REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kredyt bez odsetek i prowizji? 13 lutego 2025 r. TSUE wyda kluczowy wyrok odnośnie sankcji kredytu darmowego. Jaka przyszłość kredytów i pożyczek gotówkowych w Polsce?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat, wspólnik w kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci
Trybunał Sprawiedliwości UE (TSUE)
Kredyt bez odsetek i prowizji? Za 2 dni TSUE wyda kluczowy wyrok odnośnie sankcji kredytu darmowego. Jaka przyszłość kredytów i pożyczek gotówkowych w Polsce?

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej już 13 lutego 2025 roku ogłosi wyrok w sprawie C-472/23 dotyczącej sankcji kredytu darmowego. Będzie to pierwszy wyrok TSUE w polskiej sprawie związanej z pożyczkami gotówkowymi oraz instytucją sankcji kredytu darmowego, która coraz bardziej zyskuje na znaczeniu. Praktyka ta jest coraz częściej stosowana przez sądy, zwłaszcza że rośnie liczba kredytobiorców oraz pożyczkobiorców gotówkowych, którzy decydują się dochodzić swoich praw w sądach, pozywając banki lub instytucje parabankowe.

Na czym polega sankcja kredytu darmowego

 Sankcja kredytu darmowego polega na tym, że konsument, który zawarł umowę kredytową (np. pożyczkę lub kredyt gotówkowy), ma prawo do żądania zwrotu wszelkich kosztów związanych z kredytem lub pożyczką, jeśli instytucja finansowa (np. bank lub parabank) m.in. nie dostarczyła mu odpowiednich informacji o kosztach kredytu lub pożyczki w sposób przejrzysty i zrozumiały. Innymi słowy, jeśli konsument nie został prawidłowo poinformowany o wszystkich kosztach związanych z umową (np. o oprocentowaniu, prowizjach, opłatach dodatkowych), ma prawo domagać się, aby zapłacone koszty zostały mu zwrócone.
W konsekwencji taki kredyt lub pożyczka stają się darmowe (należy rozliczyć tylko kwotę kapitału). Czwartkowa decyzja TSUE może mieć ogromny wpływ na sytuację konsumentów oraz na wymiar sprawiedliwości w Polsce, szczególnie, że mówimy o wolumenie 18 milionów umów.

REKLAMA

Podstawy prawne i kontekst sprawy, którą rozstrzyga TSUE

Sprawa trafiła do TSUE na skutek pytań prejudycjalnych zadanych przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, I Wydział Cywilny, w sprawie o sygn. akt I C 2034/21, w której powód dochodzi roszczenia o zapłatę uiszczonych odsetek i pozostałych kosztów wynikającego z sankcji kredytu darmowego w związku z zawartą umową pożyczki gotówkowej z jednym z banków uniwersalnych.

Kluczowe zagadnienia poddane analizie Trybunału obejmują:
1) Czy błędne podanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) w umowie kredytowej automatycznie uzasadnia zastosowanie sankcji kredytu darmowego?
2) Czy warunki zmiany opłat w umowie kredytowej muszą być precyzyjnie określone, aby spełniać wymogi prawa UE?
3) Czy polska regulacja przewidująca jedną, surową sankcję niezależnie od stopnia naruszenia, jest zgodna z unijną zasadą proporcjonalności?

Co może orzec TSUE?

Biorąc pod uwagę dotychczasowe orzecznictwo TSUE, można mieć wręcz pewność, że wyrok z 13 lutego 2025 r. będzie orzeczeniem prokonsumenckim.

1. TSUE uzna, że błędne podanie RRSO uzasadnia sankcję kredytu darmowego.

 To bardzo istotne zagadnienie w kontekście ochrony konsumentów. TSUE zajmuje się tego rodzaju sprawami, ponieważ nieprawidłowości w udzielaniu informacji o RRSO mogą naruszać prawa konsumentów, wpływając na ich możliwość podejmowania świadomych decyzji kredytowych. RRSO (Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania) ma na celu przedstawienie całkowitych kosztów kredytu w sposób przejrzysty. Jeżeli w wyniku błędnego podania tej informacji konsument nie byłby w stanie ocenić rzeczywistego kosztu kredytu, mogłoby to uzasadniać stosowanie sankcji w postaci kredytu darmowego, ponieważ jest to naruszenie fundamentalnych zasad ochrony konsumentów. Warto w tym miejscu przywołać wyrok TSUE z 23 stycznia 2025 roku w sprawie C -677/23, w którym TSUE uznał, że jakiekolwiek błędy w podaniu RRSO mogą stanowić poważne naruszenie praw konsumentów, co w rezultacie może skutkować sankcją w postaci kredytu darmowego. Wskazano, że informacja o RRSO jest jednym z kluczowych elementów umożliwiających konsumentowi porównanie ofert kredytowych oraz ocenę całkowitych kosztów kredytu. Brak dokładności w tej kwestii uniemożliwia podjęcie świadomej decyzji finansowej, co jest sprzeczne z zasadą ochrony konsumentów.

2. TSUE potwierdzi, że nieprecyzyjne określenie zasad zmiany opłat w umowie kredytowej narusza prawo UE.

Kolejnym istotnym aspektem sprawy jest to, czy banki mogą w dowolny sposób zmieniać wysokość opłat związanych z kredytem. W polskim systemie prawnym niektóre umowy kredytowe pozwalają na podwyższanie opłat w oparciu o niejasne i trudne do zweryfikowania kryteria, np. zmiany poziomu inflacji, kosztów operacyjnych banku czy rekomendacji organów nadzorczych. TSUE może orzec, że takie praktyki naruszają wymogi Dyrektywy 2008/48/WE, która wymaga, aby konsument był precyzyjnie poinformowany o wszelkich opłatach i zasadach ich zmian.

3. TSUE nie stwierdzi, że polska sankcja kredytu darmowego jest nieproporcjonalna.

Sankcja kredytu darmowego w polskim prawie polega na tym, że w przypadku naruszenia obowiązków informacyjnych przez bank, konsument zwraca kredyt bez odsetek i innych kosztów. W mojej ocenie TSUE uzna, że zastosowanie sankcji kredytu darmowego w przypadku błędnego podania informacji o RRSO czy innych kosztach, a także brak jasnych zasad zmiany opłat, jest zgodne z unijnymi zasadami ochrony konsumentów, pod warunkiem, że naruszenie to miało istotny wpływ na możliwość podjęcia świadomej decyzji przez konsumenta. Sankcja kredytu darmowego może się wydawać stosunkowo surową konsekwencją, jednakże w sytuacji, gdy błąd w informacjach dotyczących kosztów kredytu ma istotny wpływ na decyzję konsumenta, taka sankcja jest w pełni uzasadniona i takie stanowisko prawdopodobnie zajmie TSUE.

Jakie skutki wyroku TSUE?

Jeśli TSUE potwierdzi obecną regulację dotyczącą sankcji kredytu darmowego, będzie to korzystne dla konsumentów, ponieważ będą oni mieli silniejszą ochronę przed błędami banków w zakresie informowania o kosztach kredytów. Takie rozwiązanie pozwoli konsumentom skuteczniej dochodzić swoich praw w przypadku, gdy banki nieprawidłowo podają informacje o RRSO lub innych kosztach kredytu. Taka sytuacja może prowadzić do wzrostu liczby procesów sądowych, gdyż konsumenci, mając świadomość, że błędy mogą skutkować zwrotem kosztów kredytu, będą bardziej skłonni do dochodzenia swoich roszczeń.

Z perspektywy banków, jeśli TSUE nie uzna polskiej sankcji kredytu darmowego za nieproporcjonalną, instytucje finansowe będą zmuszone do jeszcze bardziej rygorystycznego przestrzegania przepisów dotyczących informowania konsumentów o kosztach kredytu, w tym RRSO. Błąd w tym zakresie może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych, w tym sankcji w postaci kredytu darmowego. Co więcej, banki mogą stanąć w obliczu wzrostu liczby procesów sądowych, ponieważ konsumenci, świadomi swoich praw, będą coraz częściej składać pozwy w celu dochodzenia unieważnienia nieprawidłowych kosztów kredytów. Większa liczba spraw sądowych może wiązać się z dodatkowymi kosztami prawnymi i reputacyjnymi dla instytucji finansowych, które będą musiały stawić czoła rosnącej liczbie spraw związanych z nieprawidłowościami w umowach kredytowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podsumowanie

 Wyrok TSUE w sprawie sankcji kredytu darmowego będzie miał kluczowe znaczenie dla kształtowania ochrony konsumentów na rynku kredytowym. Jeśli Trybunał potwierdzi zgodność polskich przepisów z prawem UE, będzie to oznaczać utrzymanie obecnej linii orzeczniczej i dalsze wzmocnienie pozycji kredytobiorców w sporach z instytucjami finansowymi. Nie ma wątpliwości, że decyzja skutki decyzji TSUE w 13 lutego 2025 roku będą odczuwalne zarówno dla kredytobiorców, jak i banków w Polsce.

adw. Karolina Pilawska, Pilawska Zorski Adwokaci
www.pzadwokaci.pl

 

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
„Ozłocony” projekt ustawy o rynku kryptoaktywów. Po co Polsce surowsze przepisy niż wymaga UE?

Projekt ustawy o rynku kryptoaktywów trafił parę dni temu do Sejmu. Celem tego projektu powinno być uszczegółowienie i doprecyzowanie, w zakresie w jakim jest to konieczne, rozwiązań wprowadzanych unijnym rozporządzeniem MICA. To jednak zbyt mało ambitne zadanie dla Ministra Finansów, twórcy projektu, który postanowił pokryć przepisy unijne warstwą krajowego, "normatywnego złota". Zobaczmy, na ile przepisy projektu stały się przedmiotem tzw. gold-platingu i co z tego wynika w praktyce.

Może czas, aby sąd mógł zmusić ZUS do odpuszczenia ścigania za niezapłacone składki? Jak jest rak, hospicjum, śmierć bliskich, utrata majątku?

Problemem udzielania przez ZUS ulg w postaci umorzenia zaległości w składkach jest to, że jest to decyzja całkowicie uznaniowa (po stronie ZUS). Osoba wnioskująca o taką ulgę może spełniać na 1000% zasady współżycia społecznego, które uzasadniają ulgę, a ZUS można tylko o nią prosić. I ZUS nie musi jej przyznać. Można stracić cały majątek w pożarze, być w stanie przedagonalnym w hospicjum, stracić rodzinę w wypadku samochodowym. A i tak ZUS może odmówić umorzenia zaległych składek w tym znaczeniu, że nie można ZUS zmusić do przyznania ulgi. Żaden sąd nie może wydać wyroku “Zmuszam ZUS do przyznania ulgi w kwocie 5000 zł w postaci umorzenia zaległych składek ZUS bo wnioskodawca choruje na raka w fazie przerzutów i zostało mu nie więcej niż 12 miesięcy życia “. Sąd może tylko wskazywać, że ZUS naruszył przepisy o umarzaniu zaległości bo nie zrobił tego, gdy sytuacja wnioskującego o ulgę, uzasadnia jej przyznanie.

Adwokat: TSUE potwierdzi uczciwość postanowień umów kredytowych odwołujących się do WIBOR

Postanowienia umów kredytowych odwołujące się do wskaźnika referencyjnego WIBOR w ogóle nie powinny stanowić przedmiotu badania pod kątem ewentualnej abuzywności – uważa adwokat Wojciech Wandzel. Jego zdaniem Trybunał Sprawiedliwości UE w sprawie C-471/24 potwierdzi uczciwość postanowień umownych odwołujących się do WIBOR.

Jest ustawa o osobach starszych (czyli 60 plus). Co to daje?

Mało osób ma świadomość, a szczególnie osób starszych, że polityka senioralna w naszym kraju jest do tego stopnia rozwinięta, że jest specjalna ustawa o osobach starszych. Ustawa choć krótka to dość istotna dla praw seniorów, którzy mają ukończony 60 rok życia, czyli są tzw. seniorami 60 plus. Ustawa jest też istotna z perspektywy obowiązków państwa względem seniorów. Co zatem daje to prawo?

REKLAMA

ZUS: Po nowelizacji mundurowi będą dalej informować o swoich finansach. Zwykły emeryt albo rencista już nie

Warunkiem łączenia wcześniejszej emerytury albo renty z dochodami z pracy jest nieosiąganie zbyt wysokich limitów dochodów z pracy. Do tej pory co roku trzeba było o kwotach przychodów informować ZUS. W ramach deregulacji zniknie obowiązek zawiadamiania przez emeryta lub rencistę ZUS (jako organu rentowego) o wysokości osiąganego przychodu. Nie jest to już potrzebne bo ZUS sam sobie te informacje sprawdzi. Obowiązek informowania ZUS o przychodach dotyczy tylko dwóch przypadków - 1) mundurowi, którzy pobierają uposażenie oraz 2) osoby, które osiągają przychody za granicą.

Energia wiatrowa w Polsce: jak daleko wiatraki od zabudowań? Co zrobi Prezydent Nawrocki?

Karol Nawrocki deklarował w kampanii wyborczej poparcie dla „rozsądnej transformacji energetycznej”. W praktyce jednak jego wypowiedzi sugerują sceptycyzm wobec polityki Zielonego Ładu oraz brak entuzjazmu dla dynamicznego rozwoju odnawialnych źródeł energii – w tym energetyki wiatrowej. Prezydent Elekt podkreśla wagę źródeł konwencjonalnych – mimo ich wysokich kosztów i negatywnego wpływu na klimat.

Bon leczniczy zamiast 13. i 14. emerytury: czy to koniec z dodatkowymi pieniędzmi? Nowy pomysł na wsparcie seniorów

Nie da się ukryć, że seniorzy przyzwyczaili się już do otrzymywania dodatkowego wsparcia finansowego w postaci 13. i 14. emerytury. Świadczenia te okazały się wręcz stałym elementem polityki senioralnej, w ramach szeroko rozbudowanej polityki społecznej w Polsce. Dla wielu seniorów rzeczywiście jest to realne wsparcie finansowe, które pomaga niekiedy związać koniec z końcem. Odebranie tych kilku tysięcy to byłby cios dla tych osób. Jednak coraz częściej pojawiają się głosy, że jednorazowe dodatki nie rozwiązują systemowych problemów osób starszych – zwłaszcza w obszarze zdrowia. Czy zamiast gotówki lepszym rozwiązaniem byłby zatem bon leczniczy? Przyjrzyjmy się tej propozycji i ocenimy jej skutki.

Duże pieniądze na modernizację budynku i kanalizację: rusza nowy program

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił nabór wniosków w nowym programie – do rozdysponowania dla beneficjentów jest aż 1,3 mld zł. Program będzie dostępny wyłącznie w czterech województwach.

REKLAMA

Renta wdowia od 1 lipca 2025 – ZUS gotowy do wypłat. Sprawdź, czy masz prawo do świadczenia

Od 1 lipca 2025 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpocznie wypłatę renty wdowiej. Dotychczas do ZUS wpłynęło prawie milion wniosków. Łącznie, do wszystkich uprawnionych instytucji wpłynęło ponad 1 mln 64 tys. 414 wniosków o rentę wdowią. Sprawdź, komu przysługuje świadczenie, jakie są warunki i jak wygląda procedura.

WSA: Nowa klasyfikacja chorób dla spraw w MOPS jeszcze nie obowiązuje. A urzędnicy ją stosują

Sądy pilnują, aby MOPS i SKO nie powoływały się na IDC-11. Ta klasyfikacja chorób jeszcze nie obowiązuje. Trwają prace nad jej wdrożeniem. Mówi się o 2026 r.

REKLAMA