Tematy - Prawo - Sąd administracyjny, Postępowanie administracyjne

Na podstawie ustawy o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (art. 5 ust. 2a), w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego (tzw. 800 plus) ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego. W praktyce jednak przed orzeczeniem rozwodu świadczenie przyznawane jest jednemu z rodziców w pełnej wysokości. Czy zatem ZUS ma podstawy do żądania w takiej sytuacji zwrotu połowy wypłaconych świadczeń? - odpowiedź na to pytanie zawiera uzasadnienie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (WSA) we Wrocławiu wydanego 18 lipca 2024 r., sygn. akt: IV SA/Wr 768/23.

Wprowadzenie do systemu środków dowodowych przesłuchania strony w Kodeksie postępowania administracyjnego jest kwestią kontrowersyjną. Powstają wątpliwości wynikające stąd, że strona będąc bezpośrednio zainteresowana sprawą, jest mało wiarygodnym środkiem dowodowym.

Rozliczenia w podatku u źródła (WHT) w ostatnich latach są obiektem wzmożonego zainteresowania organów podatkowych. Oprócz wszczynania kontroli podatkowych czy celno-skarbowych wobec płatników, organy dokonują bardziej dotkliwych i niekorzystnych działań, takich jak chociażby wszczynanie postępowań karnoskarbowych czy wydawanie decyzji zabezpieczających. Często te dodatkowe działania podejmowane są jedynie w celu zawieszenia biegu terminu przedawnienia i wydłużenia czasu na wydanie decyzji. Takie działania organów podlegają jednak kontroli sądowej, czego wyraz dał WSA w Warszawie w wyroku z 22 lutego 2024 r., sygn. III SA/Wa 2564/23.

Kogo należy obciążyć kosztami usunięcia odpadów niebezpiecznych - faktycznego posiadacza odpadów czy właściciela działki, na której są składowane? Zdaniem Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy przed wydaniem decyzji należy dążyć do ustalenia faktycznego posiadacza odpadów.

W aktualnym stanie prawnym na zatrzymanie prawa jazdy kierowcy przez policjanta nie przysługuje skarga do sądu administracyjnego. Rzecznik Praw Obywatelskich wystąpił do Ministra Infrastruktury o rozpoczęcie prac legislacyjnych w celu wprowadzenia podstawy prawnej do zaskarżania takiego zatrzymania prawa jazdy.

W postępowaniu dotyczącym wymeldowania osoby z mieszkania nieuprawnione jest oparcie decyzji wyłącznie na informacjach wynikających z oględzin z pomięciem pozostałych dowodów (np. takich jak informacja o niskim zużyciu wody i energii elektrycznej, czy nie podejmowanie korespondencji kierowanej na adres stałego zameldowania). Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 9 października 2023 r. W uzasadnieniu tego wyroku znajdziemy ciekawą i bogatą argumentację prawną dotyczącą przesłanek wymeldowania oraz oceny dowodów potwierdzających trwałe opuszczenie miejsca stałego zamieszkania (pobytu stałego) lub zaprzeczających temu opuszczeniu.

W dniu 14 września 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok, w którym uznał, że zasada ne bis in idem ustanowiona w art. 50 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej ma zastosowanie do administracyjnych sankcji o charakterze karnym nałożonych za nieuczciwe praktyki handlowe Zasada ta wyklucza, by w przypadku gdy istnieje prawomocne orzeczenie, można było wszcząć lub kontynuować postępowanie karne za te same czyny, nawet jeśli owo orzeczenie jest późniejsze.

Urzędnik ma mieć możliwość zawiadomienia stron o umorzeniu postępowania z mocy prawa pismem, bez konieczności wydawania decyzji. To kolejny projekt nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego, nad którym pracuje Ministerstwo Sprawiedliwości. Propozycja ta jednak wydaje się sprzeczna z linią orzeczniczą sądów i konstytucyjnym prawem do sądu.

Właściciel działki odpowiada za usunięcie nielegalnie składowanych na niej odpadów tylko wtedy, gdy nie uda się ustalić ich rzeczywistego posiadacza; postępowanie nie może się ograniczyć do ustalenia właściciela ziemi – wskazał Rzecznik Praw Obywatelskich w skardze do sądu administracyjnego.

Postępowanie dowodowe w ramach większości procedur nadzorczych ma bardzo ograniczony charakter. Na tym tle wyróżnia się jednak wznowione postępowanie administracyjne. W jego toku organ powinien przeprowadzić postępowanie dowodowe nie tylko co do przesłanek wznowienia, lecz także w odniesieniu do meritum rozstrzygnięcia.

Postępowanie w sprawie udostępnienia informacji publicznej. Od decyzji wydawanych w sprawach zainicjowanych wnioskiem o dostęp do informacji publicznej przysługuje odwołanie lub wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Organ rozpatrujący taki zwyczajny środek odwoławczy jest jednak ograniczony (w porównaniu z innymi postępowaniami administracyjnymi) w możliwych do zastosowania rozstrzygnięciach. Wynika to ze specyfiki postępowania dostępowego.

Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, który ma m.in. zwiększyć efektywność działań - poinformowała Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.

Ulga IP BOX. Przedsiębiorcy mogą korzystać z tej preferencji podatkowej bez konieczności prowadzenia odrębnej ewidencji na bieżąco - tak uznał sąd administracyjny.

Prawo dostępu do akt sprawy jest ściśle związane z jawnością postępowania administracyjnego. Jest to zagadnienie bardzo istotne również z praktycznego punktu widzenia, ponieważ wiąże się z wieloma obowiązkami ciążącymi na organach administracji publicznej. W niniejszym artykule zwrócimy uwagę na zakres podmiotowy i przedmiotowy dostępu do akt postępowania, tryb udostępniania danych, jak i ograniczenia w dostępie czy też kwestie obowiązków i uprawnień.

Czy ministerialny projekt nowelizacji ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego, który trafił do konsultacji chroni podstawowe prawa strony?

Postępowanie administracyjne - skarga. Konstytucyjne prawo do składania skarg do organów administracji publicznej przysługuje każdemu obywatelowi. Skarga jest społeczną formą kontroli wobec administracji. W ten sposób dokonywana jest ochrona interesu własnego, a także interesu publicznego czy interesu innej osoby za jej zgodą. Chociaż skarga jest instrumentem znanym, jej prawidłowe procedowanie często jest problematyczne.

Po nadaniu klauzuli wykonalności wyrok sądu administracyjnego stanowi tytuł wykonawczy, podlegający (we wskazanej części) wykonaniu przez komornika sądowego.

Resort rozwoju i technologii przygotował projekt zmian w przepisach, dzięki którym obywatele nie będą musieli tak często jak obecnie stawiać się osobiście w urzędach - poinformował minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. Dodał, że zmiany mają wejść od 2023 roku.

Złożenie wniosku o rozłożenie zaległości podatkowej na raty, czy o odroczenie płatności nie ma wpływu na możliwość jej egzekwowania - tak wynika z wyroku NSA. Orzeczenie NSA świadczy o tym jak ważne jest dochowanie terminów w postępowaniu administracyjnym. Zbyt późne działania, podejmowane często „po fakcie” mogą nie przynieść oczekiwanych skutków.

7 lipca 2022 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy przewidującą umożliwienie doręczania pism na adres skrytki pocztowej w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Mediacja jest alternatywną formą rozwiązywania sporów - również w postępowaniu administracyjnym. Jej największe zalety to możliwość znacznego przyspieszenia postępowania oraz wspólnego znalezienia rozwiązania, które zadowoli wszystkie strony. Pozwala uniknąć postępowania odwoławczego lub postępowania sądowoadministracyjnego. Choć daje stronom aktywny wpływ na wynik postępowania, zawsze musi zmierzać do podjęcia ustaleń dotyczących jej załatwienia w granicach obowiązującego prawa.

Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z 15 marca 2022 r. uznał, że sąd pierwszej instancji powinien rozstrzygnąć wątpliwości, czy listonosz dostarczył awizo przesyłki sądowej. Badając, czy awizo trafiło do skrzynki można sięgnąć po nagrania z monitoringu budynku.

Sejm przyjął poprawki Senatu do nowelizacji Prawa wodnego. Nowe przepisy mają usprawnić procedury administracyjne przy tworzeniu miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli.

O przyznaniu wsparcia finansowego w ramach „Tarczy Finansowej” decyduje Polski Fundusz Rozwoju. Sąd administracyjny odmówił rozpoznania skargi przedsiębiorcy ubiegającego się o subwencję od odmownej decyzji PFR. Uznał, że sprawa ma charakter cywilnoprawny i nie podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny. Rzecznik Praw Obywatelskich nie zgadza się z taką interpretacją przepisów i kieruje skargę kasacyjną do NSA.

Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 7 marca 2022 r. podjętej w składzie 7 sędziów uznał, że postanowienie o nadaniu rygoru natychmiastowej wykonalności doręczone stronie, która miała ustanowionego pełnomocnika, z naruszeniem art. 145 § 2 Ordynacja podatkowej (tj. bez doręczenia pełnomocnikowi), należy uznać za niewiążące w rozumieniu art. 212 w zw. z art. 239 Ordynacji podatkowej - także wtedy, gdy strona lub jej pełnomocnik wnieśli od niego zażalenie. Przyczyną podjęcia uchwały była naganna praktyka organów podatkowych, które nie stosowały się do gwarancji procesowych dotyczących sposobu doręczeń.

Czy otrzymany przez pracownika od pracodawcy zwrot poniesionych kosztów na używanie samochodu prywatnego do celów służbowych w jazdach lokalnych jest opodatkowany PIT? Czy pracodawca, jako płatnik, ma obowiązek do potrącania i odprowadzania zaliczek na PIT także z tytułu zwrotu pracownikom tych kosztów? Organy podatkowe, w tym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uważają, że tak. Inne zdanie prezentują niektóre sądy administracyjne.

Wyeliminowanie decyzji administracyjnej w drodze stwierdzenia jej nieważności wymaga przeprowadzenia stosownego postępowania administracyjnego.

NSA uchylił 24 listopada 2021 r. wyrok WSA w Szczecinie i poprzedzającą go decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej nakładającą na podwykonawcę karę pieniężną za brak aktualizacji danych w zgłoszeniu SENT.

Mandat radnego wygasa. Czy skargę na uchwałę stwierdzającą wygaśnięcie mandatu radnego można wnieść za pośrednictwem Poczty Polskiej?

Kiedy odmowa wszczęcia postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest zasadna?

Odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego. Przeprowadzenie merytorycznej oceny żądania strony wymaga wcześniejszego wszczęcia postępowania administracyjnego. Tylko w wyjątkowej sytuacji możliwe jest wydanie postanowienia o odmowie wszczęcia i tym samym rezygnacja z rozpatrzenia wniosku.

Zwrot opłaty za przejazd autostradą, a dokładnie łatwiejsze jej odzyskanie przewiduje projekt rozporządzenia Ministra Finansów, w sprawie zwrotu opłaty za przejazd autostradą oraz rozpatrywania sprzeciwu.

Prawo „niedoczytane” jest najważniejszym bytem funkcjonalnym współczesnego prawa podatkowego – pisze prof. Witold Modzelewski. Czym jest prawo „niedoczytane”?

Wymiana udziałów a PIT. W dniu 22 lipca 2021 r. Naczelny Sąd Administracyjny wydał dwa ważne wyroki odnośnie opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych transakcji wymiany udziałów w spółce z o.o. w organizacji. NSA stanął po stronie podatników i orzekł, że taka transakcja nie jest opodatkowana PIT. To przełom w dotychczasowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych.

Kasy fiskalne online w gastronomii. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie wydał wyrok w zakresie obowiązku stosowania kas fiskalnych online do rejestrowania sprzedaży w placówkach gastronomicznych. Czego dotyczyła sprawa i co orzekł WSA?

Skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym jest zwykłym środkiem odwoławczym i można ją wnieść od wydanego przez wojewódzki sąd administracyjny wyroku lub postanowienia kończącego postępowanie w sprawie. Co jeszcze warto wiedzieć o skardze kasacyjnej w postępowaniu sądowoadministracyjnym?

Kiedy wszczęcie postępowania karnego skarbowego jest "instrumentalne"? Naczelny Sąd Administracyjny opublikował już uzasadnienie uchwały z 24 maja 2021 r. sygn. akt I FPS 1/21, zgodnie z którą sądy administracyjne są uprawnione do dokonywania oceny, czy wszczęcie postępowania karnego skarbowego miało charakter instrumentalny i czy mogło skutecznie wywołać efekt w postaci zawieszenia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego. Uzasadnienie dostarcza cennych wskazówek, jak należy dokonywać oceny kryterium “instrumentalności”.

Skarga na decyzję administracyjną. Artykuł 3 § 1 i 2 ustawy prawo o podstępowaniu przed sądami administracyjnymi stanowią, że Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie, a kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na decyzje administracyjne oraz na postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty. Nie ma więc żadnych wątpliwości, że ustawodawca zdecydował, że działanie administracji publicznej podlega kontroli przez sądy administracyjne. Z tego prawa skorzystać mogą podatnicy w formie tak zwanej skargi.

Kiedy dochodzi do naruszenia zasady czynnego udziału stron w postępowaniu administracyjnym związanego z realizacją zamierzenia budowlanego?

Nieważność decyzji administracyjnych - nowelizacja kpa. 24 czerwca 2021 r. Sejm przyjął zmianę przepisu Kodeksu postępowania administracyjnego nakazującego uznawanie decyzji administracyjnej za nieważną z powodu "rażącego naruszenia prawa" - bez względu na fakt, jak dawno ją wydano. Według uchwalonej przez Sejm nowelizacji, jeśli upłynęło 30 lat, to nie będzie już możliwości postępowania ws. nieważności decyzji.

Ustalenie obszaru oddziaływania obiektu to fundamentalny obowiązek organów administracji architektoniczno-budowlanej. Czynność ta następuje na początku postępowania o wydanie pozwolenia na budowę oraz w postępowaniu zgłoszeniowym.

Zwolnienie z podatku od nieruchomości. Czy rada gminy może uzależnić zwolnienia z podatku od nieruchomości od braku zaległości publicznoprawnych?

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego (wyrok z 16 grudnia 2020 r., sygn. akt II FSK 2244/18) zaskarżenie do sądu administracyjnego niekorzystnej dla Spółki decyzji podatkowej nie wpływa na możliwość procedowania w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności członka zarządu za zaległości podatkowe spółki.

Ulga rehabilitacyjna - odliczenie wydatków na leki. Jedynym warunkiem skorzystania z ulgi na leki jest stwierdzenie przez lekarza specjalistę, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo. Organ podatkowy nie powinien więc uzurpować sobie praw do określenia, czy dany preparat jest lekiem.

Od kilku lat widoczna jest naganna praktyka organów podatkowych masowego, „profilaktycznego” wszczynania postępowań karnoskarbowych wszędzie tam, gdzie istnieje ryzyko przedawnienia zobowiązania podatkowego. Jak oceniają to sądy administracyjne?

Dowody zgłaszane przez podatnika. W przestrzeni publicznej od już dłuższego czasu pojawiają się zapowiedzi wzmożonych kontroli podatkowych w firmach. I z tego też względu niezwykle istotny jest niedawny wyrok NSA. Fiskus kwestionował realność faktur pochodzących od podzleceniodawców, a przede wszystkim marginalizował inicjatywę dowodową przedsiębiorcy. Natomiast podatnik w toku tego typu postępowań musi mieć zapewnione prawo udowodnienia swoich racji. Eksperci uważają, że orzeczenie może stworzyć bufor ochronny przed zbyt dużą uznaniowością fiskusa. Ale też przestrzegają przed zbyt dużym optymizmem i zarzucaniem organów wnioskami dowodowymi.

Zgodnie z art. 87 ust. 2 Konstytucji RP akty prawa miejscowego są źródłami prawa powszechnie obowiązującego na obszarze działania organów, które je ustanowiły. W przypadku jednostek samorządu terytorialnego są to odpowiednio: dla gminy – uchwały rady gminy, dla powiatu – uchwały rady powiatu, dla województwa – akty stanowione przez sejmik województwa. Choć akty te nie regulują tak doniosłych i fundamentalnych kwestii jak ustawy czy ratyfikowane umowy międzynarodowe, to w praktyce wywierają one daleko idący wpływ na codzienną działalność obywatela i dotyczą kluczowych dla niego kwestii. Obywatel musi mieć zatem możliwość kwestionowania tych aktów, jeśli uważa że naruszają jego interes prawny lub uprawnienie.

Organy administracji publicznej obowiązane są załatwić sprawy bez zbędnej zwłoki. O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki, wskazując nowy termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do wniesienia ponaglenia.

Zgodnie z Kodeksem postępowania administracyjnego organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie decyzji, chyba, że przepisy kodeksu stanowią inaczej. W myśl zasady szybkości i prostoty organy powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko.

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym rozszerza dyspozycyjność stron oraz możliwość kształtowania przez nie stosunków materialnoprawnych. Ugoda może być zawarta w pierwszej jak i w drugiej instancji, do czasu zakończenia postępowania, czyli przed wydaniem decyzji administracyjnej.

Sąd administracyjny, Postępowanie administracyjne

800 plus po rozwodzie rodziców: ZUS żąda zwrotu 50 proc. wypłaconych pieniędzy a sądy uchylają decyzje ZUS

Przesłuchanie strony w postępowaniu administracyjnym

Skarbówka gorliwie kontroluje podatek u źródła (WHT). WSA w Warszawie: zabezpieczenie „na zapas” wykluczone

Obciążenie kosztami usunięcia odpadów faktycznego posiadacza czy właściciela działki?

Policja zatrzymuje prawo jazdy. Od tego zatrzymania nie możesz się teraz odwołać do sądu. RPO apeluje o zmianę przepisów

Kiedy można wymeldować osobę z mieszkania? Jakie dowody wskazują na trwałe opuszczenie miejsca stałego zamieszkania?

Zasada ne bis in idem a kary administracyjne. Zakaz kumulacji postępowań i kar za te same czyny przeciwko tej samej osobie

Umorzenie postępowania pismem a nie decyzją?

Za usunięcie szkodliwych odpadów powinien płacić ich posiadacz

Zakres postępowania dowodowego we wznowionym postępowaniu

Decyzje organu odwoławczego w sprawach o dostęp do informacji publicznej

Rząd przyjął projekt nowelizacji ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

IP BOX bez ewidencji na bieżąco. Ważny dla przedsiębiorców wyrok WSA!

Dostęp do akt w postępowaniu administracyjnym

Projekt nowelizacji KPA a prawa strony

Skarga w postępowaniu administracyjnym

Wykonywanie orzeczeń sądu administracyjnego

Od 2023 r. zakaz wzywania petentów do urzędów? Sprawa ma być załatwiona emailem albo przez telefon

Wniosek o rozłożenie płatności podatku na raty a egzekucja

Doręczanie pism w sprawach przed sądami administracyjnymi na skrytkę pocztową

Jak mediować w postępowaniu administracyjnym

Doręczanie pism pocztą w postępowaniu sądowym - problem z awizo

Sejm uchwalił przepisy o tworzeniu miejsc okazjonalnie wykorzystywanych do kąpieli

Odmowa wsparcia finansowego z Tarczy. Do jakiego sądu może się odwołać przedsiębiorca?

Doręczenie decyzji lub postanowienia z pominięciem pełnomocnika podatnika jest nieskuteczne

Samochód prywatny do celów służbowych - zwrot kosztów a PIT. Fiskus nie rezygnuje z podatku

Procedura stwierdzenia nieważności decyzji po zmianach

Kara za brak aktualizacji danych w zgłoszeniu SENT - NSA po stronie przedsiębiorcy

Jak ustalić termin wniesienia skargi na uchwałę stwierdzającą wygaśnięcie mandatu radnego

Odmowa wszczęcia postępowania o wydanie decyzji o warunkach zabudowy

Odmowa wszczęcia postępowania administracyjnego przez JST

Postępowanie w sprawie zwrotu opłaty za przejazd autostradą

Prawo podatkowe – prawo „niedoczytane”

Wymiana udziałów a PIT – przełomowe wyroki NSA

Kasy fiskalne online w gastronomii - wyrok WSA

Skarga kasacyjna w postępowaniu sądowoadministracyjnym

Kiedy wszczęcie postępowania karnego skarbowego jest "instrumentalne"?

Skarga na decyzję administracyjną - zasady, wzór skargi

Realizacja zamierzenia budowlanego a naruszenie zasady udziału stron

Nieważność decyzji administracyjnych - nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego

Ustalenie obszaru oddziaływania inwestycji

Zwolnienie z podatku od nieruchomości a zaległości z innych podatków i danin publicznych

Odpowiedzialność zarządu spółki za podatki a zaskarżenie decyzji do sądu administracyjnego

Ulga na leki. Jak rozumieć znaczenie wyrazu "lek"?

Nadużycie prawa przez organy podatkowe a kontrola sądów administracyjnych

Podatnik ma prawo udowodnić swoje racje - wyrok NSA

Jak obywatel może kwestionować uchwały samorządów? Zaskarżanie aktów prawa miejscowego do sądu administracyjnego

Zasada załatwienia spraw bez zbędnej zwłoki

Załatwienie sprawy przed organem administracji publicznej w formie decyzji administracyjnej

Instytucja ugody w postępowaniu administracyjnym