REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em
Rzecznik Generalny TSUE przeciwny podważaniu metody wyznaczania WIBOR. Nie będzie masowego kwestionowania wszystkich umów z WIBOR-em
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

W większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR. Kategoryczna opinia Rzecznika Generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych – piszą radca prawny Bartłomiej Rybicki oraz radca prawny Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego.

Opinia Rzecznika Generalnego TSUE z 11 września 2025 r. dot. zgodności z prawem konsumenckim wskaźnika WIBOR

Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w dniu 11 września 2025 r. przedstawił opinię na temat zgodności z prawem konsumenckim wskaźnika WIBOR w sprawie C‑471/24. Opinia Rzecznika Generalnego nie jest wiążąca dla Trybunału, ale daje pewien obraz co do prawdopodobnego kierunku wyroku, jaki Trybunał wyda najprawdopodobniej w pierwszej połowie 2026 r.

Opinia skupia się na trzech zagadnieniach (etapach) kontroli zgodności z prawem konsumenckim klauzuli zmiennego oprocentowania, gdzie w konkluzji Rzecznik formułuje własne propozycje odpowiedzi Trybunału na przedstawione przez polski sąd pytania prawne.

Pierwsze zagadnienie rozpatrywane przez Rzecznika dotyczy tego, czy postanowienia umowy kredytu określające zmienne oprocentowanie jako sumę stałej marży banku i wskaźnika WIBOR stanowią odzwierciedlenie przepisów prawa.

W tym zakresie Rzecznik opowiedział się za wąskim podejściem przedstawiając pogląd, że takie postanowienie nie odzwierciedla przepisów prawa. Rzecznik słusznie zwrócił uwagę, że art. 29 ust. 2 ustawy o kredycie hipotecznym ustanawia ogólną regułę, że oprocentowanie zmienne składa się z marży i wskaźnika referencyjnego, ale regulacje krajowe pozostawiają stronom umowy kredytu hipotecznego pewną swobodę przy wyborze konkretnego wskaźnika referencyjnego, którym może być zarówno WIBOR, jak i inny wskaźnik zgodny z Rozporządzeniem BMR np. POLONIA lub WIRON.

REKLAMA

REKLAMA

Rzecznik kategorycznie wykluczył badanie zgodności z prawem konsumenckim wskaźnika WIBOR

Drugie zagadnienie dotyczyło pytania, czy klauzula zmiennego oprocentowania oparta na WIBOR stanowi świadczenie główne z umowy kredytu, a jeżeli tak, to czy takie postanowienie jest jednoznaczne. Jeżeli bowiem postanowienie umowne określa główne świadczenie stron, a przy tym jest jednoznaczne, to w ogóle nie podlega kontroli w trybie konsumenckiej Dyrektywy 93/13.

W tym zakresie rzecznik pozostawił ocenę dla sądu krajowego w konkretnej sprawie, formułując jedynie wytyczne, czym przy dokonywaniu takiej oceny powinien się kierować sąd. Można wywnioskować, że Rzecznik Generalny skłania się ku temu, że klauzula zmiennego oprocentowania oparta na WIBOR stanowi świadczenie główne, a więc co do zasady w ogóle nie podlega kontroli abuzywności. Rzecznik wskazał, że dopiero ocena takiej klauzuli umownej jako niejednoznacznej pozwalałaby na przejście do kolejnego etapu, tj. do faktycznego badania „abuzywności” warunku umownego, a więc do oceny takiego warunku pod kątem wystąpienia „nierównowagi kontraktowej”, w warunkach „naruszenia zasad dobrej wiary”.

Jednocześnie Rzecznik sformułował wytyczne, jak ocenić czy taki warunek jest jednoznaczny. Zdaniem Rzecznika wystarczy, aby bank wskazał w umowie kredytu nazwę wskaźnika referencyjnego, jego administratora oraz przekazał rzetelną informację o ryzyku. Bank nie ma natomiast obowiązku wskazania w umowie kredytu metody wyznaczania wskaźnika referencyjnego.

REKLAMA

Rzecznik zauważył, iż Rozporządzenie BMR przewiduje już dostępną również dla konsumentów ścieżkę administracyjną, umożliwiającą kontrolę metody wyznaczania wskaźnika referencyjnego. Rzecznik wykluczył natomiast „dublowanie” mechanizmów kontroli wskaźnika, w tym kategorycznie wykluczył badanie metody wyznaczania wskaźnika referencyjnego w trybie indywidualnych powództw cywilnych.

Zważywszy, że w większości sporów sądowych o WIBOR konsumenci zarzucają bankom, że nie wskazały w umowie metody ustalania WIBOR, tak kategoryczna opinia Rzecznika w tym zakresie znacząco zmniejsza szanse konsumentów na skuteczne podważenie WIBOR w swoich umowach kredytowych. Kryteria badania „jednoznaczności” klauzuli zmiennego oprocentowania opartego na WIBOR zaproponowane przez Rzecznika są łatwe do spełnienia, więc w znakomitej większości spraw sąd nie będzie mógł w ogóle badać zgodności takiej klauzuli z prawem konsumenckim.

Rzecznik pokusił się jednak o ocenę takiej hipotetycznej sytuacji, w której sąd krajowy doszedłby do przekonania, że klauzula zmiennego oprocentowania oparta na WIBOR nie jest jednoznaczna.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Widmo masowego podważania wszystkich umów opartych na WIBOR oddalone

W zakresie trzeciego zagadnienia Rzecznik przypomniał, że niejednoznaczność warunku umownego określającego główne świadczenie stron nie jest równoznaczna z uznaniem takiego warunku za „nieuczciwy”, a jedynie pozwala przejść do kolejnego etapu, tj. do faktycznego badania „uczciwości” takiego warunku przez Sąd w indywidualnej sprawie.

Rzecznik dla oceny czy warunek klauzuli zmiennego oprocentowania doprowadził do „znaczącej nierównowagi stron” proponuje porównanie stawki odsetek opartych na WIBOR do stawki odsetek ustawowych oraz odsetek zwykle stosowanych na rynku w chwili zawarcia umowy, w odniesieniu do kredytu w równoważnej wysokości, udzielonego na równoważny okres.

Zaproponowany przez Rzecznika „test” w znakomitej większości przypadków nie pozwoli na skuteczne podważenie WIBOR w umowie kredytowej, nawet w tych nielicznych przypadkach, gdyby Bank nie przekazał informacji o nazwie wskaźnika, administratorze, czy o ryzyku. W większości umów kredytowych odsetki oparte na WIBOR będą bowiem niższe niż odsetki ustawowe. Wątpliwe wydaje się również, żeby porównanie odsetek należnych na podstawie umowy kredytu wyliczonych w oparciu o WIBOR, do odsetek zwykle stosowanych na rynku wykazało istotne różnice na niekorzyść oprocentowania opartego na WIBOR. W polskich realiach blisko 100 proc. umów kredytów hipotecznych opartych jest na WIBOR, więc siłą rzeczy jedyna różnica w wysokości odsetek zwykle stosowanych na rynku będzie wynikała z wysokości zastosowanej marży, a nie z wysokości WIBOR.

Nawet jednak w tych nielicznych przypadkach, w których zaproponowany przez Rzecznika „test” wykaże, że doszło do „znaczącej nierównowagi” ze szkodą dla konsumenta, to jeszcze nie wystarczy, aby skutecznie podważyć klauzulę zmiennego oprocentowania opartą na WIBOR. Konieczne jest jeszcze wykazanie, że taka „nierównowaga” powstaje „w sprzeczności z zasadami dobrej wiary”. W tym zakresie Rzecznik zwrócił uwagę na konieczność zbadania przez Sąd krajowy, czy informacje o ryzyku zostały przedstawione w sposób neutralny i obiektywny.

Ważne

Jeżeli więc bank w procesie sprzedaży kredytu hipotecznego przedstawił rzetelne informacje o ryzyku, bez sugerowania konsumentowi, że ryzyka nie ma, to trudno będzie wykazać, że w indywidualnej sprawie doszło do „sprzeczności z zasadami dobrej wiary”.

Wydaje się więc, że opinia Rzecznika, choć pozornie nie zamyka całkowicie drogi do podważenia oprocentowania opartego na WIBOR w umowach kredytowych, to faktycznie oddala widmo masowego podważania wszystkich umów opartych na WIBOR. Rzecznik kategorycznie wykluczył badanie zgodności z prawem konsumenckim samego WIBOR (metody jego wyznaczania), pozostawiając jedynie „wąską furtkę” dla kwestionowania nie tyle WIBOR, ale ogólnie klauzuli zmiennego oprocentowania i to tylko dla stosunkowo wąskiej grupy przypadków, gdzie proces sprzedaży kredytu był wadliwy, a oprocentowanie znacząco zawyżone w stosunku do oprocentowania „rynkowego”.

Autorzy: r.pr. Bartłomiej Rybicki, r.pr. Bartłomiej Ślażyński z Kancelarii Radców Prawnych Anety Ciechowicz-Jaworskiej i Bartłomieja Ślażyńskiego

Źródło: Opinia Rzecznika Generalnego TSUE z 11 września 2025 r. w sprawie C‑471/24 (J.J. przeciwko PKO BP S.A.)

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rewolucja dla osób z niepełnosprawnościami: Rząd szykuje ustawę o asystencji osobistej, która zmieni życie tysięcy Polaków

Już jutro, 28 października 2025 roku, Rada Ministrów zajmie się projektem ustawy o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami, co zapowiada prawdziwą rewolucję w systemie wsparcia w Polsce. Informację tę przekazał w piątek wiceminister rodziny i pełnomocnik rządu ds. osób z niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń, który podkreślił wagę tego wydarzenia. Jak zapowiadają eksperci i sam resort rodziny, nowa ustawa może wreszcie ujednolicić dostęp do usług asystenckich, który do tej pory był rozproszony i zależny od czasowych programów realizowanych przez samorządy oraz organizacje pozarządowe.

Obowiązki pracodawcy w zakresie ochrony zdrowia pracowników – aktualne przepisy 2025

Badania okresowe, szkolenia BHP, profilaktyka i zdrowie psychiczne – to nie przywilej, lecz obowiązek pracodawcy. Zobacz, jak firmy w 2025 roku muszą dbać o bezpieczeństwo i dobrostan swoich pracowników.

Ostatnie dwa miesiące na uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy dla swojej działki – właściciele nieruchomości, którzy to przeoczą, później już tylko stracą [LISTA NAJWAŻNIEJSZYCH ZMIAN I TERMINÓW]

Decyzję o warunkach zabudowy, której uzyskanie jest niezbędne m.in. do posadowienia na swojej działce domu (o ile na danym obszarze nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego), na „starych zasadach”, które dawały właścicielowi nieruchomości największą „wolność” w zakresie realizowanej przez niego inwestycji – będzie można uzyskać jeszcze tylko przez najbliższe dwa miesiące. Decyzje WZ wydane przez gminy po tym terminie, będą już bowiem podlegały nowym, zdecydowanie bardziej restrykcyjnym regulacjom.

Koniec z leasingiem auta na full wypas. To już nie będzie się tak opłacać

Niezły samochód za atrakcyjną cenę. Taki dobry biznes mogli do końca grudnia robić przedsiębiorcy, którzy korzystali z aut w ramach umowy leasingowej. Kiedy leasing się kończył kupowali auta do celów prywatnych, po oferowanych przez firmy, preferencyjnych stawkach. Te praktyki, które pozwalały na niepłacenie podatków zostały ukrócone trzy lata temu. Nieskutecznie? Prawna furtka pozwala na ich ominięcie. Teraz i ona zostanie zatrzaśnięta.

REKLAMA

Przełomowy wyrok NSA - skarbówka przegrywa w sądzie, bo stosowała zawyżone stawki akcyzy dla samochodów osobowych. Takie samochody powinny być tańsze

Przełomowy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) jest faktem. NSA stwierdził, że stawki akcyzy od tysięcy aut były błędnie określane przez skarbówkę na zawyżonym poziomie. To powodowało finalnie wyższą cenę samochodu, za co płacił klient. Wszystko oczywiście przez niekorzystną dla podatników interpretację przepisów stosowaną latami.

Koniec z opłatami za wjazd na cmentarz – na Wszystkich Świętych zaparkujesz za darmo. Przełomowy wyrok WSA w Olsztynie [Święto Zmarłych 2025]

Organy samorządowe nie mogą ustanawiać (a cmentarze – na tej postawie) pobierać jakichkolwiek opłat, które są niezwiązane z pochówkiem zmarłych, tj. m.in. opłat za wjazd na cmentarz i korzystanie z cmentarza – orzekł WSA w Olsztynie. W związku ze zbliżającym się Wszystkich Świętych i wzmożonym ruchem na cmentarzach – warto, aby osoby, które będą odwiedzać groby swoich bliskich, znały te zasady.

Komisja w PZON i WZON uzdrawia niepełnosprawnych ze świadczenia pielęgnacyjnego. Trzema pytaniami. Tak prostymi, że trudno wierzyć w medycynę

Jeżeli dziecko odpowie, to rodzice tracą około 40 000 zł - to przybliżona roczna wartość świadczenia pielęgnacyjnego, które po takim badaniu tracą rodzice. Badanie medyczne w postaci trzech pytań lekarze stosują wobec dzieci ze spektrum autyzmu. Jeżeli dziecko odpowie zostaje automatyczne uznane za niebędące osobą niepełnosprawną. Piszą do nas o tym rodzice dzieci, którym odbiera się w 2025 r. orzeczenia o niepełnosprawności w taki sposób, aby rodzice nie mieli świadczenia pielęgnacyjnego 3287 zł miesięcznie. Podobnie odbierane są orzeczenia dzieciom z zespołem Aspergera, Chodzi tu o dzieci, które dysponowały właściwymi (dla tego świadczenia) orzeczeniami w okresie kilku ostatnich lat. Rodzice uważają, że ich dzieci zostały cudownie "uzdrowione". Najczęściej odbywa się to poprzez tzw. punkt 7 orzeczenia. Jest to wskazanie "konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji". Jeżeli dziecko nie wymaga tego, to nie ma świadczenia pielęgnacyjnego. Z listów rodziców wynika, że usunięcie z orzeczenia pkt 7 toobecnie nie incydenty a seria orzeczeń w PZON i WZON w całej Polsce.

Osoby niepełnosprawne walczą o rozszerzenie dodatku dopełniającego. I dla socjalnej renty. I dla osób niezdolnych do pracy

Podwyżka ta podniosłaby rentę socjalną w 2026 r. do kwoty 4806 zł brutto. Nie została zrealizowana. Do redakcji Infor.pl trafiają stale listy osób niepełnosprawnych walczących o przeprowadzenie przez Sejm dwóch ustaw (albo nowelizacji istniejących) w związku z obietnicą z 2023 r. zrównania renty socjalnej i pensji minimalnej : 1) ZMIANY W RENCIE CHOROBOWEJ w postaci obiecanej ustawy wprowadzającej dodatek dopełniający w kwocie 2610,72 zł brutto miesięcznie każdemu renciście socjalnemu (dziś tylko dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji mających rentę socjalną). 2) ZMIANY W RENCIE CHOROBOWEJ. Druga ustawa dotyczy rencistów chorobowych (renta z tytułu niezdolności do pracy) i jej nowelizacji tak, aby osoby z tym świadczeniem także otrzymały odpowiednik dodatku dopełniającego. Będący w identycznej sytuacji renciści chorobowi nie mają tego dodatku. Z listów do Infor.pl wynika bezradność osób niepełnosprawnych i prośba do dziennikarzy o to, aby ich próba przekonania najważniejszych ośrodków władzy była znana społeczeństwu. Aby ich starania nie przykryło milczenie i cisza. Przykładowe prośby o wsparcie informacyjne w artykule.

REKLAMA

ZUS dla osób z niepełnosprawnościami. Świadczenia i planowane zmiany na 2026 rok

Jakie świadczenia mogą otrzymać z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych osoby z niepełnosprawnościami? Jak uzyskać orzeczenie? Co może się zmienić w 2026 roku? Oto najważniejsze przepisy i kwoty!

Resort klimatu uspokaja samorządy: system kaucyjny pomoże osiągnąć cele recyklingowe

Wdrożenie systemu kaucyjnego ma pozytywnie wpłynąć na możliwość osiągania przez gminy wymaganych poziomów recyklingu i pomóc im uniknąć kar za niezrealizowane cele – zapewniła wiceminister klimatu Anita Sowińska. Wiceszefowa resortu odniosła się w ten sposób do interpelacji posłów Prawa i Sprawiedliwości, którzy wskazali na szereg wątpliwości związanych z wdrażaniem nowego systemu.

REKLAMA