REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych – co teraz mogą zrobić kredytobiorcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych – co teraz mogą zrobić kredytobiorcy
Wyrok TSUE w sprawie kredytów frankowych – co teraz mogą zrobić kredytobiorcy
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Znaczenie i skutki wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Dziubak (C-260/18) dla frankowiczów i kredytobiorców posiadających kredyty w innych walutach obcych omawiają eksperci z kancelarii prawniczej Rachelski & Wspólnicy. Eksperci zauważają, że powołując się na tezy tego wyroku można analogicznie kwestionować umów kredytowych waloryzowanych kursem innej waluty obcej – na przykład euro.

Wielogodzinne relacje, opinie ekspertów, wypowiedzi frankowiczów i transmisje z Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym został ogłoszony wyrok w polskiej sprawie odnoszący się do umów kredytowych w CHF – tak w skrócie wyglądał czwartek 3 października 2019 roku w krajowych mediach. Słowa euforii przeplatały się z krytycznymi uwagami kierowanymi w stronę banków.
W wielu przypadkach świadomi kredytobiorcy zdawali sobie sprawę z tego, co oznacza wyrok TSUE w zaprezentowanej postaci, jednakże w przestrzeni publicznej zapanował swojego rodzaju chaos informacyjny. Warto zatem zastanowić się nad tym, co rzeczywiście oznacza wyrok w sprawie Dziubak (C-260/18) dla frankowicz
ów i kredytobiorców posiadających kredyty w innych walutach obcych.

REKLAMA

REKLAMA

- Zgodnie z korzystnym dla frankowiczów wyrokiem nie ma przeszkód, aby sąd krajowy po stwierdzeniu nieuczciwego charakteru niektórych warunków umowy kredytu przyjął, że ta umowa nie może nadal obowiązywać bez takich warunków z tego powodu, że ich usunięcie spowodowałoby zmianę charakteru głównego przedmiotu umowy. - mówi Stanisław Rachelski, radca prawny, wspólnik kancelarii prawniczej Rachelski & Wspólnicy - Ponadto  według TSUE nie jest możliwe wypełnienie luk w umowie, spowodowanych usunięciem z niej nieuczciwych warunków, które się w niej znajdowały, wyłącznie na podstawie przepisów krajowych o charakterze ogólnym, przewidujących, że skutki wyrażone w treści czynności prawnej są uzupełniane w szczególności przez skutki wynikające z zasad słuszności lub ustalonych zwyczajów, które nie stanowią przepisów dyspozytywnych lub przepisów mających zastosowanie, jeżeli strony umowy wyrażą na to zgodę. - dodaje.

Podsumowując, Trybunał wskazał, że nie jest możliwe, aby po wyeliminowaniu tzw. klauzul abuzywnych z umów, umowa została uzupełniona na podstawie przepisów przywołujących zasady słuszności i ustalone zwyczaje. Należy podkreślić, że Trybunał poddał ocenie polską praktykę orzeczniczą, w której zdarzały się orzeczenia, bądź uznające analizowane klauzule walutowe w podobnych umowach za zgodne z prawem, bądź ustalające je za klauzule niedozwolone, które mogą być jednak zastąpione przepisami dyspozytywnymi lub ustaleniami sądu orzekającego na podstawie klauzul generalnych. TSUE uznał tego typu praktykę orzeczniczą za sprzeczną z prawem unijnym i dotychczasowym orzecznictwem TSUE.

Zabieg polegający na uzupełnieniu czy modyfikacji umowy kredytu kursem średnim NBP lub innym „godziwym” lub „rynkowym”
kursem również został wykluczony w orzeczeniach Sądu Najwyższego.

Kredyt denominowany i kredyt indeksowany

REKLAMA

Umowy kredytowe waloryzowane kursem franka szwajcarskiego zawierane przez kredytobiorców z bankami występowały zasadniczo w dwóch rodzajach. Niektóre banki oferowały kredyty denominowane, inne zaś kredyty indeksowane do CHF. Analizowany wyrok w sprawie Dziubak dotyczy umowy indeksowanej, jednakże należy zaznaczyć, że klauzule niedozwolone zakwestionowane przez TSUE znajdują się nie tylko w umowach indeksowanych, ale również denominowanych. Umowy obu rodzajów kredytów były konstruowane w podobny sposób, dlatego unieważnienie klauzul zakwestionowanych przez kredytobiorców w sprawie Dziubak będzie miało zastosowanie do klauzul znajdujących się w innych umowach.

Co więcej, możliwe jest także analogiczne kwestionowanie umów kredytowych waloryzowanych kursem innej waluty obcej – na przykład euro. Z tego powodu kredytobiorcy, którzy posiadają takie kredyty, powinni zdecydować się na przeanalizowanie swoich umów z ekspertami, którzy stwierdzą, czy konkretna umowa zawiera kwestionowane klauzule abuzywne - stwierdza Michał Tomasiak, radca prawny, Rachelski & Wspólnicy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Unieważnienie czy „odfrankowienie” umowy?

Trybunał w wyroku z 3 października 2019 r. zaznaczył, że z jednej strony skutki dla sytuacji konsumenta wynikające z unieważnienia całości umowy należy oceniać w świetle okoliczności istniejących lub możliwych do przewidzenia w chwili zaistnienia sporu, a z drugiej strony, do celów tej oceny decydująca jest wola wyrażona przez konsumenta w tym względzie. Zatem to od woli kredytobiorcy będzie zależało, czy w jego interesie jest, aby umowa nadal obowiązywała, czy domaga się jej unieważnienia. Decyzja konsumenta w tej sprawie niesie za sobą szereg konsekwencji. Należy zatem dokładnie przeanalizować, co będzie korzystniejsze.

Jak pokazują dotychczasowe wyroki Sądu Najwyższego, możliwe jest, aby umowa, po wyeliminowaniu kwestionowanych klauzul, nadal obowiązywała bez postanowień powiązanych z mechanizmem waloryzacji i z uwzględnieniem oprocentowania umowy zgodnie ze stawką Libor. „Odfrankowienie” w takim przypadku będzie bardzo korzystne dla kredytobiorców, którzy mimo bardzo wysokiego kursu franka szwajcarskiego, do tej pory nie spłacili kwoty kredytu udzielonego przez bank. Trzeba podkreślić, że stawka Libor jest znacząco korzystniejsza niż stawka Wibor stosowana przy ustalaniu oprocentowania kredytów złotówkowych oferowanych przez banki. - podsumowuje Stanisław Rachelski.

Aktualnie stawka Libor 3M CHF jest ujemna i wynosi około -0,78%, natomiast stawka Wibor 3M jest dodatnia i wynosi 1,71%. W przeprowadzonej w tej materii analizie orzecznictwa, Sąd Najwyższy nie wyklucza możliwości unieważnienia umowy, a jedynie dostrzega potencjalne negatywne aspekty dla konsumenta (konieczność natychmiastowego zwrotu pozostałego kapitału kredytu) oraz banku (możliwość przedawnienia roszczeń banku o zwrot kapitału).

Radca prawny Wojciech Ostrowski, wspólnik Rachelski & Wspólnicy podkreśla, że w przypadku pierwszego problemu (zwrot niespłaconego kapitału przez konsumenta) to problem przywoływany "na siłę" i to wyłącznie przez banki, ponieważ kredytobiorcy sami z reguły opowiadają się za nieważnością umów i liczą się z konsekwencjami z tego tytułu wynikającymi. W tej materii wielokrotnie, w sposób dobitny i konsekwentny wypowiedział się już TSUE i wskazał, że to konsument, a nie sąd orzekający w jego sprawie decyduje, czy nieważność jest dla konsumenta korzystna.

Umowy zawierane w okresie, kiedy banki oferowały ich najwięcej, są aktualnie pod względem kapitału spłacone w znacznej większości, średnio na poziomie 80% otrzymanego pierwotnie kapitału. Trudno, zatem bronić tezy, że nieważność Umowy Kredytu byłaby dla konsumenta niekorzystna i to nawet gdyby te pozostałe 10-20% pierwotnie otrzymanego kapitału konsument musiał refinansować kolejnym kredytem.  

Korzyści

- Najbardziej przekonującymi argumentami za unieważnieniem umowy są uwolnienie się od długu znacznie przekraczającego pierwotnie otrzymane korzyści finansowe i bezkosztowe korzystania z kapitału przez 10-15 lat. - mówi Michał Tomasiak (Rachelski & Wspólnicy) - Przy tym kredytobiorcy muszą się liczyć z obowiązkiem zwrotu 10-30% kapitału kredytu, który nie został jeszcze spłacony. Korzyści tej towarzyszy także pojawienie się w majątku kredytobiorcy nieruchomości, która nie ma prawa być już zabezpieczona hipotecznie. Argumenty przemawiające za unieważnieniem jak i „odfrankowieniem” umowy kredytu są bardzo silne, a korzyści z orzeczenia unieważniającego lub ofrankowującego kredyt w CHF w stosunku aktualnej sytuacji kredytobiorcy są nie do przecenienia - dodaje.

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Co powinni zrobić kredytobiorcy po wyroku TSUE?

- Przede wszystkim osoby, które posiadają kredyt waloryzowany walutami obcymi, powinny zweryfikować, czy w ich umowach znajdują się kwestionowane klauzule abuzywne. Każda umowa powinna być analizowana indywidualnie, dlatego niemożliwe jest stwierdzenie, czy konkretna umowa może zostać podważona, bez sprawdzenia jej treści pod kątem niedozwolonych warunków umownych. W tym celu warto zasięgnąć opinii profesjonalnych pełnomocników, którzy oprócz odpowiednich kompetencji, posiadają także doświadczenie w zakresie prowadzenia spraw związanych z umowami waloryzowanymi kursem waluty obcej - podsumowuje i zaprasza do kontaktu Stanisław Rachelski, kancelaria prawnicza Rachelski & Wspólnicy.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ponad 500 zł dodatkowo za staż, co miesiąc. Jest ustawa, wypłaty w III kwartale 2025 r. [dla kogo, przez ile?]

Od 1 czerwca 2025 r. zaczęła obowiązywać ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia (Dz.U. 2025 poz. 620). Regulacja wprowadza szereg uprawnień dla pracowników, osób bezrobotnych, pracodawców, urzędów pracy oraz osób z niepełnosprawnościami. Nowa ustawa daje możliwość otrzymania ponad 500 zł za staż. Poniżej szczegóły, bo trzeba wiedzieć, że regulacja nie jest skierowana dla tak wielu, jakby się mogło wydawać i na tak długo, jakby chciano.

Obowiązkowe windy w każdym budynku mieszkalnym, który ma co najmniej dwie kondygnacje. To tylko jedna ze zmian, która nas czeka

Ministerstwo Rozwoju i Technologii opublikowało projekt zmian w przepisach technicznych dotyczących budynków. Chodzi o to, by były one lepiej dopasowane do dzisiejszych potrzeb – zarówno jeśli chodzi o bezpieczeństwo, efektywność energetyczną, jak i dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Trwają konsultacje publiczne, a dokument jest już dostępny na stronie Rządowego Centrum Legislacji.

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie?

Od 1 do 30 tys. złotych kary grzywny dla pracodawcy za pracę w upał przekraczający 32 lub 35 st. Ale zasady będą jeszcze ostrzejsze. Kiedy zmiany wejdą w życie? Miały zacząć obowiązywać od 1 czerwca 2025 r. Okazuje się, że wejdą ale najwcześniej po 1 stycznia 2027 r.

ZUS: Kolejne prawomocne orzeczenie sądu II instancji. SA w Katowicach stanął po stronie emerytki [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20]

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach.

REKLAMA

MRPiPS wprowadza bezwzględny zakaz pracy w czasie upałów. Kara do 3 lat pozbawienia wolności dla pracodawcy, który nie zwolni pracowników do domów

W związku ze zmianą klimatu i wynikającymi z niej coraz częstszymi falami upałów, w czasie których temperatury niejednokrotnie przekraczają 30 st. C – MRPiPS zdecydowało się na dookreślenie w przepisach o BHP maksymalnych progów temperatury (wynikającej z warunków atmosferycznych), których przekroczenie skutkować będzie zakazem wykonywania pracy przez pracowników. Projekt resortu pracy nie obejmuje jednak, na tych samych zasadach, wszystkich pracowników – ochroną przed pracą w upalnych warunkach, nie zostaną objęci m.in. pracownicy gastronomii, hoteli czy opiekunowie małych dzieci. Pracodawcę łamiącego nowe zakazy – czekać będą natomiast surowe konsekwencje.

200 tys. zł na remont, sprzęt, zakup nieruchomości itp.: premie finansowe dla osób ze wsi czy z małych miasteczek. Wnioski do 31 lipca 2025 r.

Do 31 lipca 2025 r. można się ubiegać o 200 tys. zł przypomina prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Chodzi o premie z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027. Pieniądze można przeznaczyć na wiele celów.

O ile niższe raty kredytów hipotecznych po obniżce stóp procentowych NBP w lipcu 2025 r.?

W dniu 2 lipca 2025 r. (ze skutkiem od 3 lipca) Rada Polityki Pieniężnej obniżyła podstawową stopę procentową NBP (stopę referencyjną) do poziomu 5,00%. Z wyliczeń Rankomat.pl wynika, że tylko w wyniku lipcowej obniżki rata kredytu na 500 000 zł na 30 lat spadnie o 85 zł. Połączony efekt dwóch tegorocznych obniżek stóp zmniejszy ratę o 257 zł – z 3 651 zł do 3 394 zł. Z kolei wraz z każdą obniżką rośnie zdolność kredytowa. W przyszłym roku część osób może liczyć na wzrost dostępnej kwoty o ponad 100 000 zł. Prezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek ocenił, że ok 70 zł mniej w miesięcznej racie kredytu zyskają kredytobiorcy z pożyczką 400 tys. zł na okres 20 lat dzięki decyzji Rady Polityki Pieniężnej o obniżeniu stóp procentowych w lipcu.

Komisja Europejska: 90% redukcji gazów cieplarnianych w UE do 2040 r.; pełna neutralność klimatyczna netto do 2050 r. Jak ochronić gospodarkę?

W dniu 2 lipca 2025 r. Komisja Europejska zaproponowała wyznaczenie celu klimatycznego na 2040 r. Zgodnie z propozycją emisje gazów cieplarnianych powinny wówczas wynieść o 90 proc. mniej względem poziomu z 1990 r. Pomocą w dojściu do celu ma być możliwość wliczania projektów sfinansowanych w krajach trzecich.

REKLAMA

Rewolucja w rozwodach: koniec z alimentami od eksmałżonka za jego winę i ocenianiem przez sądy intymnych aspektów życia małżeńskiego. „Co do zasady każdy z małżonków powinien utrzymywać się samodzielnie”

W dniu 23 czerwca 2025 r. Komisja Kodyfikacyjna Prawa Rodzinnego, będąca organem działającym przy Ministrze Sprawiedliwości przyjęła projekt nowelizacji kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który zakłada eliminację orzekania o winie rozkładu pożycia w sprawach o rozwód i separację. Z powyższym, ściśle związana jest również zmiana zasad alimentacji po rozwodzie i separacji – na przyznanie alimentów nie ma już mieć wpływu odpowiedzialność byłego współmałżonka za rozpad małżeństwa. Nadrzędnym celem wprowadzenia zmian, jest ochrona dzieci przed negatywnymi konsekwencjami spierania się ich rodziców.

Najnowszy sondaż partyjny 2025 [Rzeczpospolita, WP, Onet, Polsat]

Najnowszy sondaż partyjny 2025: dla Rzeczpospolitej, WP, Onet. We wszystkich trzech sondażach partyjnych wygrywa PiS. Jakie partie są poniżej progu 5%? W sondażu IBRIS dla Polsat News z połowy czerwca prowadziła KO. Czy na polskiej scenie politycznej umacnia się prawica?

REKLAMA