REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje, opłaty? Sankcja kredytu darmowego

Adwokat, wspólnik w kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci
Sąd Najwyższy
Sankcja kredytu darmowego. Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje i opłaty?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sąd Najwyższy w Polsce stoi przed wyzwaniem rozstrzygania jednego z najważniejszych zagadnień dotyczących tzw. sankcji kredytu darmowego. Ta instytucja, wynikająca z ustawy o kredycie konsumenckim, może przynieść znaczące zmiany zarówno dla kredytobiorców, jak i dla instytucji finansowych. W obliczu rosnącej liczby sporów między bankami a konsumentami, decyzja Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 3/25, zarejestrowanej 22 stycznia 2025 roku, nabiera szczególnego znaczenia.
rozwiń >

Roczne terminy na skorzystanie z sankcji – fundamentalna wątpliwość dla kredytobiorców.

Jedno z kluczowych pytań prejudycjalnych dotyczy terminu, w jakim konsument może złożyć oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Zgodnie z ustawą, klient ma na to rok od wykonania umowy, jednak pojawia się pytanie: czy chodzi o wykonanie umowy przez kredytodawcę, czy przez obie strony?

Banki stoją na stanowisku, że termin powinien być liczony od momentu wypłaty środków przez kredytodawcę, co mogłoby znacząco ograniczyć możliwość skorzystania z sankcji i czynić te przepisy czysto iluzorycznymi. Z kolei pełnomocnicy kredytobiorców wskazują, że termin powinien być liczony od momentu pełnej spłaty kredytu, ponieważ dopiero wtedy konsument w pełni wykonuje swoje zobowiązanie.

W mojej ocenie termin powinien być liczony od momentu powzięcia przez kredytobiorcę świadomości wadliwości umowy. Warto także zaznaczyć, że roczny termin, który obowiązuje w Polsce, jest jednym z najkrótszych w całej Unii Europejskiej. W toczących się już postępowaniach sądowych w Polsce sądy bardzo różnie określają ten termin, począwszy od wypłaty kredytu lub pożyczki, od momentu całkowitej spłaty, czy chociażby od wydania weksla, jeśli stanowił zabezpieczenie umowy.

Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego w tej sprawie będzie miało kluczowe znaczenie dla tysięcy spraw sądowych dotyczących sankcji kredytu darmowego. Jeśli sąd przychyli się do stanowiska kredytobiorców, banki mogą stanąć przed koniecznością zwrotu dużych kwot, które konsumenci zapłacili w formie prowizji, opłat czy odsetek.

REKLAMA

Naliczanie odsetek od kosztów pozaodsetkowych

Drugie zagadnienie prawne dotyczy możliwości naliczania przez banki odsetek od części kredytu, która obejmuje koszty pozaodsetkowe, takie jak prowizja, opłaty administracyjne czy ubezpieczenia. Ustawa o kredycie konsumenckim oraz dyrektywa 2008/48/WE przewidują, że kredytobiorca powinien mieć jasność co do całkowitych kosztów swojego zobowiązania. Jednak w praktyce banki stosowały różne mechanizmy księgowe, które pozwalały im naliczać odsetki także od kosztów pozaodsetkowych, co podwyższało całkowity koszt kredytu. Jeżeli Sąd Najwyższy uzna, że taka praktyka jest niezgodna z prawem, banki mogą zostać zmuszone do zmiany swojej polityki kredytowej oraz zwrotu nienależnie pobranych środków. To z kolei mogłoby otworzyć drogę do masowych pozwów konsumenckich.

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO)

Trzecia sprawa, którą zajmie się Sąd Najwyższy, dotyczy sytuacji, w której błędne podanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) wynika z objęcia oprocentowaniem kosztów pozaodsetkowych. Wielu konsumentów podejmowało decyzję o zaciągnięciu kredytu na podstawie informacji zawartych w umowie, w tym wysokości RRSO. Jeśli ta informacja była błędna, kredytobiorcy mogli zostać wprowadzeni w błąd co do rzeczywistego kosztu zobowiązania.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej już wcześniej wypowiadał się w tej kwestii – 23 stycznia 2025 roku w sprawie o sygn. akt C-677/23 dotyczącej słowackiego kredytobiorcy, TSUE uznał, że przedstawienie nieprawidłowych informacji o kosztach kredytu może skutkować zastosowaniem sankcji kredytu darmowego. Jeżeli Sąd Najwyższy pójdzie tym samym tropem, banki mogą zostać zobowiązane do zwrotu dużej części pobranych opłat, a kredytobiorcy uzyskają możliwość unieważnienia kosztów kredytu. 

Jakie mogą być skutki uchwały Sądu Najwyższego w sprawie sankcji kredytu darmowego.

Decyzja Sądu Najwyższego (podjęta zapewne w formie uchwały) może znacząco wpłynąć na sytuację kredytobiorców oraz instytucji finansowych w Polsce. Przede wszystkim, możliwy jest wzrost ochrony kredytobiorców, co zmusi banki do przestrzegania obowiązków informacyjnych, które są istotne dla transparentności umów kredytowych.

W związku z potencjalnym korzystnym rozstrzygnięciem dla kredytobiorców, możemy również spodziewać się fali nowych pozwów przeciwko bankom, co może przypominać sytuację z kredytami frankowymi. Dodatkowo, jeśli Sąd Najwyższy zakwestionuje możliwość naliczania odsetek od kosztów pozaodsetkowych, banki będą zmuszone do wprowadzenia zmian w swoich ofertach, co może prowadzić do przekształcenia struktury produktów kredytowych. Szacuje się, że na rynku znajduje się około 18 milionów takich umów, co czyni tę sprawę szczególnie istotną dla szerokiej grupy konsumentów w Polsce.

Kiedy decyzja Sądu Najwyższego?

Zagadnienia prawne związane z decyzją Sądu Najwyższego zostały zarejestrowane 22 stycznia 2025 roku, co oznacza, że na orzeczenie w sprawie III CZP 3/25 będziemy musieli poczekać zapewne minimum rok. W tzw. międzyczasie jednak powinniśmy uzyskać orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), które mogą mieć istotny wpływ na rozstrzyganie spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego. Pierwsze orzeczenie w polskiej sprawie o sygn. akt C-472/23 zostanie wydane 13 lutego 2025 roku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Branża finansowa czeka z niepokojem

Branża finansowa z niepokojem czeka na decyzję Sądu Najwyższego. Dla banków może to być kolejny cios po sprawach związanych z kredytami frankowymi, które już znacząco wpłynęły na ich bilanse. Z drugiej strony, kredytobiorcy mogą zyskać szansę na odzyskanie nienależnie pobranych opłat, co może przyczynić się do większej sprawiedliwości na rynku kredytowym. W kontekście nadchodzących zmian, zarówno kredytobiorcy, jak i instytucje finansowe muszą być przygotowane na nowe realia. Warto, aby kredytobiorcy śledzili rozwój sytuacji i konsultowali swoje umowy z prawnikami, aby mieć pewność, że ich prawa są odpowiednio chronione. Decyzja Sądu Najwyższego nie tylko wpłynie na konkretne sprawy, ale także na przyszłe praktyki w sektorze finansowym. Niezależnie od wyniku, można się spodziewać, że nadchodzące miesiące będą kluczowe dla rynku kredytowego w Polsce.

adw. Karolina Pilawska
Pilawska Zorski Adwokaci
www.pzadwokaci.pl

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada: świadek ustanawia pełnomocnika bez konieczności zgody sądu lub prokuratora - projekt nowelizacji kpk (petycja NRA)

Naczelna Rada Adwokacka proponuje, aby wprowadzić jako zasadę prawo świadków do ustanowienia pełnomocnika, bez wyjątków i konieczności zgody sądu lub prokuratora. Adwokatura skierowała petycje w tej sprawie do prezydenta, rządu i parlamentu, która zawiera projekt nowelizacji kodeksu postępowania karnego.

Komunikat ZUS: Ograniczenia w komunikacji elektronicznej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o ograniczeniach w komunikacji elektronicznej z ZUS.

7 mniej znanych praw osób z niepełnoprawnościami w Polsce

Osoby z niepełnosprawnościami mogą korzystać z szeregu uprawnień. Wiele z nich zależy od stopnia niepełnosprawności czy dodatkowych kryteriów. Tym razem wymieniamy 7 przykładów, o których nie każdy być może pamięta.

Bezpłatna konferencja: Cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości - korzyści i wyzwania dla wierzycieli

Już 26 marca w Warszawie odbędzie się bezpłatna konferencja Cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości - korzyści i wyzwania dla wierzycieli, której inicjatorem i opiekunem merytorycznym jest Kancelaria Maciej Panfil i Partnerzy. Wydarzenie zgromadzi około 100 uczestników, w tym przedstawicieli biznesu, ekspertów ze środowiska prawniczego, sektora technologicznego oraz reprezentantów instytucji publicznych.

REKLAMA

88-latek oszukany na blisko 1,2 mln zł

Kolejna ofiara oszustwa, tym razem na Podlasiu. 88-latek stracił łącznie blisko 1,2 mln zł, bo uwierzył w szybki zysk z inwestycji. Pieniądze przekazywał w reklamówkach.

Dla nich nie będzie przeliczenia emerytur. Tracą 1000 zł miesiąc w miesiąc. Od lat. ZUS nie poinformował [wyrok TK z 4 czerwca 2024 r.]

Wyrok TK z 4 czerwca 2024 r. daje prawo do dużych pieniędzy emerytom, którym ZUS nawet przez 12 lat (w okresie od 2013 r. w zależności od daty przejścia na emeryturę) pomniejszał miesiąc w miesiąc ich emeryturę. Mówimy o kwotach 1000 zł miesięcznie i stratach na kolejnych waloryzacjach. Żeby to naprawić trzeba od razu (w 2025 r.) podnieść emeryturę o 1000 zł. Niestety ten wyrok daje prawo do podwyżki emerytury o 1000 zł (średnio) i wyrównania około 60 000 zł (średnio) tylko niektórym poszkodowanym emerytom. TK wziął pod swoją ochronę tylko osoby, które były na wcześniejszej emeryturze przed 2013 r. Jeżeli ktoś znalazł się na wcześniejszej emeryturze np. w 2013 r. w 2014 r., to nie podlega ochronie TK. Gdzie jest więc problem? Gdzie jest temat? Emeryci (w 2013 r., 2014 r., 2015 r. itd.) przechodząc na wcześniejszą emeryturę powinnien otrzymać informację o tym, że nie opłaca mu się, gdyż straci on np. 1000 zł za takie przejście. W artykule dwie historie, gdzie strata wynosi 1000 zł miesięcznie. Miesiąc w miesiąc.

Rozliczenie podatku PIT za pomocą karty płatniczej. Uruchomiono możliwość płatności kartą płatniczą zobowiązań podatkowych

Wszyscy podatnicy mogą regulować zobowiązania podatkowe w zakresie rozliczenia PIT w serwisie e-US i w usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Podatnicy nie ponoszą dodatkowych opłat z tego tytułu. Usługa działa od 20 marca 2025 r.

Czyste Powietrze w nowej odsłonie, już od kwietnia: Co się zmieni w programie? Jest sporo nowości

Nowa odsłona programu "Czyste Powietrze" rusza z początkiem kwietnia – zapowiedziała dzisiaj minister klimatu Paulina Hennig-Kloska. W programie jest sporo nowości, m.in. obowiązkowy audyt energetyczny przed wykonaniem termomodernizacji, wyższe progi dochodowe czy brak dotacji do kotłów gazowych.

REKLAMA

1000 zł świadczenia rodzicielskiego w 2025 r. Wydłużenie świadczenia rodzicielskiego od 19 marca 2025 r. Nowe przepisy już obowiązują

Świadczenie rodzicielskie w 2025 r. wynosi 1000 zł miesięcznie. Świadczenie rodzicielskie przysługuje rodzicom, którzy nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego ani innego świadczenia odpowiadającemu za okres urlopu macierzyńskiego lub urlopu rodzicielskiego. Pobierać je można przez okres od 52 do 71 tygodni w zależności od liczby urodzonych, objętych opieką lub przysposobionych dzieci.

Czynsz, opłaty za śmieci, prąd. Czy w 2025 r. mogę dostać jakieś dodatki? [Przykłady]

Wiele osób boryka się z wysokimi rachunkami, szukając dostępnych form finansowego wsparcia. Prezentujemy kilka przykładowych świadczeń. Jakie kryteria trzeba spełnić w 2025 r.?

REKLAMA