzeczeń Sądów Apelacyjnych dotyczących art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej, wydanych po wyroku TK z 4 czerwca 2024 roku sygn. akt SK 140/20, m.in.:
Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.
Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach.
Sprawy związane z przeliczaniem emerytur w związku z wyrokiem TK z 4 czerwca 2024 r. są tak skomplikowane, że emeryci są często zwalniani z opłat (w przypadku przegrania niezasadnego sporu z ZUS). Sąd używa wtedy zwrotu: "wystąpił, szczególnie uzasadniony wypadek w postaci subiektywnego przekonanie wnioskodawcy o zasadności roszczenia w świetle wyroku Trybunału Konstytucyjnego."
REKLAMA
Emeryt wywalczył ponowne przeliczenie emerytury i podwyżkę o około 2800 zł miesięcznie. Tak znaczna podwyżka wynika z wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 14 marca 2025 r. (sygn. akt VII U 1462/24). Wyrok w wykonaniu innego wyroku - tym razem Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. Spór dotyczył ponownego przeliczenia emerytury niesłusznie pomniejszonej o korzyści z emerytury wcześniejszej. Takie pomniejszenie pokrzywdziło co najmniej 150 000 osób w okresie od 2013 r. do dzisiaj.
Jedno z pierwszych orzeczeń sądów powszechnych, które odnosiło się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 4 czerwca 2024 r. sygn. akt SK 140/20 jest już prawomocne. Chodzi o wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 lipca 2024 r. VI U 528/24.
Po kilku miesiącach obowiązywania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. w sprawie SK 140/20 można już pokusić się o pewne podsumowania, a także wskazać, jak w praktyce powinien funkcjonować ten wyrok - pisze adwokat Konrad Giedrojć.
Najnowsza praktyka orzecznicza sądów okręgowych pokazuje, że kolejne sądy ubezpieczeń społecznych uwzględniają odwołania emerytów od decyzji ZUS-u, dotyczące przeliczenia ich emerytur na podstawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 czerwca 2024 r. w sprawie SK 140/20. Przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Kielcach z 4 grudnia 2024 r., zgodnie z którym ZUS powinien przeliczyć emeryturę, a szacowana podwyżka powinna wynosić około 500 zł miesięcznie, licząc od 2014 r. Do tej kwoty dodać należy jeszcze waloryzacje emerytury liczone od 2015 r. W przypadku dłuższego pobierania emerytury wcześniejszej (przyznanej na skutek wniosku złożonego przed 6 czerwca 2012 r.) podwyżki często wynoszą około 2000 zł miesięcznie - pisze adwokat Konrad Giedrojć.
Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Ile konkretnie wynoszą sumy zasądzone przez sąd na korzyść emerytów. Ich korzyść szacować można kwoty od około 550 zł do blisko 3000 zł miesięcznie. Z 23 wyroków jeden jest prawomocny, pozostałe będą oceniane przez sąd apelacyjny.
Wszystko dzięki sądom: okręgowym i apelacyjnym. Ta wyższa wysokość (6.482,97 zł) wynika z 238,90 miesięcy (tablice dalszego trwania życia) - ZUS próbował przyjąć większą liczbę miesięcy (aż 254,30 - to bardzo niekorzystnie dla emeryta) przy ponownym przeliczeniu emerytury. Dałoby to wynik 5.577,57 zł emerytury - aż o 871,75 zł mniej. Prosta reguła - im większa liczba miesięcy w przeliczeniu, tym gorzej dla emerytury.
ZUS zadeklarował, że nie rozpatrzy pozytywnie żadnego wniosku emeryta o przeliczenie emerytury na podstawie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Słowa dotrzymał. ZUS informuje też jasno, że sprawy trzeba kierować do sądów okręgowych w trybie odwołania. I emeryci poszli do sądów. W artykule analiza pięciu częściowo korzystnych wyroków sądów okręgowych i dwóch całkowicie niekorzystnych. Każdy wyrok do pobrania w formacie PDF.
Przeszło 10 lat temu Sejm uchwalił przepisy, które karały osoby na wcześniejszej emeryturze (od 2013 r.). Kara w ZUS była i do dziś jest taka - świadczenia wypłacone w czasie korzystania z niej pomniejszały późniejsze wypłaty emerytury powszechnej. Trybunał Konstytucyjny w czerwcu 2024 r. rozpoznał niekonstytucyjność i wskazał, którzy emeryci mają prawo do wyrównań (za okresy przeszłe) i podwyżek (na przyszłość).
W związku z brakiem – od kilku miesięcy – jakichkolwiek informacji na temat zasygnalizowanych przez ministra Macieja Berka prac legislacyjnych rządu (a konkretniej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) nad projektem specustawy przeliczeniowej, która miałaby zagwarantować emerytom, objętym zakresem podmiotowym wyroku TK z 4 czerwca 2024 r., prawo do 64 tys. zł wyrównania i podwyżki emerytury o niemal 1200 zł – INFOR zwrócił się z zapytaniem w powyższej sprawie bezpośrednio do resortu rodziny, pracy i polityki społecznej. Odpowiedź, którą uzyskaliśmy – rzuca „nowe światło” na toczące się przed ZUS sprawy o wznowienie postępowania, a w międzyczasie – resort publikuje założenia do specustawy przeliczeniowej, która jednak nie obejmuje swoim zakresem wszystkich uprawnionych.
Publikujemy trzy kolejne wyroki sądów okręgowych wdrażające zasady z wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. w zakresie przeliczania emerytur, odsetek i wyrównań.
Artykuł dotyczy zmniejszenia wysokości emerytury w efekcie przedłużenia przez emeryta pracy ponad wiek emerytalny. Infor.pl opisał sprawę emeryta, któremu ZUS przeliczył ponownie i bardzo niekorzystnie emeryturę, zwiększając ilość miesięcy średniego trwania życia z 238,90 na 254,3. Im więcej miesięcy, tym emerytura mniejsza. Po sprawach sądowych (okręgowy, apelacyjny i SN) emerytowi przywrócono korzystniejsze przeliczenie. Piszą do nas czytelnicy informując o podobnych sprawach. Np. w lutym 2023 r. ZUS wyliczył zaliczkowo emeryturę ponieważ w dalszym ciągu czytelnik był zatrudniony w firmie (183,60 miesięcy dalszego średniego trwania życia). Wiek emerytalny 65 lat nabył w czerwcu 2021 roku. Chcąc podnieść sobie kwotę emerytury czytelnik pracował do 27 lipca 2023 r. ( 67 lat 1 miesiąc). W momencie przejścia na emeryturę po ponownym przeliczeniu emerytury, ZUS w wyliczeniach przyjął nie 183,60 miesięcy (korzystne) a 192,8 miesięcy (niekorzystne). To wpłynęło na mniejszą wypłatę emerytury.
Konstrukcja wyrównania i odsetek może być stosowana, jeżeli ponowne ustalenie wysokości świadczenia wynikałoby z tego, że świadczenie zostało ustalone w wysokości niezgodnej z obowiązującymi przepisami – informuje MRPiPS. Osobom, którym przyznano emerytury lub renty rodzinnej w czerwcu w latach 2009-2019 i które przez lata miały wypłacane zaniżone świadczenia, świadczenia te – w opinii MRPiPS – zostały wyliczone zgodnie z prawem, a konstrukcja waloryzacji rocznej i kwartalnej jest zgodna z konstytucją, zatem – nie przysługują im jednorazowe wyrównania (które sięgałyby nawet kilkunastu tysięcy złotych), ani odsetki od tych wyrównań.
Do redakcji infor.pl docierają pytania osób poszkodowanych przez przejście z emerytury wcześniejszej na powszechną. Dotyczą: 1) kto i dlaczego podlega temu wyrokowi i 2) dlaczego sądy okręgowe stosują wyrok TK pomimo braku jego publikacji w Dzienniku Ustaw?
W dniu 26 listopada 2024 r., Sąd Najwyższy wydał wyrok (o sygn. akt III USKP 86/24), który może okazać się istotny dla wielu emerytów, którzy we wniosku o przyznanie emerytury (mając do wyboru kilka „wariantów” świadczenia) – posłużyli się sformułowaniem „wariant najkorzystniejszy”, wnosząc do organu rentowego o przyznanie świadczenia w takim „wariancie”, na którym w „ostatecznym rozrachunku” (i to również w dłuższej perspektywie czasu) nie będą oni stratni.
Nie ma publikacji wyroków TK. To oznacza, że wielka rzesza emerytów nie ma szans na ponowne przeliczenie emerytur na podstawie wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. Wyrok daje realne szanse dla tych osób na podwyżkę emerytur bieżących oraz otrzymanie godziwych kwot z tytułu wyrównania. Niektórzy powyżej 60 000 zł. Rząd zdaje sobie sprawę ze słusznych praw tych osób. Dowodem na to jest szereg odpowiedzi na zapytania poselskie w Sejmie. Więc logicznym jest - po decyzji o niepublikowaniu wyroków TK - oczekiwanie na specustawę, która rozwiąże problem osób poszkodowanych przez przepisy emerytalne za ostatnie około 10-11 lat. I nakaże ZUS dokonanie korzystnych przeliczeń na rzecz poszkodowanych emerytów (dziś często w wieku 73-80 lat i złym stanem zdrowia).
Czas oczekiwania emerytów na przeliczenie emerytur czerwcowych można maksymalnie skrócić. W sejmie jest poselski projekt specustawy, a 27 grudnia kończą się jego regulaminowe konsultacje społeczne. Po tym terminie droga do uchwalenia i zastosowania ustawy przeliczeniowej jest najkrótsza.
Wciąż nierozstrzygnięty jest los około 150 000 emerytów, których interesów broni wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. (sygn. akt SK 140/20). Powinni mieć prawo do wznowienia postępowań w kierunku ponownego przeliczenia emerytur i otrzymania wyrównań. Nie wiadomo jak to zrobić. Trwają spory o to. Wciąż jest pat - emerycie wiedzą, że mają prawo do podwyżki emerytur i wyrównań. Ale nie wiedzą jak to zrobić - przepisy wymagają publikacji wyroku TK (zob. art. 145a kpa).
Od 1 kwietnia, przy obliczaniu przyszłych emerytur, ZUS skorzysta z nowej tablicy dalszego trwania życia GUS, co sprawi, że emerytura osoby w wieku 60 lat będzie niższa o 3,7 proc., a osoby w wieku 65 lat – o 4,1 proc. niż obliczona na podstawie poprzedniej tablicy – poinformował rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.
REKLAMA