REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kredyt bez odsetek i prowizji? 13 lutego 2025 r. TSUE wyda kluczowy wyrok odnośnie sankcji kredytu darmowego. Jaka przyszłość kredytów i pożyczek gotówkowych w Polsce?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat, wspólnik w kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci
Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE)
Kredyt bez odsetek i prowizji? Za 2 dni TSUE wyda kluczowy wyrok odnośnie sankcji kredytu darmowego. Jaka przyszłość kredytów i pożyczek gotówkowych w Polsce?

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej już 13 lutego 2025 roku ogłosi wyrok w sprawie C-472/23 dotyczącej sankcji kredytu darmowego. Będzie to pierwszy wyrok TSUE w polskiej sprawie związanej z pożyczkami gotówkowymi oraz instytucją sankcji kredytu darmowego, która coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Praktyka ta jest coraz częściej stosowana przez sądy, zwłaszcza że rośnie liczba kredytobiorców oraz pożyczkobiorców gotówkowych, którzy decydują się dochodzić swoich praw w sądach, pozywając banki lub instytucje parabankowe.

Na czym polega sankcja kredytu darmowego

 Sankcja kredytu darmowego polega na tym, że konsument, który zawarł umowę kredytową (np. pożyczkę lub kredyt gotówkowy), ma prawo do żądania zwrotu wszelkich kosztów związanych z kredytem lub pożyczką, jeśli instytucja finansowa (np. bank lub parabank) m.in. nie dostarczyła mu odpowiednich informacji o kosztach kredytu lub pożyczki w sposób przejrzysty i zrozumiały. Innymi słowy, jeśli konsument nie został prawidłowo poinformowany o wszystkich kosztach związanych z umową (np. o oprocentowaniu, prowizjach, opłatach dodatkowych), ma prawo domagać się, aby zapłacone koszty zostały mu zwrócone.
W konsekwencji taki kredyt lub pożyczka stają się darmowe (należy rozliczyć tylko kwotę kapitału). Czwartkowa decyzja TSUE może mieć ogromny wpływ na sytuację konsumentów oraz na wymiar sprawiedliwości w Polsce, szczególnie, że mówimy o wolumenie 18 milionów umów.

REKLAMA

REKLAMA

Podstawy prawne i kontekst sprawy, którą rozstrzyga TSUE

Sprawa trafiła do TSUE na skutek pytań prejudycjalnych zadanych przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, I Wydział Cywilny, w sprawie o sygn. akt I C 2034/21, w której powód dochodzi roszczenia o zapłatę uiszczonych odsetek i pozostałych kosztów wynikającego z sankcji kredytu darmowego w związku z zawartą umową pożyczki gotówkowej z jednym z banków uniwersalnych.

Kluczowe zagadnienia poddane analizie Trybunału obejmują:
1) Czy błędne podanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) w umowie kredytowej automatycznie uzasadnia zastosowanie sankcji kredytu darmowego?
2) Czy warunki zmiany opłat w umowie kredytowej muszą być precyzyjnie określone, aby spełniać wymogi prawa UE?
3) Czy polska regulacja przewidująca jedną, surową sankcję niezależnie od stopnia naruszenia, jest zgodna z unijną zasadą proporcjonalności?

Co może orzec TSUE?

Biorąc pod uwagę dotychczasowe orzecznictwo TSUE, można mieć wręcz pewność, że wyrok z 13 lutego 2025 r. będzie orzeczeniem prokonsumenckim.

1. TSUE uzna, że błędne podanie RRSO uzasadnia sankcję kredytu darmowego.

 To bardzo istotne zagadnienie w kontekście ochrony konsumentów. TSUE zajmuje się tego rodzaju sprawami, ponieważ nieprawidłowości w udzielaniu informacji o RRSO mogą naruszać prawa konsumentów, wpływając na ich możliwość podejmowania świadomych decyzji kredytowych. RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) ma na celu przedstawienie całkowitych kosztów kredytu w sposób przejrzysty. Jeżeli w wyniku błędnego podania tej informacji konsument nie byłby w stanie ocenić rzeczywistego kosztu kredytu, mogłoby to uzasadniać stosowanie sankcji w postaci kredytu darmowego, ponieważ jest to naruszenie fundamentalnych zasad ochrony konsumentów. Warto w tym miejscu przywołać wyrok TSUE z 23 stycznia 2025 roku w sprawie C -677/23, w którym TSUE uznał, że jakiekolwiek błędy w podaniu RRSO mogą stanowić poważne naruszenie praw konsumentów, co w rezultacie może skutkować sankcją w postaci kredytu darmowego. Wskazano, że informacja o RRSO jest jednym z kluczowych elementów umożliwiających konsumentowi porównanie ofert kredytowych oraz ocenę całkowitych kosztów kredytu. Brak dokładności w tej kwestii uniemożliwia podjęcie świadomej decyzji finansowej, co jest sprzeczne z zasadą ochrony konsumentów.

2. TSUE potwierdzi, że nieprecyzyjne określenie zasad zmiany opłat w umowie kredytowej narusza prawo UE.

Kolejnym istotnym aspektem sprawy jest to, czy banki mogą w dowolny sposób zmieniać wysokość opłat związanych z kredytem. W polskim systemie prawnym niektóre umowy kredytowe pozwalają na podwyższanie opłat w oparciu o niejasne i trudne do zweryfikowania kryteria, np. zmiany poziomu inflacji, kosztów operacyjnych banku czy rekomendacji organów nadzorczych. TSUE może orzec, że takie praktyki naruszają wymogi Dyrektywy 2008/48/WE, która wymaga, aby konsument był precyzyjnie poinformowany o wszelkich opłatach i zasadach ich zmian.

3. TSUE nie stwierdzi, że polska sankcja kredytu darmowego jest nieproporcjonalna.

Sankcja kredytu darmowego w polskim prawie polega na tym, że w przypadku naruszenia obowiązków informacyjnych przez bank, konsument zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów. W mojej ocenie TSUE uzna, że zastosowanie sankcji kredytu darmowego w przypadku błędnego podania informacji o RRSO czy innych kosztach, a także brak jasnych zasad zmiany opłat, jest zgodne z unijnymi zasadami ochrony konsumentów, pod warunkiem, że naruszenie to miało istotny wpływ na możliwość podjęcia świadomej decyzji przez konsumenta. Sankcja kredytu darmowego może się wydawać stosunkowo surową konsekwencją, jednakże w sytuacji, gdy błąd w informacjach dotyczących kosztów kredytu ma istotny wpływ na decyzję konsumenta, taka sankcja jest w pełni uzasadniona i takie stanowisko prawdopodobnie zajmie TSUE.

REKLAMA

Jakie skutki wyroku TSUE?

Jeśli TSUE potwierdzi obecną regulację dotyczącą sankcji kredytu darmowego, będzie to korzystne dla konsumentów, ponieważ będą oni mieli silniejszą ochronę przed błędami banków w zakresie informowania o kosztach kredytów. Takie rozwiązanie pozwoli konsumentom skuteczniej dochodzić swoich praw w przypadku, gdy banki nieprawidłowo podają informacje o RRSO lub innych kosztach kredytu. Taka sytuacja może prowadzić do wzrostu liczby procesów sądowych, gdyż konsumenci, mając świadomość, że błędy mogą skutkować zwrotem kosztów kredytu, będą bardziej skłonni do dochodzenia swoich roszczeń.

Z perspektywy banków, jeśli TSUE nie uzna polskiej sankcji kredytu darmowego za nieproporcjonalną, instytucje finansowe będą zmuszone do jeszcze bardziej rygorystycznego przestrzegania przepisów dotyczących informowania konsumentów o kosztach kredytu, w tym RRSO. Błąd w tym zakresie może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych, w tym sankcji w postaci kredytu darmowego. Co więcej, banki mogą stanąć w obliczu wzrostu liczby procesów sądowych, ponieważ konsumenci, świadomi swoich praw, będą coraz częściej składać pozwy w celu dochodzenia unieważnienia nieprawidłowych kosztów kredytów. Większa liczba spraw sądowych może wiązać się z dodatkowymi kosztami prawnymi i reputacyjnymi dla instytucji finansowych, które będą musiały stawić czoła rosnącej liczbie spraw związanych z nieprawidłowościami w umowach kredytowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podsumowanie

 Wyrok TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego będzie miał kluczowe znaczenie dla kształtowania ochrony konsumentów na rynku kredytowym. Jeśli Trybunał potwierdzi zgodność polskich przepisów z prawem UE, będzie to oznaczać utrzymanie obecnej linii orzeczniczej i dalsze wzmocnienie pozycji kredytobiorców w sporach z instytucjami finansowymi. Nie ma wątpliwości, że decyzja skutki decyzji TSUE w 13 lutego 2025 roku będą odczuwalne zarówno dla kredytobiorców, jak i banków w Polsce.

adw. Karolina Pilawska, Pilawska Zorski Adwokaci
www.pzadwokaci.pl

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
1300 plus co miesiąc dla wszystkich? Ministerstwo Finansów oszacowało koszty propozycji na 480 mld zł rocznie

1300 zł plus, czyli bezwarunkowy dochód podstawowy w kwocie 1300 złotych na każdego dorosłego obywatela kosztowałby 480 mld zł rocznie. Tak wynika z odpowiedzi wiceministra finansów Juranda Dropa na interpelację poselską. Dodał, że Ministerstwo Finansów nie planuje obecnie wprowadzenia takiego rozwiązania.

Dodatkowe emerytury w 2026. Dla kogo czternastka, czy będzie piętnastka, ile wyniosą wypłaty?

Dodatkowe świadczenia dla seniorów, takie jak 13. i 14. emerytura, na stałe weszły do kalendarza wypłat z ZUS. Jednak z każdym rokiem pojawiają się pytania o zasady ich przyznawania oraz o to, czy kalendarz wypłat zostanie rozszerzony o kolejne świadczenia. Czy w 2026 r. seniorzy mogą liczyć na czternastkę i czy piętnastka faktycznie stanie się nowym, stałym dodatkiem do emerytury?

Renta socjalna a praca. Kiedy świadczenie przepada

Wiele osób z niepełnosprawnością obawia się, że podjęcie pracy może oznaczać utratę renty. W tym artykule obalamy najczęstsze mity i wyjaśniamy, jak praca zarobkowa wpływa na prawo do renty socjalnej.

Emerytura dla kobiet po urodzeniu dziecka w 2025 i 2026 r. Jak ZUS liczy lata po urlopie macierzyńskim?

Narodziny dziecka, urlop macierzyński, rodzicielski, powrót do pracy – dla większości kobiet to czas intensywnych zmian. W tym natłoku spraw łatwo przeoczyć pewien kluczowy szczegół, który może zaważyć na przyszłości finansowej. Chodzi o Twoje składki emerytalne, które po powrocie do pracy nie zawsze są naliczane w prawidłowy sposób. ZUS nie zrobi tego za Ciebie. Musisz wziąć sprawy w swoje ręce.

REKLAMA

Obowiązek zgłoszenia wykorzystania seksualnego dziecka – art. 240 Kodeksu karnego. Co grozi za brak reakcji?

Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 rozpoczęła kampanię społeczną, która wprost uderza w problem społecznej obojętności wobec krzywdzenia dzieci. Hasło przewodnie brzmi: "Po czyjej jesteś stronie, gdy milczysz?".

Dostałeś 300 złotych z Dobrego Startu? To nie koniec. Do końca października możesz się starać jeszcze o ponad 400 złotych

Wielu rodziców skarży się 300 złotych, które otrzymują w ramach świadczenia Dobry Start to kropla w morzu potrzeb. Ceny rosną, a koszty utrzymania są coraz trudniejsze do pokrycia z domowych budżetów.

Dlaczego ludzie nie ubiegają się o przysługujące im pieniądze? ZUS wypłacił już ponad 1 miliard złotych, ale wiele osób wciąż nie złożyło wniosku

ZUS wypłacił już ponad miliard złotych, ale wielu uprawnionych wciąż nie złożyło jeszcze wniosku. Dlaczego ludzie nie ubiegają się o przysługujące im pieniądze? Pozostało niewiele czasu, ale wciąż jeszcze można dostać należną pomoc.

Kontrole na granicy z Litwą i Niemcami aż do 4 kwietnia 2026 r. Jakie obostrzenia dla Polaków?

Zmiany na granicach potrwają zdecydowanie dłużej. Nowe rozporządzenie zaczyna obowiązywać od 5 października 2025 r. Zgodnie z nim kontrole, a co za tym idzie obostrzenia potrwać mają aż do 4 kwietnia 2026 r. Na czym polegają kontrole? Czy będą obostrzenia dla Polaków?

REKLAMA

Łańcuchy zerwane a psy wolne? Sejm przyjął "ustawę łańcuchową"

Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o ochronie zwierząt (druk nr 608 w brzmieniu nadanym w druku 1662). Zmiana została przyjęta 26 września 2025 roku na podstawie projektu poselskiego, tzw. "ustawa łańcuchowa" i ma na celu podniesienie standardów opieki nad zwierzętami domowymi oraz eliminację praktyk szkodliwych dla dobrostanu psów. Zmieni się nie tylko kwestia łańcuchów ale i minimalnej wielkości kojców.

Polski rynek kryptowalut zawisł w próżni regulacyjnej. Politycy wciąż nie mogą dojść do porozumienia

Znamy deklaracje polityków w sprawie regulacji rynku kryptowalut. Są to dość zróżnicowane stanowiska, a jednocześnie część dużych ugrupowań parlamentarnych nie zabiera głosu w tym temacie. Do tego wśród ekspertów nie brakuje obaw, że sporo posłów wciąż bazuje na stereotypach, zamiast na realnych danych. A takie podejście to zdecydowanie zła wiadomość dla Polski. Z kolei KNF jest wskazywana jako instytucja, która finalnie powinna nadzorować rynek aktywów cyfrowych. Jednak jest też pomysł powołania specjalnej rady ds. kryptowalut. Utworzyliby ją przedstawiciele KNF, NBP, rządu i branży. Eksperci mówią też, że powyższe wygląda jak polityczny ping-pong, a czas ucieka.

REKLAMA