REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy należy się urlop macierzyński ojcu dziecka?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Aleksandra Pajewska
Kiedy należy się urlop macierzyński ojcu dziecka? / fot. Fotolia
Kiedy należy się urlop macierzyński ojcu dziecka? / fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński uregulowany jest w art. 182 kodeksu pracy. Po zmianach zaproponowanych przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej urlop macierzyński będzie przysługiwał także ojcu dziecka. Zgodnie z planami resortu pracy uprawnienia pracownika-ojca do urlopu macierzyńskiego mają być niezależne od praw przysługujących matce.

Zgodnie z projektem zmian w kodeksie pracy, przygotowanym przez resort pracy, także pracownik-ojciec będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego. Nowy paragraf – 1b art. 182 kp ma brzmieć: pracownik, ojciec dziecka, będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego, jeśli jego małżonka umrze, porzuci dziecko lub sama jest niezdolna do samodzielnej egzystencji. Będzie miał prawo do urlopu macierzyńskiego nawet wówczas, gdy matka dziecka nie miała etatu ani żadnego innego tytułu do ubezpieczenia w ZUS.

REKLAMA

REKLAMA

Zgodnie z treścią nowego przepisu ojcowie zyskają uprawnienie do urlopu macierzyńskiego (także zasiłku macierzyńskiego).

Urlopy ojcowskie 2014

Przesłanki urlopu macierzyńskiego ojca

Pracownik-ojciec będzie uprawniony do skorzystania z urlopu macierzyńskiego wówczas, gdy nie będzie możliwości, by to matka sprawowała opiekę nad nowo narodzonym dzieckiem. Ministerstwo proponuje zamknięty katalog takich sytuacji. Należą do nich: śmierć matki przy porodzie, porzucenie przez nią noworodka oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji. Niezdolność do samodzielnej egzystencji jest orzekana przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wskazane organy podejmują decyzję o uznaniu osoby za niezdolną do samodzielnej egzystencji, jeśli stopień naruszenia sprawności organizmu powoduje konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Zdaniem sądu okręgowego, wyrażonym w wyroku z dnia 21 kwietnia 2009 r., sygnatura akt III AUa 1890/07, by uznać osobę za niezdolną do samodzielnej egzystencji  należy dokonać całościowej analizy jej schorzeń pod kątem wpływu, jaki mają na umiejętność samodzielnego realizowania podstawowych czynności życiowych. Sąd podkreślą, że do podstawowych czynności życiowych należą zarówno czynności samoobsługi (np. mycie się, ubieranie, samodzielne jedzenie posiłków) jak i inne czynności, bez których nie jest możliwe prowadzenie normalnego życia (np. nabywanie żywności, prace porządkowe wokół siebie).

REKLAMA

Urlop ojcowski, rodzicielski, wychowawczy – uprawnienia pracownika ojca

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nowe zasady udzielania urlopów macierzyńskich ojcom

Jeśli w jednej z powyżej wskazanych sytuacji ojciec dziecka czasowo zrezygnuje z pracy zawodowej na rzecz osobistej opieki nad noworodkiem, wówczas może skorzystać z urlopu macierzyńskiego. Warunkiem korzystania z tego pracowniczego uprawnienia urlopowego jest przynależność do systemu ubezpieczeń społecznych. Niema natomiast znaczenia fakt, iż matka dziecka była nieobjęta ubezpieczeniem. Brak etatu (żadnego innego tytułu do ubezpieczenia w ZUS) nie będzie pozbawiał ojca do prawa do urlopu ani zasiłku macierzyńskiego.

Resort dąży do uniezależnienia uprawnień urlopowych pracownika-ojca od prawa matki do urlopu macierzyńskiego.

Pracownicy-ojcowie będą mogli korzystać z uprawnień z tytułu macierzyństwa (urlopu oraz zasiłku macierzyńskiego), gdy ich dzieci urodzą się po wejściu w życie omawianych regulacji. Art. 182 1b zacznie obowiązywać prawdopodobnie na przełomie roku 2014 i 2015.

Urlop macierzyński dla ojca - dotychczas

Zgodnie z obecnie obowiązującym stanem prawnym uprawnienia urlopowe z tytułu ojcostwa uzależnione są praw urlopowych maki dziecka. Zatem urlopu macierzyńskiego można udzielić ojcu wyłącznie w sytuacji, gdy matka dziecka ma prawo do urlopu macierzyńskiego.  Cały urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Długość urlopu macierzyńskiego jest zależna od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. W przypadku jednego dziecka wynosi 20 tygodni, bliźniaków - 31 tygodni, trojaczków - 33 tygodnie, czwórki dzieci - 35 tygodni macierzyńskiego, a piątki i więcej - 37 tygodni. Okres pierwszych 14 tygodni obligatoryjnie przypada matce. Dopiero po ich wykorzystaniu ojciec może pójść na 6 tygodniowe wolne. Rodzice nie mogą przebywać na urlopie macierzyńskim jednocześnie. Urlop przysługuje ojcu, gdy z prawa do niego (dopiero po 14 tygodniach) zrezygnuje matka. Wówczas ojciec podlegający ubezpieczeniu zdrowotnemu na swój wniosek może osobiście zajmować się dzieckiem.

Urlop tacierzyński

Po zmianie wprowadzonej do kodeksu pracy 1 stycznia 2010 roku pracownicy ojcowie mają prawo do urlopu ojcowskiego (tzw. tacierzyńskiego), czyli dwóch tygodni wolnego od pracy wykorzystanych nie późnij niż do czasu ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Jest to świadczenie fakultatywne i, co ważne, nieskorelowane z prawami i planami urlopowymi matki.

Zasiłek macierzyński dla ojca w 2015 r.

Podstawa prawna:

Projekt zmian w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa.

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636 z późn. zm.).

Wyrok sądu okręgowego z dnia 21 kwietnia 2009 r. (sygn. akt III AUa 1890/07).

Zapisz się na newsletter
Najlepsze artykuły, najpoczytniejsze tematy, zmiany w prawie i porady. Skoncentrowana dawka wiadomości z różnych kategorii: prawo, księgowość, kadry, biznes, nieruchomości, pieniądze, edukacja. Zapisz się na nasz newsletter i bądź zawsze na czasie.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Świadczenie pielęgnacyjne z podwyżką o 99 zł. Bo nowa pensja minimalna 4666 zł brutto i 3605,85 zł netto

Bo zasiłek pielęgnacyjny nie będzie miał podwyżki (aż do początku 2028 r.). Jak rząd tłumaczy dlatego, że 1 mln osób z zasiłkiem pielęgnacyjnym może się starać o świadczenie wspierające, które otrzymywało na koniec marca 2025 r. około 120 000 osób niepełnosprawnych (stopień znaczny). Zupełnie inna sytuacja w 2026 r. (i kolejnych latach jest w świadczeniu pielęgnacyjnym (zarówno "starym" jak i "nowym"). W 2026 r. świadczenie to będzie podwyższone o 99 zł. To 3% podwyżka na 2026 r. Nie tak duża jak w latach minionych, kiedy mieliśmy galopująca inflację. Ale porównując z 0% podwyżki dla zasiłku pielęgnacyjnego, nie wygląda to źle. Opiekunowie osób niepełnosprawnych otrzymają w 2026 r.

WIBOR w umowach kredytu. Czy opinia Rzeczniczki Generalnej TSUE, to sukces konsumentów, czy banków?

W dniu 11 września 2025 r. Rzeczniczka Generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydała opinię w sprawie C-471/24 z wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożonego przez Sąd Okręgowy w Częstochowie. Opinia ta jest całkowicie korzystna dla kredytobiorców i niekorzystna dla banków – twierdzi Radca Prawny Michał Kanabaja z Kancelarii Rachelski i Wspólnicy.

Najniższa krajowa 2026: 4806 zł brutto. Ile netto na rękę minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową?

Opublikowano już rozporządzenie Rady Ministrów z 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2026 r. W tym akcie prawnym określono, że od 1 stycznia 2026 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4806 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa dla określonych umów cywilnoprawnych – 31,40 zł. Czy trzeba zmieniać (aneksować) umowy o pracę od nowego roku? Co może zrobić pracownik, gdy pracodawca nie wypłaca minimalnego wynagrodzenia? W jakich umowach trzeba stosować minimalną stawkę godzinową? Wyjaśniamy.

System kaucyjny 2025: od października mała rewolucja, a sklepy nie są gotowe? Dodatkowe koszty i brak miejsca na składowanie butelek i puszek

Zaledwie kilkanaście dni pozostało do wprowadzenia systemu kaucyjnego w Polsce. Zgodnie z przepisami, które zaczną obowiązywać od 1 października, wszystkie sklepy o powierzchni powyżej 200 m kw. będą musiały zbierać opakowania objęte systemem, z kolei mniejsze punkty sprzedaży mogą przystąpić do programu dobrowolnie. Zmiany są nowością nie tylko dla przedsiębiorców – badania pokazują, że z systemu kaucyjnego korzystało dotychczas zaledwie 28 proc. Polaków . Pozytywnie oceniły go trzy na cztery osoby z tej grupy, co potwierdza coraz większe przywiązanie konsumentów do kwestii ekologicznych w handlu detalicznym. Choć są one ważne również dla właścicieli sklepów, przepisy w obecnym kształcie rodzą w ich opinii zbyt wiele wyzwań finansowych i organizacyjnych.

REKLAMA

Rewolucja mieszkaniowa dla seniorów. Nowe przepisy pozwolą osobom starszym uciec z „więzienia czwartego piętra” i zamieszkać wygodnie już od 2026 roku

Nowa ustawa wprowadzająca umowy najmu senioralnego lokalu to prawdziwa rewolucja dla starszych mieszkańców Polski. Już od 1 stycznia 2026 roku seniorzy mieszkający powyżej trzeciego piętra bez windy będą mogli zamienić swoje mieszkania na lokale dostosowane do ich potrzeb – bez konieczności spełniania kryteriów dochodowych. Projekt wprost rozwiązuje problem tzw. „więźniów czwartego piętra” i daje gminom narzędzia do elastycznego zarządzania mieszkaniowym zasobem, poprawiając jakość życia milionów osób starszych w całym kraju.

System kaucyjny od 1 października 2025 r. Nie zgniataj, nie niszcz butelek i puszek, bo nie dostaniesz zwrotu kaucji. Czy trzeba mieć paragon?

W dniu 1 października 2025 roku zacznie obowiązywać w Polsce system kaucyjny. Przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem zobowiązani są do umieszczania na tych opakowaniach oznakowania wskazującego na objęcie opakowania systemem kaucyjnym i określającego wysokość kaucji. Przy zwrocie do sklepu butelki plastikowej o pojemności do 3 litrów, czy puszki metalowej do 1 litra (jeżeli są oznaczone znakiem systemu kaucyjnego) - otrzymasz 50 groszy za każdą taką butelkę, czy puszkę. Za zwrot każdej butelki szklanej (ze znakiem systemu kaucyjnego) o objętości do 1,5 litra, otrzymasz 1 zł. Nie trzeba mieć paragonu, by dostać zwrot kaucji.

Ustawowy zakaz zamieszczania w internecie zdjęć dzieci przez rodziców – rząd podjął decyzję po interwencji RPO

W związku z pogłębiającym się problemem tzw. sharentingu, który polega na upowszechnianiu w środowisku cyfrowym, w szczególności w mediach społecznościowych, wizerunku dzieci przez rodziców i inne osoby – na skutek podjętej w tej sprawie interwencji przez Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) – Ministerstwo Cyfryzacji zajęło stanowisko w sprawie wprowadzenia w Polsce generalnego, ustawowego zakazu (lub ograniczenia) zamieszczania w internecie zdjęć dzieci.

Sąd: Jak liczyć zachowek od mieszkania [Wyrok w sprawie wydziedziczonego synka i trójki wnuków]

W artykule przedstawiam przykład (za wyrokiem sądu) obliczania zachowku dla rodziny, w której spadkodawca miał trójkę dzieci i trójkę wnuków. Córka przejęła mieszkanie po ojcu na podstawie testamentu, pozostałe dzieci (i wnuki) nie otrzymali nic. Wnuki (3 osoby) dziedziczą dlatego, że ich ojciec (syn zmarłego spadkobiercy) także zmarł. Jak sąd obliczył zachowek? Przedstawiam to krok po kroku.

REKLAMA

Abp Przybylski: Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe [wywiad]

"Lekcje religii i etyki powinny być dla uczniów obowiązkowe" – powiedział nowy metropolita katowicki abp Andrzej Przybylski w wywiadzie dla PAP. Dodał, że człowiek z natury jest religijny i etyczny, dlatego potrzebuje wiedzy o religii i wyborach moralnych, żeby harmonijnie się rozwijać.

Ustawa o ochronie ojczyzny. W czasie wojny wojsko może wyjąć pracownika z firmy na 7 dni

Przepisy przewidują możliwość nałożenia na firmę świadczeń rzeczowych na rzecz wojska po wybuchu wojny. Pracodawcy muszą uwzględnić ryzyko prowadzenia działalności w sytuacji rekrutacji części pracowników do służby wojskowej. Pracownicy w czasie zatrudnienia mogą wykonywać świadczenia osobiste na rzecz wojska przerywając na ten okres (jednorazowo do 7 dni) świadczenie pracy dla pracodawcy.

REKLAMA