REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa rezerwacyjna a umowa przedwstępna

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Tomasz Wojciechowski
Tomasz Wojciechowski
Radca prawny
Umowa przedwstępna i rezerwacyjna - czym się różnią? fot. shutterstock
Umowa przedwstępna i rezerwacyjna - czym się różnią? fot. shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Niezależnie od tego czy nabycie nieruchomości następuje na rynku pierwotnym czy wtórnym obowiązują pewne wspólne zasady i elementy na które należy zwrócić uwagę, gdyż w obrocie gospodarczym występują wstępne umowy związane z zakupem nieruchomości tj. umowa rezerwacyjna i umowa przedwstępna. Na co warto zwrócić uwagę? W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na rodzaj i formę zawieranej umowy.

Umowa rezerwacyjna

Umowa rezerwacyjna nie ma swojego szczegółowego uregulowania w przepisach prawa i korzysta z zasady swobody kontraktowania wyrażonej w przepisie art. 3531 Kodeksu cywilnego, a także innych instytucji wskazanych w powyższym akcie. Istotą umowy rezerwacyjnej jest zobowiązanie sprzedającego, w tym dewelopera, że nie zaoferuje danej nieruchomości innemu potencjalnemu kupującemu. Co do zasady wraz zawarciem umowy rezerwacyjnej osoba zainteresowana zakupem nieruchomości dokonuje zapłaty opłaty rezerwacyjnej, często bezzwrotnej w przypadku braku zawarcia umowy rezerwacyjnej lub umowy sprzedaży. Opłata rezerwacyjna stanowi wynagrodzenie dla sprzedającego za wyłączenie z oferty danej nieruchomości. W pozostałym zakresie strony umowy mogą kształtować stosunek prawny według uznania w sposób indywidualny. W związku z brakiem szczegółowego uregulowania umowy rezerwacyjnej, w zakresie jej uregulowań konieczne jest sięgnięcie do przepisów ogólnych Kodeksu cywilnego.

REKLAMA

REKLAMA

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki (PDF)

Umowa przedwstępna

Umowa przedwstępna jest uregulowana w przepisie art. 389 i następnych Kodeksu cywilnego. Zgodnie z przepisami umowa przedwstępna powinna zwierać essentialia negoti, czyli przedmiotowo istotne elementy treści czynności prawnej właściwe dla umowy przyrzeczonej. Zasadą jest również, że umowa przedwstępna zawiera oznaczenie terminu, w którym powinno nastąpić przystąpienie do umowy ostatecznej.

Umowa przedwstępna odnosi ten skutek, że w przypadku gdy strona zobowiązana do zawarcia umowy ostatecznej uchyla się od jej zawarcia, druga strona może dochodzić odszkodowania za szkodę, którą poniosła w związku z faktem, że liczyła na zawarcie umowy. Np. między stronami została zawarta umowa przedwstępna sprzedaży lokalu użytkowego, strona kupująca poczyniła nakłady na lokal lub dokonała zakupu wyposażenia lokalu, a sprzedający uchyla się od zawarcia umowy przyrzeczonej sprzedaży lokalu. Strona kupująca w okresie, w którym sprzedający uchyla się od zawarcia umowy ostatecznej ponosić może szkodę w związku z zakupem wyposażenia i kosztami jego magazynowania. Ponadto w przypadku gdy umowa przedwstępna zadość czyni wymaganiom umowy przyrzeczonej, w szczególności co do formy, strona uprawniona może dochodzić przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej.

REKLAMA

Przy zawieraniu umów przedwstępnych należy również zwrócić uwagę na obowiązujące terminy i wiążące się z nimi uprawnienia stron.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W przypadku gdy termin zawarcia umowy przyrzeczonej nie został oznaczony każda ze stron umowy ma prawo wyznaczyć drugiej stronie termin przystąpienia do umowy przyrzeczonej, przy czym jeżeli obie strony złożyły sobie wzajemnie oświadczenia z wyznaczeniem terminu, strony wiąże termin wyznaczony we wcześniejszym oświadczeniu. Zwrócić przy tym należy uwagę na fakt, iż oświadczenie o wyznaczeniu drugiej stronie terminu może złożyć w okresie roku od dnia zawarcia umowy przedwstępnej.

Innym terminem na który należy zwrócić uwagę jest termin, w którym przedawnieniu ulegają roszczenia strony z tytułu zawartej umowy przedwstępnej. Co do zasady jest termin jednego roku od dnia, w którym miała być zawarta umowa przyrzeczona, jednakże w przypadku złożenia w pierwszej kolejności powództwa z żądaniem zawarcia umowy przyrzeczonej oraz oddalenia tego powództwa, termin jednego roku liczony jest od dnia, w którym orzeczenie o oddaleniu powództwa stanie się prawomocne.

Forma umowy rezerwacyjnej i przedwstępnej i skutki jej niezachowania

W kwestii formy obu wskazanych wyżej umów to wskazać należy, że zasadą jest, że umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości jak i umowa przenosząca prawo własności nieruchomości zawarta powinna być w formie aktu notarialnego, zgodnie z normą prawną wyrażoną w art. 158.

Należy mieć również na uwadze, że w przypadku braku zachowania szczególnej formy Kodeks cywilny przewiduje sankcję nieważności czynności prawnej dokonanej bez zachowania właściwej formy co wynika z art. 78 § 2 Kodeksu cywilnego. W związku z powyższym uznać należy, że w przypadku umowy rezerwacyjnej oraz umowy przedwstępnej forma aktu notarialnego powinna zostać zachowana.

Zwrócić uwagę należy przy tym na fakt, częstego niedochowania formy notarialnej przy zawieraniu umowy rezerwacyjnej. W praktyce właściwa forma nie jest zachowana, ze względów ekonomicznych wynikających z kosztu sporządzenia aktu notarialnego oraz wysokość opłaty rezerwacyjnej.

Co prawda można mieć wątpliwości, czy umowa rezerwacyjna w jej podstawowym kształcie stanowi zobowiązanie do przeniesienia prawa własności, lecz biorąc pod uwagę możliwość zawarcia w dalszej kolejności umowy przedwstępnej oraz umowy ostatecznej, a także zaliczenia dokonanej wpłaty na poczet ceny to w mojej ocenie umowa rezerwacyjna za takie zobowiązanie może być potraktowana.

W przypadku umowy przedwstępnej w ostatnim czasie rzadziej już się zdarza aby forma aktu notarialnego nie była zachowana, chociaż w dalszym ciągu zdarzają się przypadki niezachowania właściwej formy.

Polecamy serwis: Umowy

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Senat: Komornik łatwiej sprzeda Twoje mieszkanie. Jak nie dasz rady z kredytem

Zasadą staje się bowiem licytacja elektroniczna nieruchomości przez komornika. Ustawa nowelizująca odpowiednio kodeksu postępowania cywilnego jest w Senacie.

Kancelaria, która słucha i sprzedaje - jak budować nowoczesną markę w zgodzie z wartościami?

Marketing kancelarii to nie fast food. Budowanie marki kancelarii to proces na lata. Przemyślana i wdrażana na bieżąco strategia, długoterminowe i krótkoterminowe plany, odpowiednio dobrane narzędzia - brzmi jak wyzwanie. Czy to się opłaca?

Jest decyzja! 10 listopada dniem wolnym od pracy. Jednak nie dla wszystkich

Premier zdecydował, że 10 listopada 2025 roku będzie dniem wolnym od pracy dla urzędników państwowych. Dzięki tej decyzji pracownicy służby cywilnej będą mieli czterodniowy weekend, który potrwa od soboty 8 listopada do wtorku 11 listopada, czyli Narodowego Święta Niepodległości. Oto szczegóły.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

REKLAMA

Bon kaucyjny za zwrócone butelki i puszki? MKiŚ: to legalne ale tylko gdy bon da się wymienić na pieniądze przez co najmniej 1 miesiąc

Ministerstwo Klimatu i Środowiska w komunikacie z 16 września 2025 r. poinformowało, że Polskie przepisy o systemie kaucyjnym jednoznacznie wskazują, że przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, osobie zwracającej butelkę lub puszkę należy się zwrot w formie pieniężnej (np. w gotówce albo na kartę). Dopuszczalne prawnie jest jednak wydanie (np. przez automat) bonu lub kuponu, z kwotą kaucji - o ile taki druk da się łatwo spieniężyć i będzie on ważny przynajmniej miesiąc.

Rewolucja w recyklingu: system kaucyjny wchodzi w życie! Jak wpłynie na Ciebie, środowisko i gospodarkę? [WYWIAD]

Polska rozpoczyna rewolucję w recyklingu! Od października wchodzi w życie system kaucyjny dla butelek i puszek, który ma zwiększyć poziom selektywnej zbiórki, poprawić jakość surowców i dostosować kraj do wymogów Unii Europejskiej. Joanna Leoniewska-Gogola, liderka zespołu circular economy w Deloitte, tłumaczy w wywiadzie dla Infor.pl, jakie zmiany czekają konsumentów, przedsiębiorców i gospodarkę odpadami.

Dla kogo certyfikaty cyberbezpieczeństwa? Czy są obowiązkowe? Ustawa o krajowym systemie certyfikacji cyberbezpieczeństwa już weszła w życie

Certyfikaty cyberbezpieczeństwa są przeznaczone dla profesjonalistów IT, w tym dla administratorów systemów i sieci, specjalistów od bezpieczeństwa, inżynierów oraz osób aspirujących do tych ról, aby potwierdzić ich wiedzę i umiejętności praktyczne w zakresie ochrony przed zagrożeniami cyfrowymi. Certyfikacja obejmuje także produkty, usługi i procesy ICT, a ich celem jest informowanie konsumentów o poziomie bezpieczeństwa cyfrowego oraz wspieranie polskich firm na rynkach europejskich. Czy i dla kogo uzyskanie certyfikatów cyberbezpieczeństwa jest obligatoryjne?

Będą kolejne ograniczenia dot. ogrzewania kominkami. Nowelizacja rozporządzenia ws. warunków technicznych budynków

Od początku 2025 roku Ministerstwo Rozwoju i Technologii, a po ostatniej rekonstrukcji rządu Ministerstwo Finansów i Gospodarki prowadzi prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Poprzednia poważniejsza nowelizacja tego rozporządzenia miała miejsce w roku 2021. Dotychczasowe zmiany tego rozporządzenia każdorazowo i stopniowo wprowadzały nowe ograniczenia dla instalacji kominków, pieców i trzonów kuchennych. W projekcie najnowszych zmian tendencja ta jest utrzymana. I niestety, tak jak przy poprzednich zmianach, wprowadzane ograniczenia nie mają żadnego uzasadnienia technicznego.

REKLAMA

[Stare i nowe świadczenie pielęgnacyjne 3386 zł] W 2026 r. osoby niepełnosprawne i opiekunowie z podwyżką 99 zł

Zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy, dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym (większa część ze stopniem umiarkowanym niepełnosprawności) może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (większa część beneficjentów ma stopień znaczny niepełnosprawności). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r. 3386 zł.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

REKLAMA