REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje, opłaty? Sankcja kredytu darmowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Adwokat, wspólnik w kancelarii Pilawska Zorski Adwokaci
Sąd Najwyższy
Sankcja kredytu darmowego. Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje i opłaty?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Sąd Najwyższy w Polsce stoi przed wyzwaniem rozstrzygania jednego z najważniejszych zagadnień dotyczących tzw. sankcji kredytu darmowego. Ta instytucja, wynikająca z ustawy o kredycie konsumenckim, może przynieść znaczące zmiany zarówno dla kredytobiorców, jak i dla instytucji finansowych. W obliczu rosnącej liczby sporów między bankami a konsumentami, decyzja Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 3/25, zarejestrowanej 22 stycznia 2025 roku, nabiera szczególnego znaczenia.

rozwiń >

Roczne terminy na skorzystanie z sankcji – fundamentalna wątpliwość dla kredytobiorców.

Jedno z kluczowych pytań prejudycjalnych dotyczy terminu, w jakim konsument może złożyć oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego. Zgodnie z ustawą, klient ma na to rok od wykonania umowy, jednak pojawia się pytanie: czy chodzi o wykonanie umowy przez kredytodawcę, czy przez obie strony?

Banki stoją na stanowisku, że termin powinien być liczony od momentu wypłaty środków przez kredytodawcę, co mogłoby znacząco ograniczyć możliwość skorzystania z sankcji i czynić te przepisy czysto iluzorycznymi. Z kolei pełnomocnicy kredytobiorców wskazują, że termin powinien być liczony od momentu pełnej spłaty kredytu, ponieważ dopiero wtedy konsument w pełni wykonuje swoje zobowiązanie.

W mojej ocenie termin powinien być liczony od momentu powzięcia przez kredytobiorcę świadomości wadliwości umowy. Warto także zaznaczyć, że roczny termin, który obowiązuje w Polsce, jest jednym z najkrótszych w całej Unii Europejskiej. W toczących się już postępowaniach sądowych w Polsce sądy bardzo różnie określają ten termin, począwszy od wypłaty kredytu lub pożyczki, od momentu całkowitej spłaty, czy chociażby od wydania weksla, jeśli stanowił zabezpieczenie umowy.

Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego w tej sprawie będzie miało kluczowe znaczenie dla tysięcy spraw sądowych dotyczących sankcji kredytu darmowego. Jeśli sąd przychyli się do stanowiska kredytobiorców, banki mogą stanąć przed koniecznością zwrotu dużych kwot, które konsumenci zapłacili w formie prowizji, opłat czy odsetek.

REKLAMA

REKLAMA

Naliczanie odsetek od kosztów pozaodsetkowych

Drugie zagadnienie prawne dotyczy możliwości naliczania przez banki odsetek od części kredytu, która obejmuje koszty pozaodsetkowe, takie jak prowizja, opłaty administracyjne czy ubezpieczenia. Ustawa o kredycie konsumenckim oraz dyrektywa 2008/48/WE przewidują, że kredytobiorca powinien mieć jasność co do całkowitych kosztów swojego zobowiązania. Jednak w praktyce banki stosowały różne mechanizmy księgowe, które pozwalały im naliczać odsetki także od kosztów pozaodsetkowych, co podwyższało całkowity koszt kredytu. Jeżeli Sąd Najwyższy uzna, że taka praktyka jest niezgodna z prawem, banki mogą zostać zmuszone do zmiany swojej polityki kredytowej oraz zwrotu nienależnie pobranych środków. To z kolei mogłoby otworzyć drogę do masowych pozwów konsumenckich.

Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania (RRSO)

Trzecia sprawa, którą zajmie się Sąd Najwyższy, dotyczy sytuacji, w której błędne podanie rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania (RRSO) wynika z objęcia oprocentowaniem kosztów pozaodsetkowych. Wielu konsumentów podejmowało decyzję o zaciągnięciu kredytu na podstawie informacji zawartych w umowie, w tym wysokości RRSO. Jeśli ta informacja była błędna, kredytobiorcy mogli zostać wprowadzeni w błąd co do rzeczywistego kosztu zobowiązania.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej już wcześniej wypowiadał się w tej kwestii – 23 stycznia 2025 roku w sprawie o sygn. akt C-677/23 dotyczącej słowackiego kredytobiorcy, TSUE uznał, że przedstawienie nieprawidłowych informacji o kosztach kredytu może skutkować zastosowaniem sankcji kredytu darmowego. Jeżeli Sąd Najwyższy pójdzie tym samym tropem, banki mogą zostać zobowiązane do zwrotu dużej części pobranych opłat, a kredytobiorcy uzyskają możliwość unieważnienia kosztów kredytu. 

Jakie mogą być skutki uchwały Sądu Najwyższego w sprawie sankcji kredytu darmowego.

Decyzja Sądu Najwyższego (podjęta zapewne w formie uchwały) może znacząco wpłynąć na sytuację kredytobiorców oraz instytucji finansowych w Polsce. Przede wszystkim, możliwy jest wzrost ochrony kredytobiorców, co zmusi banki do przestrzegania obowiązków informacyjnych, które są istotne dla transparentności umów kredytowych.

W związku z potencjalnym korzystnym rozstrzygnięciem dla kredytobiorców, możemy również spodziewać się fali nowych pozwów przeciwko bankom, co może przypominać sytuację z kredytami frankowymi. Dodatkowo, jeśli Sąd Najwyższy zakwestionuje możliwość naliczania odsetek od kosztów pozaodsetkowych, banki będą zmuszone do wprowadzenia zmian w swoich ofertach, co może prowadzić do przekształcenia struktury produktów kredytowych. Szacuje się, że na rynku znajduje się około 18 milionów takich umów, co czyni tę sprawę szczególnie istotną dla szerokiej grupy konsumentów w Polsce.

REKLAMA

Kiedy decyzja Sądu Najwyższego?

Zagadnienia prawne związane z decyzją Sądu Najwyższego zostały zarejestrowane 22 stycznia 2025 roku, co oznacza, że na orzeczenie w sprawie III CZP 3/25 będziemy musieli poczekać zapewne minimum rok. W tzw. międzyczasie jednak powinniśmy uzyskać orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), które mogą mieć istotny wpływ na rozstrzyganie spraw dotyczących sankcji kredytu darmowego. Pierwsze orzeczenie w polskiej sprawie o sygn. akt C-472/23 zostanie wydane 13 lutego 2025 roku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Branża finansowa czeka z niepokojem

Branża finansowa z niepokojem czeka na decyzję Sądu Najwyższego. Dla banków może to być kolejny cios po sprawach związanych z kredytami frankowymi, które już znacząco wpłynęły na ich bilanse. Z drugiej strony, kredytobiorcy mogą zyskać szansę na odzyskanie nienależnie pobranych opłat, co może przyczynić się do większej sprawiedliwości na rynku kredytowym. W kontekście nadchodzących zmian, zarówno kredytobiorcy, jak i instytucje finansowe muszą być przygotowane na nowe realia. Warto, aby kredytobiorcy śledzili rozwój sytuacji i konsultowali swoje umowy z prawnikami, aby mieć pewność, że ich prawa są odpowiednio chronione. Decyzja Sądu Najwyższego nie tylko wpłynie na konkretne sprawy, ale także na przyszłe praktyki w sektorze finansowym. Niezależnie od wyniku, można się spodziewać, że nadchodzące miesiące będą kluczowe dla rynku kredytowego w Polsce.

adw. Karolina Pilawska
Pilawska Zorski Adwokaci
www.pzadwokaci.pl

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy NBP oprócz rezerw złota utworzy rezerwę bitcoina?

Narodowy Bank Polski zgromadził już blisko 520 ton złota, co plasuje nasz kraj w czołówce największych posiadaczy kruszcu na świecie. W obliczu globalnych zmian pojawia się jednak pytanie: czy złoto wystarczy, by zapewnić bezpieczeństwo finansowe kraju i kiedy Polska zdecyduje się sięgnąć także po bitcoina? Eksperci podpowiadają kiedy i jak tego dokonać!

Nowe uprawnienia PIP od 1 stycznia 2026 r. - decyzje zamiast sądu, wyższe kary i kontrole zdalne

Od początku 2026 roku wejdą w życie przepisy znacząco rozszerzające kompetencje Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Zmiany te w istotny sposób wpłyną na relacje między pracodawcami, zleceniobiorcami i osobami współpracującymi w modelu B2B. Nowe regulacje mają zwiększyć skuteczność kontroli i ograniczyć nadużycia w zatrudnieniu, ale mogą też oznaczać poważne wyzwania dla firm. W artykule omawiamy najważniejsze założenia nowelizacji oraz jej praktyczne konsekwencje dla przedsiębiorców.

Chcesz mieć byle jaką emeryturę? Wypłacaj pieniądze z PPK na bieżące wydatki

Polska się starzeje, a pracowników ubywa. Co to oznacza dla przyszłych emerytów? Raport GUS nie pozostawia złudzeń - obciążenie systemu emerytalnego będzie coraz większe. W obliczu tych wyzwań Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) stają się kluczem do finansowej stabilności na jesień życia. Tomasz Orlik, Członek Zarządu ds. Operacyjnych, PFR TFI wyjaśnia dlaczego PPK to nie tylko oszczędności, ale i inwestycja w Twoją przyszłość, którą warto potraktować długoterminowo.

Nieobowiązkowe prace domowe - krzywda liczona w miliardach złotych. Kto poniesie odpowiedzialność za decyzje w edukacji?

Jeśli każde dziecko w Polsce straciło jeden rok edukacji przez wadliwe decyzje resortu, to nie mówimy o reformie, lecz o krzywdzie narodowej – wartej ponad 15 miliardów złotych. Waldemar Żurek zapowiada pozwy wobec sędziów, którzy – jego zdaniem – „nie są sędziami” i powinni odpowiadać własnym majątkiem. Wreszcie ktoś głośno mówi o osobistej odpowiedzialności za decyzje publiczne. Problem w tym, że pan Żurek patrzy jedynie tam, gdzie politycznie wygodnie. Jeśli naprawdę chcemy rozmawiać o odpowiedzialności za wyrządzanie krzywdy, to nie w sądach, lecz w Ministerstwie Edukacji trzeba jej szukać - pisze adwokat Grzegorz Prigan.

REKLAMA

Jest limit kontroli – mogą trwać tyle i ani dnia dłużej. NSA potwierdza – wtedy można kazać kontrolerom pocałować klamkę

Przedsiębiorcy, także działający w formie jednoosobowych działalności gospodarczych, mogą być kontrolowani przez szereg państwowych instytucji. Czas trwania kontroli to nie tylko stres co do tego, czy kontroler nie będzie dokonywał innej, mniej korzystnej interpretacji przepisów, niż przedsiębiorca stosował, ale też uciążliwość. W toku kontroli urzędnicy żądają masy dokumentów, a także wyjaśnień, odpowiedzi na pytania. Jednak czas kontroli jest limitowany.

Wniosek o zasiłek pogrzebowy – duże zmiany od 2026 roku

Od 1 stycznia 2026 r. zmienią się zasady składania wniosku o zasiłek pogrzebowy. Wynika to zarówno z nowelizacji ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jak i zmienionych przepisów rozporządzenia w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno–rentowe. Gotowy jest już projekt rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w tej sprawie. Przypomnijmy, że od przyszłego roku wzrośnie też kwota zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł.

Odpowiedzialność solidarna przy delegowaniu pracowników do Niemiec. Obowiązki pracodawcy i pracodawcy użytkownika

W przypadku delegowania pracowników do Niemiec - zarówno w modelu pracy tymczasowej, jak i świadczenia usług - szczególnego znaczenia nabiera zagadnienie odpowiedzialności solidarnej. Choć temat ten nie zawsze znajduje się w centrum uwagi przedsiębiorców, jego praktyczne skutki mogą być bardzo poważne. W razie stwierdzenia nieprawidłowości przez instytucje kontrolne, zarówno agencja delegująca pracowników do Niemiec, jak i klient końcowy mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności - również finansowej.Podstawą prawną dla agencji pracy jest Arbeitnehmerüberlassungsgesetz (AÜG) – niemiecka ustawa o zatrudnieniu tymczasowym, natomiast w przypadku firm podwykonawczych zastosowanie ma § 631 niemieckiego Kodeksu cywilnego (BGB). W artykule eksperckim przygotowanym przez Euro-lohn odpowiadamy na pytania: Kto odpowiada za wynagrodzenie, składki i podatki - pracodawca czy użytkownik? Jaka jest rola dokumentów: PIT-4, PIT-28, Lohnsteuerbeschanigung, o czym należy wiedzieć podczas rozliczeń podatkowych i jakie są obowiązki księgowe przy delegowaniu pracowników do Niemiec.

Długi weekend i wysyp wolnego na szybko. Co może zrobić pracownik, gdy wizyta w rodzinnych stronach nie pójdzie zgodnie z planem?

Dzień Wszystkich Świętych zajmuje szczególne miejsce w sercach Polaków. Wielu z nich w czasie zbliżającego się weekendu wyjedzie w rodzinne strony. Nie tylko odwiedzą cmentarze, ale i spotkają się z rodziną. Pracodawcy mogą się spodziewać, że 3 listopada nie każdy stawi się do pracy.

REKLAMA

Listopad to ostatni miesiąc na skorzystanie z tego uprawnienia. Aby zaoszczędzić w grudniu, trzeba szybko złożyć wniosek

Aby skorzystać z wakacji składkowych w grudniu 2025 roku, trzeba złożyć wniosek w listopadzie. Oznacza to, że czas na porządki na koncie ubezpieczonego i zawnioskowanie o ulgę, dobiega końca. Zainteresowani przedsiębiorcy powinni więc przystąpić do działania.

Sąd ogłosił upadłość znanej spółki finansowej. Co powinni zrobić wierzyciele?

W dniu 27 października 2025 roku Sąd Rejonowy w Zielonej Górze (Wydział Gospodarczy) wydał postanowienie o ogłoszeniu upadłości spółki Cinkciarz.pl Sp. z o.o. Sąd wezwał wierzycieli do zgłoszenia roszczeń, powołano także sędziego komisarza i wyznaczono syndyka. Jak poinformował PAP rzecznik Sądu Okręgowego w Zielonej Górze sędzia Bogumił Hoszowski - wszystkie postępowania o charakterze cywilnym, zarówno przed wydziałami cywilnymi, jak też przed wydziałami gospodarczymi z mocy prawa ulegają zawieszeniu.

REKLAMA