REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązek stawiennictwa w sądzie

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Roma Opoka
Aplikant adwokacki

REKLAMA

REKLAMA

W jakich okolicznościach pismo z sądu obliguje nas do stawienia się w sądzie? Jest to uzależnione od naszego statusu w procesie. W zależności od pozostawania oskarżonym, świadkiem czy pokrzywdzonym jak również charakteru otrzymanego pisma będziemy odpowiednio obowiązani do uczestniczenia w procesie.

Rozprawę główną rozpoczyna wywołanie sprawy. Następnie przewodniczący sprawdza czy wszyscy wezwani stawili się, a co za tym idzie, również czy nie ma przeszkód dla rozpoznania sprawy.

REKLAMA

Świadek

Osoba, która zostanie przez organ procesowy czyli przez prokuraturę lub sąd wezwana w charakterze świadka, ma obowiązek stawić się na termin przesłuchania w miejscu i czasie oznaczonym w wezwaniu. Kolejnym obowiązkiem wezwanego świadka jest pozostawanie w dyspozycji organu procesowego do momentu w którym zostanie przez niego zwolniony. 

Zobacz: Kodeks postępowania karnego


Podstawą obowiązku stawiennictwa jest prawidłowe zawiadomienie o terminie czynności. Oznacza to, że osoba wezwana w charakterze świadka musi być o fakcie wezwania powiadomiona w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami. Jeżeli organ nie dopełni tych formalności i wezwanie nie zostanie przeprowadzone w sposób prawidłowy, osoba nieprawidłowo wezwana nie poniesie konsekwencji z powodu niestawiennictwa. Prawidłowym powiadomieniem zgodnie z art. 131 § 1 Kpk będzie doręczenie wezwania za pokwitowaniem odbioru. Doręczenie może być dokonane przez pocztę lub inny uprawniony podmiot zajmujący się doręczaniem korespondencji. Może to być również goniec sądowy lub woźny, czy policja. Ustawa przewiduje również doręczenie przez służbę doręczeniową, takowa jednak funkcjonuje tylko w ustawie, gdyż nie została utworzona.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W wypadkach niecierpiących zwłoki można wezwać świadka telefonicznie albo w inny sposób stosownie do okoliczności np. za pośrednictwem faksu.

Jeżeli termin na który świadek został wezwany koliduje z jego obowiązkami zawodowymi czy osobistymi, powinien on swoją nieobecność usprawiedliwić, chociażby telefonicznie. Świadek powinien podać przyczynę niestawiennictwa, wówczas można ustalić nowy termin wykonania czynności z udziałem świadka. Z rozmowy sekretarz zwykle sporządza notatkę urzędową, która dołącza do akt sprawy. Usprawiedliwić można się również pisemnie. Do pisma dołączyć można dokument potwierdzający powód niestawiennictwa, np. bilet lotniczy czy zwolnienie lekarskie.

Zobacz: Prawo świadka do odmowy odpowiedzi na pytanie

Skutki nieusprawiedliwionego niestawiennictwa świadka

Jeżeli wezwany świadek nie stawi się i nie usprawiedliwi swojego niestawiennictwa uprzednio, organ procesowy może zastosować wobec niego karę porządkową, czyli karę pieniężną, przymusowe doprowadzenie bądź przymusowe doprowadzenie.

Karę pieniężną w wysokości do 10.000 zł można nałożyć na świadka, który bez należytego usprawiedliwienia nie stawi się na wezwanie organu prowadzącego postępowanie albo bez zezwolenia tego organu wydalił się z miejsca czynności przed jej zakończeniem. Sąd uchyli taką karę, jeżeli świadek dostatecznie usprawiedliwi swoje niestawiennictwo lub samowolne oddalenie się.
Usprawiedliwienie może nastąpić w ciągu tygodnia od daty doręczenia postanowienia wymierzającego karę pieniężną. W przypadku zatrzymania, świadka doprowadzi przymusowo policja. Jeżeli świadek będzie uporczywie uchylał się od złożenia zeznania, zastosowane może zostać aresztowanie porządkowe, na czas nie przekraczający 30 dni.

Zobacz: Naczelne zasady procesu karnego

Pokrzywdzony

Pokrzywdzony może brać udział w rozprawie, ale nie musi. Chyba, że zostanie również wezwany jako świadek. Pokrzywdzony ma prawo wziąć udział w rozprawie, jeżeli się stawi. Może pozostać na sali chociażby miał również składać zeznania jako świadek. W takim przypadku sąd przesłuchuje go w pierwszej kolejności. Zazwyczaj pokrzywdzony jest zawiadamiany o terminie rozprawy co nie oznacza, iż jego stawiennictwo na wzmiankowanym terminie jest obowiązkowe.

Sąd może zobowiązać pokrzywdzonego do stawiennictwa na rozprawie, jeżeli uzna to za celowe.

Z wykładni przepisów postępowania karnego można wywnioskować iż pokrzywdzony powinien być zawiadamiany o terminie rozprawy głównej także wtedy gdy nie jest on stroną w postępowaniu karnym czyli nie bierze w niej udziału jako oskarżyciel posiłkowy bądź prywatny. Sąd jest zobowiązany do powiadomienia pokrzywdzonego o terminie rozprawy. Jeżeli pokrzywdzony, który w wyniku wytoczenia powództwa cywilnego w celu dochodzenia w postępowaniu karnym roszczeń majątkowych wynikających bezpośrednio z popełnienia przestępstwa, stał się powodem cywilnym, nie stawi się do chwili rozpoczęcia przewodu sądowego, sąd pozostawi powództwo cywilne bez rozpoznania. Aby tak się nie stało, powód cywilny musi złożyć uprzednio wniosek o rozpoznanie powództwa pomimo jego nieobecności.

Zobacz: Poszlaki jako dowody

Oskarżony

Oskarżony jest zobligowany do stawienia się na rozprawie w czasie gdy będzie składał wyjaśnienia bądź ustosunkowywał się do odczytywanych wyjaśnień składanych w postępowaniu przygotowawczym. Jeżeli później wyrazi zgodę na przeprowadzanie rozprawy bez jego obecności, jego obecność nie będzie już konieczna. Oznacza to, że obecność oskarżonego na rozprawie głównej jest obowiązkowa o ile ustawa nie stanowi inaczej. Jeżeli oskarżony który złożył już wyjaśnienia, opuści salę rozprawy bez zezwolenia przewodniczącego sąd może prowadzić rozprawę w dalszym ciągu pod jego nieobecność.

Zobacz: Ograniczenia dotyczące zażaleń skazanych

REKLAMA

Artykuł 377 Kodeksu postępowania karnego przewiduje możliwość prowadzenia rozprawy pod nieobecność oskarżonego z jego winy. Obejmuje to sytuacje gdy oskarżony wprawił się ze swojej winy w stan niezdolności do udziału w rozprawie lub posiedzeniu w którym udział jego jest obowiązkowy. Wówczas sąd może prowadzić postępowanie pod jego nieobecność nawet jeżeli nie złożył jeszcze wyjaśnień.

W razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa oskarżonego, którego obecność jest obowiązkowa, sąd zarządzi jego natychmiastowe zatrzymanie i doprowadzenie. Rozprawa może być w tym celu przerwana albo odroczona. Co do zasady oskarżony powinien być również obecny przy wszystkich czynnościach postępowania dowodowego, to jednak należy bardziej do jego praw niż obowiązków procesowych.

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W Sejmie: Wypłaty ZUS do 21. dnia miesiąca? Wcześniej między 5. a 10. dniem? [Zasiłki chorobowe, macierzyńskie, opiekuńcze czy świadczenia pielęgnacyjne]

W Sejmie poseł Michał Moskal zwrócił się do rządu (MRPiPS) z prośbą o potwierdzenie albo zaprzeczenie informacji, jakie otrzymał w swoim biurze poselskim. Wyborcy interweniowali u posła domagając się załatwienia przez niego, aby ZUS wypłacał świadczenia między 5. a 10. dniem każdego miesiąca (tak kiedyś), a nie bliżej 21-ego (tak dziś). Dotyczyć ta sytuacja ma dużej liczby świadczeń - zasiłków chorobowych, macierzyńskich, opiekuńczych, a także świadczenia pielęgnacyjnego

Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej?

Z danych ZUS wynika, że do 11 czerwca 2025 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 898,7 tys. wniosków. Większość wniosków o rentę wdowią złożyły kobiety. Kiedy pierwsza wypłata renty wdowiej? Gdzie złożono najwięcej wniosków?

Bez edukacji nie ma kaucji – klucz do sukcesu systemu kaucyjnego leży w świadomości społecznej

Choć Polacy popierają wprowadzenie systemu kaucyjnego, brak wiedzy o jego działaniu może zagrozić skuteczności reformy. Edukacja i przemyślana komunikacja to fundamenty, bez których nawet najlepsza technologia nie spełni swojej roli.

Wrzutka na ostatniej prostej prezydentury. Deregulacja dla przedsiębiorców, pracowników, konsumentów, bo 29 w 1: dotkliwe zmiany w aż 29. ustawach na skutek podpisu Prezydenta z 5 czerwca 2025 r.

Na ostatniej prostej swojej prezydentury - Prezydent Andrzej Duda podpisał istotną ustawę, w szczególności dla przedsiębiorców, ale nowe regulacje odczują też pracownicy czy konsumenci. Można powiedzieć, że jest to 29 w 1: bo dotkliwe zmiany są w aż 29. ustawach na skutek tej jednej ustawy i podpisu Prezydenta w dniu 5 czerwca 2025 r.

REKLAMA

WZON. Tylko 78 punkty. Czy tata doczeka? Tyle za brak nerki, przebyty zawał, rak, zawał mózgu, RZS

Kolejny list czytelnika Infor.pl o nieprawidłowościach (jego zdaniem) w procesie przyznawania punktów przez WZON, od których zależy wysokość świadczenia wspierającego albo w ogóle jego przyznanie. Publikowaliśmy wcześniej listy np.: 1) osoby niewidomej, która otrzymała 61 punktów oraz osoby sparaliżowanej od pasa w dół z ... 43 punktami. Obie osoby to niepełnosprawność w stopniu znacznym, orzeczenia o niepełnosprawności stałe.

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW o wyborze na urząd prezydenta

Karol Nawrocki odebrał uchwałę PKW w sprawie stwierdzenia wyniku wyboru prezydenta RP, którą podczas uroczystości na Zamku Królewskim wręczył mu szef PKW Sylwester Marciniak.

Co dalej z paktem migracyjnym? UE wciąż czeka na ruch dwóch krajów, w tym Polski

Już 25 krajów UE przekazało swoje plany wdrażania paktu migracyjnego, nie zrobiły tego Węgry i Polska - wynika z opublikowanego w środę 11 czerwca raportu Komisji Europejskiej. KE wezwała w nim spóźnione państwa do przyspieszenia działań w tej sprawie.

Nawet 30 tys. zł kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach

Zostaną wprowadzone wyższe kary za podpalenia, w tym za wypalanie traw i rozniecanie ognia w lasach, na łąkach i torfowiskach. Tak zakłada projekt autorstwa Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgodnie z propozycją górna granica grzywny za sprowadzenie zagrożenia pożarowego wzrośnie z 5 do 30 tys. zł; mandaty za wykroczenia wzrosną z 500 zł do 5 tys. zł.

REKLAMA

Trzynastki za 2025 r. pewne już jesienią? Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu do 15 czerwca 2025 r.

W maju 2025 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego poinformowało o rozpoczęciu prac nad nowelizacją ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Pracownicy kultury mogą składać propozycje zmian do tego projektu 15 czerwca 2025 r.

Co z 800 plus gdy matka nie-Polka, ojciec nie-Polak a dziecko Polak bądź Polka?

Co z 800 plus gdy matka nie-Polka, ojciec nie-Polak a dziecko Polak bądź Polka? Takie prawne wątpliwości powstają, ale w rzeczywistości rozwiewa jest ustawa, jak i praktyka jak i orzecznictwo sądowe.

REKLAMA