REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
TSUE, WIBOR, kredyty
Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Postanowienia umów kredytowych odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności – uważa adwokat Wojciech Wandzel. Jego zdaniem Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

Rozprawa przed TSUE w sprawie dotyczącej wskaźnika referencyjnego WIBOR (C-471/24)

W dniu 11 czerwca 2025 roku odbyła się rozprawa przed TSUE w sprawie do sygnatury C-471/24. Sprawa ta dotyczy pytań prejudycjalnych zadanych przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Sąd odsyłający zapytał Trybunał, czy przepisy dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że pozwalają one na badanie postanowień umownych dotyczących zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR. W razie zaś pozytywnej odpowiedzi, czy  przepisy te interpretować należy w ten sposób, że postanowienia umowy dotyczące zmiennego oprocentowania w oparciu o wskaźnik referencyjny WIBOR można traktować jako niedozwolone z uwagi na niewłaściwe poinformowanie konsumenta o ryzyku zmiennej stopy procentowej.

Na rozprawie swoje ustne stanowiska przedstawili pełnomocnicy stron, to jest kredytodawcy i kredytobiorcy oraz Komisji Europejskiej i Rządu RP, jak również Rządu Portugalii. Rząd RP zajął stanowisko w sprawie, ponieważ dotyczy ona pytań zadanych przez sąd polski. Rząd każdego z Państw Członkowskich może wziąć udział w takiej sprawie i przedstawić swoje stanowisko co do zadanych Trybunałowi pytań.

REKLAMA

Czy postanowienia umowne dot. wskaźnika referencyjnego WIBOR można oceniać z punktu widzenia tzw. abuzywności?

W ramach wygłoszonych ustnych wystąpień pełnomocnicy stron omówili m. in. znaczenie wskaźnika referencyjnego WIBOR jako kluczowe wskaźnika referencyjnego. Jest to istotna kwestia, bowiem WIBOR – jako kluczowy wskaźnik referencyjny, podlega dodatkowym, szczególnym wymogom i zaostrzonej kontroli. Jednocześnie pełnomocnicy akcentowali to, że WIBOR jest wskaźnikiem referencyjnym w rozumieniu rozporządzenia BMR, które należy uznać za przepis ustawowy lub wykonawczy w rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13. Tym samym postanowienie odwołujące się do WIBOR nie podlega ocenie z punktu widzenia tzw. abuzywności.

Pełnomocnicy kredytobiorcy oczywiście przekonywali przeciwko takiemu rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13, ale za stanowiskiem, że przepis ten stosuje się w przypadku oprocentowania zmiennego opartego na wskaźniku WIBOR przemawiali wszyscy pozostali uczestnicy rozprawy, to jest nie tylko pełnomocnicy banku, ale także Komisji Europejskiej oraz rządów RP i Portugalii.

Pełnomocnik Rządu RP wskazał, że w rozporządzeniu BMR zadbano o wyważenie interesów stron, w tym interesów konsumenta, stąd niezasadne byłoby badanie wskaźnika WIBOR na gruncie przepisów o niedozwolonych postanowieniach umownych (dyrektywy 93/13).

Pełnomocnik Portugalii podkreślił, że przepisy BMR zmierzają także do ochrony konsumenta i w związku z tym klauzule odsetkowe odnoszące się do kluczowych wskaźników referencyjnych (takich jak WIBOR) nie mogą być uznane za nieuczciwe; kontrola reprezentatywności wskaźników kluczowych możne być dokonywana tylko na gruncie rozporządzenia BMR, natomiast sąd krajowy nie może badać abuzywności takiego wskaźnika. Z pełnomocnikiem Portugalii zgodził się też pełnomocnik Komisji Europejskiej, który wyjaśnił, że przepis art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13 znajduje zastosowanie, bowiem gdyby uznać przeciwnie podważyłoby to metodę ustalenia wskaźników przyjęta przez prawodawcę europejskiego w rozporządzeniu BMR i wystąpiłoby ryzyko kontroli fragmentarycznej (kontroli rozproszonej) poprawności ustalania tych wskaźników, czemu przeciwdziałać ma to rozporządzenie.

Zakres kwestionowania przez konsumenta klauzuli oprocentowania

Strony w wystąpieniach ustnych odniosły się do tych zagadnień, jak również podniosły inne, istotne ich zdaniem kwestie. Omawiane było m.in. zagadnienie zakresu, w jakim konsument kwestionuje klauzulę oprocentowania. Co istotne, pełnomocnicy kredytobiorcy (konsumenta) przekonywali, że kredytobiorca nie kwestionuje wskaźnika WIBOR czy też wadliwości metodologii jego ustalania, a jedynie zarzuca bankowi, że udzielone mu informacje o sposobie ustalania tego wskaźnika były – w ocenie konsumenta – niewystarczające. Pełnomocnicy banku wskazali, że zakres sporu wyznaczany jest pozwem, a zatem przedmiotem sporu jest zastosowanie wskaźnika WIBOR w ramach klauzuli zmiennego oprocentowania.

Pełnomocnik Komisji Europejskiej podkreślił, że dyrektywa o kredycie hipotecznym nie przewiduje dodatkowych obowiązków co do przekazania konsumentowi technicznych informacji co do zasad ustalania wskaźnika referencyjnego. Kredytodawca powinien przekazać, że stawka może się zmienić, ale nie ma potrzeby ani obowiązku po stronie instytucji kredytowej, aby tłumaczyć konsumentowi szczegółów metody ustalania wskaźnika.

Kiedy opinia Rzecznika Generalnego?

Na koniec Trybunał poinformował, że opinia Rzecznika Generalnego zostanie ogłoszona w dniu 11 września 2025 roku.

Klauzule umów kredytowych dot. WIBOR nie powinny być badane pod kątem ewentualnej abuzywności [komentarz]

Moim zdaniem przepisy Rozporządzenia BMR, jak i przepisy ustawy o kredycie hipotecznym, które nakazywały bankom stosować wskaźniki referencyjny jako obligatoryjny element zmiennego oprocentowania kredytu hipotecznego winny być traktowane jako przepis ustawowy lub wykonawczy. W takim wypadku dyrektywa 93/13 przewiduje, że jej przepisy nie będą miały zastosowania do warunków umów odzwierciedlających przepisy ustawowe lub wykonawcze (art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13). Oznacza to, że postanowienia umowne odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności.

Nawet jednak, gdyby TSUE stwierdził inaczej, to wciąż postanowienie wprowadzające zmienne oprocentowanie z zastosowaniem WIBORu dotyczy głównego przedmiotu umowy kredytu. Jeżeli więc takie postanowienie zostało wyrażone prostym i zrozumiałym językiem, a tak w mojej ocenie jest, to również z tej przyczyny nie może być badane pod kątem abuzywności (art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13).

Dodatkowo, jeśli chodzi o obowiązki informacyjne ciążące na kredytodawcach, to zostały one bardzo szczegółowo określone w ustawie o kredycie hipotecznym (implementującej dyrektywę 2014/17), która wprowadziła jednolity wzór formularza informacyjnego wydawanego klientom przed podpisaniem umowy. Wyprowadzanie natomiast obowiązków informacyjnych ponad standard ustawowy nie znajduje żadnego uzasadnienia. Co więcej, już w kilku orzeczeniach dotyczących postanowień umownych przewidujących zmienną stopę procentową Trybunał wypowiedział się, że samo naruszenie obowiązków informacyjnych (pominąwszy fakt, że wszystkie obowiązki zostały w analizowanym przypadku spełnione) nie jest wystarczające, aby uznać warunek umowny za nieuczciwy.
Trybunał co najmniej kilkukrotnie podkreślał bowiem, że niezależnie od spełnienia obowiązku informacyjnego, niezbędne jest zbadanie uczciwości warunku umownego przez sąd krajowy poprzez porównanie go ze zwykle stosowanymi metodami obliczania odsetek (np. odsetek kapitałowych z art. 359 k.c.). Wspomniane porównanie potwierdza, że warunek umowy odwołujący się do wskaźnika WIBOR jest uczciwy.

Stąd uważam, że Trybunał w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

Wojciech Wandzel, adwokat, lider Praktyki Banking & Finance w KKG Legal

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wzrósł dług Polski: Zła wiadomość dla rządu i samorządów, to już 57,4% PKB

Dług polskiego sektora instytucji rządowych oraz samorządowych (general government) wzrósł do 57,4% PKB w pierwszym kwartale 2025 r. z 55,3% PKB zanotowanych kwartał wcześniej. Takie dane podał Eurostat. Natomiast w pierwszym kwartale 2024 r. wskaźnik ten wyniósł 51,3% PKB.

Unijna reforma praw pasażerów 2025 – co się zmieni przed kolejnym sezonem wakacyjnym?

Planujesz podróż samolotem? Już wkrótce unijne przepisy dotyczące praw pasażerów przejdą największą reformę od dwudziestu lat. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła nowelizację rozporządzenia 261/2004, które od dwóch dekad regulowało zasady odszkodowań i opieki w razie opóźnień oraz odwołań lotów. Nowe przepisy mają zostać uchwalone jeszcze w 2025 roku, a ich wejście w życie przewiduje się na przełomie jesieni i zimy, najpóźniej przed sezonem wakacyjnym 2026

Koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat

Mają zajść kolejne zmiany w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350). Tym razem będą to jednak deregulacje na korzyść pracodawców. Dlaczego? Bo zapowiadany jest koniec z papierologią: będzie zlikwidowany obowiązek przechowywania papierowych zgłoszeń do ZUS przez 5 lat.

Emerytalna rewolucja Karola Nawrockiego: Co najmniej 150 zł podwyżki dla seniorów? Projekt już 6 sierpnia

Nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki zapowiedział rewolucję w sposobie waloryzacji emerytur i rent. Jego obietnica może oznaczać realne zmiany w domowych budżetach milionów polskich emerytów – szczególnie tych, którzy otrzymują najniższe świadczenia. Czy nowy system będzie bardziej sprawiedliwy? Jakie konkretnie rozwiązania zapowiada Nawrocki? I kto zyska najwięcej?

REKLAMA

Inwigilowani? ZUS udostępni dane przedsiębiorców bankom, instytucjom finansowym, kredytowym czy pożyczkowym

Czujemy się w pewnym sensie inwigilowani - podkreślają przedsiębiorcy, którzy zapoznają się z kolejnym projektem zmian przepisów przygotowanym przez MRPiPS. Tym razem chodzi o zmiany ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Generalnie intencja jest taka, że ZUS udostępni dane z kont płatników składek szerszemu gronu podmiotów: bankom, instytucjom finansowym, kredytowym, pożyczkowym. Po co? Pytają przedsiębiorcy.

Rewolucja w L4: w czasie zwolnienia, pracownik (od czasu do czasu) będzie musiał odebrać telefon od szefa i odpisać na e-maila, ale będzie też mógł pobierać jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia

Przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (nr w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów: UD114) zakłada wprowadzenie istotnych zmian w zakresie tego co wolno, a czego nie wolno pracownikowi w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim – począwszy od podejmowania sporadycznych, incydentalnych czynności, będących przejawami aktywności zawodowej, a na wykonywaniu pracy u innego pracodawcy (tym samym – pobierając jednocześnie zasiłek chorobowy i 100 proc. wynagrodzenia) skończywszy.

Duża podwyżka świadczenia dla mężczyzny z rocznika 1957. Kolejne prawomocne orzeczenie sądu powszechnego po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20

Przybywa prawomocnych orzeczeń w sprawach po wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20. Przedstawię wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku.

Niski wiek emerytalny kobiet to bomba z opóźnionym zapłonem. Polki stracą tysiące na emeryturze

Polska starzeje się w szybkim tempie, co już dziś budzi poważne obawy o przyszłość systemu emerytalnego. Międzynarodowy Fundusz Walutowy alarmuje: jeśli nie zostaną wprowadzone pilne reformy, do 2050 roku świadczenia mogą spaść nawet o jedną trzecią. Najbardziej ucierpią kobiety, osoby o niskich dochodach i pracownicy niestandardowi. Czy jest jeszcze czas, by uniknąć kryzysu?

REKLAMA

Nadchodzą rewolucyjne zmiany w świadectwie pracy? Chodzi o jedną rubrykę. Prezes UODO pisze do MRPiPS

Współczesny rynek pracy wymaga elastyczności, kompetencji i transparentności, a prawo musi podążać za zmianami społecznymi, technologicznymi ale co ciekawe czasami także za prywatnymi decyzjami pracowników. W tym wszystkim istotne znaczenie ma świadectwo pracy, którego wzór jest uregulowany jako załącznik do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (Dz.U. 2016 poz. 2292). Co zatem się zmieni?

Koniec z oszukiwaniem w CV. Pracodawcy sprawdzą dyplom a uczelnie będą miały nowy obowiązek

Fałszywy dyplom w CV? Już wkrótce ten problem może odejść do lamusa. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przygotowało projekt ustawy, który da pracodawcom narzędzie do weryfikacji wykształcenia kandydatów do pracy. To rewolucja w rekrutacji, która kończy z dotychczasową bezradnością pracodawców wobec przepisów o ochronie danych.

REKLAMA